Ông chánh án TAND TP Tuy Hòa nói vụ án này là một tai nạn nghề nghiệp, xử vậy là được rồi, còn nhận định nhẹ, nặng thế nào là do dư luận.
LTS: Năm công an tỉnh Phú Yên đánh chết anh Ngô Thành Kiều với 72 vết thương trí mạng nhưng TAND TP Tuy Hòa lại xử họ tội dùng nhục hình với mức án quá nhẹ đã khiến dư luận hết sức phẫn nộ, bất bình. Ngày 4-4, Thẩm phánLương Quang, Chánh án tòa này, đã trả lời báo chí xung quanh vụ án gây nhiều tranh cãi này.
. Phóng viên: Thưa ông, ông nhận định gì về phiên tòa vừa qua?
+ Ông Lương Quang: Sau khi tuyên án, bị hại có phản ứng, kêu la không đồng tình, nhất là phần bồi thường dân sự. Người ta đòi 1,5 tỉ đồng mà tòa tuyên chỉ 99 triệu đồng. Bị cáo Nguyễn Thân Thảo Thành cũng bày tỏ không đồng tình. Nhiều người gọi điện thoại hỏi, một số tỉnh gọi hỏi tôi cũng giải thích thôi. Có dư luận nói nhẹ nhưng cũng có người nói xử vậy là đạt yêu cầu. Nói chung là dư luận cũng đa chiều. Vụ án này hết sức phức tạp, hết sức nhạy cảm, cả trung ương cũng rất quan tâm.
“Ôm rơm chi cho nặng bụng”
. Vụ án còn quá nhiều vấn đề chưa được làm rõ, tại sao tòa không tiếp tục trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung?
+ Theo nguyên tắc thì phải nghiên cứu kỹ rồi mới trả chứ không thể bữa nay anh phát hiện một việc thì trả, mai phát hiện một việc thì trả, trong khi tối đa chỉ trả hai lần. Vấn đề nào, nội dung nào đã trả rồi nhưng người ta không làm thì thôi.
. Thưa ông, có một số tội danh như cố ý gây thương tích đã được làm rõ tại phiên tòa nhưng bản án nói rằng tòa không xét do VKS không truy tố?
+ Ôm rơm chi cho nặng bụng! Tòa chỉ xét xử theo phạm vi truy tố của VKS, chuyện gì phải căng thẳng. Chuyện gì anh không hài lòng thì kiến nghị lên cấp trên.
. Phải chăng tòa xử tội dùng nhục hình để nhẹ hơn là tội cố ý gây thương tích?
+ Tòa chỉ xử theo phạm vi truy tố của viện. Thực tế có những vấn đề chưa hợp lý trong BLTTHS, cần kiến nghị sửa.
. Trước đây tòa trả hồ sơ yêu cầu truy tố tội cố ý gây thương tích, còn qua xét xử tại phiên tòa đã xuất hiện hai tội mới là bắt giữ người trái pháp luật, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Vì sao tòa không tiếp tục trả hồ sơ để điều tra bổ sung?
+ Tôi thấy luật quy định nhưng không khả thi trên thực tế. Lâu nay luật cho tòa quyền khởi tố vụ án tại phiên tòa. Tôi tính lịch sử trong ngành đến giờ tòa khởi tố cũng nhiều lắm nhưng chẳng có vụ nào xử lý cho có kết quả. Cuối cùng luẩn quẩn rồi người ta có xử lý gì đâu. Ở đây mình làm cho hết trách nhiệm, chứ để sau này án bị hủy cũng ảnh hưởng đến chuyện tái bổ nhiệm dữ lắm chứ đâu phải đơn giản. Miễn làm sao anh phát hiện ra là được rồi, còn anh yêu cầu mà người ta không làm thì anh cũng đã hết trách nhiệm. Lỡ sau này có rủi ro gì đó thì người ta không xem xét trách nhiệm anh nữa.


Người thân anh Ngô Thanh Kiều cùng di ảnh và những tấm ảnh chụp thi thể anh cho thấy anh đã bị đánh đập rất tàn nhẫn. Ảnh: TẤN LỘC
“Mỗi ông đi qua là bụp anh Kiều một cái”
. Theo như ông nói thì nếu trả hồ sơ thì khó điều tra lại?
+ Làm gì được, giờ tìm ra ai nữa! Họ cứ khai lòng vòng thì làm sao tìm ra ai. Theo hồ sơ, nạn nhân có trên 70 vết thương. Họ thay phiên nhau hỏi liên tục, không để nghi can nghỉ. Giờ xác định ai đã đánh anh Kiều, đoạn nào ai gây ra là hết sức phức tạp. Giờ hỏi anh em nó đồng lòng nói không biết. Cả đám đông đấy mà giờ hỏi nó nói không biết, cũng không nhớ gì hết. Nói chung là hết sức phức tạp, giờ biết làm gì nữa!
. Như vậy phải chăng tòa đã bỏ lọt tội phạm?
+ Có cái coi như cũng phải đành vậy chứ! Cơ quan tố tụng phải chứng minh được, nếu không cũng đành chấp nhận. Tôi cũng nghe thông tin cứ mỗi ông đi qua là bụp (anh Kiều) một cái nhưng vấn đề là phải chứng minh. Cái gì có căn cứ rõ ràng mà mình không xử lý thì là bỏ lọt, còn ở đây không có căn cứ để xử lý thêm ai nữa nên tôi cho là không có gì bỏ lọt.
. Vậy theo ông, TAND TP Tuy Hòa đã làm hết trách nhiệm trong vụ án này?
+ Hết trách nhiệm rồi chứ còn gì nữa! Diễn biến phiên tòa cũng còn những chuyện chưa thỏa mãn nhưng trả hồ sơ mà không có khả năng làm được nữa thì tôi nghĩ không nên trả làm gì nữa. Đấy chẳng qua là kéo dài thời gian, gây dư luận không tốt, làm đau khổ cho người khác nữa. Cuối cùng suy nghĩ thôi xét xử có hai cấp, còn có phúc thẩm người ta xem xét nữa.
. Vì sao còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ nhưng trong bản án tòa không kiến nghị làm rõ?
+ Thôi, còn một cấp nữa mà, để cho phúc thẩm giải quyết nữa chứ!
“Giải pháp an toàn”
. Tòa kết luận bị cáo Thành trực tiếp đánh anh Kiều gây chấn thương sọ não, dẫn đến tử vong. Bị cáo này không có tình tiết giảm nhẹ nào nhưng sao tòa lại tuyên mức án thấp nhất trong khung hình phạt?
+ Không có nhiều tình tiết (giảm nhẹ) chứ nếu có nhiều tình tiết (giảm nhẹ) chắc có lẽ đã hạ xuống dưới khung rồi. Tùy theo đối tượng bị tác động. Dù anh Kiều có là người xấu đi nữa nhưng nếu muốn đụng vào cũng phải có chế tài. Nhưng mà cũng có đầu có đuôi. Anh em thức đêm thức hôm canh gác nên sinh tức mà tức quá đáng sinh ra sai, dẫn đến hậu quả như vậy. Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại, năm năm tù còn gì nữa!
. Nhưng dư luận cho rằng đánh chết người mà người chỉ bị năm năm tù, người chỉ bị án treo là quá nhẹ...
+ Có người điện thoại nói sao VKS đề nghị treo hết vậy. Tôi nói là xử ở đây tôi cũng lãnh đạo nhưng lãnh đạo kiểu khác, còn việc quyết là của HĐXX, độc lập và tuân theo pháp luật. Mình chỉ định hướng. Còn nhận định nhẹ, nặng, vừa thế nào là do dư luận.
. Theo ông, bản án vừa tuyên đã đảm bảo nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật chưa?
+ Nghiêm minh không có nghĩa là xử nặng mà là đúng luật. Còn quan điểm tội này tội kia giữa viện và tòa thì có sự ràng buộc, khống chế nhau, tòa xử trong phạm vi truy tố. Nhiều lúc mình xử nhẹ một chút nhưng người ta thấy mục đích trừng trị, giáo dục, răn đe. Đối với người này thì cho là nghiêm, đối với người kia cho là vừa, đối với người khác thì nói là nhẹ.
Nhưng vụ án này tôi thấy vậy là cũng được chứ không đến nỗi nào. Mấy ông công an này cũng dở, không chừng đến phúc thẩm lại xì ra nữa vì mấy bị cáo so bì nhau sao cùng đánh mà người thì giam, người thì treo, người khung 3, người khung 1. Chọn giải pháp nào để giải quyết cho an toàn chứ trong cuộc sống có những việc biết lẽ ra như thế này nhưng người ta không làm như thế mà làm khác để đảm bảo mối quan hệ cho tốt.
. Xin cảm ơn ông.
TẤN LỘC thực hiện
 
Đã xử hành chính ông Hoàn rồi nên không xử hình sự nữa
. Luật sư cho rằng tòa đã bỏ lọt tội phạm khi không xử lý ông Lê Đức Hoàn, Phó Công an TP Tuy Hòa?
+ Đúng là ông Hoàn có dấu hiệu phạm tội nhưng kết luận điều tra đã nói là chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Thực tế ông này đã bị xử lý hành chính rồi. Tại tòa, luật sư bảo khởi tố ông Hoàn là khởi tố thế nào? Mỗi hành vi phạm tội, vi phạm chỉ xử lý một hình thức thôi chứ, hoặc là hành chính hoặc là hình sự. Giờ ổng đã bị xử lý hành chính rồi làm sao xử lý hình sự? Xử lý tội phạm phải xử lý đúng đối tượng, phải xét nhiều góc độ. Người ta đã xử lý hành chính mức độ đó là quá sức đau rồi.
. Ông Hoàn có dấu hiệu phạm tội sao lại chỉ xử lý hành chính?
+ Hỏi mấy công an chứ hỏi tôi sao tôi trả lời! Ổng đã bị xử lý hành chính rồi thì tòa không khởi tố hình sự tại tòa. Vụ này tôi thấy không nhẹ, mất bao nhiêu lực lượng đó là quá đau. Tôi thấy đây là một tai nạn nghề nghiệp.
. Theo luật, những hành vi vi phạm pháp luật nhưng không gây hậu quả nghiêm trọng thì mới xem xét miễn trách nhiệm hình sự. Theo ông, hành vi của ông Hoàn có nghiêm trọng không?
+ Việc không xử lý hình sự đối với ông Hoàn có nhiều lý do nhưng tôi cho xử lý hành chính như vậy là nghiêm khắc rồi.
. Còn hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của ông Hoàn thì sao, thưa ông?
+ Do anh em cấp dưới chứ anh Hoàn chỉ phân công, chứ việc gì cũng đi kiểm tra sao? Lúc ổng vô thì thấy bình thường nên không nhắc chứ chẳng lẽ ngồi đó miết sao!
“Chẳng qua Kiều chết nên phải đình chỉ”
. Nếu tòa phúc phẩm hủy bản án sơ thẩm, yêu cầu điều tra, xét xử lại, ông nghĩ sao?
+ Đó cũng là bình thường, luật quy định rồi, khi đó tôi sẽ cử thẩm phán khác xử. Mình xử bao giờ cũng tin là mình xử đúng nhưng cấp trên nói không đúng thì mình phải nghe, rút kinh nghiệm. Thực ra trách nhiệm đã làm hết rồi. Vụ này tôi nghĩ đằng nào cũng có kháng cáo, cả bị cáo Thành và bên bị hại, đặc biệt là khoản bồi thường.
. Dựa vào cơ sở nào mà tòa khẳng định anh Kiều tham gia trộm cắp như đã tuyên trong bản án?
+ Ba đối tượng nhưng hai đối tượng kia khai thống nhất, khớp hết rồi. Đi trên cùng xe, bước xuống xe, công an theo dõi tận nhà rồi còn gì nữa. Chẳng qua là do Kiều chết nên phải đình chỉ, không kết được án chứ hai đối tượng còn lại đều bị án rồi. Áp dụng, vận dụng pháp luật mà máy móc quá thì cũng không hợp lý.