Lào đang vi phạm nghiêm trọng Hiệp định Mekong

Một Thế Giới

Như báo điện tử Một Thế Giới đã thông tin, Lào đang đơn phương triển khai công trình đập Don Sahong, bất chấp sự phản đối của chính phủ các nước hạ lưu Campuchia, Thái Lan, Việt Nam với yêu cầu phải tiến hành tham vấn khu vực.

Số phận sông Mekong như chỉ mành treo chuông

Theo Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN), điều này cho thấy Lào đang vi phạm nghiêm trọng Hiệp định Mekong 1995.

Các tài liệu trước đây đã thể hiện rằng: dự án thủy điện Don Sahong là một công trình nằm trên dòng chính sông Mekong. Vì vậy, theo Hiệp định Mekong 1995, dự án này bắt buộc phải tuân thủ quy trình thông báo, tham vấn và thỏa thuận trước (PNPCA) với các quốc gia Ủy hội Mekong. 

Tuy nhiên, các viên chức phía Lào liên tiếp cho rằng con đập này không nằm trên dòng chính của sông Mekong và muốn bỏ qua quy trình PNPCA này.

Việc Lào đơn phương tiến hành dự án Don Sahong mà không thông qua quy trình PNPCA sẽ là một bước đi sai lầm thứ hai sau dự án đập Xayaburi, sẽ đặt dấu chấm hết cho hiệu lực của Hiệp định Mekong năm 1995. 

Điều này thách thức hợp tác trong Ủy hội sông Mekong, đồng thời nó đưa an ninh sinh kế của hàng chục triệu người dân trong lưu vực sông Mekong đến nguy cơ bất ổn.

Trước diễn biến trên, VRN yêu cầu chính phủ Lào cần dừng ngay lập tức tất cả các hoạt động xây dựng liên quan tới công trình Don Sahong và Xayaburi, cho tới khi kết quả nghiên cứu về tác động hạ lưu của hệ thống bậc thang thủy điện dòng chính sông Mekong được khẳng định. Đồng thời, tất cả các dự án trên dòng chính sông Mekong cần phải tuân thủ nghiêm túc các quy định và thủ tục trong Hiệp định Mekong 1995 và các quy định khác của luật pháp quốc tế.

“Mekong là dòng sông quốc tế, tài sản chung của tất cả các quốc gia và người dân trong lưu vực. Mọi quyết định liên quan tới việc sử dụng nguồn tài sản chung này không thể do một phía đơn phương thực hiện, mà cần phải tôn trọng quyền và đạt được sự đồng thuận của tất cả các quốc gia liên quan”, bà Ngụy Thị Khanh, giám đốc trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID), điều phối vận động chính sách VRN nhấn mạnh.

Lê Quỳnh

Phần nhận xét hiển thị trên trang