TƯ PHÁP ĐỘC LẬP
Người ta thường nghe đến Tam quyền phân lập ở các nước dân chủ và văn minh, đặc biệt khi các hệ thống như lập pháp và hành pháp không ổn định thì sự độc lập của Tư pháp vô cùng quan trọng, cái suy yếu cốt lõi của các hệ thống chính trị phụ thuộc rất nhiều vào sự độc lập của tư pháp.
Phần đông những người Việt Nam kể cả trí thức cũng không hiểu độc lập tư pháp quan trọng đến thế nào nhất là trong lĩnh vực chính trị. Ở các nước dân chủ, tham gia hoạt động chính trị hoàn toàn không phải là một tội, thậm chí còn được khuyến khích trừ những đảng phái cực đoan mang lại nguy hiểm cho toàn bộ xã hội. Ở các nước độc tài, chính trị đã bị hình sự hóa để che giấu bộ mặt trước quốc tế hay như Havel nhận xét : “ Nó (tư pháp) đánh lừa quốc tế, đánh lừa công dân của mình, đánh lừa học sinh, sinh viên trên ghế nhà trường, đánh lừa lịch sử và đánh lừa chính mình”.
Nhìn vào Hồng Kông, chúng ta có thể thấy một bài học rất cụ thể, dễ hiểu và cắt nghĩa vì sao người Hồng Kông phải hy sinh rất lớn để bảo vệ sự độc lập về Tư pháp của mình.
Phong trào Dù dẫn đến phong trào “Chiếm trung tâm” đã có 1.000 người bị bắt giữ. Trong năm năm, các tòa án đã tìm cách thực thi công lý trong vụ án nhạy cảm về chính trị tại thời điểm chia rẽ sâu sắc thành phố. Các thẩm phán đứng giữa sự chỉ trích từ bên này hay bên kia là quá khoan dung hoặc quá khắc nghiệt.
Kiềm chế sự hỗn loạn và bạo lực không phải là công việc của các thẩm phán. Nhiệm vụ của họ là áp dụng luật một cách tự do và công bằng. Đó là yêu cầu tiên quyết của một nền tư pháp độc lập. Pha chế Công lý không phải là một trò chơi đồng đội.
Điều này chắc chắn có nghĩa là một số nghi phạm sẽ được tha bổng bởi chứng cớ không đủ. Những người khác có thể nhận các bản án không giam giữ (tại ngoại), một số sẽ bị kết án. Đây chính xác là những gì đã xảy ra khi các Tòa án HK xem xét các vụ chiếm đóng của phong trào bất tuân dân sự.
Gần như tất cả những người bị bắt đã được thả, chỉ có 4 người bị kết án. Benny Tài, một thủ lĩnh của phong trào, 1 trong 3 “Bộ ba chiếm đóng” đã được tuyên bố ra khỏi án tù tại ngoại vào tháng trước trong khi chờ kháng cáo. Lệnh cấm nhà hoạt động dân chủ Agnes Chow Ting đang tranh cử vào Hội đồng Lập pháp cũng được hủy bỏ bởi một Tòa án phúc thẩm đầu tháng này. Trong khi đó, vào tháng 6, Tòa án phúc thẩm cuối cùng đã ra phán quyết chống lại chính phủ. Các sĩ quan cảnh sát bị bỏ tù vì đánh đập một nghi phạm trong các cuộc biểu tình chiếm đóng đã được giữ nguyên các bản án của họ, trong khi hai người khác được tha bổng. Quá trình tư pháp đã tiếp tục diễn ra trong các cuộc biểu tình mà không có bất kỳ dấu hiệu sai lệch nào.
Nhưng, các cuộc biểu tình chiếm đóng là quá hiền lành so với các cuộc biểu tình chống chính phủ đang diễn ra. Trong 15 tuần, Hồng Kông đã chứng kiến các cuộc biểu tình rầm rộ, nhiều vụ dẫn đến đụng độ dữ dội. Bom xăng đã được ném, rào chắn được thiết lập, các trạm MTR bị phá hoại và các đồn cảnh sát bị bao vây. Các sĩ quan cảnh sát đã sử dụng vũ lực quá mức vi phạm luật pháp. Và bạo lực bùng lên giữa các nhóm ủng hộ và chống chính phủ cuối tuần trước.Hơn 1.400 vụ bắt giữ đã được thực hiện và các trường hợp đầu tiên đang chuẩn bị xuất hiện trước tòa án.
Vào thời điểm nhạy cảm như vậy, vai trò của tư pháp trong việc áp dụng luật một cách vô tư phải được hiểu và tôn trọng.
Tuy nhiên, các Tòa án HK đang bị tấn công. Tuần trước, một nhóm thân chính phủ đã tổ chức một cuộc biểu tình bên ngoài Tòa phúc thẩm có khoảng 100 người tham dự. Họ chỉ trích tư pháp vì đã thả những người biểu tình chống chính phủ, cho họ được bảo lãnh và cho là quá khoan dung khi để Joshua Wong được tự do xuất cảnh. Có những lời kêu gọi Chánh án Geoffrey Ma Tao từ chức. Tương tự như vậy, những người biểu tình chống chính phủ đã sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để nhắm mục tiêu các thành viên của ngành tư pháp đã từ chối bảo lãnh cho người của họ.
Các tổ chức của Hồng Kông trong đó có Tư pháp sẽ bị vùi dập bởi hậu quả của sự thông qua một luật, mà nó sẽ cho phép mọi người bị đưa ra xét xử ở Trung Quốc đại lục. Chính phủ HK, nơi đã chấp nhận trách nhiệm cho cuộc khủng hoảng, có rất ít sự tín nhiệm mặc dù đã cam kết muộn màng rút dự luật đó.
Yang Guang, phát ngôn viên của Văn phòng các vấn đề Hồng Kông và Ma Cao, kêu gọi tất cả các tổ chức Hồng Kông có thẩm quyền, bao gồm cả tư pháp ưu tiên kiềm chế tình trạng hỗn loạn và bạo lực sẽ chỉ gây thêm áp lực lên tòa án. Nó tạo ra một nhận thức cộng đồng rằng các thẩm phán đang ở đó để thực hiện yêu cầu của chính phủ và nó có thể làm suy yếu niềm tin vào sự độc lập của tư pháp.
Người ta phải nhận thức ra điều cơ bản : Vai trò trung lập (độc lập) về chính trị của tư pháp có nghĩa là nó không thể chống trả khi bị tấn công. Vì vậy, rất nên kiềm chế các cuộc chỉ trích tấn công vào tư pháp thiếu hiểu biết và vì động cơ chính trị.
Một Thẩm phán HK tâm sự : “Đó là một công việc khó khăn và quan trọng: các thẩm phán của chúng tôi có thể là pháo đài cuối cùng của sự độc lập về thể chế. Nhưng họ có thể giữ được bao lâu khi đối mặt với sự tấn công dữ dội như vậy từ mọi phía là điều ai cũng đoán được. Thành phố đã phải đối mặt với những thách thức phi thường. Nếu tư pháp độc lập của nó bị phá hoại, Hồng Kông không có tương lai”.
NNĐ
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét