Matryoska Putin

hm blog 23.12.13

Búp bê lật đật. Ảnh: internet

Với gói 15 tỷ đô la và giảm giá ga từ 400$ xuống 268$ cho 1000 met khối, mà TT Putin đồng ý cho Thủ tướng Ukraine vay, dường như người ta thấy một lần nữa, Putin trên cơ phương Tây. Trước đó là vụ khủng hoảng Syria.
Thế hệ cha anh thời Xô viết, thấy Hungary hay Tiệp Khắc định ngả theo phương Tây, họ dùng xe tăng và lính để giải quyết chóng vánh. Thời nay Putin dùng tiền, khí đốt và dân tộc chủ nghĩa để giải những bài toán như Ukraine hay Belarus.
Xe tăng và lính cuối cùng chẳng giữ được Tiệp Khắc và cả khối Đông Âu. Từng là KGB ở Đông Đức, Putin thấu hiểu khi chính ông phải khăn gói về quê. Mafia có câu, cái gì không mua được bằng tiền, có thể mua được bằng rất nhiều tiền. Và Putin đã đúng.
Việc Thủ tướng Yanukovych không đồng ý ký thỏa thuận với EU đã làm cho dân chúng nổi giận và xuống đường biểu tình suốt mấy tháng nay. Cứ tưởng chính phủ sắp đổ đến nơi. TNS John McCain sang tận Kiev để động viên dân chúng nhằm lật đổ luôn thể chế đang lung lay bởi nạn trộm cắp này. Tuy nhiên với judo đai đen, Putin đã tỏ rõ sức mạnh bởi những cú đá hiểm hóc.
Thật ra Ukraine cũng không có nhiều lựa chọn khi nhập EU.
Không đơn thuần là chuyện chính trị, nước Nga cảm thấy bị đe dọa nếu bên cạnh là một nước dân chủ, trong khi chính phủ Nga hoạt động theo kiểu mafia, dựa vào nguồn tài nguyên là dầu mỏ và khí đốt để lũng đoạn thế giới. Dân chúng sẽ học theo, Putin và những người theo Putin khó mà tồn tại.
Tin mới đây cho hay, Nga đã cấm thanh niên trẻ tử Ukraine nhập cảnh vào Nga vì sợ dân Nga học theo dân chủ xuống đường, dù hai nước đi lại không cần visa.
Về kinh tế, đó mới là bài toán đau đầu cho Yanukovych. Gia nhập EU, Ukraine sẽ phải chịu giá khí đốt cao hơn, số này khoảng 2-4 tỷ euro, GDP giảm xuống 1,7% bởi những đòn trừng phạt mà Nga sẽ thực hiện.
Vài năm nữa, sống trong vòng cương tỏa của EU,  Ukraine sẽ nhập siêu từ 3 đến 5 tỷ đô la do thị trường EU mở ra. Tổng cộng số này sẽ nuốt gần hết số ngoại tệ 18 tỷ đô la đang rất hẻo của người hàng xóm Nga này.
Theo EU cũng chết với Nga, không theo thì chết với EU, và dân biểu tình. Trông cứ tưởng ngờ nghệch, nhưng Yanukovych đã rất khéo léo trong con bài EU-Nga. Cuối cùng, Putin nghiến răng rút tiền ra mua Ukraine với một cái giá quá đắt.
Tuy nhiên, phe đối lập sẽ chưa chịu, cho dù ngày mai là lễ Noel, rồi năm mới, trời lạnh dưới -10oC, chẳng ai điên mà ra đường biểu tình. Cuộc chiến chưa hẳn đã kết thúc.
Theo một nghĩa nào đó, trận đấu Putin – Phương Tây hiện tỷ số là 2:0 nếu kể thêm trận Syria.

Biểu tình ở Ukraine. Ảnh: internet

Nhưng đi vào sâu mới thấy Putin đang cạn dần các đòn judo. Dùng tiền đổi lấy hòa bình cho Ukraine với cái giá 15 tỷ đô không phải là nhỏ.
Sắp tới là thế vận hộ Sochi, TT Obama và thủ tướng Anh đã tuyên bố không tham dự vì vụ Snowden, cho dù trong cuộc họp báo với 1300 nhà báo khắp thế giới mới đây, Putin tỏ vẻ thông cảm và ủng hộ chương trình nghe lén của Hoa Kỳ. Ông còn cố giải thích chưa gặp Snowden và không muốn tay phản bội này làm gì ở nước Nga.
Có lẽ Putin đã ngấm đòn ngoại giao phương Tây, cảm thấy bị cô lập. Từ tổng thống đến thủ tướng rồi tổng thống, Putin đã tự biến mình thành con rối Matryoska.
Như một động tác giải vía khác, Putin bất ngờ tha sớm cho tài phiệt Khodorkovsky, một đối thủ chính trị đáng gờm của Putin từ hơn chục năm trước. Nghe nói để đổi lại, bà Thủ tướng Đức, Angela Merkel, sẽ đồng ý sang Sochi dự Thế vận hội Mùa Đông năm tới.
Dùng tiền để mua hàng xóm, dù không biết được bao lâu, dùng tù nhân đổi lấy khách tham dự Sochi, dù không biết rõ Khodorkovsky sẽ làm gì trong thời gian tới, cố thông cảm cho Obama vì vụ nghe lén, nghe chừng Putin đang xuống giọng.
Vài động thái đó, chứng tỏ Putin, trong vai matryoska biến đổi khôn lường, đang thành con búp bê lật đật và độ dao động cứ yếu dần.
HM. 23-12-2013

Phần nhận xét hiển thị trên trang