Vu vơ mà nói ( Nhàn đàm )

Con người ta trong một đời ngắn ngủi của mình thường hay huyễn hoặc, ngộ nhận nhiều giá trị và hay có những xử sự sai lầm. Ấy thế mà luôn tự "Bênh vực mình", cho là mình thế nọ, thế kia, người khác không hiểu và đối xử với mình chưa được công bằng. Tệ hơn, tự đề cao mình quá mức. Đành rằng tự tin là đức tính tốt, nhưng thái quá, lại chẳng ra gì. Gã đã từng ngồi với mấy anh thợ chuyên môn đào huyệt chôn người, mấy anh coi xe ngoài bãi, thậm chí cả mấy ả tiếp viên ( Gọi thế cho nó sang, chứ thực ra là ca ve chính hiệu), mấy ngài tiến sĩ rởm, giáo sư hão ( Bằng cấp đi mua, chạy chọt cách này cách khác, chả vinh dự gì !), mấy mụ công chức có tý quyền nhờ đôi chân dài và vốn tự có, mặt lúc nào cũng vênh vác nhơn nhơn, chỉ chờ dịp để thể hiện quyền lực và uy danh của mình. Lại nữa các bậc quan tham lại nhũng ( Hình như thời nào cũng có, mặt trái của mọi thể chế, cho dù thể chế đó có ưu việt đến đâu! ).

 Tóm lại là đủ hạng người, giàu nghèo đủ cỡ, đủ các giai tầng trong xã hội, kể cả hắn cũng không ngoại lệ, đều có ý nghĩ giống nhau. Kẻ nói ra miệng, người giữ kín trong lòng. Ai cũng nghĩ mình hơn người khác, mình còn thiệt thòi, mở miệng ra " Riêng tôi thế này, riêng tôi thế khác"..

Thực ra con người ta nào có ghê gớm gì?

 Nói về sức mạnh thân xác không hơn hổ báo, sư tử. Khoẻ không bằng voi.. Chỉ hơn nhau ở đầu óc và cái tâm của chính mình. Vào cái thời nhiều giá trị bị" nhầm", bị lẫn lộn thế này, biết ai hơn ai kém?

Có những vị do thế thời đưa đẩy, vì lẽ nào đó người đời tung hô mà hào quang sáng chói, danh vọng ngất trời.. Thực ra tư chất,phẩm hạnh chắc gì đã hơn kẻ bình thường. Có kẻ chó ngáp phải ruồi, ngất ngưởng nơi cao, nhìn người bằng nửa con mắt. Có kẻ ông cha để lại, sẵn đường cha truyền con nối, có chút của, chút tiền nhìn bạn bè, thiên hạ như thịt cá. Không ăn được vỗ đít quay lưng, bần tiện và trắng trợn ra mặt! Cũng có người tự dưng gặp may, vớ được hũ bạc hũ vàng từ đời tám hoánh nào, của ai không biết, cá vào ao ta ta hưởng. Điều đó không đáng trách. Anh may mắn kệ anh. Chỉ có điều lúc có của ăn của để, sang trọng rồi đừng quên thủa bần hàn, quên bạn cũ, coi thiên hạ tất cả dưới chân mình, mở miệng là muốn dạy bảo thế nọ , thế kia, người này người khác!

Còn vô vàn những chuyện không thể kể hết trên đời..!

Gã đã từng gặp các bà mẹ vùng quê, nghèo đói khốn khổ, mà vẫn cưu mang kẻ khác, nhường cơm sẻ áo, thậm chí hy sinh của cải vật chất, kể cả tính mạng cho người mà không đòi hỏi chút hàm ơn. Kể cả những kẻ đó qua sông rồi, vẫy tay lên sóng, qua cầu rút ván, vẫn không nỡ chê trách một lời?

Nếu cần nêu bia đá, tượng vàng, hẳn là các bà mẹ này xứng đáng cho người sau lưu truyền thiên cổ hơn là bao huyền thoại hão huyền!

Vậy thì cái danh cái giá thực sự ở đâu?

Hôm qua gã có đọc một bài nhàn đàm của một người bạn, nói đúng hơn một người quen ở mức sơ giao, vì đã là gọi bạn phải là chỗ thâm giao, có quá trình tâm giao đến độ. Người này gã chỉ gặp thời gian ngắn. Không hiểu sao anh ta lại để lại cho gã nhiều ấn tượng. Có lẽ cái vẻ khinh bạc bề ngoài, sự tự mâu thuẫn về cách sống và cách nói. Cảm giác của gã không hẳn ưa, cũng không hẳn ghét, nó vừa tò mò vừa khó chịu, lại thấy mến mến ở vài khía cạnh. Tự nhiên gã có cảm giác con người này chỉ nên thoang thoảng hoa nhài, gần lâu chưa chắc đã chịu đựng nổi. Những cá tính mạnh rất khó dung hoà, khó gần nhau được lâu dài.. Nhưng đây không phải là câu chuyện về quan hệ của gã với chàng ta. Mà là câu chuyện về những điều anh ta đang quan tâm có dính líu đến mối quan tâm của gã.

Công bằng mà nói bạn gã là một tên đáng kể bởi lòng thành thực nếu không muốn nói là cuồng tin.

 Hắn sống khổ mà vẫn một lòng một dạ với một nhiệt huyết kinh người. Suốt ngày hắn lần mò chỗ này, chỗ kia tìm kiếm đề tài, kiếm tư liệu, dò la, phát hiện, những mong viết được những câu chuyện lay động lòng người!

Chỉ mỗi tội hắn "Tự biên tập"  nặng nề quá, âu cũng là cái sắc thái vùng miền chật hẹp, thiếu sự kích thích của trào lưu hiện đại.

Thời buổi mà người ta coi văn chương chữ nghĩa chỉ là cách và cuộc chơi, hắn vẫn muốn làm viên cuội cần cù quả là rất đáng cảm động! Mấy người làm được như hắn? Trong khi người ta ráo riết kiếm tìm tiền bạc và quyền lực, hắn vẫn đêm ngày vò đầu bứt tai" Viết sao cho hay, cho có giá trị?” Thật là đáng nể !

 Sức khoẻ và học hành như hắn kiếm đâu chẳng được chỗ làm? Nếu chịu khó uốn mình một tý, có khi còn được cất nhắc cũng nên. Đằng này hắn chọn cách sống tự do, làm bất kể việc gì miễn là sống được, để có điều kiện đi đây đi đó, biết được nhiều việc, nhiều người.. Tất nhiên là sống lương thiện,

 ( Điều bắt buộc đối với bất kỳ ai khi muốn cầm bút để làm thơ hay viết văn, cho dù hay dở chưa nói tới ). Chính vì thế nên hắn cô đơn, hắn buồn. Gần đây hắn vừa bị người ta" Đạo" một bài thơ, một bài thơ nhàng nhàng thôi, chả có mấy ý nghĩa vì nó vẫn chỉ loanh quanh trong cái phạm trù có từ thời "Đề cương văn hoá" quá nửa thế kỷ nay!

Điều này thì gã khác hẳn hắn. Chuyện "Đạo văn” bây giờ theo gã chẳng có gì ghê gớm. Viết được bài thơ có kẻ muốn "Đạo” gã còn lấy làm mừng ! Hẳn phải là bài thơ hay, hoặc ít ra dễ đọc ! Vậy thì buồn làm gì cho mất công ? Nhiều vị danh tiếng như cồn còn "Đạo”, huống chi một ông lão gần đất xa trời, muốn để lại cho con cháu chút danh thơm ở chốn sơn cùng thuỷ tận, chẳng nên trách lỡi làm gì. Đã đành cử chỉ ấy quả là không tốt đẹp, nhưng hờn giận đến mức như hắn thực chẳng nên. Đó là lòng tham không nỡ căm giận.  Vì rằng đó là lòng tham vô tư, không cầu lợi, chỉ chút đỉnh cầu danh lúc sắp giã từ thế giới này. Cái nguyện vọng, cái ưu ái với chữ nghĩa văn chương của ông lão có thể thông cảm được. Nào ông ta được cái gì? Ngoài cái việc bỏ tiền túi của mình ra in cả tập thơ ( Trong đó có bài của hắn) ? Thời nay còn mấy người vì văn học nghệ thuật để hy sinh như thế, hay phần đông" mượn đầu heo nấu cháo”? Mượn văn chương để mưu cầu lợi ích ngoài văn chương chữ nghĩa? Còn thơ của của hắn có đi đâu mà mất, chỉ là

"Tu hú sẵn tổ” thôi. Bài thơ của hắn có thêm dịp để thêm một số người biết đến. Đã từng có một Bạc Văn Ùi với bài thơ "Tắm tiên” bao nhiêu năm tháng mơ hồ về tác giả của nó là ai? Nhiều người cứ tưởng đó là một tác giả người miền núi, một anh Thái, anh Mường nào đó ở Tây Bắc, hoá ra lại của anh người Kinh chính hiệu quê quán ở nơi người ta vẫn đùa ác là "Ăn rau má, phá đường tàu” ! Cái kim trong bọc thế nào cũng có ngày lòi ra, việc chi phải quá lo lắng cho hao tâm tổn sức? Thơ của mình, nếu mà hay, thể nào chả có ngày "Châu về hợp phố”!

Gã cho "đạo" thoải mái, chỉ có thơ hay mới có người thích rinh về làm thơ của mình. Vậy chẳng nên tiếc rẻ. Càng có nhiều kẻ đạo thơ mình càng chứng tỏ thơ mình đã chín, đã đến độ. Việc ấy chẳng đáng mừng lắm sao? Chả hơn là thứ thơ vần vèo, éo uốn, nhạt phềnh phệch, vất bụi trúc cả ngày không ai muốn đọc. Hoặc có đọc, có khen tặng một cách xã giao, anh khen tôi, tôi khen lại, kiểu có đi có lại, chán mớ đời. Khen kiểu ấy chẳng biết hay dở, tốt xấu đúng nghĩa nó ra làm sao. Khen để mà khen, chê để mà chê vô tội vạ, không biết đằng nào mà lần ! Khen kiểu ấy, có khác nào " Yêu nhau cũng thể như mười hại nhau”?. Là việc của thằng điếc thẩm nhạc, thằng dốt thẩm văn, thằng mù xem tranh!

Rồi lại đến mối ưu tư của các "Tổ chức hội”.. Bạn gã tỏ ra quá lo lắng cho cái hội con con của mình. Hội nhớn còn chả đi đến đâu huống chi hội nhỏ. Chẳng qua nó chỉ có tính chất đoàn thể, để người ta dễ "Chỉ đạo” chứ có mấy giá trị "Học thuật”?  Xưa nay sáng tạo vốn là công việc mang nặng tính

"Cá thể”. Nó không như các công việc khác, đông người làm được nhiều, làm được tốt hơn. Một công việc "Quý hồ tinh, bất quý hồ đa”. Một tác phẩm hay có thể đánh đổ trăm vạn sáng tác dở hơi dở hám. Một bài thơ có thể ăn đứt ngàn vạn bài. Giá trị thực của nó không thuộc số nhiều. Nó thuộc về giá trị nghệ thuật mới mẻ, tinh thần nhân bản và giá trị nhân văn. Từ thời xa xưa nào có hội đoàn gì mà vẫn có " Truyện Kiều”, "Chinh phụ ngâm”, Thơ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du? Ngay đến hội " tao đàn” của Lê Thánh Tông khởi xướng cũng chỉ là một nhóm người vui thơ ca, đàn xướng với nhau, chưa thành tổ chức, có ban có bệ gì. Thế mà Thơ văn ngày ấy vẫn hay, vẫn còn đến bây giờ.. Bởi nó là những rung động tâm hồn, những nghĩ suy có thật từ trong tim trong óc chứ không hời hợt ngoài cửa miệng. Có tâm đắc người ta mới viết với tinh thần trách nhiệm với con người, với lịch sử, hoàn toàn không vì gì khác!

Nói vậy, không phải gã coi thường tổ chức. Bản thân gã cũng là hội viên một vài hội, gã đâu dám coi thường?

Có hội cũng tốt. Đó là ngôi nhà chung cho những người cùng nghề gặp gỡ trao đổi, giao lưu đặng học hỏi mà làm tốt hơn công việc của mình. Nếu giữ được mục đích tôn chỉ của nó thì không cần bàn, ai cũng biết có lợi rất nhiều. Khổ nỗi, gần đây nhiều vấn đề quá. Những người cùng nghề thiếu tôn trọng nhau, người trên chưa thực sự coi trọng lợi ích chung, chỉ vun vén cho mình, cho nhóm mình. Kẻ dưới thì vùng vằng nói xuôi nói ngược, chả khác gì cái chợ. Nghĩ mà buồn thay. Gã cũng buồn. Nhưng buồn như anh bạn này thì thực là " Gái goá lo việc triều đình”. Hơi đâu mà buồn cho nó mệt! Đã đành công việc sáng tạo "Trên dưới” chỉ là ước lệ. Biết ai trên ai dưới? Nhưng đã là tổ chức phải có đầu có đuôi, không thể lộn xộn.

Gã có nghe một lão nhà văn nói thế này, chả biết nói đùa hay nói thật :" Tao mà là ông Hữu Thỉnh, thằng nào thích vào tao cho vào tất. Chỉ có điều hội phí đóng thật nặng vì hội đang nghèo. Càng đông càng vui. Càng có tiền để nuôi những tác phẩm có giá trị. Nhiều anh lắm tiền thích chơi sang, hẹp hòi với họ làm gì? Cứ mời vào, họp hành đưa lên ghế danh dự, ngồi chiếu trên. Miễn là các bác ủng hộ hội nhiệt tình”.   Gã nghĩ như thế cũng không được, chả hoá ra cái hội lại tầm thường như chợ phiên trọng nhất là đông người  sao ? Còn gì là thanh cao, tao nhã, còn gì là sang trọng?

Nhưng phần nào nó có mặt tốt, nhất là trong tình trạng xã hội gần đây rất thờ ơ với văn hoá đọc. Ngày trước đi đâu mang cái nhãn nhà văn là được xung quanh ngưỡng mộ lắm. Thời nay đừng có dại! Mấy ông lãnh đạo không ưa đã đành rồi, bọn này nói năng khó nghe và bất lợi lắm. Ngay đến người thường cũng chẳng thích nào. "Một lũ hâm hâm, dở dở, phần nhiều trong túi chỉ có nắm tiền lẻ, chả ích lợi gì. Nói thì một tấc đến giời, nhưng mới nghe tiếng súng kíp đã vãi ra quần, rơi cả dép”. Ấy là gã nghe một tên chả biết nó có phải là hạng phàm phu tục tử hay không nói thế. Vì sao tên này nói vậy, gã nghĩ chưa ra?

Gần đây trên mạng còn có một blog than thở rằng: Anh ta "Vốn kính trọng các nhà văn vì rất thích viết và đọc sách. Anh ta mong mỏi có ngày trở thành hội viên của cái hội cao quý ấy. Nhưng nay thì thôi rồi. Chẳng tiền đâu tốn cho việc mua sách nữa, vì rất ít sách đáng đọc. Văn đàn như sới vật, cãi nhau không thua hàng tôm hàng cá, mình còn vào đấy làm gì ?”

 Gã có lời bình cho bài của anh ta. Rằng thì, là, mà, tình hình, đâu có đến nỗi như thế ? Chẳng qua một số người ganh ghét, nói nhăng nói cuội. Người tốt, nhà văn tốt cũng còn rất nhiều, sao lại nhìn nhận phiến diện, ác ý như vậy ?” Chẳng biết blog này có chịu để vào tai lời nói chân thành của gã không? Nhưng từ bấy đến nay chủ nhân blog này liền cho gã vào"Sổ đen”.

Từ đó gã bị cấm cửa, muốn qua chơi cũng không được, mặc dù xưa nay đôi bên rất thường qua lại, hỏi han nhau..

 Trở về với anh bạn sơ giao và mối quan tâm của bạn. Gã biết là hắn thành tâm, thành ý..

***

Gã đã viết xong Entry này, định bụng sẽ nghỉ một thời gian vì cứ làm "Văn chùa"  thế này mãi thì lấy gì để sống? Chưa kịp đăng thì xảy ra sự cố. Nhà đèn cắt điện, chỉ mươi phút thôi..Nhưng chỉ thế thôi cũng đủ cho công của gã thành công cốc, phải viết lại từ đầu. Cảm xúc là thứ rất khó tìm lại được vì nó vốn vô ảnh vô hình. Chẳng lẽ bỏ dở, thôi không viết nữa? Viết không cảm xúc gã không quen. Hắn bực mình, thấy ghét cho trận cuồng phong đêm qua (14, hôm nay đã rằm). Gió bão như bị nhốt lâu từ đời kiếp nào, đêm qua bỗng dưng xổng chuồng. Cả vũ trụ trong cơn náo loạn, sấm chớp lằng nhằng. Cây đổ, mưa xối xả. Đường dây điện chưa bị đứt, nhưng bị rối đâu đó, nhà đèn cẩn thận, đi sửa lại. Vô cớ, làm công gã thành công Dã Tràng! Đã tháng một rồi, vẫn chưa qua mùa mưa bão, một điều lạ rất ít xảy ra. Biến đổi khí hậu không còn là cái gì xa vời, đã can thiệp vào cuộc sống hàng ngày, vào ngay những con chữ gã vừa viết xong!

Gã nghiệm ra rằng, mỗi khi dính dáng đến những điều hệ trọng, "Nhạy cảm” là y như rằng xảy ra sự cố. Như thể có một thế lực gớm giếc vô hình nào đấy ngăn cản. Không bị vi rút, thì máy bị đơ, con chuột không chạy. Như có kẻ luôn canh chừng, để ý và gây khó cho gã. Thôi thì mặc kệ, cố nhớ lại viết tiếp cho bài trọn vẹn. Ghét nhất là sự dở dang, không đi tới đâu!

Gã nhớ hình như mình đã viết về khát vọng "Đỉnh cao” trong văn giới thì phải. Đoạn ấy hắn viết nhiều mâu thuẫn quá, bây giờ nhớ lại, không chính xác mấy, nhưng gã thấy nản. Chợt nhớ ông Kác Mác có nói" Mâu thuẫn là động lực phát triển”, ở cuốn thứ bao nhiêu trong bộ "Tư bản” của ông ý, gã không nhớ, nhưng chắc chắn là ông ý có nói như vậy! Vậy thì không sao, không chặt chẽ, lôgích, đầy mâu thuẫn cũng cứ viết. Viết cho thằng bạn sơ giao nơi đèo mây quán gió, hang cùng, thuỷ tận chẳng biết nó có để tâm mà đọc hay không? Nếu nó không gợi ra chuyện này qua bài tản văn của nó, chưa chắc gã đã bỏ công suy nghĩ nhiều đến thế. Với gã vấn đề đó người ta bàn luận lâu rồi, đã nguội hết cả tình hình mà chả đâu vào đâu thì bàn thêm nữa làm gì?

Có thể bạn gã vì quá đắm đuối với văn nghệ văn gừng mà vẫn còn cay cú, còn bức xúc, làm gã bị lây. Chữ nghĩa có lúc như bệnh dịch, rất dễ lây sang người khác. Bằng chứng là hồi nhỏ, gã mê đọc sách rồi thích viết lúc nào không hay!

Vậy thì lại bàn về "Tác phẩm đỉnh cao cho xứng tầm thời đại" ! Nói thì nói thế, chứ thực tâm trong lòng gã băn khoăn lắm. Không dễ gì làm được đâu, bạn thân mến ạ!

Muốn xây một toà tháp, một toà lâu đài, việc trước tiên người ta phải làm là chuẩn bị vật liệu. Sau nữa phải có một thiết kế có đầu có cuối, hoàn chỉnh và không được sơ xuất. Rồi mới tính đến cách làm, liệu sức mình mà thi công, thi thố. Chưa kể đến cái không gian, cái mặt bằng đã hội đủ điều kiện để xây dựng nó hay không ?

Người ta không thể xây dựng nó với một bản thiết kế nửa vời, đầu Ngô, mình Sở, với mớ vật liệu kém chất lượng trong cái khoảng "Sàn" và "Trần" tạm bợ được.

Chắc hẳn bạn gã đủ biết những cái đó trong lao động con chữ là những cái gì rồi, khỏi bàn cho thêm nát chuyện, rối rắm.

Đời sống vật chất ngày nay, sau những e ngại, rụt dè, đã dám" Mở cửa" phải nói cho công bằng là khá hơn trước đây rất nhiều. Nỗi lo cơm áo không còn ám cả vào giấc ngủ như xưa. Ngay đến công nghệ viết, rồi in ấn đã cách xa một trời một vực. Các nhà xuất bản không còn phải nhận các tập bản thảo nhem nhuốc như mớ giấy lộn, vì là giấy "Tiết kiệm", chữ viết phải vừa đọc vừa đoán mới trúng ý tác giả. Còn nhà văn thì ông nào ông ấy cũng tinh vi, vi tính đàng hoàng. Chỉ cần một ngày, một đêm là có thể đi hết đầu nước, cuối nước, nắm hết tình hình. Lẽ ra thuận lợi như vậy, tác phẩm phải hay, có tác phẩm đỉnh cao lâu rồi mới phải ?

Sao chỉ rặt những mớ làng nhàng, bản thân người viết chưa thấy tự tin, nói gì đến người đọc ?

Vậy thì có nghịch lý nào ở đây ? Thuận mà không lợi ?

***

Có thể do phát triển nóng, tự nhiên mất đi cái cảm giác thăng bằng vốn có. Bệnh béo phì và ô nhiễm môi trường đang làm cho nhiều người e ngại. Tiện nghi vật chất thì dồi dào mà tâm hồn con người trống rỗng, vô cảm. Công nghệ giống như con dao hai lưỡi, làm tổn hại đến đời sống tinh thần.

 Có một thống kê cho thấy, chiều cao bình quân của người Việt năm mươi năm qua tăng chừng 10cm, màu da sáng hơn 20%, và cân nặng tăng chừng 7,5 Kg ! Số người mù chữ hầu như không còn nữa và dân số tăng hơn 200% ! Đấy là tăng trưởng "Phần cứng" cơ học !

 Còn" phần mềm"  thì chưa ai thống kê, chưa biết đạo đức, lối sống, lòng yêu thương lẫn nhau tăng bao nhiêu ? Nhưng chắc chắn là nó sẽ theo chiều ngược lại. Chưa bao giờ tinh thần xã hội lại tha hoá như ngày nay. Không thể thống kê hết chuyện lừa thầy phản bạn, ngược đãi người thân, vô cảm, vô tình, dửng dưng một cách độc ác, những chuyện kỳ quái diễn ra hàng ngày. Chỉ cần theo dõi trên báo chí ( Tất nhiên số vụ việc còn rất hạn chế ) cũng đủ để biết đời sống chúng ta đang ở quỹ đạo nào? Những vụ án khủng khiếp xưa nay chưa từng xảy ra, con giết cha, vợ sát hại chồng, rồi tham nhũng, bất công kể ra không xiết ? VV..

Vậy trong bối cảnh ấy, người viết phải viết như thế nào ? Nếu anh cứ trung thành với đời sống thật để lên án, phản biện rất dễ bị nghi ngờ là có ác ý, muốn "Bôi đen", hoặc tệ hơn là đầu độc bầu không khí xã hội. Rất dễ bị sa đà vào những rắc rối không cần thiết.

Ngược lại, tìm những hình tượng trong sáng, tươi đẹp, đề cao đạo đức như mấy chục năm vừa qua vẫn làm, lại sợ tuột theo con đường cũ, không còn mấy người hưởng ứng. Nó vừa gượng gạo, không thật thì lấy đâu ra cảm xúc?

Người viết chỉ còn một trong hai lựa chọn : Một là để sống bằng ngòi bút cứ kiên trì "ăn theo" báo chí. Đừng có ý kiến ý cò làm gì. Tránh xa nhữngvùng cấm kỵ nhạy cảm.

Hai là tìm phương kiếm sống và cứ viết để đấy, dẫu có phải "Ủ lá chuối" cũng được. Viết thật lòng mình, giá trị tác phẩm đến đâu còn do tài năng, sức học, sức viết, sức cảm nhận của mỗi người !

Muốn nói gì thì nói, bản thân người viết không thể thoát ra ngoài bầu khí quyển văn hoá chung của cộng đồng. Anh càng nhạy cảm anh càng đớn đau, không đủ bản lĩnh rất dễ tuyệt vọng. Nếu anh thờ ơ, lạc quan tếu, hoặc làm bộ lạc quan, cái giá phải trả càng lớn. Có khác nào có bệnh trong người lại cố tình che dấu, không chịu cắt bỏ phần u nhọt đang kỳ nung mủ ?

Dám nhìn thẳng vào sự thật, nói lên ý kiến và khát vọng của mình đó là bổn phận của những người cầm bút chân chính.

Chưa đến lúc bàn "đỉnh cao hay chưa đỉnh cao". Hãy viết cho tử tế đã, rồi đến chừng mực nào đó đỉnh cao rồi tự nó sẽ đến. Không thể đi tắt, đón đầu hay kỳ vọng ở điều gì khác. Con đường của tư tưởng, của văn nghệ nói chung là con đường tiệm tiến, có khi có bước lùi, nhưng đừng sốt ruột, nên kiên nhẫn và tỉnh táo!

Người thợ muốn xây ngôi nhà cho đàng hoàng, phải chú ý từng viên gạch, mạch vữa, từng cấu kiện bê tông. Không thể cứ hè nhau, muốn xây là xây. Có khi có tiền chưa chắc đã làm được nếu làm không đúng cách!

Còn nhiều điều gã muốn bàn với bạn, nhưng hình như hắn không thích thì phải. Hôm nào trong mục "Khách mới vào" gã cũng thấy hắn có mặt, nhưng im lặng không ý kiến gì. Không biết hắn đồng tình hay phản đối ?Hay hắn cho chuyện chẳng có gì đáng nói, không đáng để tâm ? Chỉ thấy hắn liên tục đưa lên đăng những bài gã thấy thất vọng quá! Lúc này là lúc nào mà mà viết lách như vậy ?

Giá như hắn không có nguyện vọng, coi viết như một nghề thiêng liêng thì chẳng nói làm gì. Hắn cứ viết như bao người khác, để giải toả, để giao lưu chẳng chết ai cả! Lại rất có ích cho mỗi người, thêm bè thêm bạn, học hỏi lẫn nhau, cổ vũ động viên nhau trong cuộc sống. Thật là hữu ích !

Nhưng hắn thì khác. Hình như người bạn này có tính kiêu ngầm, hoặc sống quá lâu trong môi trường có nhiều giả tạo nên giả vờ phớt lờ đấy chăng ?

Gã thấy tốt nhất là thôi không nói nữa. Không có người nghe, nói làm gì ?

Chiều qua gã trèo lên mỏm núi đá thật cao vì chỗ gã không có biển. Gã quay mặt vào rừng, gào thật to theo cách người ta hướng dẫn xả stres. Ba bề vắng vẻ, chỉ có tiếng yếu ớt của gã vọng lại từ vách núi phía xa. Hình như có mỗi con kỳ đà đang ăn mối ở đâu đó hoảng hốt, chui  vội vào khe đá !

                                              *****