Đền Thượng Ba Vì nằm trên ngọn núi Tản - Một trong hai ngọn núi cao nhất của dẫy núi Ba Vì. Đền Thượng Ba Vì nằm trên độ cao 1227 m so với mực nước biển. Đền Thượng Ba Vì là nơi thờ Đức Thánh Tản Viên - Một trong 4 vị "Tứ Bất tử" của Việt Nam. Đền Thượng Ba Vì và khu thờ Mẫu Cửu Trùng Thiên tạo thành một nơi thờ Thánh và Mẫu đẹp và linh thiêng nhất trời Nam.
 |
| Đường từ cổng đền lên đền Thượng. |
Lịch sử đền Thượng Ba Vì
Theo bà Nguyễn Thị Lộc - Thủ Nhang hiện nay của lịch sử của ngôi đền tóm tắt như sau: Ngôi đền có từ thời nào thì không rõ. Vào trước năm 1990, khi nhà nước chuẩn bị thành lập Vườn Quốc Gia Ba Vì, đoàn khảo sát đã phát hiện trên đỉnh núi cao một mái đá có mấy lư hương đá và gần đó có 3 phi tượng nhỏ bị đổ, gãy chân, gãy tay....Cho rằng đây là một di tích cổ nên đoàn đã tìm gặp bà Đặng Thị Mát - Thủ nhang của Đền Quan dưới chân núi để nhờ bà trông nom và tu tạo giúp. Năm 1993, ngôi đền bắt đầu được xây dựng và hoàn thành vào cuối năm 1996. Năm 2010, đền được tiếp tục trùng tu lại lần thứ 2.
 |
| Cung Công Đồng Thánh Tản |
Huyền tích về Đền Thượng Ba Vì
Đây là một ngôi đền cổ có từ bao giờ không rõ. Sau này, trong quá trình xây dựng đền có phát hiện dưới lấp đất mỏng có móng đền bằng gạch. Trước đó , đoàn khảo sát vườn Quốc Gia cũng đã phát hiện 3 pho tượng nhỏ không còn nguyên vện. Điều đó mình chứng nơi đây xa xưa đã có một ngôi đền thờ uy nghi.
 |
| Ba pho tượng cổ trong khám sau tượng Đức Thánh Tản |
Trước đây, khi bà Mát chưa lên xây dựng lại đền thì nơi đây có một người đàn ông nhà ở dưới chân núi ngày đêm lủi thủi trông nom hang đá có lư hương cổ. Xin nói là khi đó đền còn cách xa dân đề hàng chục km và còn đầy muông thú. Người thì bảo người đó bị cơ đày, người thì nói người đó bị ngài chọn để hầu hạ ngài.
 |
| Đức Thánh Tản và khám 3 pho tượng phía sau Ngài |
Một ngày kia, bà Đặng Thị Mát có nằm mơ thấy một tảng đá bay lơ lửng trên đầu bà. Tảng đá như dập dình muốn đón bà đi theo. Bà đi theo, đến đỉnh núi cao ngùn ngụt mây sương thì tảng đá dừng lại. Bà giật mình tinh giấc. Chưa hết bàng hoàng, ba ngày sau. bất ngờ có đoàn khảo sát đến nhờ bà Đặng Thị Mát trong nom, tôn tạo lại ngôi đền. Bà không dám nhận lời ngay mà chỉ dám hứa sẽ cùng lên khảo sát và "xin ý kiến ngài". Lên đến đền bà sững sờ khi nhìn tảng đã i hệt giấc mơ của bà. Bà gieo âm dương và được nhất âm, nhất dương ngay. Có phải chăng giấc mơ của bà chính là do Thánh báo mộng?
 |
| Cung Thái Bạch Kim Tinh |
Bài trí phối thờ của ngôi đền
Như đã nói ở trên ban đầu ngôi đền chỉ còn có mấy bát hương đá, một nền móng cổ (phát hiện khi xây mới 1993) và 3 phô tượng nhỏ sứt mẻ lăn lóc, gãy chân, gãy tay, gãy cổ. Lần xây dựng 1993 - 1996, ngôi đền có 3 cung: Cung chính giữa thờ ba tượng cổ đã được bà Mát cho gắn tay, gắn lại chân và 2 bức tượng phật nhỏ; bên trái thờ cung sơn trang; bên phải thờ Trần Triều. Đến năm 2010, ngôi đền được công nhận di tích lịch sử và được nhà nước cho phép trùng tu. Sau đợt trùng tư này, nhà nước cho đúc pho tượng Thánh Tản viên. Ba pho tượng nhỏ và hai tượng phật vẫn được đặt trong khám ở phía sau của pho Tượng Thánh Tản Viên.
 |
| Ban thờ Thánh mẫu, Dưỡng Mẫu và Công chúa |
Đền lần trùng tu năm 2010 thì Cung Sơn Trang và Đức Thánh Trần được chuyển xuống một gian thờ riêng biệt. Ngôi đền mới rộng rãi hơn và được phối thờ: Cung chính giữa là cung Công đồng Thánh Tản. Phía sau cung là tượng của Ngài. Ban bên trái là cung thờ Mẹ đẻ (Thánh Mẫu Định Thị Đen), mẹ nuôi ( Dưỡng Mẫu Ma Thị Cao Sơn) và vợ của Ngài (Công Chúa Ngọc Hoa - Con gái Vua Hùng), bên phải thờ Thái Bạch Kim tinh ( Người ban quyền phép cho Thánh Tản Viên).
Quá trình xây dựng Đền Thượng Ba Vì
Nếu ai đã từng đến Đền Thượng Ba Vì thì chắc chắn sẽ thấy ngôi đền nằm chênh vênh trên vách đã cao thì sẽ rõ quá trình xây dựng vất vả gian nan như thế nào. Việc xây dựng ngôi đền có công rất lớn của bà Đặng Thị Mát - Thủ nhang chính của ngôi đền và bà Nguyễn Thị Lộc người quản lý ngôi đền.
Khu thờ Mẫu Cửu Trùng Thiên
 |
| Tượng Mẫu Cửu Trùng Thiên |
Sau khi chiêm bái đền Thượng chúng ta sẽ leo thêm 200 bậc đã chênh vênh để lên hẳn đỉnh ngọn núi để chiêm bái khu thờ Mẫu Cửu Trùng Thiên. Pho tượng Mẫu Cửu Trùng Thiên bằng đồng đúc, có một không hai trên đất Việt Nam.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét