Truyện ngắn HG
Câu chuyện anh họ tôi gọi từ Úc về làm tôi làm tôi xúc động và buồn. Tôi mất ngủ mấy đêm vì câu chuyện này.Một câu chuyện bắt đầu từ nguồn gốc sâu xa đến lịch sử đất nước, vận mệnh của dòng họ và gia đình tôi.
Để viết đầy đủ về nó cần chuẩn bị thật công phu, đầy đủ tư liệu cũ, mới, đa chiều, dung lượng cỡ tiểu thuyết mới chứa đựng được phần nào. Yếu tố thời gian dành cho nó, công việc này, rất quan trọng mà tôi rất hạn chế vào lúc này.
Còn đủ thứ công việc dở dang chưa hoàn thành. Chưa nói đến cuộc mưu sinh, kiếm sống hàng ngày. Trong cuộc sống của một thế giới điên rồ, bất an và phức tạp như giờ, để làm được nó không dễ gì.
Nhưng bỏ qua không viết, lại thấy áy náy.
Thôi thì ghi lại vắn tắt vài dòng, khi nào rảnh sẽ giở ra, làm lại.
Để viết đầy đủ về nó cần chuẩn bị thật công phu, đầy đủ tư liệu cũ, mới, đa chiều, dung lượng cỡ tiểu thuyết mới chứa đựng được phần nào. Yếu tố thời gian dành cho nó, công việc này, rất quan trọng mà tôi rất hạn chế vào lúc này.
Còn đủ thứ công việc dở dang chưa hoàn thành. Chưa nói đến cuộc mưu sinh, kiếm sống hàng ngày. Trong cuộc sống của một thế giới điên rồ, bất an và phức tạp như giờ, để làm được nó không dễ gì.
Nhưng bỏ qua không viết, lại thấy áy náy.
Thôi thì ghi lại vắn tắt vài dòng, khi nào rảnh sẽ giở ra, làm lại.
Sau mấy chuyện thăm hỏi, vấn an người nọ người kia trong họ mạc, ông ấy nói qua qua về cảnh ngộ hiện tại của mình. Cũng không có gì khác hơn câu chuyện mấy tháng trước. Ông ấy từ Mem bờn bay qua Sài Gòn, tính chuyện bán căn nhà ở quận Bình Thạnh, hiện đang giao cho người em vợ trông coi. Đã tìm được người mua, thành giá song rồi lại không bán được. Lý do là bà vợ cũ của ông hiện cũng đang ở Úc, đã ly thân với ông từ sau khi định cư sang đấy mấy năm, không nhất trí cách phân chia tài sản. Bà ấy đòi bảy trên ba phần..
Ông ấy than: “Nguyên do không phải là đồng tiền nén bạc..” “Vậy là duyên do gì?”
Ông ấy bảo: “Có nói chú cũng không thể hiểu hết được đâu. Người Việt sang bên này vợ chồng mang theo thì mười người, chin người ly thân, anh cũng không ngoại lệ. Mâu thuẫn sâu xa vẫn là “quốc - cộng”.
Hơn bốn mươi năm rồi. Người ta đang kêu gọi hòa hợp dân tộc, chả lẽ khối mâu thuẫn ấy vẫn còn trầm kha đến vậy sao?
Anh họ tôi cười chua chát qua điện thoại viễn liên: “Thế mới buồn, mới không đáng nói. Anh bên này chỉ hơn con chó biết nói, nghĩ đến tình người, nghĩ đến quê hương bản quán chỉ muốn rơi nước mắt..Đến sâu nặng như tình nghĩa vợ chồng mà còn như này, thì cuộc sống còn có ý nghĩa gì? Chú không ở đây, chú không biết. Tự do cá nhân đành rồi, nhưng quan hệ gia đình là cái gì đó lỏng lẻo, chán không chịu nổi. Con cái đối với bố mẹ cũng không như ở bên nhà. Mỗi tháng chúng được chính phủ cấp cho bốn trăm đô, bố mẹ không nuôi nó cũng không cần.”. Ông kể thêm ở Úc quyền con người được chính phủ quan tâm ngay từ khi người đó mới ra đời. Bà mẹ sinh con ra đã được cấp không bảy ngàn đô. Thất nghiệp, hết tuổi lao động như anh mỗi tháng cũng được cấp an sinh xã hội một nghìn..Nếu so với bên nhà chắc hẳn em nghĩ vậy là đầy đủ lắm rồi. Nhưng con người ta đâu chỉ cần có những nhu cầu vật chất như vậy là đủ?
Tôi động viên ông ấy rằng thời băng hoại này ở đâu chẳng thế. Ở bên nhà cũng không mấy gia đình êm ấm, hạnh phúc. Cha bỏ con tớ bở thầy, vợ chồng chia lìa nhau cũng không ít. Anh cứ xợt lên Gu Gồ hai chữ “ly dị” là biết tỷ lệ vợ chồng bỏ nhau so với trước ngày như nào. Dù sao, người ta vẫn phải sống, vẫn phải tìm cách để lạc quan, để sống qua ngày.
Ông ấy than: “Nguyên do không phải là đồng tiền nén bạc..” “Vậy là duyên do gì?”
Ông ấy bảo: “Có nói chú cũng không thể hiểu hết được đâu. Người Việt sang bên này vợ chồng mang theo thì mười người, chin người ly thân, anh cũng không ngoại lệ. Mâu thuẫn sâu xa vẫn là “quốc - cộng”.
Hơn bốn mươi năm rồi. Người ta đang kêu gọi hòa hợp dân tộc, chả lẽ khối mâu thuẫn ấy vẫn còn trầm kha đến vậy sao?
Anh họ tôi cười chua chát qua điện thoại viễn liên: “Thế mới buồn, mới không đáng nói. Anh bên này chỉ hơn con chó biết nói, nghĩ đến tình người, nghĩ đến quê hương bản quán chỉ muốn rơi nước mắt..Đến sâu nặng như tình nghĩa vợ chồng mà còn như này, thì cuộc sống còn có ý nghĩa gì? Chú không ở đây, chú không biết. Tự do cá nhân đành rồi, nhưng quan hệ gia đình là cái gì đó lỏng lẻo, chán không chịu nổi. Con cái đối với bố mẹ cũng không như ở bên nhà. Mỗi tháng chúng được chính phủ cấp cho bốn trăm đô, bố mẹ không nuôi nó cũng không cần.”. Ông kể thêm ở Úc quyền con người được chính phủ quan tâm ngay từ khi người đó mới ra đời. Bà mẹ sinh con ra đã được cấp không bảy ngàn đô. Thất nghiệp, hết tuổi lao động như anh mỗi tháng cũng được cấp an sinh xã hội một nghìn..Nếu so với bên nhà chắc hẳn em nghĩ vậy là đầy đủ lắm rồi. Nhưng con người ta đâu chỉ cần có những nhu cầu vật chất như vậy là đủ?
Tôi động viên ông ấy rằng thời băng hoại này ở đâu chẳng thế. Ở bên nhà cũng không mấy gia đình êm ấm, hạnh phúc. Cha bỏ con tớ bở thầy, vợ chồng chia lìa nhau cũng không ít. Anh cứ xợt lên Gu Gồ hai chữ “ly dị” là biết tỷ lệ vợ chồng bỏ nhau so với trước ngày như nào. Dù sao, người ta vẫn phải sống, vẫn phải tìm cách để lạc quan, để sống qua ngày.
Vợ ông, chị dâu tôi có gặp vài lần. Lần đầu tiên là ở Sài Gòn khi ấy anh làm biên tập cho một tờ báo ngành, có phòng đại diện ở phía nam. Bạn bè qua lại cỡ như PBT, LTN, NVC.. gặp nhau với anh như cơm bữa. Nghe nói anh còn có chân trong một công ty đang làm ăn ở Nga ( thời LX chưa đổ ). Công ty này chưa hẳn công khai, nhưng mua bán phụ tùng máy bay cho chính phủ, còn có thêm cả một nhà máy sản xuất mì ăn liền tại Nga thời bấy giờ. Chị vợ anh là con một viên tướng chế độ cũ đang trong trại cải tạo. Chị người hiền thục nết na, có học. Nhờ các quan hệ của anh, yếu tố lý lịch không quá nặng nề, chị vẫn là giảng viên một trường đại học của thành phố.
Mãi tới khi ông bố mãn hạn tù, gia đình bên vợ anh mới được bảo lãnh đinh cư sang Úc. Cũng là lúc ông bố anh, một chủ tịch huyện ven đô Hà Nội qua đời. Bà mẹ anh cũng mất sau đó mấy năm.
Anh họ tôi đồng ý với vợ sang đoàn tụ với gia đình bên vợ. Ra nước ngoài định cư dễ dàng, thuận lợi, nhẹ nhàng, êm ái như thế, người làng tôi ai cũng bảo anh tốt số, gặp được phép màu. Người ta nói anh sướng tự bé, dù chỉ là con nuôi ( vì bác tôi sinh con trai mấy lần đều chết tự lúc còn nhỏ bởi các căn bệnh hiểm ác, khó hiểu mãi đến sau này ).
Mỗi lần vợ chồng anh từ miền nam ra người trong họ tôi đón tiếp long trọng, hân hoan chả khác gì người ta đón lãnh đạo cấp cao, nguyên thủ quốc gia về làng.
Anh mang cả va li tiền với cả đám người nhà rồng rắn đón từ cửa sân bay, xe một đoàn chỉ thiếu không có xe cảnh sát dẫn đường hú còi và dân chúng vẫy cờ hoa hai bên đường.
Người trong họ, ai cũng có quà, không ít thì nhiều. Người dăm ba triệu chả lấy gì lạ vào buổi thóc cao, gạo kém ở quê tôi ngày đó.
Mồ mả tổ tiên cũng được tu tạo xây dựng lại, to lớn khang trang mới mẻ vào bậc nhất nghĩa trang làng lúc bấy giờ.
Bất cứ họ nhà có công việc gì, vợ chồng anh dù ở xa cả ngàn cây số cũng không lần nào vắng mặt.
Hai vợ chồng anh đóng góp gần nửa số tiền xây nhà thờ họ.
Chị vợ tuy là người Sài Gòn nhưng về làng nhập cuộc rất nhanh, đối xử với trên với dưới tận tịnh, chu đáo. Chỉ nghe giọng nói của chị là ai cũng cảm mến rồi. Gia đình chị người gốc năm tư nên giọng bắc pha nam của chị vừa chuẩn vừa dịu dàng khó tả. Cả nhà ai cũng khen chị đáng và có khi còn hơn cả dâu họ Dõan bởi sự hiền thục, khéo léo.
Các vị bô lão quanh vùng ai cũng tấm tắc khen. Ai cũng bảo nhà tôi có phúc.
Người ta nói: “Họ Doãn nuôi con nuôi năm đời nay, quý như con đẻ nên giờ phúc lộc mới được như thế”..
Tôi thì khi đó đang vật vờ ở phương nam. Lúc ở Sài Gòn, khi ra Huế, có lúc tôi còn có ý định ra cả nước ngoài.. Chả phải bất mãn hay thù địch gì với ai. Chỉ là ước muốn thỏa chí tang bồng, nay đây mai đó, đi cho biết thiên hạ thực ra là cái gì? Tìm tòi hiểu biết, tò mò, muốn thoát ra khỏi lũy tre ngốt ngát, ngột ngạt của làng quê.
Những lần vợ chồng anh họ về quê tôi đều vắng mặt. Sau này gặp nhau ông ấy thường lấy làm tiếc cho tôi và tiếc cả cho anh. Giả dụ như khi đó anh em gần gũi nhau chưa chắc gì anh họ tôi bị người ta lừa trắng tay, mất gần hết tài sản, suýt nữa ngồi tù. Tôi chả tài cán gì, nhưng bao năm lưu lạc trường đời, ít nhiều có chút bản lĩnh. Tôi sẽ “đoc” ra ngay những chiêu trò bỉ ổi, đen tối của một số kẻ nhân danh những điều tốt đẹp, cao thượng, tử tế mà thực chất chỉ là trò lừa phỉnh gian dối, đỡ cho anh kiếp nạn không đáng xảy ra.
Phần mình có thể ông ấy giúp cho phương tiện sinh sống của tôi đỡ phần cơ cực. Với ông ấy chả thành vấn đề, kể cả việc sắm cho tôi căn hộ giữa Sài Gòn cũng là chuyện nhỏ. Mà thôi, nói thì nói vậy. Con người nếu phải tiếc thì sẽ tiếc hối nhiều thứ lắm. Nhà cửa xe pháo đã là cái gì?
Người có tâm hồn thi phú, mộng làm văn chương dễ mắc nạn tai nghiệt ngã khi dính vào chuyện tiền bạc, làm ăn cắc cớ, mưu mẹo hiểm ác. Cái công ty quái quỷ tôi dẫn bên trên có nhẽ là nguyên nhân sâu xa dẫn đến cảnh ngộ anh họ tôi bây giờ.
Lang thang, thui thủi một thân một mình nơi đất khách, quê người. Cho dù không chết đói, không khổ vì chuyện thiếu cơm ăn áo mặc, chỉ hơn “con chó biết nói” cũng không phải là nói quá, nói ngoa!
Mãi tới khi ông bố mãn hạn tù, gia đình bên vợ anh mới được bảo lãnh đinh cư sang Úc. Cũng là lúc ông bố anh, một chủ tịch huyện ven đô Hà Nội qua đời. Bà mẹ anh cũng mất sau đó mấy năm.
Anh họ tôi đồng ý với vợ sang đoàn tụ với gia đình bên vợ. Ra nước ngoài định cư dễ dàng, thuận lợi, nhẹ nhàng, êm ái như thế, người làng tôi ai cũng bảo anh tốt số, gặp được phép màu. Người ta nói anh sướng tự bé, dù chỉ là con nuôi ( vì bác tôi sinh con trai mấy lần đều chết tự lúc còn nhỏ bởi các căn bệnh hiểm ác, khó hiểu mãi đến sau này ).
Mỗi lần vợ chồng anh từ miền nam ra người trong họ tôi đón tiếp long trọng, hân hoan chả khác gì người ta đón lãnh đạo cấp cao, nguyên thủ quốc gia về làng.
Anh mang cả va li tiền với cả đám người nhà rồng rắn đón từ cửa sân bay, xe một đoàn chỉ thiếu không có xe cảnh sát dẫn đường hú còi và dân chúng vẫy cờ hoa hai bên đường.
Người trong họ, ai cũng có quà, không ít thì nhiều. Người dăm ba triệu chả lấy gì lạ vào buổi thóc cao, gạo kém ở quê tôi ngày đó.
Mồ mả tổ tiên cũng được tu tạo xây dựng lại, to lớn khang trang mới mẻ vào bậc nhất nghĩa trang làng lúc bấy giờ.
Bất cứ họ nhà có công việc gì, vợ chồng anh dù ở xa cả ngàn cây số cũng không lần nào vắng mặt.
Hai vợ chồng anh đóng góp gần nửa số tiền xây nhà thờ họ.
Chị vợ tuy là người Sài Gòn nhưng về làng nhập cuộc rất nhanh, đối xử với trên với dưới tận tịnh, chu đáo. Chỉ nghe giọng nói của chị là ai cũng cảm mến rồi. Gia đình chị người gốc năm tư nên giọng bắc pha nam của chị vừa chuẩn vừa dịu dàng khó tả. Cả nhà ai cũng khen chị đáng và có khi còn hơn cả dâu họ Dõan bởi sự hiền thục, khéo léo.
Các vị bô lão quanh vùng ai cũng tấm tắc khen. Ai cũng bảo nhà tôi có phúc.
Người ta nói: “Họ Doãn nuôi con nuôi năm đời nay, quý như con đẻ nên giờ phúc lộc mới được như thế”..
Tôi thì khi đó đang vật vờ ở phương nam. Lúc ở Sài Gòn, khi ra Huế, có lúc tôi còn có ý định ra cả nước ngoài.. Chả phải bất mãn hay thù địch gì với ai. Chỉ là ước muốn thỏa chí tang bồng, nay đây mai đó, đi cho biết thiên hạ thực ra là cái gì? Tìm tòi hiểu biết, tò mò, muốn thoát ra khỏi lũy tre ngốt ngát, ngột ngạt của làng quê.
Những lần vợ chồng anh họ về quê tôi đều vắng mặt. Sau này gặp nhau ông ấy thường lấy làm tiếc cho tôi và tiếc cả cho anh. Giả dụ như khi đó anh em gần gũi nhau chưa chắc gì anh họ tôi bị người ta lừa trắng tay, mất gần hết tài sản, suýt nữa ngồi tù. Tôi chả tài cán gì, nhưng bao năm lưu lạc trường đời, ít nhiều có chút bản lĩnh. Tôi sẽ “đoc” ra ngay những chiêu trò bỉ ổi, đen tối của một số kẻ nhân danh những điều tốt đẹp, cao thượng, tử tế mà thực chất chỉ là trò lừa phỉnh gian dối, đỡ cho anh kiếp nạn không đáng xảy ra.
Phần mình có thể ông ấy giúp cho phương tiện sinh sống của tôi đỡ phần cơ cực. Với ông ấy chả thành vấn đề, kể cả việc sắm cho tôi căn hộ giữa Sài Gòn cũng là chuyện nhỏ. Mà thôi, nói thì nói vậy. Con người nếu phải tiếc thì sẽ tiếc hối nhiều thứ lắm. Nhà cửa xe pháo đã là cái gì?
Người có tâm hồn thi phú, mộng làm văn chương dễ mắc nạn tai nghiệt ngã khi dính vào chuyện tiền bạc, làm ăn cắc cớ, mưu mẹo hiểm ác. Cái công ty quái quỷ tôi dẫn bên trên có nhẽ là nguyên nhân sâu xa dẫn đến cảnh ngộ anh họ tôi bây giờ.
Lang thang, thui thủi một thân một mình nơi đất khách, quê người. Cho dù không chết đói, không khổ vì chuyện thiếu cơm ăn áo mặc, chỉ hơn “con chó biết nói” cũng không phải là nói quá, nói ngoa!
( Còn nữa.. )
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét