Xứ Đoài mây trắng bay..

Kho giống má trên cánh đồng chữ nghĩa!

Thứ Sáu, 6 tháng 4, 2018

Hệ thống trợ giúp pháp lý Trung Quốc: Chật vật dưới sự kiểm soát của chính quyền

Sự phát triển của hệ thống trợ giúp pháp lý Trung Quốc
Thách thức phát sinh từ
 sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế và thay đổi xã hội đã làm cho pháp luật Trung Quốc phải thay đổi và bắt kịp với thời đại. Bộ trưởng Bộ Tư pháp Xiao Yang đã đề nghị thành lập một viện trợ giúp pháp lý vào năm 1994 và sau đó tiến hành thực nghiệm công tác trợ giúp tại một số thành phố (Liebman 1999, 222).
Trung tâm Bảo vệ Quyền lợi cho Người nghèo ở Đại học Vũ Hán (Trung tâm Vũ Hán) là cơ sở đầu tiên cho hệ thống trợ giúp pháp lý hiện đại của Trung Quốc. Sau đó một đạo luật được gọi là Điều lệnh Luật sư (41, 42 và 43) cho phép thành lập các dịch vụ trợ giúp vào năm 1996 (Jia 2011, 10). Luật quy định rằng tất cả luật sư có bằng hành nghề có nghĩa vụ cung cấp dịch vụ miễn phí cho người nghèo.
Trong giai đoạn đầu thành lập, các tổ chức trợ giúp pháp lý đều gặp phải nhiều khó khăn, nhất là trong vấn đề nộp đơn xin tài trợ từ chính phủ. Báo cáo của Bộ Tư pháp Trung Quốc năm 2009 cho biết: “Ngân sách hàng năm cho trợ giúp pháp lý ở các huyện nghèo được đặt ở mức 3.000 – 5.000 Nhân dân tệ, trong khi đó, các huyện giàu thì nhận được 30.000 – 50.000 một năm” (Jia 37).
Một trong những nhiệm vụ đầu tiên của những tổ chức trợ giúp là nâng cao nhận thức cho các thẩm phán, học giả và quan chức địa phương. Việc vận động bao gồm đào tạo, tổ chức các hội thảo, và tuyên truyền qua phương tiện truyền thông đại chúng.
Mark Jia nhấn mạnh tầm quan trọng của báo chí và Internet đối với sự phát triển của tổ chức, nhất là với người dân để giúp họ hiểu hơn về luật pháp và vai trò của luật sư trong việc bảo vệ quyền lợi cho họ (Jia 23). Hơn nữa, các sáng lập viện luôn phải xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với tòa án địa phương, liên đoàn công nhân hay phụ nữ và hiệp hội trẻ em bằng cách thành lập các chương trình tư vấn pháp lý thường kỳ.
Một đoàn trợ giúp pháp lý ở Nội Mông năm 2015. Ảnh: China Daily.
Hệ thống trợ giúp pháp lý do chính phủ tài trợ hiện đang được triển khai rộng rãi ở khắp các cấp. Bốn cấp của Viện Trợ giúp Pháp lý của chính phủ bao gồm thành phố và tỉnh cũng như quận và huyện (Liebman 224). Đối với hai cấp đầu tiên, các văn phòng trợ giúp tập trung nghiên cứu, hoạch định chính sách, và tổ chức hoạt động liên kết với các bộ ngành khác. Ở cấp quận và huyện, các văn phòng được hình thành để tư vấn thông qua đường dây nóng, tiến hành hòa giải, và giải quyết kiện tụng (Gallagher 2007).
Hiện nay, có khoảng 30% các vụ dân sự và hình sự được trợ giúp bởi 6.000 luật sư đến từ các công ty luật, 35% bởi 140.000 công chức và 32% do 90.000 nhân viên pháp lý ở cơ sở (Bộ Tư pháp 2010). Theo Bộ Tư pháp, ngân sách trợ giúp pháp lý của chính phủ đã tăng lên 1 tỷ Nhân dân tệ trong năm 2010, tăng 32,8% so với năm trước (China Daily 2010). Trên 3.200 tổ chức trợ giúp của chính phủ hiện có ở tất cả các cấp hành chính (Latham & Watkins 2012, 44). Trong năm 2010, luật sư trợ giúp đã xử lý hơn 700.000 trường hợp.
Tuy vậy, thách thức vẫn tồn tại bất chấp sự lan rộng của hệ thống trợ giúp. Việc tư vấn pháp lý đang bị cản trở bởi số lượng luật sư có hạn ở Trung Quốc (Harvard Law Review 2007: 2145). Ít nhất một luật sư cho mỗi 10.000 người Trung Quốc (so với một luật sư cho mỗi 300 người ở Mỹ).
Các luật sư thường tập trung đông ở các khu vực thành thị, trong khi hầu hết người nghèo ở Trung Quốc sống ở nông thôn (Gallagher 214-215). Hầu hết các luật sư làm việc với sở trợ giúp pháp lý thường là các nhân viên nhà nước trực thuộc Bộ Tư pháp (Harvard Law Review 2134). Thêm vào đó, nhiều luật sư chuyên nghiệp của Trung Quốc không có nhận thức rõ ràng cũng  như không thực hiện cam kết làm việc vì xã hội, và công việc này vẫn còn là một khái niệm mới đối với họ. Nhiều luật sư chỉ muốn hoàn thành nghĩa vụ đối với xã hội bằng cách thực hiện việc trợ giúp một cách hời hợt. Vì hiện nay phần lớn luật sư ở các công ty luật Trung Quốc chỉ chuyên về luật thương mại hoặc đầu tư cho nên chỉ có thể ủy thác tất cả các trường hợp trợ giúp cho một luật sư duy nhất của công ty (Harvard Law Review 2007).
Hơn thế, các luật sư trợ giúp thường tiêu tốn rất nhiều thời gian và công sức nhưng không được nhận một khoản phí bào chữa xứng đáng từ nhà nước, cũng như không phải ai cũng có thể thỏa mãn điều kiện trợ giúp mà nhà nước đề ra. Trong các vụ hình sự, nhà nước chỉ cho phép giúp đỡ trẻ em, người bị phán tử hình, và người khuyết tật (Jia 37).
Sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ 
Sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ có thể cải thiện nhiều vấn đề trong hệ thống trợ giúp bằng cách trả công xứng đáng cho luật sư để đổi lấy cam kết của họ với người dân, cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên biệt (lao động hoặc bình đẳng giới), hạn chế sự can thiệp từ chính phủ.
Hầu hết các tổ chức này làm việc theo từng trường hợp để có thể trợ giúp và tiến hành nghiên cứu chính sách bằng cách làm việc trực tiếp với chính quyền địa phương, để từ đó soạn thảo các đạo luật mới nhằm giúp đỡ người nghèo và cải thiện hệ thống tư pháp địa phương (Harvard Law Review 2151).
Bốn loại mô hình của tổ chức phi chính phủ trợ giúp pháp lý hiện nay, do David Lee đề xuất (Lee 2000). Thứ nhất là trung tâm nhà nước như Trung tâm Trợ giúp Pháp lý cho Lao động Di cư và Nghiên cứu ở Bắc Kinh (BZMW) và Trung tâm Tư vấn Thanh thiếu niên Bắc Kinh (BYRLC). Các tổ chức này đều đăng ký là tổ chức phi chính phủ, nhưng do chính quyền quận Bắc Kinh tài trợ và kiểm soát. Hai tổ chức này đều được đại diện bởi Zhicheng, là thành viên của Hiệp hội nhà nước của Luật sư Trung Quốc (ACLA).
Thứ hai là các văn phòng tư vấn pháp luật thuộc trường đại học nhưng không thể tư vấn hoặc nghiên cứu độc lập nếu không được nhà nước cho phép (Lee 386-400). Các tổ chức phi chính phủ ở cấp cơ sở là loại hình thứ ba, phổ biến nhất ở các thành phố ven biển phía nam Trung Quốc, nơi thu hút hàng triệu lao động nhập cư giá rẻ. Các tổ chức này chủ yếu xử lý các trường hợp về pháp lý. Họ nhận được nguồn tài trợ ở nước ngoài vì quá trình đăng ký khá phức tạp và rủi ro (Liebman 233-236). Ngoài ra, còn có một số tổ chức do các công nhân nhập cư tự thiết lập, do không thể tìm được người bảo trợ và họ cũng tự nguyện làm việc không công.
Một sinh viên luật đang giảng cho học sinh ở tỉnh Hubei (Hồ Bắc) về cách tiếp cận các dịch vụ trợ giúp pháp lý. Ảnh: PIDLI.
Cuối cùng là mô hình độc lập, thuộc cấp cơ sở, và cung cấp dịch vụ pháp lý hoàn toàn miễn phí cũng như tiến hành nghiên cứu để có thể cải thiện hệ thống tư pháp. Các tổ chức phi chính phủ này thường nhận được rất nhiều tài trợ từ nước ngoài, và người sáng lập thường không có bất cứ mối liên hệ nào với chính phủ. Khác với mô hình thứ tư, ba mô hình còn lại vẫn luôn bị nhà nước kiểm soát bằng cách này hay cách khác. Dù bốn mô hình này tuy chưa hoàn thiện nhưng vị thế của các tổ chức này ở Trung Quốc đang tiếp tục phát triển.
Giữ vững mối quan hệ với chính phủ là cực kỳ quan trọng với sự thành công cho các tổ chức phi chính phủ. Ví dụ, Trung tâm Vũ Hán được thành lập vào năm 1992 bởi Wan Exiang, Phó Chánh án Toà án Nhân dân Tối cao (Lee 383-385). Trung tâm tương đối độc lập với chính phủ và được phép nhận tài trợ từ các nước phương Tây. Sự tự chủ này cho phép trung tâm xử lý một số vụ án nhạy cảm khi phải đối đầu với chính phủ (Harvard Law Review 2150, Nhân quyền Trung Quốc năm 2014). Với những điều kiện này, Trung tâm Vũ Hán không phù hợp với mô hình thứ hai đã được Lee đề xuất mặc dù có liên kết với trường đại học. Thật vậy, họ cho rằng các tổ chức phi chính phủ ở các trường đại học đang tạo thành một mô hình biến thể mới của việc phát triển của tổ chức phi chính phủ với sự đồng ý ngầm từ nhà nước Trung Quốc với một sự tự quyết nhiều hơn trong việc nhận các vụ án.
Vào mùa hè năm 2005, Zhu Yingchun, cựu sinh viên luật tại Đại học Vũ Hán, đã tham gia vào một dự án được tổ chức bởi Trung tâm Vũ Hán và The Rights Practice (Yanmin and Pottenger 2011, 96-98). Nhóm sáu sinh viên luật đã được đào tạo bài bản đã đến các vùng sâu vùng xa ở tỉnh Hồ Bắc để truyền bá nhận thức về nhân quyền và hỗ trợ các tranh chấp về đất đai miễn phí cho nông dân. Hơn thế, các sinh viên này đã có thêm hiểu biết với tình hình bất cập của xã hội và học thêm kinh nghiệm trong việc tư vấn. Zhu mong muốn chương trình ở Vũ Hán sẽ là “phát súng” đầu tiên cho các trường đại học khác noi theo về việc đào tạo sinh viên ngành luật.
Bên cạnh đó, Zhu nhấn mạnh rằng các luật sư hiện nay quá chú trọng vào việc phát triển sự nghiệp hơn là đóng góp cho xã hội. Ngay cả khi Lee nói rằng các trung tâm tư vấn liên kết với các trường đại học chỉ được xem là một giai đoạn chứ không phải là một tổ chức thường trực, dù thế thì các trung tâm này cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cam kết từ sinh viên, kể cả sau khi tốt nghiệp (Yanmin và Pottenger 97).
Năm 2007, Huang Leping, người từng bị thương tích lao động và trải qua một quá trình thưa kiện phức tạp về bồi thường, đã tự thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Trợ giúp pháp lý Bắc Kinh (Yilan). Yilan đã nỗ lực để cải thiện Bộ luật Lao động, trợ giúp pháp lý miễn phí cho công nhân, tiến hành nghiên cứu các dự thảo luật, và thực hiện việc vận động chính phủ (Hán 2009). Dù độc lập về tài chính (nhận được tài trợ ở nước ngoài) nhưng Yilan đồng thời xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với tòa án và các bộ ngành. Mục tiêu dài hạn của Yilan là trở thành một viện nghiên cứu có danh tiếng.
Các tổ chức như Yilan có thể đào tạo ra các chuyên gia có kinh nghiệm để có thể trợ giúp pháp lý hiệu quả và dễ dàng hơn, trong khi các viện tư vấn của chính phủ có ít động lực và nguồn lực để tiến hành. Han Shichun, một luật sư của Yilian, người đã tham gia từ tháng 4 năm 2007, nhấn mạnh rằng bản thân chỉ thực sự cống hiến cho xã hội sau khi bắt đầu làm việc cho trung tâm (Han 2009).
Những áp lực từ nhà nước
Tổ chức phi chính phủ khó có thể có được sự tự chủ như Trung tâm Vũ Hán và Yilian do nguồn tài trợ và nhân lực hạn chế. Những khó khăn này đã kiềm hãm sự phát triển, nhất là nhiều trong số đó dựa vào nguồn ngân sách của chính phủ. Những tổ chức khác thì hoàn toàn dựa vào nguồn tài trợ quốc tế nhưng trong một mức độ hạn hẹp. Tài trợ của nhà nước thì đồng nghĩa với sự giám sát của nhà nước, trong khi các nhà tài trợ tư nhân thì có xu hướng tài trợ cho các hoạt động phi chính trị. Dù thế nào thì các tổ chức phi chính phủ cần nguồn tài trợ ổn định để có nền tảng cho sự tồn tại lâu dài.
Guo Jianmei, người sáng lập Trung tâm nghiên cứu và dịch vụ pháp lý dành cho nữ giới. Ảnh: The New York Times.
Quá trình đăng ký phức tạp và các rủi ro trong việc tư vấn các bản án nhạy cảm là những trở ngại khác đối với các tổ chức. Trung tâm nghiên cứu và dịch vụ pháp lý dành cho nữ giới của trường Đại học Luật Bắc Kinh (BWC) là một ví dụ. Được thành lập vào năm 1995, BWC là tổ chức đầu tiên cam kết cung cấp trợ giúp pháp lý miễn phí cho phụ nữ và đã được quốc tế công nhận trong việc thúc đẩy bình đẳng giới (Makers). Trung tâm đã thành lập một mạng lưới cộng tác viên với hơn 300 luật sư đến từ các công ty luật tại 28 tỉnh (Zhang 2010). Tuy nhiên, vào tháng 3 năm 2010, trường đại học quyết định đóng cửa trung tâm vì những vụ kiện có tính chính trị cao.
Nhiều tổ chức phi chính phủ khác thì đăng ký dưới hình thức doanh nghiệp nhưng vẫn gặp vấn đề từ các quy định về thuế thu nhập (China-Wire 2010). Ngay sau khi xảy ra vụ bạo loạn Tân Cương năm 2009, Tập đoàn Gongmeng – một viện pháp lý và nghiên cứu – phải nộp phạt 1,42 triệu NDT vì tội “trốn thuế” (Cao và Wang 2015). Các luật sư của tổ chức Gongmeng từng tham gia tư vấn pháp lý và bảo vệ các cá nhân liên quan đến vụ bạo động đã bị rút bằng hành nghề. Cùng năm đó, Yirenping, một tổ chức trợ giúp pháp lý chống phân biệt đối xử cho người khuyết tật, bệnh viêm gan B và bệnh nhân HIV/AIDS, cũng đã bị nhà nước đóng băng tài khoản ngân hành và bị phạt nặng (Human Rights Watch 2015).
Lu Jun, luật sư của Yirenping, nói, “Tôi nghi ngờ rằng các hoạt động chống phân biệt đối xử của chúng tôi đã đụng chạm đến lợi ích của nhiều người, bao gồm các tập đoàn lớn, quan chức chính phủ và các doanh nhân giàu có” (Al Jazeera English 2009). Do đó, các tổ chức phi chính phủ nên đăng ký mô hình phi lợi nhuận hay từ thiện, dù hình thức này không phải lúc nào cũng là lựa chọn lý tưởng cho các tổ chức ở cấp cơ sở (Hao 2008).
Các cơ sở trợ giúp pháp lý là tiền đề để chính phủ trung ương thực hiện công bằng pháp luật. Chúng đã góp phần nâng cao nhận thức và cam kết giúp đỡ về pháp lý cho những người nghèo. Mặc dù sự tham gia của những cơ sở này chưa có một ảnh hưởng lớn đối với chính quyền trong việc cải cách hệ thống lập pháp – tư pháp và các chính sách công nhưng các trung tâm tư vấn liên kết với trường đại học đã nâng cao nhận thức của sinh viên luật về một xã hội bất công. Các tổ chức pháp lý ở trường đại học và địa phương đang đấu tranh đến cùng với những nhóm lợi ích nhằm cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí và thúc đẩy việc cải cách bộ máy cồng kềnh và quan liêu.
Tài liệu tham khảo:

 Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

Người sáng lập First News: “Một Đặng Lê Nguyên Vũ mà tôi biết”



 Nguyễn Văn Phước


  
Riêng tôi, vượt ra khỏi những suy luận và cả thực tế, thật sự rất mong muốn một kết thúc có hậu, từng đẹp như câu chuyện cổ tích của Thảo - Vũ, cho cả hai, nhất là cho những đứa con và cho Trung Nguyên.














Tôi là bạn của Vũ nhiều năm. Tôi từng lên M’Drak, cùng đốt lửa trại thức thâu đêm trò chuyện với Vũ và tham gia đồng hành cùng Trung Nguyên nhiều chương trình xã hội; và Vũ cũng tham dự nhiều sự kiện văn hoá của First News.

Anh em gặp nhau thường trăn trở, chia sẻ rất nhiều về tình hình đất nước, vận mệnh dân tộc và hướng đi nào phù hợp cho các bạn trẻ Việt Nam.

Vũ cùng tôi đặt tựa sách cho những cuốn tâm đắc. Vũ rất sáng ý, đột phá, mạnh mẽ và quyết liệt.

Tôi quen biết nhiều người có tầm ảnh hưởng tới cộng đồng, xã hội. Nhưng tôi phải ngạc nhiên thừa nhận rằng, có ít doanh nhân nào hoài bão như Vũ:

Luôn trăn trở đau đáu về tình hình xã hội, vận mệnh tương lai quốc gia và suy nghĩ về tinh thần quốc đạo của người Việt, dân tộc Việt.

Vũ coi những điều đó như là sứ mệnh của bản thân, hơn cả kinh doanh, gắn liền với cuộc đời Vũ.

Tôi cảm nhận những gì Vũ nói và chia sẻ thực sự là từ hoài bão, khát vọng cháy bỏng của Vũ chứ không phải đại ngôn hay vĩ cuồng như nhiều người phán xét.

Tôi nhận thấy Vũ là một người có khả năng đặc biệt và tầm nhìn, suy nghĩ khác biệt với phần lớn những người xung quanh.

Và như một định mệnh, điều đó dường như đúng với một câu nói nổi tiếng: “Ai khác biệt và đi nhanh ắt phải đi một mình trong cô đơn”.

Vũ tâm đắc bài thơ của Lý Thường Kiệt: “Nam Quốc sơn hà Nam đế cư, Tiệt nhiên định mệnh tại thiên thư...”.

Anh em chơi thân với nhau vì cùng quan điểm ở một số vấn đề cuộc sống, trong công việc nhưng cả hai đều không bao giờ đề cập đến chuyện gia đình riêng tư.

Lần nào gặp dường như cũng không đủ thời gian chia sẻ.

Lần Thiền nhịn ăn 49 ngày năm 2013, Vũ có mời tôi lên M’Drắk – Đắk Lắk, nhưng vì công việc ở First News lúc đó đang tổ chức nhiều sự kiện lớn, nên tôi không tham gia được.

Hơn một năm sau lần thiền đấy, tôi gặp lại Vũ ở Sài Gòn, cùng đi ăn và nghe một người bạn đàn Piano.

Lúc đó Vũ gầy hơn, trầm tĩnh, ít nói và suy tư nhiều hơn, nhưng mỗi lời Vũ nói ra, người đối diện cảm nhận được ở Vũ có rất nhiều năng lượng.

Một thứ năng lượng vững vàng không thể khuất phục, không thể dịch chuyển.

Thỉnh thoảng Vũ vẫn pha trò với giọng cười hào sảng như xưa.

Một lần khác sau lần gặp đó, Vũ mời tôi về ngôi nhà sân vườn sát sông Sài Gòn uống trà chiều.

Buổi trò chuyện hôm ấy cũng khá lâu.

Những câu chuyện vẫn xoay quanh những chủ đề mà Vũ đau đáu từ đó đến giờ, và tôi cũng rất quan tâm.

Vũ thỉnh thoảng vẫn nhắn tin trò chuyện với tôi lúc quá nửa đêm.

Tối 29 Tết năm kia, dù bận rộn, từ M’Drắk, Vũ nhờ trợ lý về Sài Gòn mang tặng tôi một món quà nhỏ rồi đi ngay.

Năm 2015, Trung Nguyên thực hiện dự án tặng 1,8 triệu cuốn sách cho 1,8 triệu chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam và tôi phải trực tiếp tham gia làm việc cùng với Nhà xuất bản Quân đội để hỗ trợ Trung Nguyên thực hiện dự án này.

Dự án tặng sách cho các chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam đã kéo dài hơn 2 năm nay. Và đây là một hành trình vô cùng vất vả mà First News cùng Trung Nguyên thực hiện nhưng vẫn chưa đến đích.

Tôi không thể nhớ được bao nhiêu lần bản thảo cần sửa chữa, điều chỉnh theo yêu cầu từ Nhà xuất bản Quân đội: từ lời giới thiệu cuốn sách, lời đề tặng…

Hơn hai năm trời ròng rã cho một dự án rất cao đẹp, tưởng chừng có thể thực hiện trong vài tháng.

Thời gian là tiền bạc. Nhưng Vũ rất kiên trì để có thể thực hiện. Yêu cầu sửa một câu cũng xem xét để sửa, để bản thảo được Nhà xuất bản Quân đội duyệt in.

Rất hiếm doanh nhân nào ở Việt Nam có thể làm được như Vũ.

Tôi biết đích thân Vũ là người điều hành dự án này, chỉ đạo và trực tiếp kiểm duyệt để nội dung phù hợp với yêu cầu từ Nhà xuất bản Quân đội mà không làm mất đi giá trị nội dung của những cuốn sách ấy.

Mỗi lần thay đổi câu từ là mỗi lần tôi đọc lại bản thảo và biết chỗ nào là Vũ sửa.

Không thể nói là Vũ có vấn đề gì đó không bình thường khi Vũ vẫn làm việc, kiểm duyệt từng bản thảo nội dung các cuốn sách để tặng cho thanh niên Việt.

Vũ và tôi còn bàn dự định sau đó liên hệ in tặng sách "Đắc nhân tâm" cho lực lượng công an nhân dân nữa. Chắc chắn ko một ai nghĩ đến điều đó.

Từ năm 2016 tới nay, mọi người đều nhìn thấy hệ thống quán Trung Nguyên Legend thay đổi hoàn toàn; mô hình khởi nghiệp Trung Nguyên Family dành cho các bạn trẻ; và mới đây là E-coffee và hành trình Khởi nghiệp kiến quốc dành cho thanh niên việt vẫn diễn ra ở khắp các trường đại học…

Những dự án, vận hành kinh doanh tạo ra hàng nghìn việc làm cho người lao động Việt, tạo ra cả giá trị vật chất, tinh thần cho cả cộng đồng xã hội…

Mọi người thắc mắc tại sao Vũ lại có thể im hơi lặng tiếng suốt nhiều năm qua, ít tiếp xúc với bên ngoài, trái ngược với trước đó.

Tôi thì lại thấy đó là điều rất bình thường. Bất cứ ai trong chúng ta đến một lúc nào ngộ ra một điều gì đấy, cảnh giới nào đấy đều cần những khoảng không gian tĩnh lặng dành riêng cho mình, chỉ để tập trung nội tâm vào những điều mình muốn thực hiện.

Cả bản thân tôi có nhiều giai đoạn cũng vậy. Và sóng gió, thăng trầm cuộc đời ai mà chẳng có lúc có.

Trở lại bài phỏng vấn của Thảo gần đây. Dư luận xôn xao, truyền thông dậy sóng phán xét.

Nhưng tất cả chúng ta đều quên mất một điều quan trọng, Thảo có lý do để chia sẻ không gian nội tâm của riêng Thảo, Vũ có lý do giữ yên lặng cho không gian nội tâm riêng của Vũ; Trung Nguyên có không gian công việc và kinh doanh riêng bằng uy tín thương hiệu của Trung Nguyên.

Không gian nào thì nên chia sẻ trong không gian đó. Chúng ta không thể cào bằng các không gian đó thành một mặt phẳng của một tờ báo - dù được thiết kế chau chuốt rất đẹp - để tạo nên những va chạm, xung đột, nghi ngờ, suy luận không đáng có, không lường trước được, và cho mình chỉ dựa vào câu từ mà có quyền đánh giá, phát xét một chiều.

Tôi hiểu vậy nhưng vẫn cảm thấy rất buồn. Vì câu chuyện thực tế cuộc sống do chính mỗi người chúng ta góp phần tạo nên đang ảnh hưởng đến không gian uy tín của nhiều bên khác liên quan.

Cụ thể ở đây là thương hiệu Trung Nguyên – thương hiệu quốc gia; hệ sinh thái cà phê do Thảo – Vũ tâm huyết xây dựng suốt hơn 20 năm qua đang bị tổn thương, dù nó không liên quan trực tiếp tới câu chuyện cá nhân gia đình giữa Thảo và Vũ mà mọi người đang quan tâm.

Và sau cùng - ai cũng thấy rõ là chẳng có ai có lợi và cảm thấy thực sự hài lòng từ loạt bài phỏng vấn đó cả - kể cả nhân vật, người thực hiện, các bên liên quan - dù ban đầu lượng view rất cao và bạn đọc chia phe tranh cãi nhau kịch liệt.

Còn nói muốn xích lại gần nhau và hoà giải thì chắc chắn đây là cách không đúng và càng làm xa nhau rồi. Thật tiếc!

Tôi nhận thấy hầu hết chúng ta chỉ quan tâm tới những sự kiện mang tính thời điểm mà không quan tâm tới những quá trình tiến hoá, phát triển và tính logic, kế thừa.

Theo tôi, nguyên nhân cốt lõi, sâu xa cho câu chuyện giữa hai người mà ít ai đề cập rất có thể là do nội tâm, suy tư, trăn trở, tầm nhìn, sứ mệnh, quan điểm, khát vọng và mục đích sống của hai bên đã từng bước dần rời xa nhau trong suốt hành trình đồng hành cùng nhau, mà cả hai bên đều hiểu và ý thức được trước đó. Cả hai người đều yêu và đam mê cà phê.

Nhưng nếu chỉ có một điểm chung về cà phê Việt Nam; hệ sinh thái cà phê thì có thể hơi chật hẹp - với những gì tôi hiểu, cảm nhận về hoài bão của Vũ, mọi người biết về Vũ.

Khi những khoảng không gian giữa chúng ta càng ít chạm được vào nhau thì chúng ta càng cách xa nhau.

Đó cũng là quy luật tất yếu của cuộc sống. Tất nhiên, nếu dung hoà, cân bằng được là một điều quá tốt, vì còn gia đình và những đứa con nữa.

Viết tới đây tôi tự nhiên nhớ đến bức tượng đồng vị anh hùng gốc Argentina Che Guevara mà Vũ nhờ đúc tặng tôi, người đã từ bỏ mọi thứ lợi danh đời thường vì lý tưởng, sứ mệnh của mình. Vũ rất thích Che Guevara.

Vũ trụ, vạn vật đều đang biến đổi, phát triển từng giờ. Con người cũng vậy.

Chúng ta không thể đóng khung một người nào đấy trong cái khung chúng ta đã biết họ cách đây 20 năm.

Nếu chúng ta không chấp nhận, không thích nghi, không hiểu hết được sự thay đổi, phát triển nội tâm của một ai đó thì có nghĩa chúng ta đã bị dừng lại, hoặc chúng ta cũng đã phát triển theo một hướng khác, không cùng hướng với người chúng ta đã biết, dù từng có thời rất thân thương.

Riêng tôi, vượt ra khỏi những suy luận và cả thực tế, thật sự rất mong muốn một kết thúc có hậu, từng đẹp như câu chuyện cổ tích của Thảo - Vũ, cho cả hai, nhất là cho những đứa con và cho Trung Nguyên.

Thời gian ít gặp Vũ cũng là quá trình thực hiện dự án tặng sách cho Quân đội nhân dân Việt Nam; cùng hàng loạt dự án lớn nhỏ mà Trung Nguyên đang thực hiện...

Nhưng với tôi và những ai hiểu chuyện và quan tâm đến Vũ thực sự - chắc chắn Vũ vẫn đang trăn trở hoài bão những điều không chỉ dành cho riêng mình và điều hành Tập đoàn Trung Nguyên tâm huyết như từ khi khởi nghiệp.

Và tôi - cũng như rất nhiều người ở Việt Nam - thực sự rất mong ngày Vũ trở lại. Việt Nam hiện đang rất cần những người có tầm nhìn, có hoài bão và khát vọng lớn như Vũ.

Và trên cuộc đời này, đâu đó, vẫn luôn còn có những nghĩa tình bằng hữu, quý mến nhau hơn cả với đối tác, anh em - cho dù có bất kỳ điều gì có thể xảy ra. N

Đừng bao giờ từ bỏ khát vọng bạn nhé!

*Về tác giả: Ông Nguyễn Văn Phước là người sáng lập First News - Trí Việt.

Nguồn Bizlive

Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

Thời 4.0 và chỉ số PAPI đo lòng dân


TS. PGS. Paul Schuler, ĐH Ariona, nói những phát hiện chính của PAPI 2017. Ảnh: HM
Năm 1967, nói chuyện với lớp bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo cấp huyện, cụ Hồ căn dặn “Làm việc gì cũng phải có quần chúng. Không có quần chúng thì không thể làm được… Dễ mười lần không dân cũng chịu. Khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Khó hay dễ, dân liệu hay không, phụ thuộc vào lòng dân. Mà lòng dân thời 4.0 lại đo bằng các chỉ số kiểu PAPI.
Báo cáo PAPI không đơn giản chỉ là các con số thống kê đơn thuần, chỉ số này tăng, chỉ số kia giảm, mà tổng các con số tăng giảm đó là chỉ số đo lòng dân.

Chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh (PAPI) ở Việt Nam vừa được công bố hôm 4/4. Lật giở từng trang chỉ thấy các con số thông kê tăng giảm đơn thuần, nhưng tổng các con số ấy là chỉ số đo sự hài lòng của người dân với các cơ quan công quyền.
Từ khi thí điểm tại 3 tỉnh năm 2009 có hơn 500 người dân được hỏi thì đến năm 2017 tại 63 tỉnh đã có hơn 14 ngàn người, với sự tài trợ của chính phủ Thụy Sỹ, nay là Australia và Ireland, do UNDP và một số bên hợp tác nghiên cứu, 7 báo cáo PAPI thường niên đã thu thập ý kiến của 103.059 lượt người thông qua phỏng vấn trực tiếp với người dân được chọn ngẫu nhiên theo quy trình lấy mẫu khoa học, nghiêm ngặt và khách quan.
Xem bài Cua Times trên Tuần Việt Nam (VNN)


Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

NÊN CHO ĐIỀU TRA NGAY VỤ NÀY




Sân bay Tân Sơn Nhất 
Mỗi tháng hàng chục vụ máy bay bị cứa lốp tại Nội Bài, Tân Sơn Nhất 

Tiền Phong

TPO - Nhiều vụ việc tàu bay bị cắt lốp được phát hiện tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất gây lo ngại nguy cơ uy hiếp an toàn bay. Nguyên nhân được xác định do sân bay có các vật ngoại lai, trong khi biện pháp phát hiện, loại bỏ đang áp dụng hoàn toàn thủ công. 

Nhiều xe “đinh tặc” uy hiếp sân bay Nội Bài 
Thông tin mới nhất về nam thanh niên đột nhập sân bay Vinh 

Báo Giao thông ngày 5/4 dẫn nguồn tin cho hay, mỗi tháng, có hàng chục vụ máy bay bị cắt lốp tại 2 sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Riêng Vietnam Airlines, chỉ trong 3 tháng đầu năm nay có 50 vụ tàu bay của hãng này bị cắt lốp. Trong số này, 23 vụ xảy ra tại Nội Bài, 26 vụ tại Tân Sơn Nhất và 1 vụ tại Đà Nẵng.

Lãnh đạo Vietnam Airlines thông tin, hãng đã phối hợp với Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam, nhà sản xuất lốp tàu bay hàng đầu thế giới như BridgeStone Nhật Bản và Good Year Thái Lan để xác định nguyên nhân.

Qua quá trình tổng hợp, theo dõi, phân tích và đánh giá, nguyên nhân chủ yếu được xác định là do vật ngoại lai trên sân đường và khu vực bảo dưỡng tàu bay gây nên như: Đất, đá, sắt vụn, ốc vít rơi vãi trên sân, đường, từ các công trình đang thi công, xây dựng và từ chính các phương tiện hoạt động trên sân đỗ rơi ra. Một số trường hợp vật ngoại lai còn gắn ngay trên vỏ lốp khi bị cắt.

Ông Trịnh Như Long, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam cho rằng, có nguyên nhân vật ngoại lai xuất hiện từ việc bê tông hư hỏng khiến đá bung ra và bắn lên.
.
Chiếc xe "rải đinh" được phát hiện tại sân bay Nội Bài tháng 5/2015

Hiện công nghệ của thế giới đã cho phép lắp những camera trên từng chiếc đèn trên đường băng, đường lăn, có khả năng phát hiện vật lạ nhỏ tới một vài cm và tự báo động khi phát hiện vật lạ trên đường băng. Tuy nhiên, hiện nay các sân bay Việt Nam đang phát hiện kiểu thủ công, phát hiện bằng mắt với tần suất tối thiểu 7 lần/ngày cho mỗi đường hạ, cất cánh.

Trả lời báo Giao thông, ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không (đơn vị chịu trách nhiệm chính cho hay) cho biết theo kinh nghiệm quốc tế, với sân bay mật độ lớn như ở Tân Sơn Nhất, Nội Bài, nên có máy phát hiện sinh vật lạ, để thay thế cho nhân lực con người, đảm bảo an toàn hàng không. Tuy nhiên, Tổ chức Hàng không dân dụng thế giới ICAO cũng chí khuyến cáo, chứ chưa bắt buộc lắp đặt lắp đặt hệ thống phát hiện vật thể lạ.
.

Bảo An
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

Rà soát 94 ứng viên GS, PGS: Xử lý 31 cơ sở xác nhận hồ sơ không chuẩn xác





 
Tiền Phong
06/04/2018 06:21 

TP - Hôm qua, 5/4, Bộ GD&ĐT đã có văn bản chấn chỉnh và nâng cao trách nhiệm của các đại học, học viện, trường ĐH trong việc mời giảng viên thỉnh giảng, quản lý, đánh giá chất lượng hoạt động giảng dạy. 
Hàng loạt quan chức 'trượt' GS, PGS: Trách nhiệm thuộc về ai? 
TS Hoàng Ngọc Vinh: Hình ảnh GS,PGS chân chính bị lu mờ 
Lộ diện các trường xác nhận hồ sơ không chuẩn xác cho ứng viên GS,PGS 

Kết quả kiểm tra hồ sơ của 94 ứng viên rà soát lại cho thấy sai sót chủ yếu nằm ở các khâu: Ứng viên kê khai hồ sơ thiếu chuẩn xác, thiếu minh chứng cụ thể; Cơ sở giáo dục ĐH xác nhận thông tin do ứng viên kê khai chưa chặt chẽ; các Hội đồng Chức danh giáo sư cơ sở, Hội đồng Chức danh giáo sư ngành/liên ngành thẩm định hồ sơ ứng viên chưa kỹ càng. 

Để chấn chỉnh và nâng cao trách nhiệm của ĐH, Học viện trong tổ chức quản lý và đánh giá chất lượng hoạt động thỉnh giảng, Bộ GD&ĐT yêu cầu các cơ sở đào tạo khẩn trương rà soát lại quy định, quy trình liên quan. Công khai số lượng và danh sách các bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia hoạt động thỉnh giảng hàng năm theo quy định trên website của cơ sở đào tạo.

Đồng thời, Bộ yêu cầu thủ trưởng 31 cơ sở đào tạo tổ chức kiểm điểm, xử lý vi phạm các tập thể, cá nhân để xảy ra sai sót khi xác nhận thời gian giảng dạy của các giảng viên thỉnh giảng liên quan đến công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017. 
.
Danh sách 31 trường Đại học, Viện bị Bộ GD-ĐT bị yêu cầu kiểm điểm do xác nhận "khống " thời gian giảng dạy cho 41 ứng viên GS, PGS vừa chính thức bị loại. Đáng lưu ý trong bảng danh sách này có rất nhiều trường dang tiếng gian dối, bậy bạ như : Đại học Y Hà Nội, Học viện Quân Y; Y Dược Thái Nguyên, Sư phạm 1 Hà Nội, Nhân văn QG HN, HV nông nghiệp VN , Viện lịch sử quân sự Việt Nam, Viện dinh dưỡng Quốc gia...

Trong số 31 cơ sở đào tạo xác nhận hồ sơ không chuẩn xác có các trường ĐH Bách khoa TPHCM, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc ĐH quốc gia Hà Nội, ĐH Sư phạm Hà Nội… Tuy nhiên, các cơ sở đào tạo khối ngành y chiếm tỷ lệ lớn trong số 31 đơn vị này như ĐH Y Dược Hải Phòng, Học viện Quân y, ĐH Y Dược TPHCM...

Về phía Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước, hôm qua cũng đã có văn bản gửi các Hội đồng ngành/liên ngành, hội đồng cơ sở. Theo đó, Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước yêu cầu các Hội đồng chức danh giáo sư ngành, hội đồng chức danh giáo sư cơ sở năm 2017 rút kinh nghiệm sâu sắc. Đặc biệt là các Hội đồng Chức danh giáo sư cơ sở liên quan đến 41 hồ sơ ứng viên không đủ điều kiện cần tổ chức họp rút kinh nghiệm nghiêm túc đối với sai sót của từng hồ sơ cụ thể, gửi báo cáo về Hội đồng nhà nước trước 30/4.

Tuy nhiên, dư luận đặt câu hỏi trong hai văn bản chỉ đạo trên, dường như các ứng viên và Hội đồng giáo sư nhà nước vô can vì không thấy yêu cầu phải xử lý. Còn với các hội đồng ngành, hội đồng cơ sở chỉ yêu cầu rút kinh nghiệm mà không thấy có một giải pháp xử lý nào.

Lộ diện các trường xác nhận hồ sơ không chuẩn xác cho ứng viên GS,PGS 

Nghiêm Huê

Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

Bắt giam Trung tướng Phan Văn Vĩnh, nguyên Tổng cục trưởng Cảnh sát


NGUYỄN HOÀN - TÙNG DUY

TPO - Ngày 6/4, Công an tỉnh Phú Thọ ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Phan Văn Vĩnh, nguyên Trung tướng, Tổng cục trưởng Cảnh sát - Bộ Công an, để điều tra liên quan đến đường dây đánh bạc nghìn tỷ đồng do Phan Sào Nam và Nguyễn Văn Dương cầm đầu.

Nguồn tin xác nhận, ông Phan Văn Vĩnh bị khởi tố, bắt tạm giam thời hạn 03 tháng, về tội danh "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", theo Điều 356, Bộ luật Hình sự.

Tin ban đầu cho hay, ông Phan Văn Vĩnh bị khởi tố vì liên quan đường dây đánh bạc xuyên quốc gia với quy mô hàng ngàn tỷ đồng do Phan Sào Nam và Nguyễn Văn Dương cầm đầu.

Việc tống đạt quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với ông Phan Văn Vĩnh được thực hiện tại Phú Thọ.

Sau khi bị bắt, ông Phan Văn Vĩnh bị di lý về Trại tạm giam Công an tỉnh Phú Thọ.

Nguyên Trung tướng Phan Văn Vĩnh sinh ngày 19/5/1955, quê Nam Định.

Trước khi được bổ nhiệm về Bộ Công an công tác, ông Vĩnh có thời gian dài làm việc ở Công an TP Nam Định, Công an tỉnh Nam Định.

Ông Vĩnh từng đảm nhiệm cương vị Phó giám đốc rồi Giám đốc Công an tỉnh Nam Định. Ông Vĩnh cũng là đại biểu Quốc hội khóa 12 và là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Trong chiến dịch 135, tấn công tội phạm những năm 80-90 thế kỷ XX, ông Phan Văn Vĩnh được đánh giá rất cao trong công tác chỉ đạo triệt phá các băng nhóm tội phạm khi còn công tác tại Đội CSĐT Thành Nam.

Thời điểm năm 1991, trong quá trình truy bắt 5 tên cướp chuyên sử dụng súng ngắn, lựu đạn khi gây án, ông Vĩnh bị thương nặng, mất một con mắt. Ông được đề bạt Trưởng Công an thành phố Nam Định và được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Tháng 4/2011, ông Phan Văn Vĩnh được bổ nhiệm chức vụ Tổng Cục trưởng Cảnh sát phòng, chống tội phạm.

Quá trình điều tra vụ thảm sát do Lê Văn Luyện gây ra, tướng Vĩnh chính là trưởng ban chỉ đạo chuyên án.

Ông Vĩnh cũng là trưởng ban chuyên án vụ bắt giữ Nguyễn Đức Kiên, tức “bầu” Kiên, và chỉ đạo phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền của Đức, Mỹ, Canada, Séc... để truy tìm Trịnh Xuân Thanh theo lệnh truy nã quốc tế.

Tháng 4/2017, ông Phan Văn Vĩnh thôi giữ chức Tổng Cục trưởng Cảnh sát để nghỉ chế độ.

Trước đó ngày 11/3, Công an tỉnh Phú Thọ đã tống đạt khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Thanh Hóa, nguyên Thiếu tướng, Cục trưởng Cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao (C50), về tội “Tổ chức đánh bạc”. Cùng ngày, Chủ tịch nước ký Quyết định tước danh hiệu CAND đối với ông Hóa.

Ngày 15/3, Bộ Công an đã phát đi những thông tin ban đầu về vụ án “Sử dụng mạng Internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc, mua bán trái phép hóa đơn và rửa tiền xảy ra tại Phú Thọ và một số tỉnh, thành phố”.

Theo kết quả điều tra, đường dây đánh bạc trực tuyến núp dưới vỏ bọc Game bài Rikvip bắt đầu hoạt động từ tháng 4/2015, gồm 42 trò mô phỏng các hình thức đánh bạc, hoạt động trái phép thông qua website rikvip.com, rikvip.vn. Từ tháng 8/2016 đổi tên thành Tip.club và dưới dạng các ứng dụng cho điện thoại và máy tính.

Bước đầu cơ quan điều tra xác định, tiền tham gia đánh bạc qua 2 đường chính là cổng thanh toán và hệ thống đại lý. Tổng số tiền đánh bạc nạp qua các cổng thanh toán là 9.583,2 tỷ đồng, trong đó, tiền từ thẻ viễn thông và thẻ game chiếm 97%.

Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

Cựu Trung tướng Phan Văn Vĩnh bị khởi tố trong vụ đường dây đánh bạc


>> Ly trà nóng trên đèo Hải Vân giá bao nhiêu?
>> Nữ phó phòng cố thủ trong xe với hàng xóm, chồng bắt quả tang
>> Đề nghị truy tố nguyên Tổng giám đốc ngân hàng Đông Á
>> Vũ "nhôm" và Trần Phương Bình “bắt tay” rút tiền của ngân hàng Đông Á


Nguyễn Dương - Tuấn Hợp




















Dân Trí - Cựu Trung tướng Phan Văn Vĩnh - nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) liên quan đến vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỷ đồng qua mạng internet bị lực lượng công an triệt phá vừa qua...

Trao đổi với PV Dân trí về thông tin, Cơ quan An ninh điều tra (Công an tỉnh Phú Thọ) đã khởi tố bị can với ông Phan Văn Vĩnh với tội danh "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" liên quan vụ án trên, chiều nay (6/4), lãnh đạo VKSND tỉnh Phú Thọ cho biết, quyết định khởi tố ông Vĩnh đã được công an chuyển sang cơ quan này. VKSND tỉnh Phú Thọ đang nghiên cứu hồ sơ trước khi phê chuẩn.

Tính đến 15h30 chiều nay (6/4), VKSND Phú Thọ vẫn chưa phê chuẩn quyết định khởi tố ông Phan Văn Vĩnh.

Cũng theo nguồn tin trên, trước đó, để phục vụ công tác điều tra, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Phú Thọ đã liên tục làm việc với Trung tướng Phan Văn Vĩnh trong nhiều ngày về những nội dung liên quan đến vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỷ.

Ông Phan Văn Vĩnh (SN 19/5/1955, thị trấn Ngô Đồng, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định). Ông Vĩnh nguyên Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát nhân dân – Bộ Công an. Trước khi đảm nhiệm các chức vụ tại Bộ Công an, cựu Trung tướng có một thời gian dài công tác tại địa phương, làm lãnh đạo Công an tỉnh Nam Định. Ông được phong Anh hùng lực lượng vũ trang \năm 2000, khi đang là Phó Giám đốc Công an tỉnh này.

Quá trình điều tra vụ án, Công an tỉnh Phú Thọ cũng đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam 4 tháng đối với cựu Thiếu tướng Nguyễn Thanh Hóa - nguyên Cục trưởng Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (C50), Bộ Công an về tội “Tổ chức đánh bạc”.

Trong vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỉ này, bị can Phan Sào Nam và Nguyễn Văn Dương được xác định là 2 đối tượng cầm đầu điều hành đường dây đánh bạc qua mạng internet có quy mô nghìn tỷ, với sự tham gia của hàng nghìn người trong và ngoài nước.

Tính đến ngày 16/3/2018, Cơ quan điều tra đã khởi tố 83 bị can, gồm 41 bị can về tội tổ chức đánh bạc, 38 bị can về tội đánh bạc, 4 bị can về tội mua bán hóa đơn trái phép, 2 bị can tội rửa tiền và 1 bị can tội sử dụng mạng internet thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Hiện nay, Cơ quan điều tra đang tạm giam 31 bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú 42 bị can, cho bảo lãnh 2 bị can, truy nã 8 bị can đang bỏ trốn.
Phần nhận xét hiển thị trên trang
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:
Đăng ký: Nhận xét (Atom)