Vì sao người Nhật Bản không bao giờ ăn xin?

Một điều kỳ lạ khi đến Nhật Bản đó là thật khó có thể gặp một người vô gia cư hay ăn xin nào đang ngửa tay ra xin tiền người qua đường trên phố. Tại sao vậy?

Một người Việt Nam trong lần đến thăm thành phố Ginza của Nhật Bản đã bắt gặp một cảnh tượng khiến anh vô cùng kinh ngạc. Anh kể rằng mình đã trông thấy một người đàn ông nhưng không biết có thể gọi là ăn xin hay không. Ông ấy mặc bộ Kimono màu vàng pha nâu được là ủi sạch sẽ tươm tất, chân đi giày trắng bóc như vừa mua từ cửa hiệu, tay cầm chuông, tay còn lại cầm chiếc bát gỗ, đầu đội chiếc nón che gần hết cả khuôn mặt. Ông ấy đứng im trên vẻ hè, ai đi ngang cho gì thì cho, nhưng ông không xin. Anh thắc mắc đến người hành khất cũng có lòng tự trọng đến nhường này sao?

Ông ấy đứng im trên vẻ hè, ai đi ngang cho gì thì cho, nhưng ông không xin.

Vì sao Nhật Bản không có ăn xin ngoài đường?

Theo một số liệu thống kê thú vị, tại Tokyo có 2.000 người vô gia cư, nhưng bạn sẽ không bao giờ gặp được bất kỳ người vô gia cư nào hay một cậu bé lấm lem nào trên đường phố Nhật Bản đang ngửa tay ra xin tiền một người qua đường hay một ai đó.

Chính phủ Nhật Bản đầu tư thực thi chính sách “trợ cấp nhân sinh”, có nghĩa là bất kỳ người nghèo hay người vô gia cư khi cảm thấy điều kiện vật chất quá khó khăn và cần được giúp đỡ thì họ có thể đến chính quyền địa phương xin nhận trợ cấp. Trung bình một người có thể nhận số tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 120.000 Yên (khoảng hơn 22 triệu đồng) để trang trải cuộc sống tối thiểu. Tuy nhiên, rất nhiều người nghèo ở Nhật Bản từ chối nhận chính sách này.

Hầu hết những người vô gia cư ở Nhật Bản đều là những người già, trẻ em khuyết tật, chủ doanh nghiệp bị phá sản, nhân viên văn phòng, sinh viên tốt nghiệp ra trường vì một lý do nào đó mà phải rẽ ngang cuộc đời. Dù rơi vào bế tắc hay bi thương họ không hề ngửa tay ra xin tiền, đơn giản vì họ nghĩ rằng như vậy đang làm mất đi lòng tự tôn trong nhân cách của mình.

Lòng tự trọng của người Nhật rất cao, họ cho rằng mình có thể chết nhưng không được xin của bố thí. Tại Nhật Bản, những người ăn xin là những người bị coi thường nhất, vì họ cho rằng tinh thần võ sĩ đạo sẽ không cho phép họ làm vậy.

Người Nhật tâm niệm rằng: Một người cho dù đến bước đường cùng cũng không bao giờ nhụt chí.

Cũng chính bởi vậy, từ đống đổ nát hoang tàn sau cuộc chiến tranh khốc liệt, Nhật Bản đã tự vươn mình trở thành một siêu cường quốc kinh tế chỉ trong một thời gian ngắn, khiến cả thế giới phải ngả mũ thán phục.

Tự trọng – Tinh thần võ sĩ đạo trong tính cách người Nhật

Lòng tự trọng được xem là giá trị cốt lõi trong văn hóa của người Nhật. Không chỉ riêng đối với người giàu mà ngay cả người vô gia cư cũng hiểu rằng, sự tôn nghiêm làm nên một con người chứ không phải tiền bạc hay chức vị.

Giáo dục cho trẻ em về lòng tự trọng trong nhân cách được người Nhật chú trọng ngay từ những khi còn bé. Đến Nhật, bạn có thể trông thấy một cậu bé 2-3 tuổi đang lẫm chẫm tập đi theo mẹ, nhưng nếu chẳng may trượt ngã, không bao giờ người mẹ cuống quýt, vội vã đỡ con dậy. Thay vào đó, mẹ cậu bé sẽ quay lại và nói: 

Con hãy cố tự mình đứng dậy nhé! 

Không dựa dẫm, tự đứng dậy ngay tại chính nơi mình vấp ngã là bài học về lòng tự trọng đầu tiên mà mỗi người con Nhật Bản được học ngay từ khi bé.

Có thể bạn chưa biết, tại Nhật, khi một người cảnh sát khi bắt gặp một người lái xe vi phạm luật giao thông, anh ấy sẽ không bắt người tài xế xuống xe mà sẽ bước đến bên buồng lái hỏi chuyện với người tài xế chỉ vì muốn giữ lòng tự trọng cho người lái xe.

Tại một cửa hàng của Nhật Bản, người chủ tiệm đã quyết định lắp đặt camera để quản lý trông coi hàng hóa phòng trường hợp bị mất cắp. Ngay một thời gian sau, không có bất kỳ vị khách nào ghé đến cửa hàng mua đồ nữa, họ tẩy chay chủ tiệm vì ông ấy đã làm tổn thương lòng tự trọng của mình. Cũng từ đây, trong các siêu thị hay tiệm tạp hóa của Nhật đều không lắp camera như các nơi khác.

Và một điều kỳ lạ trong hàng tá những kỳ lạ về xứ sở này đó chính là chỉ trong vài ba năm, nước Nhật có tới từ 4-5 Thủ tướng, không phải người đứng đầu của đất nước bị cách chức mà họ xin từ chức. Từ chức vì lòng tự trọng.

Ngày 12/7/2007, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe xin từ chức vì cho rằng ông đã không đảm nhiệm tốt vai trò của mình sau 1 năm làm Thủ tướng đầy sóng gió.

Trong bất kể một lĩnh vực nào, dù chỉ là một sai phạm nhỏ, dù đó là do cấp dưới gây ra, người đứng đầu luôn nhìn nhận rằng nguyên nhân dẫn đến hậu quả này xuất phát từ chính họ, là lỗi của mình. Có câu chuyện kể về một vị giáo sư khi bị người khác đâm xe làm ngã, ông đứng dậy và nói với người làm ông ngã rằng: “Xin lỗi, vì tôi mà ông gây ra chuyện này!”

Người Nhật rất kiêng kị xúc phạm người khác. Trong giao tiếp, họ luôn cố gắng tìm cách nói giảm, nói tránh bằng những hành động ít mang tính đe dọa, không làm tổn thương người khác trước đám đông vì người Nhật muốn giữ lòng tôn nghiêm cho người khác.

Vậy tự trọng là gì mà từ một giáo sư học thức đến một người ăn xin ngoài đường coi trọng đến vậy?

Tự trọng là một phẩm chất cao quý, ước chế con người ta không phát sinh tham lam, tật đố; tự trọng hướng con người ta đi đúng đường, bước đúng bước không mưu cầu quá nhiều mà biết sống đúng mực. 

Tự trọng có thể được xem như thước đo của đạo đức mà con người có thể dùng để đối đãi với nhau. Không có tự trọng hay lòng tự tôn nhân cách con người dễ bị hoen ố, sống không cần biết quan tâm đến xung quanh và dần trở nên tha hóa. Cũng bởi vậy mà tự trọng đã trở thành bài học đầu tiên mà mỗi em nhỏ người Nhật được học ngay những bước vấp ngã đầu tiên của cuộc đời.

Người Nhật hiểu rằng, giữ lòng tự trọng không phải mục đích vì để thể hiện tôi là ai, tôi là người như thế nào với người khác; mà họ tin khi có tự trọng con người sẽ biết phân biệt đâu là đúng, đâu là sai; điều gì nên và không nên làm, từ đó mà gặt hái sự tôn nghiêm của chính bản thân mình. 

Tự trọng trong văn hóa người Nhật xuất phát từ tâm niệm sống tốt đẹp, dạy con người ta biết vươn lên sau những khó khăn; luôn cố gắng suy nghĩ và hạn chế tối đa thương tổn trong tâm người khác. Nhật Bản ngày nay có lẽ đã không chỉ là xứ sở của hoa anh đào hay những ngọn núi tuyết cao sừng sững, mà còn là đất nước của những giá trị nhân cách cao cả.

Hồng Tâm

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Lưu Trọng Văn : Truy tố Đinh La Thăng là đúng luật, nhưng quá muộn

Khám xét nhà ông Đinh La Thăng

Đảng kỷ luật Thăng thế nào có đúng điều lệ đảng không, gã không quan tâm vì đó là việc nội bộ của đảng. Còn quy định một đảng viên chỉ bị ra tòa khi bị khai trừ đảng thì gã nghĩ không còn là quyền của đảng - một tổ chức chính trị nữa, mà là quyền của viện kiểm sát và tòa án. 

Viện kiểm sát và tòa án sẽ vi phạm luật hiện hành do chính đảng thông qua Quốc hội lập nên, khi phải chờ đợi đảng khai trừ hoặc ngưng sinh hoạt đảng của kẻ phạm tội.

Nguyên tắc mọi công dân bình đẳng trước pháp luật phải được tôn trọng.

Có lần gã gặp Minh Hà, vợ của Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh, Hà kể đã kiến nghị lên tướng Tô Lâm, bạn học ở trường An ninh với Hà và Ba Sàm việc bắt giam Ba Sàm nhưng chưa hề làm thủ tục khai trừ đảng. Gã đã bảo, họ làm vậy không sai với Luật.

Luật là Luật. Thăng dù có bị Bộ Chính trị đình chỉ chức ủy viên trung ương đảng và đình chỉ sinh hoạt đảng đúng điều lệ đảng hay không, có vượt quyền của Ban Chấp hành Trung ương đảng hay không, gã xin nhắc lại, gã không quan tâm.

Thăng gây nhiều tổn thất kinh tế cho dân, cho nước bị truy tố là đúng Luật, chỉ có điều là quá muộn.

 

Quá, quá muộn. Nếu Thăng bị trừng trị ngay khi gây tổn thất cho ngành dầu khí thì những lãnh đạo sau của ngành dầu khí có thể tránh được vòng lao lý, thậm chí án tử hình như Xuân Sơn, đồng thời tổn thất sẽ không bị chồng lên tổn thất.

Những kẻ nào chịu trách nhiệm về sự quá muộn này liệu có bị trừng trị ? Và bao giờ bị trừng trị?

FB LƯU TRỌNG VĂN 12.12.2017

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Gánh nặng đang đè lên vai Thủ tướng sau cú sốc BOT Cai Lậy

Quốc Phong

MTG - Trong tổng số 88 trạm thu phí BOT trên cả nước thì trong đó đã có đến 13 trạm "có vấn đề" kiểu như Cai Lậy, Tào Xuyên... và Bộ GTVT cùng các bộ, ngành liên quan đã cho điều chỉnh phí thì cũng rất cần truy tiếp xem có bao nhiêu nhóm lợi ích can thiệp vào nó để đến nông nỗi này?

Mặc dù Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với bộn bề công việc trong ngày 4.12: Sáng sớm, ông đã phải xuống Hải Phòng để tiếp xúc cử tri, chiều cùng ngày dự lễ khởi công 2 công trình mới cũng đều tại mảnh đất mà ông ứng cử đại biểu Quốc hội khoá 14.

Ấy vậy mà trong lịch của Thủ tướng, ông vẫn phải quay về trụ sở Chính phủ lúc 17 giờ để trực tiếp nghe báo cáo gấp từ lãnh đạo tỉnh Tiền Giang về sự cố "nóng hầm hập" ở Trạm thu phí BOT Cai Lậy, Tiền Giang sau khi Bộ GTVT đã cho trạm này được tiếp tục thu phí từ 30.11 dù đã giảm giá vé. Điều đó cho thấy, BOT Cai Lậy chỉ là 1 "mồi lửa nhỏ" trong số hàng chục trạm BOT khác của cả nước đang có chuyện không bình thường. Phải chăng thứ "lửa" ấy cũng đang nhen nhóm và có thể bùng phát bất kể nơi nào, lúc nào?

Tiến sỹ Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội tỏ ra bức xúc trong hàng chục năm qua khi ông mỗi lần phải qua Trạm thu phí Tào Xuyên, thị xã Bỉm Sơn, Thanh Hoá bị thu tiền phi lý .

Theo ông cho biết, chính Bộ GTVT cũng đã thừa nhận trạm Tào Xuyên là một trong những trạm thu phí đặt “nhầm chỗ”. Họ cho đặt trạm trên tuyến này để thu hộ phí cho tuyến khác". Đây quả thực là cách làm hết sức không minh bạch"- ông Sỹ Dũng bày tỏ trên VNE.

Vậy mà chẳng hiểu sao, đến ngày 10.8 vừa qua, Tổng cục Đường bộ Việt Nam mới yêu cầu dừng thu phí sử dụng dịch vụ đường bộ tại trạm Tào Xuyên vì “số thu tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư đến hết 31.7.2017 đã lớn hơn số cao nhất so với các phương án đàm phán mức lợi nhuận của nhà đầu tư”. Thời gian thu phí dự kiến hơn 20 năm, thế nhưng, họ mới thu có 7 năm mà đã có lãi. Thật kinh hoàng! 

Lỗi này tại ai? Tôi nghĩ, để có được hợp đồng đưa ra ký giữa Nhà nước (Bộ Giao thông Vận tải đại diện) và các nhà đầu tư bất kỳ, chúng ta đã có cơ man chữ ký, con dấu thẩm định, đề xuất của các bộ ngành đại loại như Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch Đầu tư... và địa phương chứ đâu chỉ có một bộ là Bộ GTVT. 

Vậy mà "con voi" ấy vẫn "chui lọt lỗ kim" thì thật là tai hại cho ngân sách quốc gia khi nó bị thiệt hại khôn lường kiểu như ví dụ nói trên.

Thông tin từ lãnh đạo bộ GTVT cho biết: Hiện nay, trên cả nước có 88 trạm thu phí BOT trên các tuyến Quốc lộ. Trong đó, có 73 trạm do Bộ GTVT quản lý, 15 trạm còn lại thuộc quyền quản lý của các địa phương. Thống kê cũng cho thấy, trong số 88 trạm thu phí trên thì 67 trạm đang tiến hành thu phí (56 trạm do Bộ GTVT quản lý, 11 trạm do địa phương quản lý) và 21 trạm chưa thu phí. Đến nay, Bộ GTVT đã tiến hành miễn, giảm phí cho các phương tiện khu vực trạm thu phí của 13 trạm, gồm: Trạm QL6, trạm QL32, trạm cầu Hạc Trì, trạm QL3, trạm Bến Thủy, trạm Cầu Rác, trạm Km1064 (QL1 tỉnh Quảng Ngãi), trạm Quán Hàu, trạm Cai Lậy, trạm QL91, trạm Pháp Vân - Cầu Giẽ, trạm Đại Yên QL18 và trạm tuyến tránh TP Biên Hòa...

Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đã tiến hành giảm phí cho các xe tải lớn chịu mức phí cao (xe loại 4 và loại 5) của 35 dự án BOT theo tinh thần Nghị quyết 35/2016 của Chính phủ. Còn lại trong số 38 dự án BOT chưa được giảm phí theo Nghị quyết của Chính phủ thì 27 dự án BOT hiện đang có mức phí thấp hơn mức trung bình nên không cần giảm nữa; 11 dự án BOT còn lại do lưu lượng phương tiện qua lại thấp hơn dự kiến nên cũng chưa áp dụng việc giảm phí.

Từ câu chuyện trạm thu phí BOT đặt nhầm chỗ như Cai Lậy (dù Bộ GTVT vẫn bảo vệ quan điểm mình không sai), như Tào Xuyên và chắc còn nhiều trạm khác nữa, tôi nghĩ rằng chính Bộ GTVT đã làm khó cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và những người kế nhiệm bởi lẽ, các hợp đồng mà Bộ GTVT ký kết là họ thay mặt nhà nước Việt Nam kí với nhà đầu tư, thời gian họ được thu tiền đều đã thống nhất, dễ gì họ chịu đầu hàng?

Việc Thủ tướng quyết định tạm dừng thu phí một tháng trạm Cai Lậy để xem xét cho thấy xử lý vấn đề BOT nói chung là cả một vấn đề lớn và quả thực không hề đơn giản.

Theo tiến sỹ Nguyễn Sỹ Dũng, ông đã nêu ra mấy ý sau: 

Thứ nhất, hợp đồng BOT là hợp đồng ký giữa Nhà nước (do Bộ Giao thông Vận tải đại diện) và các nhà đầu tư. Thực tế cho thấy hợp đồng này đang có nhiều điểm cần phải xem xét lại. Thế nhưng, đây là văn bản pháp lý ràng buộc cả hai bên. Khi đã đặt bút ký vào hợp đồng, thì Nhà nước không thể tự mình phá vỡ hợp đồng, không thể muốn làm gì thì làm.

Muốn sửa đổi hợp đồng thì Nhà nước phải thương lượng với chủ đầu tư. Nếu chủ đầu tư không đồng ý có thể sẽ phải đưa tranh chấp ra trước tòa án giải quyết. Tất cả những điều này đều rất mất thời gian, nhưng lại là những đòi hỏi bắt buộc của một nhà nước pháp quyền.

Thứ hai, việc di dời trạm thu phí BOT Cai Lậy sẽ tạo ra tiền lệ. Với tiền lệ này, có thể, không ít trạm thu phí khác cũng sẽ phải di dời. Mà như vậy thì nguồn thu và khả năng trả nợ ngân hàng của các chủ đầu tư lập tức bị ảnh hưởng. Thực tế, tiền đầu tư vào các dự án BOT chủ yếu vẫn là tiền vay của các ngân hàng. Với tình hình xử lý nợ xấu khó khăn như hiện nay, cú sốc BOT này chưa biết sẽ ảnh hưởng tiêu cực như thế nào đến khả năng ổn định kinh tế vĩ mô của đất nước.

Thứ ba, BOT là một hình thức huy động vốn mới để đầu tư cho cơ sở hạ tầng giao thông. Khi triển khai các dự án BOT, các quan chức nhiều khi chỉ mới có được sự nhiệt tình và ý chí chính trị, chứ chưa phải là một khuôn khổ pháp lý đầy đủ.

Tôi thì có một suy nghĩ, trong tổng số 88 trạm thu phí BOT trên cả nước thì trong đó đã có đến 13 trạm "có vấn đề" kiểu như Cai Lậy, như Tào Xuyên... và Bộ GTVT cùng các bộ, ngành liên quan đã cho điều chỉnh phí thì cũng rất cần truy tiếp xem có bao nhiêu nhóm lợi ích can thiệp vào nó để đến nông nỗi này? 

Trong quá trình thương lượng lại với các chủ đầu tư, nếu thấy có dấu hiệu tiêu cực thì cần để cơ quan pháp luật tham gia vào. Chúng ta cần làm cho đến tận cùng vụ việc. Phải quy trách nhiệm cho những người lợi dụng chức vụ quyền hạn trong việc tham mưu và đi tới phê duyệt nói trên. Nếu có bằng chứng họ chạy dự án thì cũng đồng nghĩa các nhà đầu tư đã vi phạm luật pháp. Từ đó, việc tiến hành thương thảo cũng sẽ thuận lợi hơn, buộc họ phải thừa nhận việc làm của họ không hề bình thường. Như vậy, sẽ cho họ sự lựa chọn cách thức đàm phán mà nhà nước thì sẽ không ở thế bị động.

Nhân dân đang theo dõi và chờ mong Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cùng các cơ quan có trách nhiệm vào cuộc để lập lại trật tự kỷ cương trong quy trình đấu thầu dự án BOT giao thông sau này. Nếu chúng ta không làm nghiêm và rốt ráo thì sau này, sự việc tương tự vẫn còn tái diễn và còn để lại hậu quả cho các nhiệm kỳ Chính phủ tiếp theo.

Thà cho việc nhà nước hôm nay sẽ mất đi một khoản kinh phí (có thể sẽ không nhỏ) để đền bù khi hủy hợp đồng đi nữa, nhưng cái được vẫn sẽ lớn hơn cái mất. Phải làm đến cùng để tránh cho gánh nặng trên vai người đứng đầu Chính phủ được vơi đi áp lực mà nhiệm kỳ trước đã để lại cho ông. Đó chính là trách nhiệm của toàn xã hội chúng ta.

Tôi tin rằng, với tinh thần của một Chính phủ Hành động và Liêm chính hôm nay, vụ việc sẽ được hóa giải, không để bị phát sinh tiếp nếu đất nước muốn ổn định...

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Câu chuyện TPP & EVFTA

   

Nguyễn Quang Dy 

12-12-2017 

Kết thúc năm 2017, Việt Nam vẫn trong vòng xoáy của các sự kiện bất thường và hệ quả bất định mà nguyên nhân vừa do khách quan vừa do chủ quan, vừa do thiên tai vừa do nhân họa. Nhưng có một nghịch lý đáng buồn là rủi ro đang ập đến cùng lúc như “họa vô đơn chí”. Trong khi Việt Nam ngày càng cô đơn, sức lực cạn kiệt, phải đối phó với nhiều thách thức, thì tay phải và tay trái vẫn choảng nhau, thậm chí tự bắn vào chân mình. 

Các sự kiện bất thường  

Ngay sau khi Donald Trump trở thành tổng thống Mỹ, giấc mộng TPP đã tan thành mây khói. Để cứu vãn TPP tồn tại như một hiệp định “vịt què” (vì “méo mó có hơn không”), 11 thành viên còn lại đã cố gắng duy trì khuôn khổ TPP-11 (hay CPTPP). Họ vẫn nuôi hy vọng một ngày nào đó ông Trump có thể quay lại TPP (hoặc 4 năm nữa ông ấy có thể thất cử). Nhưng câu chuyện TPP-11cũng không thuận buồm xuôi gió khi thủ tướng Canada (Trudeau) vì bất đồng đã bỏ họp TPP-11 bên lề APEC Đà Nẵng, suýt nữa làm hỏng cuộc chơi. Dù câu chuyện TPP-11 có thành công, thì giá trị kinh tế đối với Việt Nam cũng không lớn lắm. 

Với số phận không may của TPP (và nay là TPP-11), Việt Nam chỉ còn hy vọng vào hiệp định EVFTA (với EU). EVFTA cũng là hiệp định tự do thương mại “thế hệ mới”, có phạm vi cam kết sâu rộng và cao nhất từ trước tới nay đối với Việt Nam. Đàm phán EVFTA đã chính thức kết thúc từ 1/12/2015 và văn bản hiệp định đã được công bố (1/2/2016). Hiện nay, các nước thành viên EVFTA đang rà soát lại văn bản hiệp định trước khi ký kết. Dự kiến EVFTA sẽ có hiệu lực từ năm 2018, nếu tất cả 28 nước thành viên đều đồng thuận.  

Nhưng vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin (như phía Đức thông báo) đã làm cho quan hệ Viêt-Đức bất ngờ rơi vào khủng hoảng. Chính phủ Đức đã quyết định tạm đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam, và sẽ áp dụng các biện pháp mạnh hơn nếu chính phủ Việt Nam không đáp ứng các yêu cầu của họ. Không loại trừ khả năng chính phủ Đức phủ quyết EVFTA nếu hai bên vẫn không hòa giải được về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh (cũng như về vấn đề nhân quyền). Điều đó có nghĩa là hy vọng vào EVFTA cũng như TPP như cái phao cứu sinh cho triển vọng kinh tế Việt Nam sẽ trở thành “xôi hỏng bỏng không”. 

Nếu ông Trump bỏ rơi TPP vì “America first”, thì ông Trudeau cũng suýt nữa làm hỏng TPP-11 vì “Canada First”. Nhưng còn lãnh đạo Việt Nam đang tự đánh mất EVFTA vì lý do gì? Tại sao phải đánh đổi EVFTA lấy “con ruồi” Trịnh Xuân Thanh? Trong khi các nước liên quan đều bị thua thiệt vì những sự kiện bất thường, thì chỉ có Trung Quốc là “ngư ông đắc lợi”. Dù vô tình hay hữu ý, thì đó là hệ quả vô cùng tai hại do tầm nhìn thiển cận.  

Bức tranh toàn cảnh bất ổn

Những sự kiện bất thường kể trên xảy ra trong bối cảnh bức tranh kinh tế-tài chính của Việt Nam đầy bất ổn, ngân sách thu không đủ chi, nợ công đã vượt trần cho phép. Có lẽ vì vậy mà thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thừa nhận tại một hội nghị cuối năm 2016: “Nợ công sát trần cho phép và nếu tính đủ thì có thể đã vượt trần” (là 65% GDP). Tại một hội nghị tổng kết ngành tài chính đầu năm 2017, ông Phúc còn cảnh báo, “nếu không chấm dứt tình trạng này, sự sụp đổ của nền tài khóa quốc gia không thể tránh khỏi” (TTXVN, 6/1/2017). 

Theo chuyên gia kinh tế Lê Ðăng Doanh, nếu tính đủ các khoản nợ của các bộ ngành, địa phương, và doanh nghiệp nhà nước, thì nợ công của Việt Nam lên đến 220 tỷ USD (bằng 110-120% GDP). Nhưng ông Vũ Quang Việt (chuyên gia thống kê của LHQ) cho rằng nếu tính theo cách tính của LHQ thì nợ công của Việt Nam lên đến 300 tỷ USD (bằng 150% GDP). Hàng nămViệt Nam phải trả nợ đến hạn khoảng 20 tỷ USD (năm 2015) và 12 tỷ USD (năm 2016), nên nhiều khi phải vay nợ mới để trả nợ cũ (hay còn gọi là “đảo nợ”). 

Trong khi nguồn viện trợ ODA bắt đầu cạn (từ năm 2017), thì nguồn kiều hối cũng giảm dần. Nếu trong năm tài khóa 2016 nguồn ODA của Nhật cam kết dành cho Việt Nam là 187,1 tỷ yên, (giải ngân 175,6 tỷ yên) thì năm tài khóa 2017, nguồn ODA của Nhật chỉ còn 130 tỷ yên (gần 1,2 tỷ USD). Nếu nguồn kiều hối năm 2015 là 13,5 tỷ USD thì năm 2016 chỉ còn 9 tỷ USD (giảm 33%). Theo dự báo của “Pew Research Center” (Mỹ), căn cứ vào số liệu 6 tháng đầu năm 2017, kiều hối từ Mỹ về Việt Nam năm 2017 chỉ khoảng 5,4 tỷ USD. 

Theo Tổng cục Thống kê, dự toán thu ngân sách (năm 2016) khoảng 47,08 tỷ USD, trong khi chi khoảng 57,08 tỷ USD (thâm hụt 10 tỷ USD). Các nguồn thu nội địa chiếm khoảng 30,65 tỷ USD, trong khi xuất nhập khẩu chiếm khoảng 5,89 tỷ USD, dầu thô chiếm khoảng 1,55 tỷ USD. Triển vọng nguồn thu từ dầu khí đang cạn kiệt và vô vọng, sau khi Việt Nam yêu cầu Repsol phải ngừng khoan tại lô 136-03 (24/7/2017) do Trung Quốc đe dọa tấn công Trường Sa, và sau đó ExxonMobil đã hoãn triển khai mỏ khí Cá voi Xanh (10/11/2017).  

Theo nguồn Bộ Nội vụ, ngân sách nhà nước đang phải nuôi một bộ máy hành chính khổng lồ,khoảng 2,8 triệu cán bộ, công chức, viên chức. Nếu cộng cả đối tượng nghỉ hưu và các đối tượng khác hưởng lương và trợ cấp từ ngân sách nhà nước, thì con số này lên tới 7,5 triệu người, chiếm 8,3% dân số. Nếu cộng toàn bộ số người hưởng lương và trợ cấp từ ngân sách thì theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan con số này lên tới 11 triệu người. Không có ngân sách nào nuôi nổi một bộ máy ăn lương lớn đến như vậy. Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VERP), kinh phí cho quỹ lương là 71,000 tỷ VNĐ (bằng 1,7% GDP).

Để so sánh, nước Mỹ có diện tích gấp khoảng 30 lần và dân số gấp khoảng 4 lần nước ta, nhưng số công chức của họ chỉ có 2,1 triệu. Trung Quốc lớn như vậy, nhưng số công chức của họ cũng chỉ chiếm 2,8% dân số (của ta là 8,3% dân số). Trong khi 160 người dân Mỹ nuôi một công chức, thì 40 người dân Việt Nam phải nuôi một công chức. Đó là chưa kể người dân Việt Nam phải gánh chịu tình trạng quan liêu, sách nhiễu, vòi vĩnh, tham nhũng của một bộ phận “không nhỏ” trong số 2,8 triệu công chức, bên cạnh tình trạng kém hiệu quả của đầu tư công và dịch vụ công. Hệ quả là người dân và doanh nghiệp phải chịu gánh nặng chi phí ngày càng cao, như giá xăng dầu và giá điện (mới tăng 6%), phí cầu đường (với 88 trạm BOT) và nhiều thứ chi phí, “đóng góp” khác theo “sáng kiến” tận thu của các cơ quan nhà nước. 

Câu chuyện thép và nhôm

Trong khi “quả bom Formosa” chưa được tháo gỡ thì đến 4/2017, cả nước lại ồn ào về một siêu dự án khác là khu liên hợp thép Hoa Sen Cà Ná - Ninh Thuận với tổng vốn đầu tư 10,6 tỷ USD được tỉnh Ninh Thuận và Tập đoàn Hoa Sen đề xuất triển khai, và được bộ trưởng bộ Công thương ủng hộ. Người ta vẫn còn nhớ câu nói nổi tiếng của ông Lê Phước Vũ: “ngu gì không làm thép”, và của bộ trưởng Trần Tuấn Anh, “không sợ trách nhiệm nếu thép Cà ná xảy ra hệ lụy”. (Ai cũng biết ông Lê Phước Vũ là anh em cọc chèo với ông Trần Tuấn Anh). Đến nay câu chuyện thật như đùa này hầu như đã trôi vào quên lãng. Nhưng lúc đó nếu chính phủ hay ngân hàng (đang chết dở vì nợ xấu) cứ bảo lãnh cho Tập đoàn Tôn Hoa Sen vay vốn nước ngoài (chắc sẽ vay của Trung Quốc) để huy động đủ 10 tỷ USD như cam kết đầu tư vào siêu dự án này, thì chưa biết điều gì sẽ xảy ra. Chỉ biết rằng, nếu triển khai dự án này thì chắc chắn nhà thầu và thiết bị, công nghệ vẫn là của Trung Quốc (như dự án Formosa). 

Cũng may, trước sự phản đối quyết liệt của dư luận, vì “Hoa Sen” có triển vọng trở thành một “Formosa thứ hai”, ngày 15/4/2017 thủ tướng đã yêu cầu tạm dừng dự án khu liên hợp thép Hoa Sen Cà Ná để làm rõ một số vấn đề liên quan tới môi trường, công nghệ và thiết bị. Công bằng mà nói, quyết định “tạm dừng” dự án thép Hoa Sen Cà Ná và dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận đã tránh cho đất nước này một thảm họa. Nếu họ sản xuất thép thật, thì sẽ hủy hoại nốt môi trường (do ô nhiễm). Nếu họ sản xuất thép giả thì sẽ hủy hoại môi trường kinh doanh (do gian lận thương mại để tái xuất thép thừa ế của Trung Quốc). 

Đến nay thì câu chuyện về các siêu dự án thép (cũng như nhiệt điện chạy than và bauxite) đã lộ rõ những góc khuất liên quan đến thỏa thuận bất minh với đối tác Trung Quốc. Họ có thể biến Việt Nam thành bãi rác vì thiết bị, công nghệ lạc hậu của họ thải ra, hoặc thành sân sau để họ tái xuất hàng hóa ế thừa sang Mỹ và Tây Âu nhằm tránh thuế. Theo bộ Thương mại Mỹ, “90% sản phẩm thép từ Việt Nam nhập sang Mỹ có xuất xứ từ Trung Quốc”. Gần đây Bộ Công thương Việt Nam cũng thừa nhận “có 34 mẫu hàng thép của Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ trùng với mẫu hàng thép mà Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc”. Theo ông Lê Đăng Doanh, không chỉ có thép, mà tất cả các sản phẩm từ Trung Quốc đều có giá rẻ “bất thường”.    

Theo Reuters, một đại diện của Cộng đồng Châu Âu nói rằng họ đã phát hiện thép Trung Quốc đang được vận chuyển theo đường vòng đi qua Việt Nam để tránh thuế. Ngày 5/12/2017 Bộ Thương Mại Mỹ đã quyết định đánh thuế nặng các sản phẩm thép của Việt Nam có xuất xứ từ Trung Quốc, sau khi phát hiện nguồn thép này đi vòng qua Việt Nam sang Mỹ nhằm tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp. Bộ Thương Mại Mỹ đã bắt đầu đánh thuế hơn 500% mặt hàng thép cuộn nguội và hơn 200% mặt hàng thép không gỉ với nguyên liệu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Như vậy, thép cuộn nguội Việt Nam sẽ chịu mức thuế 531%, trong khi thép không gỉ sẽ chịu mức thuế 238%. Đây là mức thuế được cho là “cao hơn mức cần thiết” để chặn các sản phẩm thép gian lận vào thị trường Mỹ. Theo ông Lê Đăng Doanh, đây là điều “rất đáng tiếc” và chắc chắn sẽ tác động tiêu cực đến toàn bộ ngành thép Việt Nam (US hits Vietnam with massive duties over Chinese steel, Jethro Mullen, CNN, December 6, 2017).    

Câu chuyện không phải chỉ có thép mà còn cả nhôm (và một số mặt hàng khác) mà Trung Quốc đang lợi dụng Việt Nam làm sân sau để họ tái xuất sang Mỹ và Tây Âu nhằm tránh thuế. Đây là cuộc “chiến tranh du kích” mà Việt Nam là bên chịu thiệt hại kép, vì nhiều doanh nghiệp Việt “khôn nhà dại chợ”, chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt, còn các doanh nghiệp làm ăn đàng hoàng thì bị vạ lây. Câu chuyện này không phải bây giờ mới bắt đầu, mà trong vòng ba năm gần đây, hàng loạt sản phẩm của Việt Nam đã liên tục bị các nước trong và ngoài khu vực ASEAN kiện vì trốn thuế chống bán phá giá, trong đó có những sản phẩm Viêt Nam chưa sản xuất được. Cách đây ba năm, Cơ quan chống gian lận thương mại thuộc Ủy ban châu Âu (OLAF) đã từng sang Việt nam làm việc với VSA do nghi ngờ sản phẩm tôn mạ từ Việt Nam xuất sang EU có dấu hiệu gian lận nguồn gốc xuất sứ. Cụ thể, OLAF đã nghi ngờ sản phẩm tôn mạ được xuất đi từ Việt Nam là của các doanh nghiệp Trung Quốc đứng đằng sau. 

Cuối năm 2016, báo Wall Street Journal có bài phóng sự điều tra về 500.000 tấn nhôm nguyên liệu (để sản xuất nhôm) đã được chuyển từ San José Iturbide (Mexico) đến Bà Rịa-Vũng Tàu (Việt Nam). Theo điều tra của WSJ, ông chủ của kho nhôm này có thể là Liu Zhongtian, một tỷ phú Trung Quốc (chủ tịch Công ty nhôm China Zhongwang Holdings). Hành trình vận chuyển kho nhôm khổng lồ này từ sa mạc Mexico tới Việt Nam trùng hợp với sự gia tăng xuất khẩu kim loại này vào Việt Nam từ hai nước Trung Quốc và Mỹ. Ứớc tính kho nhôm khổng lồ này chiếm tới 14% tổng lượng hàng tồn kho nhôm trên toàn thế giới. Kể từ năm 2015, khoảng 1,7 triệu tấn nhôm ép trị giá 5 tỷ USD đã được nhập cảng Việt Nam từ Mexico, Trung Quốc và Mỹ. Theo Tuổi Trẻ (14/12/2016), “Việt Nam trở thành kho nhôm của thế giới”.

Nếu kho nhôm khổng lồ nói trên được bán ra thị trường thì sẽ tác động lớn đến giá nhôm toàn cầu. Vì vậy, Việt Nam có thể bị vạ lây nếu Mỹ khởi kiện. Nhiều người biết công ty “Global Vietnam Aluminum Co VN” chỉ là công cụ để nhập thép/nhôm vào Việt Nam nhằm tái xuất sang Mỹ với nhãn hiệu “made in VN”.  Theo Vietnamnet (3/5/2017) Bộ Công thương đã có công văn gửi bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài Chính, UBND tình Bà Rịa-Vũng Tàu liên quan đến việc kiểm tra kho nhôm khổng lồ nghi có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nhưng đó chỉ là một động tác vuốt đuôi chiếu lệ vì đã “quá muộn” (too little too late). Trong câu chuyện dài nhiều tập về thép và nhôm, Trung Quốc vẫn là “ngư ông đắc lợi”, trong khi Việt Nam thiệt đơn thiệt kép và mất cả chủ quyền, chỉ để cho một vài nhóm làm giàu bất minh.

Lối thoát nào cho Việt Nam

  

Để tránh hàng rào thuế quan của Mỹ (cũng như Tây Âu, Nhật, ASEAN), các doanh nghiệp Trung Quốc tất nhiên sẽ tìm cách tuồn thép và nhôm (cũng như các mặt hàng khác như may mặc, giày dép, điện tử) qua nước thứ ba như Việt nam. Có lẽ Việt Nam là địa chỉ lý tưởng (như entrepot) vì gần, luật lệ lỏng lẻo, lại được Mỹ ưu đãi thuế quan. Nhưng nếu Việt Nam tiếp tay cho Trung Quốc tái xuất hàng hóa nhằm tránh thuế, thì sẽ là tai họa. Nếu họ thu thập đủ chứng cứ Việt Nam xuất khẩu thép và nhôm của Trung Quốc, Mỹ và các nước khác có thể phạt Việt Nam và loại ra khỏi cuộc chơi (TPP hoặc EVFTA). Như vậy, câu chuyện TPP (hay TPP-11) và EVFTA mà Việt Nam đang theo đuổi sẽ trở thành vô nghĩa. 

Theo một số chuyên gia, Việt Nam cần ưu tiên ngăn chặn các hiện tượng đó trong mấy ngành mà Việt Nam có lợi thế so sánh (như may mặc, giày dép) để khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài chuyển cả phân khúc sản xuất các sản phẩm trung gian vào Việt Nam, nâng cao năng lực các ngành phụ trợ và vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu (global supply chain). Đối với ngành thép và nhôm, Việt Nam không đủ sức cạnh tranh với Trung Quốc về xuất khẩu, thì phải ngăn chặn họ chuyển các thiết bị, công nghệ cũ và bẩn vào Việt Nam làm ô nhiễm môi trường, tiêu hao năng lượng, như dự án Formosa (hay Hoa Sen). Trước mắt, hãy để Mỹ áp thuế cao cho thép xuất khẩu của Việt Nam cũng như của Trung Quốc vì không tránh được, nhưng về lâu dài có thể giúp Việt Nam thoát được vấn nạn nói trên. Vì Trung Quốc là một đối tác có nhiều lợi thế, nên muốn “thoát Trung” nội lực phải đủ mạnh.   

Một số chuyên gia cho rằng các BOT về nhiệt điện, đặc biệt là nhiệt điện chạy bằng than, còn nguy hiểm hơn cả BOT về cầu đường. “Quy hoạch Điện VII” (với 18 nhà máy nhiệt điện) sẽ đặt Việt Nam trước nguy cơ khủng hoảng kép, vừa hủy hoại môi trường và sức khỏe (do ô nhiễm), vừa hao tổn nguồn vốn đầu tư do giá than tăng làm mất hàng tỷ USD mỗi năm (vì phải nhập than), và làm mất lòng tin của dân (vì quy hoạch sai mà vẫn cứ làm). Trong khi các nước khác, kể cả Trung Quốc, đã bỏ nhiệt điện chạy bằng than, thì Việt Nam lại đâm đầu vào làm, chỉ vì mối lợi chi phí đầu tư thấp trước mắt mà quên mất hiểm họa về lâu dài. 

Thực tế đã chứng minh rút cục chi phí đầu tư điện chạy than không thấp, nhất là khi chọn nhà thầu Trung Quốc với thiết bị, công nghệ lạc hậu. Việt Nam đang trở thành cái rốn ô nhiễm môi trường của thế giới, do nhập công nghệ cũ mà nước khác thải ra. Môi trường còn thì quốc gia còn, môi trường chết thì quốc gia cũng hết. Các quan chức và người giàu có thể chạy sang nước khác sinh sống, nhưng còn người dân chạy đâu? Thế giới đang chuyển sang dùng các nguồn năng lượng tái tạo (như điện mặt trời, gió, sóng, địa nhiệt) với chi phí đầu tư ngày càng giảm nhờ phát triển công nghệ. Việt Nam cần chấm dứt ngay đầu tư bất chấp hệ quả môi trường, và chuyển mạnh sang phát triển các nguồn năng lượng tái tạo mà Việt Nam có tài nguyên dồi dào với hàng trăm dự án của Mỹ, Nhật, Châu Âu đang đăng ký tham gia. 

Thay lời kết

Nguyên nhân chính dẫn đến các rủi ro vĩ mô như “họa vô đơn chí” là do thể chế lỗi thời, chỉ có lợi cho các nhóm lợi ích thân hữu đang tìm cách vơ vét đến tận cùng những nguồn lực đang cạn kiệt. Có người nhận xét rằng Việt Nam đang vuốt ve khu vực tư nhân, nhưng “trên rải thảm, dưới rải đinh”, trong khi các quan chức và doanh nghiệp nhà nước đang chạy đua nước rút như “những chuyến tàu vét trước khi hạ cánh” (hay “hoàng hôn nhiệm kỳ”). Ngành giáo dục và y tếcũng không ngoại lệ: Vụ bê bối về công ty dược Pharma càng chứng tỏ họ “ăn của dân không từ một cái gì”.  Quy định 102-QĐ/TW (15/11/2017) về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, cũng như Nghị quyết Hội nghị TW 4 về “27 biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa” (10/2016) không thay đổi được thực trạng nói trên. Tham nhũng như con bạch tuộc có nhiều vòi. Bắt được Trịnh Xuân Thanh này thì còn nhiều Trịnh Xuân Thanh khác. Xử được Đinh La Thăng này thì còn Đinh La Thăng khác.Nếu không đổi mới thể chế để kiểm soát quyền lực tha hóa, thì chống tham nhũng cũng giốngnhư trò “hàn xoong hàn nồi” và “bắt cóc bỏ đĩa”.  

    

NQD

12-12-17

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Đại biểu Hà Tĩnh bật cười với đề xuất làm đường hầm cho trâu bò qua quốc lộ

Đại biểu Lê Ngọc Huấn đề xuất làm đường hầm cho trâu bò qua quốc lộ. 

Ảnh: chụp màn hình

Một Thế Giới
12.12.2017 15:07

Vấn nạn trâu bò thả rông trên quốc lộ, tỉnh lộ gây tai nạn giao thông đang là vấn đề nhức nhối đối với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh. Vấn đề này đã được đề cập sôi nổi trong phần chất vấn của kỳ họp thứ 5 HĐND khóa XVII của tỉnh Hà Tĩnh đang diễn ra.

Tại phần chất vấn của kỳ họp HĐND tỉnh Hà Tĩnh sáng nay (12.12), ông Lương Phan Kỳ, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải (GTVT) Hà Tĩnh là người đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn.

Liên quan đến tình trạng trâu bò thả rông gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua, đại biểu Bùi Nhân Sâm (tổ đại biểu huyện Đức Thọ) đề nghị giám đốc sở GTVT Hà Tĩnh cho biết trách nhiệm chính thuộc về ai và giải pháp để khắc phục tình trạng này. 

Tình trạng trâu bò thả rông trên quốc lộ, tỉnh lộ gây mất an toàn giao thông 

ở Hà Tĩnh. Ảnh: Q.C

Tiếp đó, ông Nguyễn Huy Hùng, đại biểu huyện Lộc Hà nêu ý kiến: “Mặc dù báo cáo của Sở GTVT có nói về trách nhiệm của các cấp, các ngành và một số giải pháp trong thời gian tới, nhưng vẫn chưa làm rõ được giải pháp phân cấp xử lý trách nhiệm. Nhìn chung các ngành chưa quan tâm đúng mức về vấn đề này. Nguyên nhân chính ngoài việc buông lỏng vai trò trách nhiệm của cá nhân người có thẩm quyền thì thực tế tỉnh cũng chưa quyết liệt trong các biện pháp xử lý vi phạm hành chính.

Nạn trâu bò thả rông cũng đã được chất vấn, có ý kiến tham mưu từ các kỳ họp trước nhưng cũng chưa thực sự được chỉ đạo cương quyết. Đề nghị UBND tỉnh cho biết việc quy định trách nhiệm của các cấp, các ngành và việc phân cấp chịu trách nhiệm của người đứng đầu địa phương như thế nào?”.

Đại biểu Lê Ngọc Huấn, Chủ tịch UBND huyện Hương Khê: “Đề nghị Sở GTVT phải vạch những tuyến đường nào cho trâu bò đi qua. Vì trong một số trường hợp xảy ra tai nạn liên quan đến trâu bò đi trên đường quốc lộ qua các đoạn giao cắt là có người dẫn dắt chứ không phải thả rông.

Một là ta làm cầu vượt, hai là ta làm đường ngầm. Tôi đề nghị trong thời gian tới phải có những phương án cụ thể như thế nào”.

Nhiều đại biểu tham dự cuộc họp đã bật cười với đề xuất này của ông Lê Ngọc Huấn. 

Ông Lương Phan Kỳ, Giám đốc Sở GTVT Hà Tĩnh trả lời chất vấn - Ảnh: chụp màn hình

Trả lời những câu hỏi chất vấn trên, ông Lương Phan Kỳ, Giám đốc Sở GTVT Hà Tĩnh cho rằng trâu bò đi lại trên đường vừa mất cảnh quan vừa gây mất an toàn giao thông.

“Trong những năm trước đây, chúng tôi cũng đã có chỉ đạo, Sở GTVT và Ban ATGT đã tuyên truyền cho dân, vừa gắn trách nhiệm cho chủ tịch chính quyền cơ sở. Tuy nhiên sự chuyển biến ở dưới các cấp rất chậm, có những thời điểm các cấp, các ngành xuống làm việc xong rồi đâu lại vào đấy, có nghĩa là hiệu quả chưa cao, các cấp cơ sở chưa làm tốt việc này.

Chúng tôi đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành công điện chỉ đạo về vấn đề này, hiện cũng đã có chuyển biến trong ý thức người dân”, ông Kỳ nói.

Về giải pháp, ông Kỳ cho hay, ngành GTVT và các cấp chính quyền sẽ tiếp tục tuyên truyền nâng cao ý thức người dân; các ngành liên quan sẽ tăng cường kiểm tra, kiểm soát, gắn chặt vai trò của các địa phương từ huyện đến thôn, xã cùng vào cuộc để quản lý việc thả trâu bò.

Nói về trách nhiệm, người đứng đầu ngành GTVT Hà Tĩnh nói: “Là cơ quan giúp việc, tham mưu cho UBND tỉnh giải quyết các vấn đề liên quan, nên trách nhiệm chính thuộc về ngành GTVT. Chính quyền địa phương cũng phải vào cuộc sâu, nhưng chúng tôi phải nhận trách nhiệm trước cử tri. Chúng tôi đã vào cuộc quyết liệt nhưng hiệu quả chưa cao”.

Về ý kiến làm đường cho trâu bò đi qua các đoạn giao cắt trên quốc lộ, tỉnh lộ, Giám đốc Sở GTVT Hà Tĩnh nói: “Trong thực tiễn chúng ta rất là khó về mặt ngân sách nên chưa có điều kiện để thực hiện”.

Quang Cường

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Ông Trương Quang Nghĩa: Giám sát BOT, của anh của em lộ ra hết

Ông Trương Quang Nghĩa. Ảnh Hữu Khá/Tuổi Trẻ

(Lược trích TTO 12/12/2017) - Tại buổi tiếp xúc cử tri quận Sơn Trà (Đà Nẵng) sáng 12-12, Bí thư thành ủy Trương Quang Nghĩa cho biết thực chất các dự án BOT là huy động tiền từ ngân hàng, không khéo sẽ có rủi ro tài chính rất lớn.

Sáng 12-12, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng đã tiếp xúc cử tri quận Sơn Trà. Bí thư thành ủy TP Đà Nẵng Trương Quang Nghĩa lần đầu tiên tiếp xúc cử tri Đà Nẵng sau khi chuyển từ đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La về đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng.

Tiền làm BOT vay ngân hàng

Liên quan đến vấn đề bất cập các dự án BOT mà cử tri đề cập, ông Nghĩa nói ngoài việc thanh tra, kiểm toán các dự án BOT, hiện vấn đề trên Ủy Ban kiểm tra trung ương cũng đang giám sát dự án Quốc lộ 1 và "có các vấn đề BOT sẽ được quan tâm".  

Ông Nghĩa nói rằng khi ông đương chức Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, năm 2016 lúc tổng kết đánh giá các dự án BOT thì phải khẳng định rằng chủ trương đầu tư BOT là đúng, phù hợp với tình hình ngân sách còn hạn chế trong khi nguồn lực xã hội còn nhiều cần được huy động để đầu tư phát triển.

"Tuy nhiên, huy động nguồn lực vừa qua có phải là huy động nguồn lực xã hội không?",ông Nghĩa hỏi rồi tự trả lời: "Thực chất các dự án BOT là huy động tiền từ ngân hàng, không khéo sẽ có các rủi ro tài chính rất lớn. Vì vậy, sau khi rà soát, từ giữa năm 2016 Bộ Giao thông vận tải thống nhất tạm dừng, bây giờ chỉ cho phép đầu tư BOT ở các tuyến đường mới, chứ không cho phép đầu tư, nâng cấp ở các tuyến đường cũ, quan điểm là không tước đi quyền đi lại của người dân".

Sắp tới khi kiểm toán, Ủy Ban kiểm tra trung ương giám sát các dự án BOT thì "dự án ấy của ai, của anh của em sẽ lộ ra" - Ông Trương Quang Nghĩa

"Bây giờ đang tiến hành đẩy mạnh quyết toán và kiểm toán nữa thì sẽ rõ hết. Nhưng bây giờ giải quyết hậu quả thì có nhiều vấn đề. Tôi cũng nói luôn ở các dự án có lợi ích ở đấy"- ông Nghĩa nói.

Phần nhận xét hiển thị trên trang