Hàng ngàn người bị lây nhiễm, nhưng không có liệu pháp điều trị: Làm sao để kìm hãm 2019-nCoV và chữa trị cho người bệnh? Thuốc điều trị HIV có thể giúp, chuyên gia SARS Rolf Hilgenfeld nói.
Zeit Online: Ông Hilgenfeld, cụ thể thì hiện giờ ông đang làm gì?
Rolf Hilgenfeld: Tôi muốn biết các chất kìm hãm do chúng tôi phát triển tại Đại học Lübeck để chống lại virus Corona mới này có tác động tốt như đã chống lại các virus SARS và MERS hay không. Tôi đang tìm kiếm đối tác nuôi cấy được tế bào của virus mới này để thử nghiệm những chất mới. Các chất của chúng tôi vẫn còn đang trong giai đoạn thử nghiệm. Rất đáng tiếc là chúng còn xa mới có thể được sử dụng như là thuốc điều trị trong lần bùng phát dịch bệnh hiện nay.
Zeit Online: Vẫn còn chưa có thuốc chống lại con virus mới này à?
Coronavirus
Hilgenfeld: Chưa, vẫn còn chưa có loại thuốc nào được cho phép sử dụng, vì 2019-nCoV vừa mới được phát hiện ra mà. Nhưng người ta đã thu thập được nhiều kinh nghiệm với nhiều loại thuốc khác nhau trong lần bùng phát của SARS năm 2002 và 2003. Và một kết hợp từ hai chất khác nhau, trong những thử nghiệm lâm sàng đầu tiên lúc đó đã chứng tỏ là mang đặc biệt nhiều hứa hẹn: một kết hợp giữa hai hoạt chất Lopinavir và Ritonavir. Đó thật ra là thuốc chống HIV.
Zeit Online: Ông nói người ta nên cho bệnh nhân của virus Corona dùng thuốc chống AIDS?
Hilgenfeld: Đúng thế. Trong những lần bùng phát như thế này thì người ta trước nhất là thường hay khảo sát những loại thuốc đã được cho phép sử dụng. Điều này có ưu điểm là những loại thuốc ấy đã được thử nghiệm nhiều ở người và vì vậy mà được cho là an toàn. Qua đó, người ta có thể tiết kiệm được những xét nghiệm kéo dài nhiều năm, vì ở một tình trạng bùng phát như thế này thì không có thời gian. Bây giờ mà phát triển một cái gì đó mới thì kéo dài lâu quá. Và Lopinavir và Ritonavir thì đã được cho phép sử dụng – chỉ là chống lại HIV.
Zeit Online: Những loại thuốc này có tác động như thế nào?
Hilgenfeld: Để nhân lên, virus RNA – kể cả 2019-nCoV – đầu tiên là tạo nên những phân tử protein rất lớn. Rồi những phân tử này được những enzyme nhất định cắt ra thành những phần riêng biệt, để mà con virus có thể nhân lên. Người ta muốn ngăn chận đúng điều này. Để làm như vậy thì phải kìm hãm những enzyme đó. Điều tốt là: các enzyme này rất giống nhau tại những chủng virus Conona khác nhau. Ở Lübeck, chúng tôi đã nghiên cứu điều này ngay cả trước khi SARS bùng nổ năm 2002. Thời đó, virus Corona còn được cho là không quan trọng đối với con người. Người ta nghĩ rằng nhiều lắm là chúng chỉ gây cảm lạnh thôi. Lúc đó, nhiều người đã khuyên tôi nên chấm dứt công việc “không quan trọng” này. Nhưng ngay sau khi trận đại dịch SARS bắt đầu thì chúng tôi là những người duy nhất nói chung là đã phát hiện ra được cấu trúc ba chiều của các protein của virus Corona. Dựa trên cơ sở này, vào thời điểm đó chúng tôi đã có thể phát triển một chất mà người ta có thể dùng nó để kìm hãm virus Corona. Chúng tôi đã có thể đề nghị một loại thuốc, thật ra là để chống lại loại virus Rhino – tức là virus đặc trưng gây sổ mũi cảm lạnh – mà sau những biến đổi nhỏ cũng có thể được dùng để chống lại virus Corona.
Zeit Online: Nếu thế thì tại sao người ta không dùng những chất đó trong lần bùng phát dịch bệnh này?
Hilgenfeld: Chúng còn ở trong tình trạng thử nghiệm. Để có thể sử dụng được chúng thì người ta phải nghiên cứu nhiều năm trời để phát triển chúng thành một loại thuốc chữa bệnh. Lúc đó, khi chúng tôi muốn tiến hành thêm nhiều thử nghiệm nữa thì trận dịch SARS đã chấm dứt và chúng tôi không còn có bệnh nhận nào để có thể thử nghiệm chất này. Đó cũng là một vấn đề cơ bản của toàn bộ công cuộc nghiên cứu trên lãnh vực này.
…
Zeit Online: Ngoài Lopinavir và Ritonavir ra thì còn có những thuốc chữa bệnh nào đã được xét nghiệm và có thể có được ngay hay không?
Hilgenfeld: Tôi cho là còn một loại thuốc khác cũng có nhiều hứa hẹn: Remdesivir. Nguyên thủy thì nó được phát triển để chống virus Ebola. Nhưng trong những tế bào nuôi cấy thì nó cũng có tác dụng chống những RNA-virus khác, ví dụ như các virus Corona của SARS và MERS. Vì vậy nên người ta gọi nó là thuốc chữa bệnh diện rộng. Tôi cho là có khả năng Remdevisir cũng có thể có tác dụng chống lại virus 2019-nCoV mới này. Và tôi cho rằng WHO cũng sẽ khuyến cáo dùng loại thuốc này trong trận dịch hiện nay.
Zeit Online: Khả năng nó thật sự có tác dụng lớn tới đâu?
Hilgenfeld: Điều này thì còn phải xem đã. Cuối cùng thì người ta chưa từng bao giờ dùng nó ở người để chống lại virus Corona – ngược với kết hợp Lopinavir/Ritonavir. Nhìn như thế thì người ta cũng có thể gọi nó là thử nghiệm, nhưng ít ra thì người ta đã xác nghiệm được độ an toàn của nó ở con người. Cả hai loại thuốc này – và có thể là cả Interferon nữa – cẩn phải được thử nghiệm lâm sàng càng nhanh càng tốt, để người ta biết được là chúng có tác dụng hay không.
Zeit Online: Có thể ngăn chận được lần bùng phát virus Corona hiện tại bằng cách này hay không?
Hilgenfeld: Khó có thể nói được vì còn nhiều khía cạnh còn chưa rõ trong lần bùng phát này. Nhưng theo tất cả những gì người ta biết được về những loại thuốc này thì tôi cho rằng có thể dùng chúng để phát vỡ dây chuyền lây nhiễm và ngăn chận được trận dịch.
Zeit Online: Chữa trị là một mặt. Thêm vào đó là khả năng tiêm ngừa để chống lại virus Corona. Tình hình ở đây thì như thế nào?
Hilgenfeld: Hiện nay có nhiều tổ chức trên thế giới đang tìm một chất để tiêm ngừa, ví dụ như Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh của Trung Quốc và Viện Sức khỏe Quốc gia ở Hoa Kỳ. Họ hy vọng là có thể bắt đầu tiến hành thử nghiệm ở bệnh nhân trong vòng nửa năm đầu. Như vậy là nhanh rồi. Ở SARS, sau khi giải mã được bộ gen thì phải mất gần hai năm mới có thể bắt đầu các thử nghiệm lâm sàng đầu tiên với vắc xin.
Zeit Online: Có thể dùng các ứng cử viên vắc xin được phát triển chống lại SARS và MERS như là cơ sở phục vụ cho một vắc xin chống virus Corona mới này hay không?
Hilgenfeld: Mục tiêu của các vắc xin là cái được gọi là protein Spike, cái mà người ta có thể tưởng tượng như một cái gai trên vỏ ngoài của virus. Và – khác với các enzyme bị thuốc chống AIDS Lopinavir/Ritonavir tấn công – chúng khác nhau nhiều tùy theo loại virus. Protein Spike của virus Vũ Hán chỉ giống 51% protein của vius Corona SARS. Điều đó khiến cho việc tìm ra một loại vắc xin có tác dụng chống lại nhiều loại virus Corona khác nhau là một việc khó có khả năng. Nhưng ngay cả khi nó có thể được tiến hành nhanh chóng: Sẽ phải mất vài tháng trước khi một loại vắc xin đặc biệt chống 2019-nCoV được phát triển và sẵn sàng để sử dụng. Cơ hội tốt nhất của chúng ta chống lại con virus này hiện giờ là những thuốc chữa bệnh đã có sẵn.
Zeit Online
Phan Ba dịch
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét