Chân dung 99 Nhà văn Việt đương đại - Phần 1

NGUYỄN KHÔI: 

[10.05.2017 17:12]

Nhà thơ Nguyễn Khôi

Sau Chân dung Nhà văn bằng thơ của Xuân Sách, một số người cũng tiếp nối ông viết chân dung Nhà văn theo cảm nhận của riêng mình. Nhà thơ Nguyễn Khôi hiện cũng đi theo hướng này. Xin giới thiệu Chân dung 99 Nhà văn của ông

Lời tác giả Nguyễn Khôi:

Thân gửi các anh chị Bạn Thơ của Nguyễn Khôi,

Sau khi đọc và gửi "310 Chân dung các Nhà văn Việt đương đại"của Nhà thơ Đỗ Hoàng sang Berlin cho Nhà văn Lê Xuân Quang, anh Quang phúc đáp :

"...Tôi nghĩ rằng nếu anh viết/ vẽ Chân dung của các Nhà văn nối tiếp Xuân Sách thì sẽ rất thú vị. Mần đi Ông bạn già ; Mần cú chót này sẽ "đã" lắm. Mắt tôi kém không viết được nữa nhưng đọc thì vẫn nhúc nhắc. Tôi chờ Ông đó, cố lên nhé ! Chúc Ông thành công. LXQ".

 Nguyễn Khôi tôi  như bị "kích"...nên trăn trở mãi rồi hạ bút...theo mô-typ của Xuân Sách ? Nhưng khác ở chỗ : -Ở Xuân Sách: anh viết /vẽ Chân dung bằng thơ tự do, thoáng, thoải mái, đã nói lên được những điều  khá bức xúc/ cấm kỵ...100 Nhà văn ấy đều là những người "tài" thành danh cả rồi. -Còn ở Nguyễn Khôi: là mượn Nhân vật/ sự kiện gắn với tên tuổi Nhà văn/ nhà thơ từ người có Địa vị cao nhất nhì Nước  (như Sóng Hồng, Lê Đức Thọ, ..), rồi 3 chủ soái Thơ thời chống Mỹ (Tố Hữu, Chế Lan Viên, Phạm Tiến Duật), tới những dân thường như Bảo Sinh, Nguyễn Thanh Lâm, Văn Thùy… với nhiều giai tầng xã hội khác nhau, nhằm viết/ vẽ lên 1 bức tranh thời đại với những thân phận con người (đầy hãnh tiến  hoặc bị vùi dập...) của 1 thời để nhớ...mà Nguyễn Khôi được chứng kiến. Dựng chân dung bằng 4 câu thơ xúc tích theo kiểu chân dung/ chân tướng Nhà văn (riêng Tố Hữu 4 câu đầu viết từ năm 1991, nay phải thêm 4 câu mới thỏa đáng, Chế Lan Viên cũng vậy).

 Xin lưu ý Các Bạn Thơ : đây là 99 Chân dung các Nhà văn mà Nguyễn Khôi"mến mộ"  (chứ không so "Tài văn thơ") , nhưng  có sự theo dõi / chú ý dài dài , “cân nhắc” để "tạc" sao cho đúng bản chất/ chân tướng Nhà văn,  tạo nên bức tranh toàn cảnh Văn/ thi đàn Việt Nam thời Nguyễn Khôi đã và đang sống. Có Chân dung nóng hổi như Phạm Lưu Vũ: anh này chỉ có chuyện "chị cả Bống" với hay "chém gió" trên Fb về Đinh La Thăng, tính Thời sự nóng hổi nên Nguyễn Khôi "tạc" để nhớ cái thời "đả hổ/ diệt ruồi" hôm nay có nhiều điều thú vị.

Đôi điều gan ruột/ bếp núc... xin được chia sẻ để các Bạn Thơ thông cảm, có điều gì bất cập xin được chỉ giáo để Nguyễn Khôi tiếp thu, sửa chữa...

Hà Nội 13/5/2017

Kính: Nguyễn Khôi

1. TỐ HỮU

Tự nhận mình là Lành
Mọi người thấy rất dữ
Mác Lê bọc bằng thơ
Đã đâm chỉ có “tử”.

Tung hoa máu xung trận
là Hịch chống xâm lăng
lời Thề với Đảng, Bác
“Từ ấy”, “Sáng tháng Năm”

2. CHẾ LAN VIÊN

Tài thơ đến như Chế
Đời thật khó khen chê
Bẻ cành phong lan bể
“Con cá song cầm đuốc dẫn thơ về”.

Bắn pháo hoa Tư tưởng
Vờ khóc nước non Hời
Tháp Bay On bốn mặt
Giấu đi mặt ma trơi.

3. SÓNG HỒNG

Thơ văn là bom đạn
Lật đổ/ phá cường quyền
“Đổi mới” phải sự thật
Đọc Ức Trai đêm đêm.

4. LÊ ĐỨC THỌ

Thơ: mực hòa máu viết
Người hùng - quyền thứ hai
Giải Nô ben thứ thiệt
Ai thấy cũng bye bye. (bai bai)

5. HOÀNG VĂN HOAN

Anh Ba quy: Việt gian
Sang nương vây lão Đặng
Xuống địa phủ viết văn
Gặp cụ Hồ đặng đặng?

6. XUÂN THỦY

Trùm đàm phán Paris
Lịch lãm và trí thức
Bị “nạn” thì làm thơ
“Không giam được trí óc”

7. TRẦN ĐĨNH

Chính sự theo “đèn cù”
“Bất khuất” nên bị thiến
Đang diễn hề hầu vua
Hí trường đột tai biến!

8. VIỆT PHƯƠNG

“Cửa mở” hở hậu cung
“Lụy” mấy ông xuất bản
- Ta cái gì cũng Hồng
- Địch cái gì cũng Xám
- Trảm!

9. HỮU THỈNH

“Thư mùa đông” cho lính
Thơ xoàng xĩnh lên ngôi
Điếu văn “hot” tới đỉnh
Trơ ghế cao anh ngồi.

10. NGUYỄN PHAN HÁCH

Đẹp duyên “làng quan họ”
Thơ hay không có tiền
Cho in thơ thả cửa
Bán giấy phép đầu tiên.

11. BÚT TRE

Người bút lông, bút sắt
Lão quê mùa bút tre
Dám “biên tập” lời Bác
Vào Đền Hùng khắc bia (1).
………………….
(1) Câu “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” là do Bút Tre (Phó ty Văn hóa Phú Thọ) đã “văn bản hóa” câu nói của Bác (biên tập lại) và cũng qua nhiều vị tham gia chỉnh sửa.

12. TRẦN ĐĂNG KHOA

Thần đồng thơ trẻ xóm
Hóm tếu văn “giải thiêng”
“Chân dung và đối thoại”
Đằm chất quê hồn nhiên.

13. HOÀNG CẦM

Váy Đình Bảng chùng xuống
Đâu thấy lá diêu bông ?
Mưa Thuận Thành tầm tã
Ngây ngất ả phù dung.

14. TRẦN DẦN

Còn hai câu bia mộ:
“Tôi khóc những chân trời…
…Những người bay không có…”
“Nhất định thắng” … công toi !

15. LÊ ĐẠT

Tù túng thành “phu chữ”
Đẽo / tỉa bay mất hồn
Người chết / thơ còn, hết?
“Đường chữ” nẻo cô thôn.

Nhà thơ Nguyễn Khôi

16. YẾN LAN

“Những ngọn đèn” chập choạng
Bị “đánh” nằm ngậm tăm
“Bến My Lăng” chạng vạng
Chàng kị mã gọi trăng.

17. HOÀNG CÔNG KHANH

Tù Tây lại tù ta
“Quyền được rên” chẳng có
Bởi luôn đòi tự do
Gánh văn là gánh khổ.

18. LƯU TRỌNG LƯ

Chỉ một cái “tiếng thu”
Để ngàn đời ngơ ngác
Mộng Phù Tang phiêu du
Con nai vàng có “tác” ?

19. QUANG DŨNG

“Tây tiến” thơ hứng khởi
“Mắt Sơn Tây” đoạn trường
Sống: Mai Châu gái đẹp
Chết vì dáng kiều thơm.

20. PHAN KHÔI

“Tình già” liếc như ông
Mắt xuyên qua thế kỉ
“Nắng (thì) cứ nắng…. ong ong
Thời thế… ông chẳng thế!

21. XUÂN DIỆU

“Đồng tính” bị đấu tố
Cụt hứng làm thơ tình
Thôi thì ca “Ngói mới”
Đi “nói chuyện thơ” mình.

22. HUY CẬN

Tắt “Lửa thiêng” đón “mỗi ngày lại sáng
“Con cá song lấp lánh đuốc đen hồng”
Thằng con cả bùng tuốt sang Mỹ sống
Chết đã lâu mãi chẳng có tên đường.

23. KHƯƠNG HỮU DỤNG

Xuất khẩu câu thần cú
“… chim kêu sáng cả rừng”
Để nhớ Khương Hữu Dụng
“Thôi xao” sánh thơ Đường.

24. YÊN THAO

Ngang ngửa thơ kháng chiến
“Nhà tôi” mất hút rồi
Thơm má người vợ trẻ
Đừng “nã pháo” – người ơi!

25. CẦM GIANG

Tắm truồng trên Sông Mã
Thơ thẩn hóa Cầm Giang
Địa chủ trốn: đổi họ
Hồn lên ở Mường Hung.

26. MINH HUỆ

Vì sao “Bác không ngủ?”
Vợ dí thơ… tỉnh tình
“Bác là Hồ Chí Minh”
Tỉnh tình đâu mà dí…

27. ĐOÀN GIỎI

Đoàn Giỏi văn thực giỏi
Cánh chim trời mênh mang
Bởi ăn “Cá bống mú”
Mê “Đất rừng phương Nam”.

28. SƠN NAM

Theo ông già Nam Bộ
Thưởng “Hương rừng Cà Mau”
Mai sau khô không khốc
Nhớ hoài “Mùa len trâu”.

29. BÙI GIÁNG

Nghêu ngao giả cuồng điên
“Li tao” quên đời loạn
Chẳng được là Khuất Nguyên
Thì cũng là Bùi Giáng.

30. TRẦN TRỌNG KIM

Trung thực được như ông
Là “Việt Nam sử lược”
“Hồi kí” (1) thực như tâm
Tin đời còn sự thật.

………….
(1) Hồi kí “Một cơn gió bụi”.

31. KIM ĐỊNH

Triết gia xảo như ông
An Việt mấy ai biết?
Đọc “Triết lí cái đình”
Thấy thêm yêu nòi Việt.

. TRẦN ĐỨC THẢO

Giảng triết cho lũ dốt
Tù đầy giữa đời thừa
Yêu nước thành phản Quốc
“Trăn trối” đã quá mùa.

33. TRƯƠNG TỬU

Làm thầy bọn trò ngốc
Thôi về “châm cứu” chui
Cứu người được quả phúc
Văn chương chiếc yếm rơi…

34. NGUYÊN NGỌC

Chết rồi anh hùng Núp
“Rừng Xà nu” bị nghiền
Lập “Văn đoàn độc lập”
Mơ “Đất nược đứng lên”.

35. PHÙNG CUNG

Con ngựa già phủ Chúa
Mười hai năm tội đồ
“Xem đêm” còn giật thột
Quất “bã chè” thành thơ.

36. TRANG THẾ HY

Yêu sao Trang Thế Hy
Văn già hiền Nam Bộ
“Vết thương thứ 13
Về Bến Tre nằm ngủ.

37. BÙI BÌNH THI

Chẳng phải dân lính tráng
Lại “Về Cánh đồng Chum”
Viết kí sự Xiêng Khoảng
Đắm “Xiêng Khoảng mù sương”.

38. VŨ THƯ HIÊN

Trải “ Đêm giữa ban ngày”
Tộc Tà ru bị loại
“Bông hồng vàng” bầm dập
Paris “thoại” cùng ai?

39. THÁI KẾ TOẠI

Văn sĩ làm “mật vụ”
Mà chẳng thấy bắt ai
Lũ Nhân văn kết bạn
Khua giáo lên văn đài.

40.MẠC PHI

Nếu không lấy vợ Thái
Viết văn, dịch làm sao?
“Rừng động” xao động mãi
Để “Xống chụ xon xao”.

41. PHẠM TIẾN DUẬT

“Đường ra trận…đẹp lắm”
Lừa mị lũ trai làng
Chết hồn kết “ Vòng trắng”
Đưa thơ về Trường Sơn.

42. BÙI MINH QUỐC

Hăng hái “Lên miền Tây”
Đi B không sợ chết
“Bình công” nuốt đắng cay
Làm thơ trong xó bếp.

43. LÊ LỰU

Phụ tình vợ Tấm Cám
Chạy theo lũ choai choai
“Ở đáy sông” quả báo
Ngoác mồm nói xấu ai?

44. LƯU QUANG VŨ & XUÂN QUỲNH

Đến chết vẫn lăn tăn “Thời kì đồ đểu”
“Uống rượu với bác Lâm” chuốc chén về trời
Để biển cũng bạc đầu thương nhớ
“Đắng cay” là chồi biếc thưở xa khơi.

45. NGUYỄN NGUYÊN BẢY & LÍ PHƯƠNG LIÊN

Chàng Tư Mã say thơ
Mê mùi sen phố cổ
“Chém gió” giữa thủ đô
“Thơ bạn thơ” rạng rỡ.

NGUYỄN KHÔI

Còn nữa

Phần nhận xét hiển thị trên trang