Buồn buồn, mình
đi qua nhà hắn. Ngày cuối tháng tư vắng lặng như tờ, khác hẳn mọi năm, loa đài
rộn rã. Có chuyện lạ gì chăng?
Mấy chục năm
như thế này, vào giờ này, thường nhà gã rất đông. Mấy ông CCB mỗi ông góp chút
gạo chút tiền. Rồi khánh tiết, biểu ngữ, biểu tượng, khẩu hiệu giăng lên. Đứng
nghiêm. Chào cờ. Hát. Tiến quân ca, quốc ca. Rồi các cựu chiến binh đọc bài
truyền thống thuộc nằm lòng. ( thực tình mỗi năm cũng được bổ sung một đoạn
ngăn ngắn nào đó mới nhớ thêm được bổ sung vào bản cũ ) nội dung chính vẫn như
bản in, không sai một chữ. Nhưng tất cả đều vui vẻ, chả ai lấy làm chán vì phải
nghe cái bài diễn văn cũ, đọc đi đọc lại mãi này.
Đương nhiên
không thể bỏ qua phần hoạt động công tác hội, phần đóng góp, thu chi của mỗi
năm..
Cuối cùng là
đoàn kết nhất trí, rượu túy lúy tưng bừng. Hẹn gặp lại ngày này năm sau. Chuyện
chả có gì mới, nhưng ít ra nó cũng làm thay đổi cuộc sống vốn không thuận lợi,
vui vẻ gì của chừng ấy con người. Ngoại trừ một vài anh may mắn cởi áo lính
được ngồi ngay vào ghế có chỗ “cơ cấu”,
hay hoạt động khôn khéo bên “Kinh tế thị trường ”.
Những lúc đó
như quên hết giàu nghèo, sang hèn, đồng cảm, đồng tình như nhau.. Chỉ khi về
đến nhà rồi, tỉnh rượu rồi mới ngậm ngùi nghiệm ra rằng: Cũng là con người, là
thằng lính, cũng vào sinh ra tử như nhau, chưa chắc thành tích, công trạng “nó”
đã hơn mình. Thế mà nó thế, mình thế!
Ngoài mặt vẫn
phải vui, vẫn khoe với vợ với con rằng gặp người này, người kia. Các ông ấy
phát quan, phát tài, làm ăn xu hướng lắm.. Dẫu rằng cái “phát” ấy chả liên quan
gì đến mình. Nhưng mà chiến hữu với nhau, không mừng cho nhau thì mừng cho ai?
Nhà hắn tiện
đường, lại là khu trung tâm. Chọn chỗ ấy để giao lưu, kỉ niệm kỉ niếc là chuyện
dễ hiểu.
Nhưng năm nay
nơi kỉ niệm chuyển chỗ. Nơi này bận mở hội chơi chim. Một cái hội mới coong vừa
ra lò, hắn trăn trở, tâm huyết mấy năm nay. Vận động mãi, lên lên xuống xuống
chán trò mới mở ra được..
Mình bảo:
- Hội hè gì mà
im ắng thế này? Ít ra cũng phải có loa đài, cờ giong trống mở như người ta vẫn
làm chứ, có phải hội kín đâu mà âm thầm lặng lẽ thế?
Thằng nó cười:
- Vậy là bác
chưa rõ về tính đặc thù của hội em rồi..
Lại là cái “đặc
thù” dớ dẩn mà người ta thường hay viện dẫn ra! Có gì mà “đặc thù” với chả đặc
bạn? Hội chim là hội chim, hội cá, hội
chó cảnh hay hội thơ, cũng đều thế cả thôi, có gì mà đặc thù?
Thực tình lâu
nay mình chả mấy quan tâm. Có đặc thù đặc sắc hay đặc gì cũng vậy. Có dỗi hơi
đâu mà bận tâm? Nhưng chủ tịch cái hội chim này hình như không hiểu, hoặc không
quan tâm đến thái độ của mình.
Nhìn vẻ mặt
ngẩn ngơ của mình thằng ý bảo:
- Hội của các
bác khác hẳn với hội của bọn em nên bác không hiểu. Chơi chim là nghề chơi lắm
công phu, không phải ai cũng chơi, cũng tham gia được. Nhưng tuyệt đối tránh sự
ồn ào. Trống mõ rầm beng, âm thanh ồn ĩ không phù hợp với cách chơi của bọn em.
Chim nó sợ, rụt hết tinh thần vào, chim không chọi nữa thì nhà em chỉ có nước
ăn cám vì hội vỡ, lấy đâu kinh phí kinh phiếc?
Mình bảo:
- Anh chịu các
chú, thời buổi suy thoái này, còn mở ra được cái hội lông bông này ra được
không phải chuyện đùa!
Thằng ý cáu:
- Sao bác lại
bảo hội của em là “hội lông bông”? Bác nói với em thế, nể tình bấy lâu mình là
chỗ tâm “dao”, em bỏ qua. Bác mà nói với thằng khác trong hội em chúng nó không
bỏ qua đâu!
- Chúng đánh
anh à?
- Chả ai đánh,
nhưng anh khốn khó là cái chắc. Thời buổi này có thằng ngu nào mà ra mặt sinh
sự với anh? Chúng chỉ đòn gió là anh cũng đủ chết vì mệt mỏi rồi.
Mình đâm hoảng.
Chả nhẽ chuyện này có thật vậy sao? Có thật tiêu cực là vấn nạn, xâm nhập đời
sống chả thiếu “mặt trận” nào?
Nhưng có lẽ tay
này nói đúng. Chả phải đâu xa, mới gần đây mình vừa bị một thằng “cùng hội cùng
thuyền” chơi cho một nhát, đánh thẳng vào niêu cơm nhà mình. Thằng ấy thậm cao
tay, nó nhân danh học thuật, nhân danh lý thuyết cơ bản, sơ khai, sơ sài, khái
niệm chân lí, nhân danh những cái gì
gì..người ta vẫn dùng mòn nhẵn đi rồi. Mình biết mà chả làm gì được vì là số
ít. Nhóm của hắn lại quá đông. Quyền lợi là thứ keo gắn kết không thể nào lay
chuyển nổi bọn chúng. Dù anh có thành thực, tâm huyết đến đâu chúng cũng không
dại gì ủng hộ anh để cháy thành vạ lây. Cái tâm lý cao đẹp ngàn đời nay của dân
mình là vậy.. Thực là cao tay. Chỉ có giời cao đất dày biết và thời gian mới
nhận biết cái trò ma này của hắn.
Mình bỏ đi chơi
vu vơ thế này một phần là do cú đánh ngầm này. Phàm là những anh có bệnh “sĩ”
như mình, chỉ một chiêu này cũng đau âm ỉ khá lâu. Không hẳn vì niêu cơm vơi
mất một góc, mà còn vì “Danh dự, tự hào”, tự ái, tự trọng gì gì nữa.
Nghĩ lại trong
cái rủi có cái may. Biết đâu nhờ thế mình tỉnh táo hơn, nhận chân giá trị cuộc
sống hơn, làm cái đáng làm hơn?..
Đang nghĩ liên
thiên như thế tay kia bảo:
- Bác không bận
mời bác quá bộ vào thăm quan hội mở hôm nay của bọn em. Có gì góp ý cho chúng
em. Hội mới thành lập, kinh nghiệm còn nghèo, còn non lắm.. Trưa nay bác ở lại
dùng với bọn em chén rượu.. Trong hội em nói để bác biết, chả phải toàn bọn sìu
sìu ển ển cả đâu. Đại gia, quan chức cũng có vài người. Có khi mấy ông này bác
cũng quen..
Không hẳn vì
cuộc rượu hắn mời. Mấy cái “nhân” hắn vừa nói, gợi cho mình chút tò mò. Biết
đâu thêm chuyện hay, thêm ý đồ “sáng tạo” trong lúc chán nản không nghĩ ra
được, không muốn viết bất cứ chuyện gì?
Còn góp ý ư?
Đây là trò đùa kinh khủng nhất! Đừng có góp ý mà làm gì, chỉ họa vào thân. Nếu
không cũng mất lòng mất bề, mình không dại.
Làm người ai
chả muốn được khen vợ mình đẹp, con mình ngoan? Chê nó sứt môi lồi rốn, chả có
nước mà uống, ở đấy mà góp ý!
Chuyện nhỏ đã
vậy, huống chi những việc tày đình?
**
Ngày nay những
con chim tự do còn rất ít. Chim đẹp và quý như công, dũng mãnh như đại bàng kể
như tuyệt chủng. Có chăng còn đám chim sâu, chim chích bé bỏng, những chú chìa
vôi nhấp nhẩy ngoài mé sông. Hoặc những con kền kền hôi hám chuyên ăn xác chết
ở đâu đó trên dãy Himalaya mãi bên Tàu. Cả đến
giống bìm bịp một thời không ai quan tâm cũng không còn được bao nhiêu. Nay bảo
ngâm rượu uống, “hay” cho cái “khoản ta” làm việc tốt.
Lòng ham muốn
của con người, ô nhiễm và thay đổi khí hậu đã khiến loài có cánh này đến sát bờ
tận vong. Ngay cả đến chim khiếu, chào mào cũng đã là loài chim quý hiếm rồi.
Họa mi ngày càng ít dần. May thay cho mấy thứ chim này. Nhờ có tiếng hót, lại
dễ nuôi nhốt trong lồng nên chúng còn sống sót. Chưa có ai dịch được ngôn ngữ
của loài chim, nên chẳng biết tâm sự của chúng thế nào, nhưng chắc chắn là
chúng chẳng vui sướng gì ở cơ may ấy.
Thiếu bầu trời,
nắng và gió, sự tồn tại trên đời của chúng giờ đây phỏng có ích gì?
Mình nghĩ nếu
chúng còn sót lại, ngày nào đó chúng cũng phải tuân theo quy luật của tiến hóa.
Đôi cánh không cần đến nữa sẽ rụng đi hoặc ngắn lại. Hoặc sẽ trở thành hai chi
trước như lũ chuột, lũ chồn cáo mà thôi!
Ý nghĩ ấy làm
mình mất hứng thú khi tay này đưa mình
đi thăm những dãy lồng dài treo trên các sợi dây thép cột vào dãy cột bê tông.
Lũ chim tự nhiên hôm nay như phởn chí, quên hết thân phận của mình là để mua
vui cho kẻ khác. Chúng gặp đồng loại có đủ đực cái, đủ tầng bậc mà, cứ hót vóng vót liên tu tì trận.
Cách một quãng có đến hơn chục chiếc xe bốn chỗ bóng lộn, ầm thầm núp dưới bóng
cây. Người ta phải để nơi kín đáo như thế để tránh phản xạ ánh nắng từ nước sơn
bóng nhoáng từ cửa kính hắt lại, làm ảnh hưởng đến lũ chim.
Phía bên ngoài
chỗ đó một chút căng một cái bạt rộng. Có đến vài chục ông phục phịch, thoát vị
má và mấy bà nạ dòng móng tay không sơn màu đỏ như ngày nào, giờ là màu tím
ngắt thủy chung.
Chủ tịch Trym
giới thiệu mình với mọi người. Cả bọn ơ hờ bắt tay. Mình cứ ghê ghê khi có cảm
giác đang đụng vào những chiếc găng nhồi bông lạnh và xũng nước. Chả biết mấy
ông mấy bà ấy “Bông dua” “OK” hay “Hảo lớ” cái quái gì đấy, mình nghe không
rành. Có lẽ tại lúc đó tâm trạng mình không tốt, sự chú ý chưa được thúc đẩy
lên cao đủ mức cần thiết để có thể nghe rành rọt. Cũng có thể tại họ lạ
hoắc..những con người của thế giới phía bên kia, thế giới khác, cực kì xa cách
với mình..
Phải công nhận
tay nào nó vẽ tấm phông cho hội Trym này có đầu óc phóng khoáng. Bầu trời thì
xanh lơ, lớt phớt mây hồng gợi cho người ta mơ về cõi thiên đàng. Góc bên phải là cây đa già, cụt
mất phần ngọn không hiểu do gió bão hay do sâu bọ? Được cái sót lại ba nhánh
cành hãy còn xanh tốt, đang thả rễ “sinh di” tràn lên mặt đất. Trong đám rễ xum
xuê đó dầy rẫy các loại tổ chim. ( Đương nhiên không có tổ của công, trĩ, đại
bàng ).
Đậu chót vót chỗ cao nhất là chú vẹt có màu
lông xanh biếc, với cái mỏ đỏ quặp xuống như đang ngậm cái gì. Rải rác trên nền
trời là từng đám chim én, báo hiệu mùa xuân. Hình ảnh này không thích hợp lắm,
vì bây giờ đang là tháng tư, còn báo hiệu mùa xuân gì nữa?
Chủ tịch Trym
bảo: “ Cái này em làm đấy anh thấy có được không?” Mình biết tỏng đây là sản
phẩm Photosop, công nghệ in ấn thời bây giờ, nhưng chả nên bóc mẽ nó làm gì. Sự
khoác lác của nó có mặt tốt, hướng mỹ, hướng thiện và căn bản nhất là không hại
đến ai. Một bức bích họa loại này giá trị nghệ thuật chưa đến nỗi người ta phải
tranh cãi, kiện cáo về bản quyền. Nó yêu cái đẹp, thích sang kệ nó, có làm sao?
Miễn nó đừng nhân cái này, vụ lợi riêng cho mình nó là được!
Ngày thường chả
thấy chim chóc đâu, hôm nay ở đâu ra nhiều thế không biết. Lụa đỏ che chim rợp
cả góc trời. Mình nhìn suýt hoa cả mắt.
Cuộc chọi bắt
đầu. Tiếng bàn tán thì thào lan tỏa, rồi tăng dần. Từng cặp một hai con vào
trận. Có lẽ duy nhất chỉ giống chim họa mi này mới có nhu cầu để thể hiện như
thế.
Cứ một con
trống lại phải có một con mái đi kèm để làm cổ động viên nó mới chịu giao đấu.
Bằng không một mình con đực, xua thế nào cũng không kết quả. Nó cứ ì ra mặc cho
chủ chim muốn làm gì thì làm. Giả dụ có giết chết nó cũng vậy thôi.
Mình quên không
mang kính. Cặp mắt mù dở chỉ có thể thấy chúng loang loáng lăn xả vào nhau.
Đánh miếng trên hay miếng dưới, tiểu nhân hay quân tử, chịu chết, chả hiểu gì.
Với lại cái gì cũng phải có chuyên môn, chuyên nghiệp của nó. Mình người ngoại
đạo, biết đeck gì mà tham gia?
Bỏ về ngay sợ
chủ tịch Trym phật ý. Chả gì mình với hắn cũng là chỗ láng giềng. Nó lại đang
phụ trách công tác môi trường tiểu khu. Phật ý nó có ngày xe rác xả ngay trước
nhà không biết chừng. văn hóa ném cứt, ném chuột chết đang có cao trào phát
triển, đừng dại mà dây với hắn. Tình trạng chung của các loại hội bây giờ là
khá phức tạp. Tránh voi chả xấu mặt nào. Mình chưa quên bài học tên cùng hội
với mình. May mà chuyện đó mới chỉ ảnh hưởng tí ti vào phần mềm đời sống. Chưa
phạm đến phần cứng của tư tưởng, tinh thần, ý thức, thái độ bị cương lên như
một số trường hợp từng diễn ra gần đây ở chỗ nọ chỗ kia!
Cuối cùng cuộc
thì hội thi cũng kết thúc. Trò hay đến đâu cũng không thể kéo dài mãi. Chủ tịch
Trym phấn khởi ra mặt vì hôm nay trym của hắn được giải nhất. Không hiểu sao
một thằng hạ cấp như hắn lại luôn luôn thắng trong các cuộc thì?
Chấm.
Mất một buổi
sáng cho một việc ngớ ngẩn vừa rồi.
Nhưng mà thôi,
có phải ngày nào ta sống cũng đều có ích, có kết quả, có ý nghĩa cả đâu?
Cuộc đời vốn
không dài và đầy rẫy phí phạm vô nghĩa lý như thế đấy, biết phải làm sao?
==========
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét