Kho giống má trên cánh đồng chữ nghĩa!

Thứ Tư, 30 tháng 1, 2013

Tết này tết trước có gì khác nhau?

Tết con Rồng đi tìm tác giả
               
                                     Ghi chép

Ông Đ không phải tuýp người tò mò muốn biết nhà văn ăn gì? Làm gì? Sinh sống ra làm sao? Nghĩ gì trong đầu mà chưa tiện, hoặc chưa muốn viết ra thành sách?
Ông cũng không phải nhà phê bình quan tâm đến tác phẩm, tác giả để viết chân dung văn học, hay các vấn đề thời sự văn học mình đang quan tâm. ( Hiện đang rộ lên thể loại “chân dung văn học” rất nhiều người viết. Nói về tác phẩm và bản thân nhà văn thì ít, chủ yếu là PR, lăng xê  các tác giả, mục đích của nó nằm ngoài văn chương, học thuật. Có khi lại là chuyện khẳng định chí khí, ý tưởng của mình. Tự đề cao vị thế của mình theo lối ăn theo các tác phẩm may mắn được công chúng chú trọng. Thể loại này dễ mà khó, xin bàn ở một bài viết khác, kẻo lan man ).
Ông cũng không phải bà con họ mạc xa, gần, lâu ngày không gặp. Ông hẹn hò với tôi mấy bận : “Kiểu gì cũng phải giúp” ông được vinh hạnh, trực tiếp, diện kiến ông “ma xó”. Nếu được gặp nhà văn vào dịp tết nguyên đán này thì không gì bằng!
Ông chỉ là người dưng, khác quê, khác quán với ông ấy. Một kiểu tình yêu đơn phương, ông nghĩ về ông ấy mà ông ấy hoàn toàn chưa biết gì về tình cảm quý báu hiếm có này.
Thấy vậy tôi ghi địa chỉ, song ông một mực không nghe. Cứ muốn tôi thân chinh đưa đến ra mắt nhà văn đang được công chúng ngưỡng mộ. Nhất là sau cuốn tiểu thuyết viết về quân tình nguyện Việt sang Campodia  giúp bạn được giải thưởng “Sông Mê Kông”. Hai lần ông “ma xó” tặng sách tôi, ông D đều mượn mang về nói là “cho các cháu đọc vì tác giả của sách là đồng đội cùng đơn vị” của ông. Tính hiếu sách của ông D từ lâu tôi đã biết, nên không lấy gì làm lạ. Nhưng sự nhiệt tình hơi khác thường của ông khiến tôi chú ý.
Thực ra tiểu thuyết  “Ma xó” gây được sự chú ý của công chúng một phần nhờ công sức của đạo diễn, nhà văn Nguyễn Hữu Tài, nhà biên kịch, nhà văn Phạm Ngọc Điên. Điện ảnh hơn bao giờ, có sức quảng bá giá trị văn chương vô cùng lợi hại. Có những cuốn sách nằm mốc meo trong thư viện hàng chục năm trời, ít người chú ý, bỗng chốc qua tay các bác ấy phù phép, thổi sinh khí vào, bỗng nhiên như mọc cánh bay lên, chói lọi văn đàn. Còn việc cơ cấu giải thưởng ngày nay là điều ai ai cũng biết,  thiết nghĩ không cần bàn cãi.
(Tất nhiên giá trị văn học của tác phẩm phải có chút nào đó mới lọt vào mắt xanh của nhà làm phim, hoặc giả giá trị tuyên truyền, ý đồ chính trị cần truyền tải tới công chúng. Thiếu một trong ba cái đó khó được chấp nhận. Đó là hiện trạng có thật của văn học và điện ảnh Việt ngày nay ở trong nước). Điều đó cắt nghĩa tại sao nhiều tác phẩm của một số nhà văn  thực sự có giá trị, đậm tính nhân văn, sâu sắc và thấu đáo tình đời lại bị anh hàng xóm là “Nghệ thuật thứ bảy” làm lơ, không nhòm ngó đến, trong lúc người ta luôn kêu thiếu kịch bản văn học ra hồn để có phim hay!
Một bộ phim tốt, hay, trước hết phải có kịch bản văn học hay cái đã. Điều này rất tiếc là chưa được quan tâm.. Lại là một câu chuyện khác, chỉ nên bàn sơ qua như vậy.
Tôi cũng không dám nói điều gì với ông D. Một người tốt, khái tính, có phần nóng nảy, có tính bản vị, không khéo gây ra sự hiểu lầm. Ngày nay có được người bạn biết đến mình, chia sẻ với mình, không thể vì chuyện “Con cá dưới sông” mà mất lòng người ta. Trong lúc mà hầu như toàn xã hội hăng say lao vào “Kinh tế thị trường theo cách quái đản” với đủ các thói quen và nếp sống thực dụng, có được người bạn trọng văn chương, chữ nghĩa như ông D quả là phúc đức lắm rồi, còn dám đòi hỏi gì hơn?

**
Sáng hai mươi bảy tết, trời rét kinh khủng. Nghe nói trên Sa Pa có tuyết, lạnh dưới bảy tám độ, có nơi trâu bò đã chết. Nhà đài khuyến cáo người dân chống rét cho gia súc, gia cầm. Trời mưa phùn gió bấc. Lâu lắm rồi mới lại có khung cảnh như thế. Trước mặt sau lưng mờ mờ ảo ảo trong cái lạnh run người. Cây đào năm ngoái hoa sai, đỏ rực góc vườn là thế, năm nay tịnh không có lấy một chiếc nụ nào. Tháng chạp thiếu, ngày hai mươi bảy đã là hai mươi tám tết rồi. Tiết trời như vậy lẽ ra nên ngồi nhà lo nồi bánh chưng là vừa. Nhưng vì có hẹn với A Hoa, nữ nhân vật trong truyện ngắn năm nào, tôi phải sửa soạn ra đường để lên Khuổi Đào, một bản người H’Mông  gần sát đỉnh Mười. Cô bảo năm nay hai vợ chồng làm ăn khấm khá, thu được gần trăm tấn ngô, nuôi được đàn lợn tên lửa. Tết này sẽ mổ một con mời tôi lên ngày này cùng dự tất niên với gia đình. Đây là cái tình của nhân vật đối với tác giả. Cô nói nhờ có tôi mà hai người nên vợ nên chồng, rồi lại được lên báo, cả tỉnh cả nước biết đến. Chẳng là truyện ngắn ấy được phát trên đài buổi đọc truyện đêm khuya cách đây mấy năm. Nếu không người yêu của cô đã bỏ vào Đắc Nông, chưa chắc có ngày hôm nay. Phần nữa không hiểu tại sao, vườn đào nhà cô năm nay rất sai nụ, bắt đầu có hoa. Có lẽ giống đào phai bền bỉ, có sức chịu đựng hơn cây đào bích nhà tôi? Thôi thì một công đôi việc. Vừa không phụ lòng người, vừa có cành đào ngày xuân. Tết nhất ăn to, ăn nhỏ không cần biết, nhất thiết trong nhà phải có cành đào. Hạng người hâm hâm chập chập như tôi, coi cái ăn nhẹ tựa lông hồng, nhưng lại hay ưa màu mè hình thức một tý cho có vẻ con người có chút văn hóa mỗi khi tết đến xuân về!
Đang đi trên đường, có chuông điện thoại đổ dồn. Tuy là vùng núi cao nhưng sóng di động khá tốt.
Lại là ông D bảo tôi có việc rất gấp phải về? Hỏi chuyện gì nhất định không nói. Ông ấy là bưu tá, chắc có cái công văn khẩn nào chăng? Thư chuyển tiền hay có ai bị tai nạn giao thông?  Tôi định cứ đi đã, chiều về sớm. Chuông lại đổ đồn, gấp lần nữa, áy náy quá, tôi đành quay về, bỏ lỡ cuộc hẹn với vợ chồng A Hoa, bỏ lỡ cành đào đón tết cô đã hẹn “dành cành đào đẹp nhất” cho tôi!
Đứng bên này sông, đã nhìn thấy ngôi nhà hai tầng của ông thấp thoáng sau vườn nhãn gần mé nước. Ngôi nhà ít có ai làm được như vậy ở vùng này. Vừa nuôi hai đứa con học đại học ở Hà Nội, vừa tự đóng gạch, tự xây lấy trong ba năm trời mới hoàn thành. Con ra trường cũng là lúc ông D vào áo, trang trí nội thất và ăn về nhà mới! Có lời đồn: “Suốt ba năm ấy, cứ hai tháng một kỳ ông về quê, đến bệnh viện cho máu, được bao nhiêu gửi quỹ tín dụng, dành tiền xây nhà”. Tôi không tin chuyện này lắm. Người như ông D chỉ có thể hiến máu nhân đạo chứ không bán máu xây nhà. Mới biết miệng lưỡi thế gian quả là ghê gớm. Người ta dù ở tốt đến đâu vẫn không tránh khỏi điều ra tiếng vào. Chừng nào còn mặc cảm tự ty, ghen ghét đố kỵ, chừng ấy còn điều tiếng thị phi. Ông D xây được nhà là do cố gắng bản thân, làm ngày làm đêm với sức dẻo dai khó có ai theo được. Có lẽ những năm ở đơn vị đặc công nước cực kỳ gian khổ đã tạo thành bản lĩnh này cho ông. Một người khi còn trẻ ôm mộng thành nhà văn, cuộc chiến đưa đẩy, về với đời thường làm kinh tế với sự cố gắng khác thường. Đấy cũng là một lý do vì sao ông ngưỡng mộ và quý trọng ông “ ma xó”
Quan khách nhà ông D hôm nay có hai vị rất đặc biệt. Một ông cao to, đi đứng nói năng rất nghệ sĩ, có nét hao hao ông Quang Dũng một thời tôi gặp ở phố Hàm Long Hà Nội. Một ông nữa là bạn cùng đơn vị với ông anh trai ông D, liệt sĩ mà gia đình ông bao công tìm kiếm phần mộ chưa thấy. Tháng trước ông D vào Sa Mát Tây Ninh theo chỉ dẫn của
“Nhà ngoại cảm” tìm mộ phần ông anh mất cả tháng trời. Chuyến đó tốn hơn chục triệu đồng mà không vẫn hoàn không! ( Ngay cả văn hóa tâm linh bây giờ cũng nhiều kẻ lạm dụng, làm điều giả dối, mặc dù nó đã được chứng minh không còn là chuyện dị đoan ).
Hôm xem tàng hình vô tình ông được biết  ông khách này cùng đơn vị với anh trai mình. Đó là buổi trao tặng giải thưởng báo chí cả nước, “viết về công cuộc đổi mới” 
Ông khách này là nhà báo tôi có quen nhưng không thân lắm. Ông D nhờ tôi cho số điện thoại, hai người kết nối, nên mới có cuộc gặp mặt cuối năm này.
Sự có mặt của ông nhà báo H này chính là nguyên nhân ông D kêu tôi về bằng được. Vậy cũng tốt, khi tôi được chứng kiến ông D nói “ Sự có mặt của bác H đây như thể anh T nhà tôi hiện diện về ăn tết cùng với gia đình. Thật cảm động, chẳng còn lý do gì để lăn tăn việc bỏ lỡ chuyến đi lên Khuổi Đào, cho dù có hẹn.
Ngày xuân còn dài, còn nhiều cơ hội. Hơn nữa cũng không phải chuyện gấp..
Một lần nữa, ông D nhắc lại ý định tết này phải đến  tác giả “Ma xó” bằng được.
Ông H cũng là người quen biết ông V. Nghe nói vậy nét mặt không tỏ ý hưởng ứng. Điều này làm tôi băn khoăn.
Ra đến bến đò, tự dưng ông ông H bảo: “ Chả biết mày thế nào, tao không thích tính thằng ấy lắm. Tết năm nào tao cũng đến thăm mẹ nó, mà nó chẳng đến mẹ tao được lấy một lần”! Thì ra chuyện là thế. “Có đi có lại” là lẽ thông thường. Nhưng không lẽ ông H không biết ông bạn mình không chạy được xe máy? Nhà văn tiếng nổi như cồn nhưng đi đâu phải có người đưa đi. Biết đâu đó là lý do để ông không đến được? Không chắc lắm lý do này nên tôi chưa tìm được câu thanh minh hộ cho ông V, vừa lúc đó thuyền cập bến, không tiện nói chỗ đông người, chúng tôi xuống đò. Lặng thinh.
Có thể tết này ông H không cùng đi, nhưng ông D chắc chắn là giữ lời hẹn.
***
Mồng một tết tự nhiên tạnh ráo, nhưng không có nắng, chỉ có gió bấc thổi ào ạt, lạnh cóng chân tay. Tám chín giờ ngoài đường mới lác đác người đi viếng chùa, đi chúc tụng năm mới. Dù lạnh thế, lạnh nữa vẫn cứ đi mà không ai bó buộc.
Nhoàng một cái đã hết ngày mồng hai. Tôi hầu như chưa đi được tới đâu.
Sáng mồng ba trời có vẻ như càng lúc càng lạnh hơn. Tôi đoán chắc rét mướt thế này chắc ông D bỏ cuộc. Chả tội vạ gì, cả đi cả về hàng chục cây số chỉ làm mỗi một việc giới thiệu ông D với ông V! Nếu nắng ráo, đầu xuân năm mới đi chơi một chuyến, tiện thể xem hội đua thuyền cũng hay. Rét mướt thế này, đi đâu là chuyện bần cùng. Lại không có “xế hộp” như người ta, không khéo cảm lạnh thì khốn!
Vừa nghĩ như vậy xong thì chiếc xe Way anpha của ông D xuất hiện. Hình như ông chả bao giờ lau chùi cái xe đen nhẻm của mình. Ngày nào cũng như ngày nào, chuyển phát công văn, giấy tờ, thư tín ông đi chẳng thiếu đâu. Người còn hốc hác, da mặt sát xương, hàm răng về hưu sớm mất vài cái, da xạm nắng, thì xe dính bùn đất là cái gì? Lạ một nỗi D lúc nào cũng cười. Gặp nhau, thấy mặt là cười. Cười hồn nhiên, cười vô tư như chẳng còn chút khó nhọc nào trên đời! Lại rất sốt sắng với tin tức văn đàn kể cũng lạ, vì nó hầu như chẳng dính dáng gì đến cá nhân ông. Quả thật con người này thần kinh bằng thép, tâm hồn bằng  lửa mới có cái cười bền vững đến như vậy.
Tôi cho ông hay, hôm gặp mặt cuối năm rồi, ông V có nói như thể thông báo cho mọi người là ông tết này“Về quê ăn tết”. Nhưng ông D nhất quyết không tin. Còn nói “ Ai chứ ông ấy không thể làm thế được. Cả năm có ba ngày tết, còn bạn bè, con cháu đến chơi, có phải khó khăn như người ta đâu mà tết phải đi trốn khách?” Một mực yêu cầu tôi cùng đi, kẻo năm mới xuất hành dở chừng xúi quẩy!
Đành là có bao nhiêu áo ấm mặc cả vào người, găng tay, khẩu trang áo đi mưa xùm sụp như quân khủng bố, lên đường.
Q. thực ra mới chỉ có cái tên, chưa đủ diện mạo, bề thế để gọi rằng thành phố. Trừ một vài khu có công trình công cộng, khu buôn bán, khu nhà đại gia, còn lại nhà cửa vẫn còn rất khiêm tốn, nếu không nói là sơ sài.
Ông V được số sang, nhà ở ngay giữa khu nhà quy hoạch mới. Từ ngày được liền mấy cái giải thưởng, ông tu tạo, nâng cấp bây giờ nhà ông đã là nhà cấp một. ( Chẳng biết ai ra cái quy định ngược đời, cấp càng nhỏ, nhà càng giá trị cao! )
Tiếng đồn “ở Việt nam nhà văn đi xe hơi, ở nhà lầu” có thể đúng một phần nào! Theo chỗ tôi biết, họa may cả nước có vài chục nhà văn có điều kiện sống như thế. Các bác ấy tiếng là nhà văn nhưng ít nhiều có tí chức sắc.  Phần đông chỉ có nhà cấp ba, cấp bốn. Xe hơi tuyệt đối là không anh nào có.
Có người bảo: “ Ta đang học tập xây dựng chủ nghĩa xã hội  theo mô hình Trung quốc”
Nhưng tôi nghĩ chưa chắc phải. Các bộ phận khác của xã hội như thế nào chưa nói đến, riêng cách đối xử với nhà văn ta với ông bạn phức tạp này còn khác nhau nhiều lắm. Chính tai tôi được nghe ở hội nghị khi có một quan chức của hội nói rằng: “ Ở Trung Quốc nhà văn được đối xử như một bí thư huyện, hoặc thành ủy. Được tham dự, bàn bạc những công việc chung và nhất là được hưởng chế độ sinh hoạt như các chức vụ ấy”. Chả trách họ có Tôn Hành Kiện, Giả Bình Ao, Mạc Ngôn..! Nói gì thì nói, có thực mới vực được đạo. Không thể toàn tâm toàn ý cống hiến cho văn học nước nhà khi hàng ngày vẫn phải mưu sinh bằng đủ loại công việc, nghề ngỗng chả dính gì đến văn chương. Viết xong tác phẩm lại lo bỏ tiền túi ra in sách, để không biết đến bao giờ thu hồi lại vốn cho việc “tái sản xuất”
Vì bán sách là việc tìm đường lên trời với hầu hết người cầm bút!
Tôi vừa chạy xe vừa nghĩ lẩn thẩn mấy chuyện như thế, nhà ông V đã hiện ra trước mắt..
***
Mấy hôm trước tết, có cô giáo trẻ khoe với tôi về chuyện hàng xóm nhà cô sắm tết với lòng đầy ngưỡng mộ. Chủ nhà là một trong những đại gia có “máu” ở thành phố này. Lão bỏ ra năm mươi triệu đồng để thuê một cành mai từ Sài Gòn ra chơi mấy ngày tết. Tết xong, lại thuê trực thăng chở vào vì thời tiết ngoài này lạnh giá, không hợp với mai. Có lẽ là cô nói quá chuyện máy bay, máy bò. Chả cần cầu kỳ đến thế, nếu có nhu cầu người ta làm dịch vụ này thiếu gì phương tiện? Đi máy bay làm gì cho tốn kém? Gáo không  nặng bằng chuôi?
Nhưng chuyện ăn chơi ngày nay ngất trời là có thật. Số tiền năm mươi triệu kia đã lấy gì làm to? Khi người ta bỏ ra hàng tỷ bạc để mua một cây si xanh làm cảnh, với mục đích duy nhất là thể hiện đẳng cấp của mình. Khi người ta chơi một ván cờ tướng cỡ năm tỷ!
Nghĩ mà áy náy, mà cảm thông cho tính kì kèo của anh giáo làng. Chiều ba mươi tết rồi, mua cành đào ngoài chợ hoa giá có ba trăm ngàn bạc, mặt nghệt ra, rồi hoang mang như vừa bị mất tiền, bị lừa vì không biết giá. Ngay ông D đi cùng với tôi đây, dũng sĩ diệt mỹ, lính đặc công cực kỳ dũng cảm, có tiếng là sởi lởi..Thế mà mấy ngày tết trong nhà chỉ có duy nhất cành đào lên mãi gần đỉnh mười xin về. Cành lá lòe xòe độc nhất hoa một bông, lưa thưa vài ba cái nụ..
Lúc này vẻ mặt ông có vẻ thất vọng khi nhìn vào cổng nhà văn ngưỡng vọng cửa đóng then cài..
Đã bảo nhà văn là người sống nội tâm, ít ưa ồn ã, hình thức. Tết nhất nhà các bác ấy thường là vắng vẻ hơn ngày dưng mà ông có chịu nghe đâu?
Nhà các đại gia lúc này xe lớn xe nhỏ đậu từng dãy dài. Trong nhà ồn ào như đang có đám. Ai cũng muốn nhân cơ hội này để tỏ tấm tình. Còn mong thăng chức, lên lương. Nhân việc đi tết sếp, lúc này, không cơ hội nào bằng. Các bà các cô son phấn mỹ miều, hương thơm xực nức. Các ông, các cậu comlet đắt tiền, cười nói hoan hỉ.. Nhà cửa lộng lẫy, rực rỡ như nhà hàng khách sạn
Nhà văn, nhà vắng như chùa bà Đanh. Nghĩ mà thương cho văn nhân nước mình. Lao tâm khổ tứ, đày thân, vắt não mà thu nhập không bằng một ả ca sĩ, một cầu thủ loại xoàng. Thua cả anh giáo làng gõ đầu trẻ con. Đấy là còn có thu nhập. Nhiều ông còn chẳng kiếm được đồng nào nếu không biết xu phụ, không biết lách, biết luồn. Chưa bao giờ cái danh nhà văn lại hão huyền, vô vị như lúc này..
Tôi chỉ nghĩ thầm trong lòng như thế, tuyệt đối không thổ lộ ra ngoài. Tôi không muốn sự ngưỡng mộ của ông với nhà văn bị tổn thất. Nhớ là hình như có lần ông hỏi tôi thu nhập hàng tháng bao nhiêu? Tôi chỉ nói dấm dớ là “Tương đối”! Bố thằng tây nào biết tương đối là bao nhiêu? Nghe xong ông cười hì hì : “ Tôi cũng không tò mò lắm về chuyện này. Nhưng có đứa cháu làm phóng viên nó bảo lương “cứng” nó hơn chục triệu, nhuận bút nhuận biếc hơn tưng ấy nữa. Chắc nhà văn là phải hơn”. Tôi chỉ biết ầm ừ, chuyển qua chuyện khác.
Nước mình nó thế. Anh nhà báo biên chế như thể con đẻ, nhà văn chỉ là con nuôi, con kết nghĩa, bổng lộc dĩ nhiên phải khác nhau rồi.
May mà văn chương nghệ thuật một khi đã nghiền, còn hơn thuốc phiện. Ma túy có lợi lộc gì đâu mà đánh chết cũng khó bỏ? Tuy rằng tính chất và mục đích của hai thứ đó hoàn toàn khác nhau. Ví von như thế nghe chừng khập khiễng, không ổn lắm, nhưng tìm cách khác để so sánh khó lắm các bác ạ!
Bởi thế cho nên, vẫn nhiều anh mon men, muốn lao vào như thiêu thân dù biết chắc bản thân chịu thiệt thòi. Riêng tôi thì nghĩ, trước khi làm nhà văn, các pan hâm mộ này hãy đi học võ cái đã. Viết là chuyện dễ mất lòng người, nhóm “nguy cơ cao”. Có anh đọc sách xong thấy nhân vật phản diện hao hao giống mình, tức khí, cho là nhà văn có ý xỏ xiên, thề rằng gặp đâu đánh đó. Nếu nó đánh thật còn biết đường mà đỡ, không thì nguy. Võ ở đây không hẳn là võ thuật. Còn là “võ” làm kinh tế. Hết cơm, hết gạo thì đừng bàn đến chuyện gì, chưa nói đến chuyện văn chương. Chuyện này, ngoài cơm gạo ra còn cần nhiều thứ lắm. Cái thời kẻ sĩ vui bước tang bồng đã chấm dứt từ lâu lắm rồi. Nếu Võ Trọng Phụng còn sống đến hôm nay cũng chẳng có ai cưu mang ông như thời trước nữa!
Các bác nhà văn chả bác nào xui dại nhà em kêu khổ hộ các bác đâu. Nhà văn vốn cao thượng, coi vật chất là cái “thường”, chả quan trọng gì. Nhưng nhân chuyện tào lao này em nói dùm các bác nghe chơi thôi. Nghe xong bỏ đó. Chả hay gì kêu khổ, kêu nhục. Mà có kêu nào đã có ai thương? Thế giới tiêu dùng, điên khùng này, bây giờ chuộng của, chuộng công. Văn vẻ của các bác chả là cái đinh gì cả nhé!
May mà ông D không biết tôi nghĩ gì trong đầu. Tôi lấy vẻ thản nhiên rủ ông tới thăm một ông nhà văn khác. Ông này về già mới viết văn. Lúc trẻ  cũng làm một chức kha khá. Tài năng và tiếng tăm của ông đương nhiên là không bằng ông vừa rồi, nhưng kinh tài lại rất khớ. Định bụng muốn để  ông D không coi thường văn nhân, thi sĩ.
Giời ạ, nhà ông H cũng cửa đóng then cài! Ông không về quê ăn tết, gọi điện thoại báo ngoài vùng phủ sóng. Tuy đã quen biết các bác ấy từ lâu, tôi thật sự không khỏi hoang mang. Hình như các bác ấy ngầm thỏa thuận với nhau hay sao ấy. Có thể các bác ấy đi thăm bà con nghèo như mấy vị lãnh đạo? Hay lên chỗ sơn cùng thủy tận để lắng nghe hồn thiêng sống núi? Chịu. Không biết đâu mà lần..
Đầu năm xuất hành, thế là chẳng may rồi.
Đang định quay xe về thì ông D có điện thoại. Nghe xong ông quay sang bảo tôi vào chơi một người bạn. Ông này xưa cùng đơn vị, bây giờ mở ba toa chuyên cung cấp thịt các loại cho các nhà hàng thành phố này.
Rượu say tưng bừng. Bao nhiêu là món.. Mà tết nhất no xôi, chán chè kể chuyện ăn uống ra làm gì nhỉ?
Ông D có vẻ hãnh diện về người bạn của ông lắm, nhưng vẫn bảo:
-   Không gặp lần này, ta tổ chức đi lần khác nhé. Không gặp nhà văn nhớn, tôi cứ thấy áy náy thế nào ấy!
Tôi chỉ còn biết nhăn răng ra mà cười!

Bài thơ đầu tiên của nhóm HNVC

Hỏi Em

Trần Minh Lê

Hỏi thật em đã là yêu chưa nhỉ 
Sao chiều buông mà nhạt nắng người ơi 
Cảnh hôn hoàng mà mây cứ buông trôi 
Chung đường bước mà dường như lỗi nhịp 
.
Hỏi thật em khi mưa chiều chợt đến 
Lòng yêu thương có ngập nỗi buồn 
Ví ầu ơ ai lau mắt lệ tuôn 
Hay chút nhớ chỉ như bong bóng vỡ 
.
Hỏi em nhé thu có về trong nhớ 
Dưới trăng ngà có mơ bước chung đôi 
Và bước đường vênh nhịp có chơi vơi 
Có còn chờ ngóng hoàng hôn mây tím 
.
Hỏi em nhé khi tình nghiêng gió cuốn 
Tiếc nuối không có níu trời vá đau 
Có giăng sầu mưa cách nhịp mau mau 
Có đông lòng bốn mùa trong hoang hoải 
.
Ừ tưởng thế lên anh cứ hoài hỏi mãi 
Chỉ mơ thôi mà cũng thấy lặng sầu 
Thu đã đi đông mải miết về mau 
Và xuân tới có ai người, ta hỏi   

Mời các bạn tham gia bình và nhận xét bài thơ này!  
                

Thứ Ba, 29 tháng 1, 2013


KÍNH GỬI CÁC NHÀ THƠ

Category: Thơ, Tag:
07/05/2012 07:53 am

TD

Ảnh ST chỉ mang tính minh họa
Khi các nhà thơ bị xem thường
Đó chính là sự tổn thương..
tâm hồn dân tộc
Khi bọn Maphia lộng hành láo xược
Đó là khi lẽ phải lâm nguy..

Nhưng hãy nhớ
ngàn năm dài ..nước chảy
Thơ sẽ không khuất phục bao giờ
Dẫu có lẫn những câu vè vớ vẩn
Thơ vẫn là hạnh diện đời ta!

Nén bạc có thể xé toang nhiều khế ước
Có thể mua quyền chức lâu đài
Nhưng có thứ không bao giờ mua được
Đừng ai nói rằng
các anh chẳng giống ai!

Linh hồn chúng ta không thể mất
Thơ là thịt xương là máu của linh hồn
Không thể giản đơn như những nhà duy vật
Chết là thôi
Hiện tại chẳng gì hơn!

Tôi không phải nhà thơ
Nhưng tôi kính trọng
Người làm thơ, những câu thơ thực lòng
Không tô trát và xin đừng bôi bác
Viết như hèn
Như kẻ ăn đong..

Hỡi các nhà thơ hãy vững lòng chớ nản
Còn thế giới này
còn cần có các anh
Khi con người cần khí trời, ánh sáng
Cần tự do..
Quay mặt sao đành ??
Thép Rỉ at 08/01/2012 09:12 am comment
Thơ là tiếng nói của hồn người Tiếng nói đó là lời tự tình dân tộc Tự do sáng tác Không ai trói buộc nỗi hồn người ! Tiếng thơ cần chân thật Không tô hồng và cũng chẳng bôi đen Ai dám khinh thường người làm thơ ? Chỉ có bọn ngu xuẩn và dốt nát Bọn a dua a tòng nịnh hót Cố đấm ăn xôi mới chẳng giống con người ! Người làm thơ nào không có hồn bất khuất ? Họ tự nguyện thay đời đi giữ lửa sáng muôn năm. Mong ai hãy chớ xem thường !
Thường Dân núi Tản at 08/02/2012 07:16 am reply
Cảm ơn bác với những lời gan ruột chí tình này. Các nhà thơ sẽ rất cảm động và thấy mình hạnh phúc khi biết có những người đọc như bác. Nhưng quả thật trong cuộc khủng hoảng trầm trọng nhiều mặt hiện nay, có lúc thơ bị xem thường, nhà thơ bị coi như gàn dở, thậm chí có người còn bị chụp cho cái mũ "Phản động nữa". Mong sao đất nước sớm ra khỏi cơn khủng hoảng với vô số nguy cơ hiện nay, để các nhà thơ cũng như nhiều người làm nhiều công việc khác có giây phút bình yên, hứng khởi để sáng tạo. Cảm ơn bác đã chia sẻ và chúc bác vui!
cuồngtừ at 07/06/2012 03:24 pm comment
Đúng như vây đó Bác . Còn làm thơ được là tuyệt vời !
Thường Dân núi Tản at 07/08/2012 08:05 am reply
Dù buồn vui thế nào cũng cố mà làm. Trước hết để giải tỏa và hoàn thiện chính mình. Cảm ơn bạn!
binhminhmua at 07/05/2012 12:47 pm comment
Khi các nhà thơ bị xem thường Đó chính là sự tổn thương.. tâm hồn dân tộc Hội nhà văn đang làm cuộc Hội thảo rầm rộ về thơ giai đoạn hiênj nay . Đại diện là thơ của NQT Sự mất ngủ của lửa với gần 30 tham luận mà bác, để làm tiền đề cho các cuộc hội thảo về dòng thơ này . Đâu như nhà thơ NQT còn trả lời phỏng vấn dự định đưa dòng thơ này vào sách giáo khoa để dạy cách thưởng thức thơ . Đó cho thấy thơ và nhà thơ không bị coi thường rồi. Chúc bác chiều vui.
Thường Dân núi Tản at 07/08/2012 08:03 am reply
Cũng chẳng có gì ghê gớm đâu.( Hội thảo NQT ). Vẫn là theo phần mềm cài đặt thường niên. Tôi không chú ý lắm về việc này. Thực ra cũng có một số được quan tâm vì mục đích ngoài thơ. Thật buồn và đáng lo cho người làm thơ nước mình
Thầy lang vn at 07/05/2012 12:44 pm comment
SAO THẾ BẠN ƠI ??? CÓ AI LẠI ĐI BẦM DẬP NHÀ THƠ THẾ ??? HAY LÀ TẠI NHÀ THƠ TỰ DẪM VÀO CHÂN MÌNH ĐÓ THÔI ??? [img]21[/img] NGÀY MỚI AN LÀNH BẠN NHÉ ! [img]4[/img]
Thường Dân núi Tản at 07/08/2012 07:59 am reply
"Làm sao cũng chẳng làm sao,dẫu có thế nào cũng chẳng làm chi?.." tại tắc đường bạn ạ. Cảm ơn bạn đã đọc và chia sẻ!

Thơ từ xuân trước

02/19/2009 09:30 am

Photobucket - Video and Image Hosting

Hôm nay ta gặp một người 
-Một " Thuyết chăn voi" ,
một "Tần Doanh", 
Một "Chồng nhân dân" vĩ đại ! 
- Nhân vật thời đổi mới 
- Hắn làm ta hoang mang vì vốn sống ít ỏi của mình .
Hóa ra cuộc  đời không giống như bấy lâu ta nghĩ . 
Nó quanh co hơn đường lên Hoàng su Phì .
Và cuộc đời cũng nhiều tầng bậc
- Tầng tầng ruộng bậc thang ! 
- Dẫu sao vẫn tươi tắn hoa đào 
- Hồn nhiên nở bên đường khô khát 
- Cô gái người Dao đong đưa ánh mắt 
-Vai chưa thôi bó củi nặng nương về. .
Cuộc sống thật là khó hiểu đến ..Si mê !
Mùa xuân đến sau lưng
Và nỗi buồn trước mặt..
Biết nói câu gì ngày cuối đông giá rét?
Trong mưa phùn giăng giăng?

Thứ Hai, 28 tháng 1, 2013

Người làm thơ đã già nhưng chưa chết:

Tạ Vũ là Nhà thơ công nhân, từng trải qua nhiều công việc lao động nặng nhọc. Dìu ông đi qua kiếp sống nhọc nhằn này là rượu và thơ...
TẠ VŨ KHÔNG SAY 
 Phải sang: Họa sĩ Đào Trung Việt, Nhà thơ Phạm Hồ Thu, Nhà thơ Tạ Vũ và Nhà thơ Chử Thu Hằng.

Anh ta dùng một phần ba đời mình để quét vôi cho các ngôi nhà Hà Nội, một phần ba để làm thơ và thì giờ còn lại để say rượu. Người ta nói về nhà thơ Tạ Vũ, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam như vậy. Nhà thơ, đạo diễn phim truyện Đỗ Minh Tuấn còn làm cả một bài thơ tặng Tạ Vũ, trong đó có câu “Cột điện ơi, tránh ra cho người say đi!”.
Thế là Đỗ Minh Tuấn và nhiều người khác đã bị Tạ Vũ lừa. Anh ta có say bao giờ đâu. Gặp Tạ Vũ lúc nào cũng thấy anh ta chỉ ngà ngà. Cái quán rượu có cả bàn thờ tổ rượu đàng hoàng là quán Trúc Viên, nơi Hoàng Trung Thông ngày xưa đã uống, là nơi quen thuộc của Tạ Vũ, nay không còn nữa. Góc vườn ấy đã mọc lên một ngôi biệt thự. Các con giời quen ngồi quán ấy trôi dạt ra cả chục cái quán cóc, quán ếch ở các phố xung quanh. Bây giờ muốn thấy người say hãy đến quán Huỳnh Đường. Chiều chiều dăm bảy cuồng sĩ tụ tập ở đấy để đọc thơ. Và khi rượu bốc lên thì tất cả trở thành thiên tài, chả coi ai ra gì. Các thiên tài nghĩ mình bị thiên hạ bỏ rơi, người đời hắt hủi, tự thấy tủi thân, khóc rưng rức. Trong nước mắt ràn rụa, họ giơ nắm đấm lên giời, dọa một kẻ mơ hồ trên không trung. Rồi lại đọc thơ rồi cười, hê hê. Những câu thơ vừa cổ lỗ vừa cổ quái. Những câu thơ nửa tuồng nửa cải lương. Mấy bác xe ôm, mấy cô mua bán đồng nát ở gần đó đã quen cái cảnh ấy chỉ đứng xa nhìn và cười. Mấy chàng sinh viên đi học về, gác càng xe đạp hóng chuyện và hẳn rất hoang mang không biết chuyện gì đang xảy ra.


Nhà thơ Tạ Vũ và Nhà thơ Chử Thu Hằng

Nhưng không phải ai uống rượu cũng trở thành cuồng sĩ, muốn trở thành cuồng sĩ khó lắm. Phải học nhiều đến mức mụ người. Hoặc không học gì cả mà ngỡ học nhiều. Rồi phải tu luyện đến mức cái tôi bành trướng trở nên kiêu căng. Rồi phải tự rèn phong cách sao cho khác người đến độ dị ứng với các đồng nghiệp, dị ứng với cả thiên hạ mới có thể thốt lên những lời khinh bạc và khả dĩ có thể bật ra những câu sấm trạng không ai kiểm soát được. Lúc ấy cầm bút làm thơ thì đã có thể trở thành cuồng sĩ.
Tạ Vũ không ở trong số người ấy.
Tạ Vũ là bạn của Xuân Quỳnh, Lưu Quang Vũ, Đỗ Chu và nổi tiếng cùng thời với họ. Chỉ là một người thợ làm nghề xây dựng của Hà Nội nhưng Tạ Vũ đã sống những năm tháng đầy ắp bạn bè. Có đồng tiền nào là trút ra mua thức ăn mời bạn. Căn gác nhỏ của Tạ Vũ hồi chiến tranh lúc nào cũng ngổn ngang là người. Hồi ấy người ta không sính rượu như bây giờ. Dăm bảy người bạn trải chiếu trên gác thượng nằm ngắm trăng và ngắm các đốm lửa pháo cao xạ. Tạ Vũ kiếm đâu được một rổ ốc vặn, luộc ngay trên gác thượng đãi bạn. Rồi Tạ Vũ đọc thơ. Những câu thơ tỉnh táo mà rất say lòng:
Thị xã đã đi sơ tán
Những ngôi nhà
Như có dáng
Một người nhớ một người xa.
Cả Chế Lan Viên, cả Xuân Diệu đã từng khen những câu thơ như câu thơ ấy của Tạ Vũ. Đó là một nhà thơ theo nghĩa đen, suốt từ trẻ đến già sống với đường phố, hít thở bụi đen, bụi hồng của đường phố, vui cái vui của kẻ chợ, buồn cái buồn của kẻ chợ. Tôi cứ nghĩ rằng, nếu Tạ Vũ viết một bản trường ca về Hà Nội ban đêm, Hà Nội ban ngày thì hẳn nhiều thú vị.

PHẠM TIẾN DUẬT

Văn minh Trung Quốc!

Bồ nhí tụ tập đấu tố tham quan


TP - Mới đây, trước cửa ga tàu điện ngầm Thư Thành (Thâm Quyến, Trung Quốc) xuất hiện đám đông bồ nhí, thân hình bốc lửa ăn mặc mát mẻ, tay cầm còng số 8 và roi da, đấu tố tham quan. Trong khi đó, ngày 25-1, thêm một quan Trung Quốc ngã ngựa vì bồ nhí.
Tiền Phong - 1 ngày trước 
Quang cảnh “Bồ nhí đấu tố quan tham”.
Thêm quan ngã ngựa vì bồ nhí
Ngày 25-1, thêm một quan tham cấp cao bị tố giác vì có lối sống sa đọa. Kẻ bị tố cáo là Bão Học Toàn, cựu Chủ nhiệm Trung tâm Xổ số phúc lợi Bộ Dân chính (cán bộ tương đương cấp Sở), trong 3 tháng đã lợi dụng quyền hành để “giao dịch quyền - sắc, giao dịch quyền - tiền”.
Hắn bị tố có quan hệ thân xác bất chính cùng lúc với 7 phụ nữ, trong số họ có cả người em họ của Bão, có vợ cấp dưới, con dâu của sếp cấp trên và nhận hối lộ số tiền rất lớn. Lần này, chứng cứ đưa lên mạng không phải là các đoạn video clip phòng the mà là ảnh chụp những tin nhắn “nhạy cảm”.
Bão Học Toàn.
Người đưa hình ảnh Bão Học Toàn và các tin nhắn lên mạng là một ông chồng bị Bão “cắm sừng”. Ông ta viết: “Tôi chính là người bị cắm sừng. Vị trí công tác của tôi do vợ dùng thân xác đánh đổi mà có. Có lúc tôi muốn đâm đầu vào tường mà chết, sống thế này còn có ý nghĩa gì? Nhưng nghĩ lại, tôi thấy mình phải tố giác ông ta để mọi người thấy được lũ quan chức bây giờ thối nát đến mức nào”.
Ông đưa ra chứng cứ: Ngày 18-5-2012, Bão Học Toàn đã đặt phòng số 3 tầng 64 khách sạn Quốc Mạo Bắc Kinh với giá 4.000 tệ (khoảng hơn 9 triệu VNĐ)/đêm để mây mưa với cô Diêu X là vợ Nhiệm XX, cấp dưới của y. Kèm theo là ảnh chụp các tin nhắn qua lại với những lời lẽ tình tứ giữa 2 người từ ngày 16 đến 18-5.
Lưu Y là con dâu của Lý Bản Công, nguyên Ủy viên ban cán sự đảng Bộ Dân chính, Phó Chủ nhiệm thường vụ Hội người cao tuổi, hiện là Hội phó Tổng hội từ thiện Trung Quốc - từng là cấp trên trực tiếp của Bão.
Ông Lý đã gửi gắm con dâu về chỗ Bão Học Toàn làm việc mà không biết là đã “gửi trứng cho ác”.
Bão đã lợi dụng mọi cơ hội để gặp gỡ riêng, chung đụng với Lưu Y mà chồng và bố chồng cô ta không hề hay biết.
Tin nhắn của Bão và Lưu có những đoạn như: “Tối qua, lẽ ra anh phải ngấu nghiến em...”, “Thế thì bây giờ về đó đi”, “Tiếc là không đủ thời gian...”...?
Các bồ nhí đấu tố quan tham
Chiều 22-1, trước cửa ga tàu điện ngầm Thư Thành (Thâm Quyến) xuất hiện một đám đông huyên náo. Đó là một nhóm cô bồ nhí thân hình bốc lửa ăn mặc mát mẻ, đeo kính râm, tay cầm còng số 8 và roi da, nước hoa thơm phức.
Các cô mang theo các tấm biểu ngữ: “Bị bao nuôi là nhục nhã, tóm quan tham là vinh quang, rửa sạch mặt mũi, quay lại làm người, sử dụng mỹ nhân kế, chơi đòn hồi mã thương”, “Bồ nhí cũng là con em dân, bồ nhí cũng phục vụ nhân dân”, “Cảnh cáo các ông bố nuôi: hãy cẩn thận khi thư giãn!”. Trên các tấm biểu ngữ còn ghi rõ các số điện thoại để tiện 
liên hệ.
Các cô còn dẫn giải ra trước đám đông một người đàn ông trước ngực đeo tấm biển ghi mấy chữ “Kẻ thù của nhân dân”, bộ dạng nom rất thảm hại. Những người đứng xem liên tiếp vỗ tay và hò reo cổ vũ.
Được biết đây là địa điểm cách đây không lâu, các thành viên tổ công tác tuyên truyền trừng trị hàng giả, đã tổ chức đấu tố các cô bồ nhí của quan tham.
Nay các cô bồ nhí đã tự tập hợp nhau lại lập thành “Đội đặc công bồ nhí chống quan tham” để tham gia vào cuộc chiến chống quan tham nhằm gột rửa tiếng xấu cho mình.
Hành động của họ đã được các dân mạng Trung Quốc hưởng ứng mạnh mẽ. Rất nhiều người viết lời bình, động viên khuyến khích, nhắc nhở các cô bồ nhí hãy đừng bỏ lỡ cơ hội làm lại 
cuộc đời.
Thu Thủy
Theo CRI và Tianya

Bài thơ năm cũ và những người bạn cũ..


Em và tôi 

04/19/2009 09:34 pm

Em là bình minh
Còn tôi là đêm thẳm
Một tia bình minh loé lên là đêm đi mất !
Thương sao
Một tia bình minh còn xót lại đâu đây
Thời gian đi
Cho tình ta lầm lũi đi theo
Và để cùng em mãi tránh gặp nhau

Nhưng em ơi vũ trụ xa kia là đêm tối
Bình minh dẫu huy hoàng, bình minh vẫn mong manh
Em còn đó trên nền nhung nhớ 
Ta có em,
Gần ta lắm cuộc đời!
Jasmin at 04/23/2009 01:40 am comment
Em mãi trên nền nhung nhớ của tôi Vì có canh thâu bình minh mới rạng ngời ! Em thích hai câu này anh ạ.bài thơ rất đặc biệt.Chúc anh luôn ahnhj phúc anh nhe .
Nguoiconcuanui at 04/20/2009 10:43 pm comment
Em có đóng hai vai đâu.  Anh có nhớ lúc ở nhà anh NTB " vợ em" điện nhờ  chị Dinh đưa em về đó thôi. Nàng sợ em say nên huy động bạn bè giúp đỡ đó mà. Bọn em chơi trò 'vợ chồng'. Vì sao anh biết rồi. Hôm tổng kết mọi người bảo " thằng cha Ngọc Minh này lắm chuyện nhất trái đất,  ai Hắn cũng yêu " đấy thôi. Khi mời đứng dậy.  Té ra là nữ đồng chí thế mới  đau cho cái thân em chứ. Anh dạo này có nhiều tác phẩm hay thật đấy!
TD at 04/20/2009 03:16 pm comment
Em là bình minh Còn tôi là đêm thẳm Một tia bình minh loé lên là đêm đi mất ! -------- Câu thơ buồn bởi mở đầu lại là một sự kết thúc, phải chăng đó cũng là  bản chất "đuổi, chạy" của tình yêu?
Đông Hà at 04/20/2009 08:38 am comment
cảm ơn bạn đã chia sẻ. thực ra không phải giấu mà vì có những điều người ta không muốn nói vì có nói ra cũng chẳng ích gì nên đành giữ cho riêng mình. chỉ đơn giản thế thôi bạn à.
Thường Dân núi Tản at 04/20/2009 10:18 am reply
Bạn nói đúng , đó là quyền riêng tư của mỗi người . Mong sao thế giới này đừng thêm điều gì phức tạp , vì nó vốn phức tạp rồi , thêm nữa chịu không nổi ! Chúc bạn vui ,toại nguyện trong cuộc sống !
Lưu Tèo at 04/20/2009 08:03 am comment
"Vì có canh thâu bình minh mới rạng ngời" Câu này hay quá chú ơi. Chúc chú tuần mới vui vẻ.
Thường Dân núi Tản at 04/20/2009 10:21 am reply
Cám ơn Lưu Tèo nha ,chúc Lưu Tèo luôn vui và đạt được nhiều mơ ước của mình !
Kế toán quê (KTQ) at 04/19/2009 11:05 pm comment
Không có bình minh làm gì có đêm tối, Không qua đêm tối làm sao đón bình minh? Mấy lời gởi bạn tâm tình Chớ buồn ở cõi ... lặng thinh đất trời!
Thường Dân núi Tản at 04/20/2009 07:26 am reply
Cám ơn bạn đã cùng chia sẻ . Công việc của bạn đã trở lại bình thường rồi nhỉ ? Thực ra thì những việc đó cũng không quá quan trọng như nhiều người lầm tưởng . Công việc gì cũng chỉ nhằm kiếm tiền nuôi sống bản thân và gia đình ( Đương nhiên nó không phải xấu và còn cần thiết nữa ) , là việc lo phần xác của mỗi con người . Đừng quên chúng ta còn có mmột phần hồn , một đời sống tinh thần . Có cảm giác đất nước ta qua bao biến cố cam go , đời sống quá vất vả , chúng ta như bị bỏ đói lâu ngày , giờ được ăn nên ngốn ngấu , ăn chẳng giống ai ! Chúng ta cũng không ngoại lệ . Chỉ có điều ta nhìn nhận khác với xung quanh mà thôi ! Chúc bạn vui , khỏe và được toại nguyện !
VTA - NLC at 04/19/2009 10:02 pm comment
Rất may mắn LC là người được bóc tem bài thơ đầy liên tưởng này ! Chúc bạn luôn hạnh phúc !
Thường Dân núi Tản at 04/20/2009 07:12 am reply
Cám ơn anh đã ghé thăm ! Thơ ta hiện đang ở tình trạng nói là đi vào ngõ cụt hẳn chưa đúng lắm . Nhưng nói thực , nó đang rất lúng túng . Những người viết kể cả những người không chuyên làm thơ hoặc làm thơ chỉ là giải tỏa nỗi niềm hoặc giao lưu với bạn bè , đang tìm cho nó một lối thoát . Đã đến lúc không thể cứ tung hứng con chữ , uốn éo vần vè nữa .  Nó cần có linh hồn và cái xương sống tư tưởng , triết lý nhân sinh . Cái mà hiện nay người ta gọi là " Tầm " Vậy.  Không có nó thơ chỉ là những câu chữ lạ tai , vần vè du dương , êm ái mà thôi ! Và hình như khi người ta lớn tuổi , việc làm thơ rất khó khăn . Nếu còn làm được , thơ của họ khác hẳn khi còn trẻ ( Cụ Nguyễn Du viết Truyện kiều khi tuổi đã cao ) Trong cuộc hành trình đổi mới thơ ca vô cùng vất vả hiện nay , tôi cũng muốn thử xem thế nào . Vốn là người viết văn xuôi , việc đó thực không dễ . Tôi biết anh cũng có nhiều băn khoăn giống như mình , mạn phép có đôi lời như vậy . Hẹn anh một dịp khác trao đổi thêm ! Chúc anh cùng gia quyến an bình , hạnh phúc !