Trích TT:

Tiếng súng nổ chát chúa đập vào đêm tối như bưng. Tiếng hô hoán àm ĩ bên ngoài. Đèn đuốc sáng rực hắt qua ô cửa nhỏ sát trần nhà. Cả phòng tôi nhốn nháo không biết đang xảy ra chuyện gì?

Tiếng ổ khóa mở lách cách. Tôi bị chói mắt khi cánh cửa phòng bất chợt mở ra bởi ánh đèn măng sông. Định thần, tôi nhìn thấy lố nhố những bóng người đeo súng, cầm mã tấu bước vào. Người ta bắt chúng tôi đứng dậy, quay mặt vào tường. Điểm danh.Từng người đứng ra xếp thành một hàng dọc. “Đủ”. Một người cao lớn nói như vậy. Cửa lại đóng như cũ.

Gian phòng trở nên im ắng lạ thường. Một ai đó nói trong bóng tối có thể sắn ra được:

- Chắc có người bỏ trốn?

Không ai nói gì. Dù sao đó cũng chỉ là lời phỏng đoán. Người hỏi cũng như người nghe tất cả đều mù tịt. Nào ai biết chuyện gì? Sáng hôm sau mới vỡ lẽ tối hôm đó có người bỏ trốn. Hai người chạy được còn tất cả đều bị bắt trở lại. Ngày mai phiên tòa sẽ được mở ngoài sân đình, nơi có cái kỳ đài mới làm tôi nhìn thấy hôm mới về..

16.

Về sau bố tôi kể lại câu chuyện, hầu hết người ngoài cuộc đều không tin. Người ta cho rằng một người cù mì như bố tôi, cả đời tay quen bốc thuốc ít khi phải làm việc nặng, chưa từng qua cảnh ba đào lại có khả năng đào tẩu ở một nơi giam cầm như thế. Ông không chỉ thoát một mình, còn giải thoát cho một người nữa cùng phòng giam với mình. Người này là cán bộ kháng chiến thời bí mật, một “huyện ủy viên”. Không biết kẻ đấu tố nào đã báo cáo lên trên ông ta là thành phần phản cách mạng, tay chân “Quốc Dân Đảng”chui vào hàng ngũ của ta? Cha tôi và ông ấy là phần tử nguy hiểm nên bị giam riêng một nơi. Đó là gian nhà có hàng cột gỗ đỡ xà mái, phía bên trong. Hai người không những bị nhốt, còn bị trói hai tay vòng phía sau cột mỗi buổi tối. Có lẽ người ta sợ hai người bỏ trốn nên mới buộc cẩn thận như vậy. Bên ngoài cửa khóa, kê một chiếc ghế băng dài cho dân quân thay nhau ngồi gác suốt đêm.

Phiên gác đêm hôm đó là anh cu Tũn người xóm Sen. Anh này ăn khỏe, làm tài chỉ mỗi tội nhát ma, ở nhà chuyên bị vợ bắt nạt.

Chị vợ hồi còn làm ở nhà tôi biết, cao lớn như hộ pháp, nói giọng ồm ồm như đàn ông. Chị có chân trong ban cải cách hồi đó. Anh cu Tũn vốn sợ tối, ít khi ra khỏi nhà khi màn đêm buông xuống.

Cực chẳng đã, vì giữ thể diện cho vợ mới ôm súng ngồi đây.

Thành phần cốt cán, không đảm đương nhiệm vụ này thì ai làm? Chị vợ nói thế sau khi quệt quết trầu tứa ra hai bên mép, mắt nhìn như đóng đinh vào người chồng.

“Làm gì có ma nào? Thời dân chủ này còn nói chuyện ma mãnh người ta cười cho. Mình cứ cố gắng, trên sẽ cất nhắc, nay mai mình lên làm cán bộ!” Chị nói vậy sau khi bàn giao cho anh cu canh gác cha tôi. Chị còn cẩn thận treo thêm cây đèn ba dây dưới mái hiên cho anh đỡ sợ.

Anh Tũn thấy sự cũng thường, bớt lo lắng. Đời anh đánh gốc bốc chà anh chả coi là cái đinh gì. Cả đám gốc tre to bằng cái nia, anh quai búa một buổi, là tan. Đất đấu bằng nửa cái hòm anh lên vai như bẫng, đâu có là cái gì?

Nhưng mà sao cái việc canh gác chẳng nặng nhọc gì, anh lại thấy nặng nề, bứt dứt khó chịu như thế?

Anh chỉ mơ hồ nó là việc gì đó không phải. Đúng sai anh chưa tự giải thích được rành rẽ như vợ mình.

“Đánh đổ giai cấp địa chủ bóc lột, giành lại cơm no áo ấm, ruộng đất cho dân nghèo”, dĩ nhiên là việc chính đáng quá đi rồi, có việc gì phải bàn?

       Nhưng buộc phải quay mặt như không hề quen biết, thậm chí phải lạnh nhạt, phải làm ác hoặc cố làm ra vẻ ác với người từng cưu mang giúp đỡ mình, anh cứ thấy bứt dứt ra làm sao?

Lần anh bị rắn cắn, nếu không có cha tôi lấy thuốc anh đã chết ngẻo tự bao giờ rồi. lại còn lần năm đói ngã người.. Chính mẹ tôi mang đến nhà cho vợ chồng anh mấy đấu gạo.

Con anh nghịch lửa cháy nhà, bố tôi cho người mang tre, mang rạ đến giúp lợp lại chỗ chui ra chui vào.. Bây giờ muối mặt như thế này, dù có chậm hiểu, gỗ đá đến đâu cũng thấy áy náy trong lòng!

 Cường hào ác bá ở đâu không nói, ở làng Xốm này hình như có điều không ổn. Dưng mà trên đã quy định thế rồi, cứ theo tỷ lệ mà làm. Người như anh cũng chỉ biết lấn cấn trong đầu như thế chứ ai dám nói ra?

Cái thân hình kềnh cang như anh Tũn ngồi dáng nào cũng khó. Bộ quần áo gụ rung rúc chỉ rình đứt chỉ, nứt ra. Anh co chân, anh ruỗi chân, tư thế nào cũng chẳng được lâu. Chán.

Anh khoác súng lên vai đi đi lại lại. Có lẽ như thế này ổn hơn?  Anh tự an ủi mình như thế, cố cho hết phiên trực của mình.

Chốc nữa là đến phiên người khác, Tũn sẽ đi như chạy, chui vào căn nhà tối thui, hôi rình và quen thuộc của mình, quờ tay ôm vợ, ôm con..

Hình như có tiếng động, cành cây gẫy ai đó vừa dẫm lên?

         Anh với tay lấy cây đèn quang ba dây treo ở đầu kèo xuống soi đường đi ra phía có tiếng động vừa rồi.

Bất chợt có làn gió nhẹ từ phía sau lưng thổi tới. Tũn quay lại theo phản xạ tự nhiên. Anh chưa kịp nhìn thấy gì thì cây đèn ba dây bốc hỏa. Ánh lửa đỏ đục màu cà chua cuồn cuộn phía bên trong thông phong đèn một lúc, đèn phụt tắt.

Tũn luống cuống chưa biết xử trí ra sao? Diêm bật lửa là thứ của hiếm thời anh đang đứng gác. Là thứ hàng hóa hiếm, nếu không nói là xa xỉ đối với nhiều người. Anh nào khá mới có cái bật lửa in hình chiếc xe tăng từ thời Bảo Đại, hoặc bao diêm in hình con chim hòa bình.

Những người thường như anh chả bao giờ có được những thứ quý giá đó. Ở nhà cứ đến bữa thổi cơm là con anh lại lấy mảnh dẻ rách quấn lại thành cái bùi nhùi sang hàng xóm xin lửa, nếu như lửa úm mùn trong bếp bị tắt.

Ban đêm phải khêu nhỏ ngọn đèn Hoa Kỳ bằng hạt đỗ. Hoặc phải lấy dây vải tết lại, kiểu dây cháy chậm để giữ lửa.

Mỗi lần lấy lửa như thế thật cực kỳ vất vả. Thổi mỏi cả mồm, rát cả họng, bùi nhùi mới chịu cháy cho!

Bây giờ, ở đây, kể cả những thứ quái quỷ ấy cũng chẳng lấy đâu ra!

Anh sợ đêm tối như người ta sợ rắn độc, sợ hố sâu. Một thứ sợ hãi định mệnh có từ tiền kiếp. Sợ mà không hiểu vì sao phải sợ? Đã vậy, nó lại xảy ra ngay vào lúc này. Lúc anh đang mang trên vai trách nhiệm được giao phó quá nặng nề!

Anh định mò đi vòng qua dãy cây mít um tùm sang phía bên kia đầu đình. Nơi ấy có một tổ khác đang trực gác ở đấy, gần ngay chỗ người ta tạm thời nhốt giữ tôi.

Bất chợt Tũn thấy trước mặt có vật gì trăng trắng đu đưa. Hình như có người treo cổ  hay là một con ma nào đó đang leo trèo lên ngọn cây. Tũn đứng sững lại. Mồ hôi anh túa ra lạnh hết sống lưng. Hai chân như chì đổ lỗ không nhấc lên được.

Tũn cố sức định thần, vật trăng trắng lại càng đung đưa. Nó như mỗi lúc tiến lại phía anh mỗi lúc một gần. Anh không nhớ mình nghĩ gì lúc ấy, không chủ định,quăng cả đèn, cả súng, cắm đầu chạy thục mạng ra phía cánh đồng. Nơi nước sau mấy trận mưa mênh mang, trắng xóa.

( Còn nữa..)

Phần nhận xét hiển thị trên trang