Bài và ảnh: Khánh Anh
NLĐO - Từ quý I/2017, viện phí sẽ tính thêm tiền lương nhân viên y tế và áp dụng với 27 địa phương còn lại trên cả nước. Với việc đưa lương vào viện phí, hàng ngàn dịch vụ kỹ thuật sẽ tăng giá khoảng 30%-50%
Giá dịch vụ y tế đã được điều chỉnh tăng hiện chỉ áp dụng với các trường hợp điều trị do quỹ BHYT chi trả. Năm 2017, viện phí sẽ được điều chỉnh tăng đối với nhóm người chưa có thẻ BHYT - hiện chiếm gần 20% dân số.
Tạo sự bình đẳng
Sau lần trì hoãn điều chỉnh vào cuối năm 2016, trong quý I và II/2017, viện phí tính thêm tiền lương sẽ được thực hiện đồng loạt ở các tỉnh, thành trên cả nước. Đây là đợt điều chỉnh viện phí cuối cùng trong lộ trình đưa chi phí tiền lương vào giá dịch vụ y tế.
Trước đó, từ ngày 1-3-2016, các bệnh viện (BV) tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư đã được thực hiện mức giá gồm: chi phí trực tiếp, phụ cấp đặc thù và tiền lương. Với đợt điều chỉnh lần này, những dịch vụ kỹ thuật có chi phí tiền lương cao như tiền ngày/giường; các phẫu thuật nặng xếp loại đặc biệt, loại 1... sẽ có mức tăng cao. Dù vậy, theo ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính - Bộ Y tế, viện phí sắp tới cũng chỉ tính 4/7 yếu tố.
Lãnh đạo Bộ Y tế lưu ý trong năm 2017, viện phí của người không có BHYT sẽ được điều chỉnh tính thêm chi phí phụ cấp ngày trực, phẫu thuật thủ thuật và tiền lương. Trong khoảng 1.900 dịch vụ, nhiều dịch vụ sẽ tăng giá gấp 2-3 lần.
Cụ thể, giá khám bệnh sau khi tính lương vào viện phí: BV hạng đặc biệt và hạng I tăng từ 20.000 đồng lên 39.000 đồng/lượt, BV hạng II từ 15.000 đồng lên 35.000 đồng, BV hạng III từ 10.000 đồng lên 31.000 đồng, BV hạng IV từ 7.000 đồng lên 29.000 đồng. Giá dịch vụ ngày/giường hồi sức tích cực/ghép tạng/ghép tủy… tại các BV hạng đặc biệt: từ 354.000 đồng tăng lên 677.000 đồng/người, BV hạng II: từ 350.000 lên 569.000 đồng. Giường bệnh nội khoa tại BV hạng đặc biệt tăng từ 99.000 đồng lên 215.000 đồng; giường bệnh các khoa xương khớp, da liễu, tai mũi họng, tai biến… tăng từ 89.000 đồng lên 192.000 đồng/người/ngày…
Ông Nguyễn Nam Liên cho biết nhiều BV đang tồn tại 3 hình thức viện phí: do BHYT chi trả, khám chữa bệnh (KCB) không có BHYT và KCB theo yêu cầu. Tại các BV tuyến trên, đa phần người dân chọn KCB không có BHYT vì không muốn xếp hàng, đợi chờ. Tuy nhiên, tới đây, khi viện phí điều chỉnh tăng đồng đều, người bệnh sẽ cân nhắc việc tham gia BHYT. Hiện nay, giá dịch vụ KCB của người không có thẻ BHYT chưa tính đủ các chi phí trực tiếp để thực hiện dịch vụ. Vì thế, lần điều chỉnh này sẽ tính thêm tiền lương, phụ cấp; tối đa bằng mức giá của các dịch vụ do BHYT thanh toán.
“Mức điều chỉnh lần này chưa tính chi phí sửa chữa lớn, khấu hao, đào tạo, nghiên cứu khoa học. Việc điều chỉnh viện phí nhằm tạo sự bình đẳng giữa người có thẻ BHYT và người không có để khuyến khích người dân tham gia BHYT” - ông Liên nhấn mạnh.
Chất lượng chưa tương xứng
Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, cho rằng việc tăng giá dịch vụ y tế sẽ khuyến khích các BV phát triển kỹ thuật y tế, đồng thời người dân được thụ hưởng các dịch vụ này và được BHXH thanh toán, tăng quyền lợi của người có BHYT. Trong những tháng đầu năm 2017, những người chưa tham gia BHYT có thể sẽ chưa phải chịu tác động của việc điều chỉnh giá dịch vụ KCB. Tuy nhiên, theo lộ trình, trong năm 2017, viện phí theo hướng tính đúng, tính đủ sẽ áp dụng cho người không có BHYT.
“Trong 20% dân số chưa tham gia BHYT, phần lớn là người có mức sống trung bình trở lên. Để giảm bớt gánh nặng nếu chẳng may ốm đau hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, người dân nên tham gia BHYT” - ông Sơn khuyến cáo.
Ông Lê Văn Phúc, Phó trưởng Ban Giám định BHYT-BHXH Việt Nam, cho biết giá dịch vụ điều chỉnh theo Thông tư liên tịch 37/2015 của Bộ Y tế - Bộ Tài chính (thực hiện năm 2016 và 2017) có thêm các cấu phần chi phí như: phụ cấp phẫu thuật thủ thuật, phụ cấp trực, lương nhân viên y tế. Khi thực hiện thông tư này, các BV đã có những thay đổi bước đầu bởi ý thức rõ nếu cung cấp dịch vụ chất lượng thì sẽ thu hút được người dân đến KCB, từ đó tăng nguồn thu. Người tham gia BHYT cũng giảm chi từ tiền túi khi giá dịch vụ y tế được tính đủ.
Tuy nhiên, theo ông Phúc, mức thay đổi về chất lượng dịch vụ còn chậm, chưa tương xứng với mức giá mà cơ quan bảo hiểm đã thanh toán. Ví dụ, một số BV chưa có máy lạnh trong phòng điều trị dù cơ cấu giá đã chi trả; điều kiện nằm còn chật chội, tình trạng nằm ghép vẫn còn; khám bệnh còn sơ sài, không bảo đảm chất lượng…
“Tới đây, các cơ sở y tế phải tăng cường kiểm soát, đẩy mạnh hơn nữa về chất lượng dịch vụ KCB. Trong đó, điều cần quan tâm đặc biệt là tinh thần, thái độ, điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực y tế...” - ông Phúc bày tỏ.
***
Người bệnh được phục vụ tốt hơn
Bà Nguyễn Thị Bích Hường, Phó Giám đốc BV Việt Đức (Hà Nội), cho rằng người bệnh có BHYT sẽ được hưởng lợi nhiều khi viện phí điều chỉnh theo hướng tính đúng, tính đủ. Theo đó, chất lượng dịch vụ y tế sẽ tốt hơn vì viện phí tính đủ khuyến khích các cơ sở KCB phấn đấu nâng cao chất lượng. Các BV sẽ có nguồn kinh phí để cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phục vụ KCB. Nhân viên y tế cũng phấn đấu phục vụ tốt người bệnh.
Bên cạnh đó, khi viện phí tính đủ, người bệnh cũng không phải trả thêm các khoản phí mà trước đây chưa quy định trong giá. Phần chênh lệch tăng giá, người bệnh chỉ phải đồng chi trả 0%-5%-20%, phần còn lại đã được BHYT thanh toán. Vì vậy, phần chi trả thêm không quá nhiều.
