Ông bạn thân của tôi, Đại tá, nhà báo Quân đội Huy Thiêm,
vừa gửi cho tôi một tin nhắn. Thay cho lời chúc Tết Dương
lịch, anh rất khen một chương trình trình của Đài Tiếng nói
Việt Nam. Đó là Chuyên mục "Theo dòng thời sự" của Hệ
VOV1.
Cứ như lời anh thì chương trình rất hay. Đài cần phát lại.
Bởi có thể nhiều người không nghe được. Anh thường xuyên
theo dõi chuyên mục này và thấy rất thú vị. Anh cũng đưa ra
một nhận xét khá sắc sảo. Thường chỉ có các cụ về hưu
là nói hay thôi. Còn các bác đương chức lại rất nhạt.
Nhiều người nói nhiều mà không có nội dung. Nghĩa là không
thấy có trữ lượng thông tin gì cả.
Nhận xét của Đại tá Huy Thiêm rất đáng lưu ý. Quả đúng
như vậy. Tôi cũng đọc không ít bài phỏng vấn. Lại theo dõi
nhiều cuộc giao lưu của không ít vị cán bộ trên các kênh
truyền thông và thấy không mấy ấn tượng, bởi họ không
đưa ra được điều gì mới mẻ, cho thấy kiến thức và tư
duy của họ cao hơn người dân bình thường. Nhiều lúc, tôi
nghĩ, hay là họ đã ngồi nhầm chỗ? Nhưng không. Kẻ nhầm
lẫn là tôi chứ không phải họ.
Họ thực sự là những người tài, thậm chí rất tài, lại
được đặt đúng vị trí. Nhưng có điều, họ vẫn không phát
huy được hiểu quả, mà chỉ bừng sáng khi đã rời vị trí
quyền lực. Còn khi đương chức, không ít người cứ lúng búng
như gà vướng tóc. Có phải cái ghế hư ảo của quyền lực
đã làm họ tự "trói" mình không?
Gần đây, theo dõi trên các kênh truyền thông chính thống, tôi
thấy có một đề xuất rất hay rằng: "<em>Đã đến lúc
chúng ta phải đối mặt với sự thật, dù xót xa, cay lòng,
nhưng suy đến cùng sự thật bao giờ cũng có sức thuyết phục
cao nhất. Vì thế nguyên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Bulgaria
Todor Zhivkov đã từng nói: "Điều quý giá nhất của thế giới
và hành tinh chúng ta là niềm tin cậy và sự thật. Sự thật
sẽ sáng tạo thế giới, và mọi sự giả dối đều phá hoại
thế giới</em>".
Cứ như đề xuất của tác giả, một cựu bộ trưởng, thì:
"<em>Từ năm 2014 trở đi cần phát động cao trào nói thật,
báo cáo đúng. Mọi báo cáo của địa phương, cơ sở, doanh
nghiệp đều phải thẩm định, ai báo cáo sai phải xử lý
nghiêm túc đối với người báo cáo, người duyệt số liệu
và người đứng đầu, nhất là những số liệu cốt lõi của
nền kinh tế như: số hộ giàu nghèo, nợ xấu, lạm phát,
trượt giá, tồn đọng BĐS, thu nhập bình quân, hiệu quả SXKD
của DNNN.v.v...</em>
<em>Cần điều chỉnh một số tiêu chí thống kê cho sát với
thực tế để dễ cân đong, đo đếm hơn, ví dụ: Thước đo
GDP hiện nay tỉnh thành nào cũng tăng trên 10% mà cả nước
chỉ tăng trên 5%, thật là khó hiểu. Hay như năm 2013, chỉ tiêu
nào cũng tăng nhưng thu ngân sách lại giảm. Phải coi bệnh nói
dối kéo dài đã đến hồi phải kết. Thà kết thúc bằng một
nỗi đau để làm lại từ đầu còn hơn tiếp tục kéo dài
nỗi đau mà chưa biết khi nào kết thúc. Nói dối kéo dài, bản
chất cũng là lừa đảo. Phải xử tội nói dối như tội danh
lừa đảo thì mới nghiêm túc, triệt để…</em>"
Đúng quá!
Người đưa ra đề xuất sắc sảo này cũng lại là một bác
đã về hưu. Tôi cứ nghĩ, nếu như lúc bác đang làm Bộ
trưởng, bác triển khai luôn ý tưởng tốt đẹp này ở chính
ngành bác quản lý thì hay biết bao. Biết đâu đó lại là một
điển hình cho cách làm ăn mới mà chúng ta có thể nhân rộng
ra cả nước
Ở một hướng khác, có bác khi về hưu rồi mới tích cực quan
tâm đến công việc của cơ quan mà mình đã từng quản lý.
Tôi gọi đó là những bác không quen ở nhà mình. Có ai lại
ngược đời như thế không? Có đấy.
Đó chính là ông bạn vong niên của tôi. Ông làm Giám đốc sở
Văn hoá, một cán bộ cựu trào của một tỉnh lỵ bán sơn
địa. Các cán bộ, nhân viên ở đây, kể cả những người
bây giờ là cấp trên của ông cũng đều là lớp đàn em ông,
do ông dìu dắt, đào tạo. Cũng vì thế nên mãi đến tuổi 65,
ông mới nhận giấy báo nghỉ. Rồi nhùng nhằng thêm đến mấy
năm nữa, ông mới chính thức cầm sổ hưu.
Hôm chia tay, cơ quan cũng đã làm một bữa tiệc đưa tiễn với
bao lời ca tụng tốt đẹp. Nhưng rồi sáng hôm sau, người ta
vẫn thấy cựu giám đốc đeo túi dết đến cơ quan như
thường lệ. Gặp ai ông cũng bắt tay: "Trời, mình nhớ các
cậu quá. Nhớ quá!"
Có người không nén nổi nỗi bùi ngùi. Không ngờ thủ trưởng
tình cảm quá. Vậy mà trước đây sao mình không nhận ra. Có
lúc mình còn nghĩ oan cho thủ trưởng. Thực tình, thủ trưởng
đâu có quan liêu, đâu có vô trách nhiệm với cấp dưới.
Thế rồi, ngày nào, thủ trưởng cũng "nhớ anh em". Sáng
sáng, cứ 8 giờ kém mười là ông đã có mặt ở công sở.
Trước đây, khi còn đương chức, ông thường xuyên đến
muộn. Bây giờ, ông lại đến rất đúng giờ. Anh giám đốc
mới chẳng nỡ cắt điện thoại, vẫn để nguyên cái ghế cũ,
căn phòng cũ cho ông.
Đến cơ quan, ông khua điện đi các nơi, nói đủ mọi thứ
chuyện trên trời, dưới biển. Mà chẳng chuyện nào ăn nhập
với chuyện nào. Thỉnh thoảng, ông lại mời khách ở các
tỉnh khác đến. Ấy là những người mà trước đây, ông
từng giữ mối quan hệ thân thiết. Cứ vài ba ngày, anh giám
đốc mới lại cùng ông đưa khách ra nhà hàng sang trọng. Còn
khách sơ sơ thì cũng thuốc lá, bánh kẹo, cà phê. Có khi cả
ngày, cơ quan chỉ trằn mình ra tiếp khách cho cựu giám đốc.
Khi không còn khách khứa nữa thì ông ngồi bù khú với anh em,
hỏi thăm hoàn cảnh gia đình của từng người. Ông phát hiện
ra trong cơ quan có bao điều bất hợp lý. Mà bất hợp lý từ
rất lâu rồi. Cô văn thư bảo mật, gia đình khó khăn quá. Anh
bảo vệ gắn bó với cơ quan bao nhiêu năm vẫn chưa được
phân nhà. Cậu cán bộ bảo tàng, lương thấp thế. Mà sao mãi
chưa tăng lương? Như vậy thì làm sao nó có thể sống nổi, có
thể yên tâm giữ gìn di sản văn hoá nước nhà.
Thế là rối mù lên. Anh giám đốc mới không thể một lúc
giải quyết được tất cả mọi điều ông đề nghị. Bởi
đó toàn là những việc lớn, những việc cấp bách. Còn cán
bộ cấp dưới thì xôn xao bàn tán. Có người cảm động đến
ứa nước mắt. Có người nghi ngờ: "Ôi dào, sao hồi còn
quyền chức, ông ấy chẳng làm? Bây giờ về vườn rồi, ông
ấy mới sốt sắng quan tâm đến anh em?". "Thì hồi đó,
thủ trưởng bận trăm công ngàn việc...". "Tôi cũng nghĩ là
thủ trưởng bận. Chứ người như vậy là tốt lắm đấy.
Nếu thủ trưởng không bận thì mình đã chẳng đến nỗi
khốn khổ thế này..."
Bao điều bất ổn mà nhắc mãi giám đốc mới vẫn chưa giải
quyết, cựu giám đốc lại trút nỗi bực dọc sang tôi: "Cán
bộ bây giờ gay quá, cậu ạ! Tri thức thì có. Nhưng quan điểm
lập trường là chưa thể tin cậy được. Nhất là tính quần
chúng, sự đi sâu đi sát quần chúng của cán bộ là có vấn
đề. Mình thấy gay lắm...".
Tôi cười: "Vâng, cán bộ thì thời nào mà chả có vấn đề.
Cứ làm việc đến hết mình thì rồi sẽ lại có khiếm
khuyết. Nhưng dù có khiếm khuyết gì thì cũng là chuyện của
họ. Họ sẽ phải chịu trách nhiệm trước Đảng, trước dân.
Còn bác nghỉ rồi. Bác không nên can thiệp quá sâu. Việc gì
bác cũng can thiệp, làm cho tất cả cứ rối lên. Anh em đương
nhiệm lại khó làm việc...".
"Tại sao lại khó làm việc? - Cựu giám đốc quắc mắt lên.
- Tôi giúp họ phát hiện những điều bất ổn. Cả đời tôi
gắn với cơ quan. Bây giờ còn chút sức lực nào, tôi cống
hiến nốt cho trọn vẹn. Tôi vào Đảng là thề chiến đấu
đến giọt máu cuối cùng cơ mà. Còn lâu mới đến giọt máu
cuối cùng của tôi nhá! Tại sao chú lại cứ nhìn tôi như một
anh gây rối.".
"Bác không phải người gây rối. Nhưng nhiều điều rắc rối
lại bắt đầu từ bác. Bởi bác nghỉ rồi mà...". "Tất
nhiên là tôi nghỉ rồi, nhưng tôi vẫn phải có trách nhiệm. -
Cựu giám đốc bùi ngùi: - Mà nói thật với chú, tôi vẫn
không quen ở nhà mình. Cả một đời gắn với cơ quan. Cơ quan
đã thành nhà tôi. Còn căn nhà thực của tôi chỉ là cái quán
trọ. Tôi không sao quen được, chú ạ! Tôi lại phải đến cơ
quan. Mà ở cơ quan thì lại thấy toàn những điều ngang tai
trái mắt. Thế là mình lại phải nhắc. Mà nhắc mãi vẫn
không chuyển. Nhiều lúc mình phát nản, lại nghĩ rất tiêu
cực: Thôi thì thây kệ đời!..."
Nói vậy, nhưng rồi ngày hôm sau, vào lúc 8 giờ kém mười,
người ta vẫn thấy ông cựu giám đốc đeo chiếc túi dết
đến cơ quan. Ông đặt chiếc túi lên bàn, rồi lại ngồi vào
chiếc ghế giám đốc cũ.../.
vừa gửi cho tôi một tin nhắn. Thay cho lời chúc Tết Dương
lịch, anh rất khen một chương trình trình của Đài Tiếng nói
Việt Nam. Đó là Chuyên mục "Theo dòng thời sự" của Hệ
VOV1.
Cứ như lời anh thì chương trình rất hay. Đài cần phát lại.
Bởi có thể nhiều người không nghe được. Anh thường xuyên
theo dõi chuyên mục này và thấy rất thú vị. Anh cũng đưa ra
một nhận xét khá sắc sảo. Thường chỉ có các cụ về hưu
là nói hay thôi. Còn các bác đương chức lại rất nhạt.
Nhiều người nói nhiều mà không có nội dung. Nghĩa là không
thấy có trữ lượng thông tin gì cả.
Nhận xét của Đại tá Huy Thiêm rất đáng lưu ý. Quả đúng
như vậy. Tôi cũng đọc không ít bài phỏng vấn. Lại theo dõi
nhiều cuộc giao lưu của không ít vị cán bộ trên các kênh
truyền thông và thấy không mấy ấn tượng, bởi họ không
đưa ra được điều gì mới mẻ, cho thấy kiến thức và tư
duy của họ cao hơn người dân bình thường. Nhiều lúc, tôi
nghĩ, hay là họ đã ngồi nhầm chỗ? Nhưng không. Kẻ nhầm
lẫn là tôi chứ không phải họ.
Họ thực sự là những người tài, thậm chí rất tài, lại
được đặt đúng vị trí. Nhưng có điều, họ vẫn không phát
huy được hiểu quả, mà chỉ bừng sáng khi đã rời vị trí
quyền lực. Còn khi đương chức, không ít người cứ lúng búng
như gà vướng tóc. Có phải cái ghế hư ảo của quyền lực
đã làm họ tự "trói" mình không?
Gần đây, theo dõi trên các kênh truyền thông chính thống, tôi
thấy có một đề xuất rất hay rằng: "<em>Đã đến lúc
chúng ta phải đối mặt với sự thật, dù xót xa, cay lòng,
nhưng suy đến cùng sự thật bao giờ cũng có sức thuyết phục
cao nhất. Vì thế nguyên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Bulgaria
Todor Zhivkov đã từng nói: "Điều quý giá nhất của thế giới
và hành tinh chúng ta là niềm tin cậy và sự thật. Sự thật
sẽ sáng tạo thế giới, và mọi sự giả dối đều phá hoại
thế giới</em>".
Cứ như đề xuất của tác giả, một cựu bộ trưởng, thì:
"<em>Từ năm 2014 trở đi cần phát động cao trào nói thật,
báo cáo đúng. Mọi báo cáo của địa phương, cơ sở, doanh
nghiệp đều phải thẩm định, ai báo cáo sai phải xử lý
nghiêm túc đối với người báo cáo, người duyệt số liệu
và người đứng đầu, nhất là những số liệu cốt lõi của
nền kinh tế như: số hộ giàu nghèo, nợ xấu, lạm phát,
trượt giá, tồn đọng BĐS, thu nhập bình quân, hiệu quả SXKD
của DNNN.v.v...</em>
<em>Cần điều chỉnh một số tiêu chí thống kê cho sát với
thực tế để dễ cân đong, đo đếm hơn, ví dụ: Thước đo
GDP hiện nay tỉnh thành nào cũng tăng trên 10% mà cả nước
chỉ tăng trên 5%, thật là khó hiểu. Hay như năm 2013, chỉ tiêu
nào cũng tăng nhưng thu ngân sách lại giảm. Phải coi bệnh nói
dối kéo dài đã đến hồi phải kết. Thà kết thúc bằng một
nỗi đau để làm lại từ đầu còn hơn tiếp tục kéo dài
nỗi đau mà chưa biết khi nào kết thúc. Nói dối kéo dài, bản
chất cũng là lừa đảo. Phải xử tội nói dối như tội danh
lừa đảo thì mới nghiêm túc, triệt để…</em>"
Đúng quá!
Người đưa ra đề xuất sắc sảo này cũng lại là một bác
đã về hưu. Tôi cứ nghĩ, nếu như lúc bác đang làm Bộ
trưởng, bác triển khai luôn ý tưởng tốt đẹp này ở chính
ngành bác quản lý thì hay biết bao. Biết đâu đó lại là một
điển hình cho cách làm ăn mới mà chúng ta có thể nhân rộng
ra cả nước
Ở một hướng khác, có bác khi về hưu rồi mới tích cực quan
tâm đến công việc của cơ quan mà mình đã từng quản lý.
Tôi gọi đó là những bác không quen ở nhà mình. Có ai lại
ngược đời như thế không? Có đấy.
Đó chính là ông bạn vong niên của tôi. Ông làm Giám đốc sở
Văn hoá, một cán bộ cựu trào của một tỉnh lỵ bán sơn
địa. Các cán bộ, nhân viên ở đây, kể cả những người
bây giờ là cấp trên của ông cũng đều là lớp đàn em ông,
do ông dìu dắt, đào tạo. Cũng vì thế nên mãi đến tuổi 65,
ông mới nhận giấy báo nghỉ. Rồi nhùng nhằng thêm đến mấy
năm nữa, ông mới chính thức cầm sổ hưu.
Hôm chia tay, cơ quan cũng đã làm một bữa tiệc đưa tiễn với
bao lời ca tụng tốt đẹp. Nhưng rồi sáng hôm sau, người ta
vẫn thấy cựu giám đốc đeo túi dết đến cơ quan như
thường lệ. Gặp ai ông cũng bắt tay: "Trời, mình nhớ các
cậu quá. Nhớ quá!"
Có người không nén nổi nỗi bùi ngùi. Không ngờ thủ trưởng
tình cảm quá. Vậy mà trước đây sao mình không nhận ra. Có
lúc mình còn nghĩ oan cho thủ trưởng. Thực tình, thủ trưởng
đâu có quan liêu, đâu có vô trách nhiệm với cấp dưới.
Thế rồi, ngày nào, thủ trưởng cũng "nhớ anh em". Sáng
sáng, cứ 8 giờ kém mười là ông đã có mặt ở công sở.
Trước đây, khi còn đương chức, ông thường xuyên đến
muộn. Bây giờ, ông lại đến rất đúng giờ. Anh giám đốc
mới chẳng nỡ cắt điện thoại, vẫn để nguyên cái ghế cũ,
căn phòng cũ cho ông.
Đến cơ quan, ông khua điện đi các nơi, nói đủ mọi thứ
chuyện trên trời, dưới biển. Mà chẳng chuyện nào ăn nhập
với chuyện nào. Thỉnh thoảng, ông lại mời khách ở các
tỉnh khác đến. Ấy là những người mà trước đây, ông
từng giữ mối quan hệ thân thiết. Cứ vài ba ngày, anh giám
đốc mới lại cùng ông đưa khách ra nhà hàng sang trọng. Còn
khách sơ sơ thì cũng thuốc lá, bánh kẹo, cà phê. Có khi cả
ngày, cơ quan chỉ trằn mình ra tiếp khách cho cựu giám đốc.
Khi không còn khách khứa nữa thì ông ngồi bù khú với anh em,
hỏi thăm hoàn cảnh gia đình của từng người. Ông phát hiện
ra trong cơ quan có bao điều bất hợp lý. Mà bất hợp lý từ
rất lâu rồi. Cô văn thư bảo mật, gia đình khó khăn quá. Anh
bảo vệ gắn bó với cơ quan bao nhiêu năm vẫn chưa được
phân nhà. Cậu cán bộ bảo tàng, lương thấp thế. Mà sao mãi
chưa tăng lương? Như vậy thì làm sao nó có thể sống nổi, có
thể yên tâm giữ gìn di sản văn hoá nước nhà.
Thế là rối mù lên. Anh giám đốc mới không thể một lúc
giải quyết được tất cả mọi điều ông đề nghị. Bởi
đó toàn là những việc lớn, những việc cấp bách. Còn cán
bộ cấp dưới thì xôn xao bàn tán. Có người cảm động đến
ứa nước mắt. Có người nghi ngờ: "Ôi dào, sao hồi còn
quyền chức, ông ấy chẳng làm? Bây giờ về vườn rồi, ông
ấy mới sốt sắng quan tâm đến anh em?". "Thì hồi đó,
thủ trưởng bận trăm công ngàn việc...". "Tôi cũng nghĩ là
thủ trưởng bận. Chứ người như vậy là tốt lắm đấy.
Nếu thủ trưởng không bận thì mình đã chẳng đến nỗi
khốn khổ thế này..."
Bao điều bất ổn mà nhắc mãi giám đốc mới vẫn chưa giải
quyết, cựu giám đốc lại trút nỗi bực dọc sang tôi: "Cán
bộ bây giờ gay quá, cậu ạ! Tri thức thì có. Nhưng quan điểm
lập trường là chưa thể tin cậy được. Nhất là tính quần
chúng, sự đi sâu đi sát quần chúng của cán bộ là có vấn
đề. Mình thấy gay lắm...".
Tôi cười: "Vâng, cán bộ thì thời nào mà chả có vấn đề.
Cứ làm việc đến hết mình thì rồi sẽ lại có khiếm
khuyết. Nhưng dù có khiếm khuyết gì thì cũng là chuyện của
họ. Họ sẽ phải chịu trách nhiệm trước Đảng, trước dân.
Còn bác nghỉ rồi. Bác không nên can thiệp quá sâu. Việc gì
bác cũng can thiệp, làm cho tất cả cứ rối lên. Anh em đương
nhiệm lại khó làm việc...".
"Tại sao lại khó làm việc? - Cựu giám đốc quắc mắt lên.
- Tôi giúp họ phát hiện những điều bất ổn. Cả đời tôi
gắn với cơ quan. Bây giờ còn chút sức lực nào, tôi cống
hiến nốt cho trọn vẹn. Tôi vào Đảng là thề chiến đấu
đến giọt máu cuối cùng cơ mà. Còn lâu mới đến giọt máu
cuối cùng của tôi nhá! Tại sao chú lại cứ nhìn tôi như một
anh gây rối.".
"Bác không phải người gây rối. Nhưng nhiều điều rắc rối
lại bắt đầu từ bác. Bởi bác nghỉ rồi mà...". "Tất
nhiên là tôi nghỉ rồi, nhưng tôi vẫn phải có trách nhiệm. -
Cựu giám đốc bùi ngùi: - Mà nói thật với chú, tôi vẫn
không quen ở nhà mình. Cả một đời gắn với cơ quan. Cơ quan
đã thành nhà tôi. Còn căn nhà thực của tôi chỉ là cái quán
trọ. Tôi không sao quen được, chú ạ! Tôi lại phải đến cơ
quan. Mà ở cơ quan thì lại thấy toàn những điều ngang tai
trái mắt. Thế là mình lại phải nhắc. Mà nhắc mãi vẫn
không chuyển. Nhiều lúc mình phát nản, lại nghĩ rất tiêu
cực: Thôi thì thây kệ đời!..."
Nói vậy, nhưng rồi ngày hôm sau, vào lúc 8 giờ kém mười,
người ta vẫn thấy ông cựu giám đốc đeo chiếc túi dết
đến cơ quan. Ông đặt chiếc túi lên bàn, rồi lại ngồi vào
chiếc ghế giám đốc cũ.../.
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét