Người dân đâu cần những lời dạy dỗ, rao giảng “bổng trầm”…!

 Nói thật lòng, người dân mong lãnh đạo đến để lắng nghe rồi cùng nhau phân tích và tìm ra cũng như có những đề xuất để giải quyết chứ đâu phải để nghe những lời dạy dỗ, rao giảng… phải không các bạn?

(Minh họa: Ngọc Diệp)

Có một điều rất tế nhị, rất khó nói dù rất và rất khó chịu, đó là việc một số không ít lãnh đạo đi đến hội nghị, hội thảo và cả các trong các cuộc trao đổi luôn luôn nói và nói mà ít biết lắng nghe người khác nói, dân nói.

Thế nhưng tại Diễn đàn “Nông dân Việt Nam năm 2016: Nông dân toàn cầu, từ tư duy đến hành động” ngày 16/10 vừa qua, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã có một bày tỏ rất đáng ghi nhớ cho không ít cán bộ lãnh đạo có “tật” này:

“Tôi và lãnh đạo các Bộ, ngành đến đây không phải để phát biểu, mà rất muốn lắng nghe các ý kiến phân tích sâu, các đề xuất nhằm giải quyết những thách thức đối với nông nghiệp, nông dân, nâng cao đời sống nông dân gắn với xây dựng nông thôn mới”.

Hiện nay, có một hiện tượng “nghiện nói” của một số cán bộ lãnh đạo. Tại những cuộc có các vị bị “bệnh nói” này tham gia, họ thường chiếm lấy thế “thượng phong” trên diễn đàn. Đứng trước micro, họ chỉ nói như… Đài tiếng nói Việt Nam những năm xa xưa. (Nói “như xa xưa” là bởi ngày xưa, đài chỉ biết nói và nói. Thậm chí, họ như cái… “loa phường” không có nút tắt và cũng không ai dám tắt. Nhưng giờ đây, nhà đài đã có nhiều chương trình tương tác, nói và nghe thính giả nói).

Những vị này nói là muốn thể hiện tài năng và sự sâu sát. Họ lên bổng, xuống trầm và tự sung sướng, tự nhấm nháp những điều họ nói mà họ luôn tưởng là cao siêu, mới mẻ nhưng thực chất hoặc là cũ kỹ, hoặc là vô bổ, lý thuyết suông bởi sự nhai đi, nhai lại, ở đâu cũng bê nguyên xi nội dung nói đó.

Khổ nhất là những người nghe. Cứ phải làm ra vẻ chăm chú lắng nghe. Cứ phải làm ra vẻ gật gù. Cứ phải tỏ ra luôn luôn lĩnh hội như… nuốt lấy từng lời. Cứ phải vỗ tay bôm bốp và thậm chí, cứ phải tán dương dù trong bụng họ coi đó là những lời sáo rỗng

Mà khốn nỗi, bác nào mà càng ít thông tin, càng mỏng kiến thức, càng hiểu hời hợt, càng giáo điều rỗng tuếch thì càng nói dai, nói dài, nói liên tu bất tận. Thật ra thì điều này cũng hợp lozic thôi bởi vì họ tưởng ai cũng… kém như họ nên cố gắng nói càng nhiều càng tốt. Khổ thay, càng hùng hồn lên bổng, xuống trầm càng lộ ra là ít lượng tri thức.

Nhưng mà cũng đúng thôi bởi người xưa có câu “Câm hạy ngóng, ngọng hay nói” hay “Cái thùng kêu to là cái thùng rỗng”. Một tâm lý nữa là họ “tưởng bở” mình là đấng bậc, đến là để dạy bảo, để “khai hóa” cho những “cái đầu ngu dốt” cấp dưới.

Nhưng khốn nỗi, người thông minh lại là người luôn luôn biết mình đang dốt cái gì, hay nói cách khác, khi nhận ra điều ngu dốt thì người ta không còn ngu dốt nữa.

Đáng lý là lãnh đạo đến với dân là để lắng nghe dân nói ý kiến cả những điều hay, lẽ dở. Hay thì phát huy, dở thì sửa chữa, rút kinh nghiệm. Người dân mong lãnh đạo đến là để được nói lên tâm tư, nguyện vọng và cả những bất cập, bức xúc. Lãnh đạo là phải biết lắng nghe để cùng dân bàn bạc, tháo gỡ.

Sinh thời, Hồ Chủ tịch đã dạy: “Bất cứ việc gì đều phải bàn bạc với dân, hỏi ý kiến và kinh nghiệm của dân, cùng với dân đặt kế hoạch cho thiết thực với hoàn cảnh địa phương, rồi động viên và tổ chức toàn dân thi hành”. Chỉ bấy nhiêu lời thôi, đã là cả một phương châm và phương cách hoạt động cho cán bộ, công chức trong tiếp xúc với dân.

Ngay trong diễn văn nhậm chức của mình,Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã xác định: “Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ nghiêm túc lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của cử tri…”.

Trở lại với phát biểu của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, lãnh đạo đến “không phải để phát biểu, mà rất muốn lắng nghe các ý kiến phân tích sâu, các đề xuất nhằm giải quyết” là một phương cách hành xử đúng đắn và hợp lòng dân.

Nói thật lòng, người dân mong lãnh đạo đến để lắng nghe rồi cùng nhau phân tích và tìm ra cũng như có những đề xuất để giải quyết chứ đâu phải để nghe những lời dạy dỗ, rao giảng… phải không các bạn?

Bùi Hoàng Tám

Phần nhận xét hiển thị trên trang

10 SỰ KIỆN VĂN HỌC QUỐC TẾ NĂM 2016

Năm 2016, giới văn học nước ngoài đón nhận nhiều biến động và có những bất ngờ nằm ngoài dự đoán của các chuyên gia. Đây cũng là năm tôn vinh những tác giả mới, những cây bút đến từ nhiều thủ phủ văn học khác nhau trên thế giới.

1. Nobel Văn học trao cho một nghệ sĩ
Có lẽ gây bất ngời nhất trong năm qua là việc giải thưởng văn học được mong chờ nhất thế giới thuộc về ca sĩ, nhạc sĩ, diễn viên, họa sĩ, nhà văn và nhà biên kịch Bob Dylan (tên thật là Robert Allen Zimmerman, sinh năm 1941). Nếu như nhà cái Ladbrokes có khả năng dự đoán tên của người đạt giải trong các năm trước trong danh sách top 5 người có khả năng chiến thắng thì năm nay, Bob Dylan nằm ngoài dự đoán đó. Và dường như, không ai nghĩ đến cái tên của nghệ sĩ đa tài này.

2. Năm của J.K.Rowling
Năm 2016 là năm khá thành công của tác giả người Anh. Tháng 1/2016, Giải PEN trao cho bà giải thưởng vì những cống hiến và biện hộ cho quyền lợi phụ nữ và trẻ em. Tiếp đó, 1/8/2016,Harry Potter and the Cursed Child ra đời, khép lại những chuyến phưu lưu của phù thủy Harry Potter nổi tiếng. Sự dừng lại đó lại làm khuấy động các nhà sách trên toàn thế giới. Không những thế, doanh thu của Harry Potter vẫn không hề giảm nhiệt sau 19 năm xuất bản trên toàn thế giới. Những tháng cuối năm 2016, tác giả còn tiết lộ về sự ra mắt của hai cuốn sách mới trong năm tới.

3. Goncourt trị giá 10 euro
Giải thưởng danh giá của nước Pháp được sáng lập để trao hàng năm cho "tác phẩm văn xuôi xuất sắc nhất trong năm", nhưng chủ yếu chỉ trao cho tiểu thuyết.Với dấu ấn của mình, nhà văn Pháp gốc Maroc, Leila Slimani giành chiến thắng với cuốn tiểu thuyết Chanson douce (tạm dịch: Bài hát ngọt ngào). Theo Ban giám khảo, Chanson douce là câu chuyện có diễn biến tâm lý nhân vật hấp dẫn, các tình tiết đan xen, kết nối chặt chẽ, đặc biệt là bí ẩn của người vú em Louise.

4. Man Booker quốc tế thuộc về nhà văn Hàn Quốc
Từ năm 2005, Man Booker giành thêm một giải thưởng cho các nhà văn quốc tế có các tác phẩm viết bằng tiếng Anh được trao hai năm một lần. Tháng 5/2016, nhà văn Han Kang nhận được giải thưởng này cho tác phẩm The Vegetarian (đã xuất bản tại Việt nam với tên gọi Người ăn chay). Trưởng Ban giám khảo Man Booker Quốc tế, Boyd Tonki cho biết đây là câu chuyện “lạ lùng”, “nó nhấn mạnh những câu tục ngữ một cách khéo léo, phi thường và kiểm soát”.
Năm 2016 cũng gây bất ngờ khi Man Booker, giải thưởng danh giá của Anh Quốc trao cho một nhà văn Mỹ sau ba năm thay đổi luật lệ - trao giải cho những tác phẩm viết bằng tiếng Anh xuất bản trên toàn thế giới. Giành chiến thắng là tác phẩm The Sellout, với giọng điệu châm biếm về nạn phân biệt chủng tộc tại Mỹ với câu chuyện về Bonbon, một người đàn ông da đen trẻ tuổi cố gắng khôi phục lại chế độ nô lệ và phân biệt chủng tộc ở ngoại ô Los Angeles.

5. 400 năm ngày mất Shakespeare
Sự kiện được ghi dấu bởi nhiều hoạt động diễn ra sôi động trên thế giới và ngay cả ở Việt Nam như: Triển lãm các tác phẩm đầu tiên của William Shakespeare sẽ được khai mạc vào ngày 6/9 tại Đại học Leeds (Anh); Cuộc thi “Shakespeare lives in Sonnets”, Dự án Shakespeare Lives tại Việt Nam; Liên hoan William Shakespeare 2016 được đồng tổ chức bởi Hiệp hội Sân khấu thế giới  (ITI), Học viện Kịch nghệ Thượng Hải, Trung Quốc; bộ tem gồm 10 chiếc, in những câu nói nổi tiếng trong tác phẩm của William Shakespeare nhằm tưởng nhớ những đóng góp to lớn cho nước Anh và toàn thế giới..

6. Quỹ Sách Quốc gia Mỹ trao Huy chương Thành Tựu trọn đời cho một nhà báo

Robert A. Caro – nhà báo và cây bút tiểu sử nổi tiếng – vinh dự nhận giải thưởng này vào Lễ Kỉ niệm Giải thưởng Sách Quốc gia Tổ chức vào 16/11 tại New York (Mỹ).
Ông đã từng 2 lần giành giải Pulitzer ở hạng mục tiểu sử, 2 lần giành giải thưởng của Hội đồng Phê bình sách quốc gia cho Cuốn sách phi hư cấu hay nhất của năm và giải Tiểu sử hay nhất của năm, vô số giải thưởng liên quan được trao tặng bởi Viện Văn học và Nghệ thuật Mĩ và Huân chương Nhân văn Quốc gia từ Tổng thống Obama.

7. Giải thưởng Văn học Quốc tế Dublin thuộc về nhà văn gốc Ấn
Với mức thưởng 100.000  Euro (khoảng 2,5 tỷ Đồng), đây là giải thưởng hấp dẫn nhất thế giới của thành phố Dublin (Ireland) đối với tác phẩm viết bằng bất cứ ngôn ngữ nào nhưng được xuất bản bằng tiếng Anh. Năm nay, giải thưởng này thuộc về cuốn tự truyện của nhà văn gốc Ấn Độ Akhil Sharma cho tác phẩm Family Life (tạm dịch: Cuộc sống gia đình). Trước đó, cuốn sách cũng đã giành giải thưởng Folio năm 2015.

8. Lisa McInerney ghi dấu ấn cho giải Baileys ngay cuốn tiểu thuyết đầu tiên
Lisa McInerney bắt đầu sự nghiệp của mình như là một nhà văn viết truyện chia sẻ trên blog. Tác phẩm của cô đã đánh bại người chiến thắng Man Booker - Anne Enright và người có sách bán chạy nhất, Hanya Yanagihara để mang về giải thưởng trị giá 30.000 bảng Anh (gần 1 tỷ VNĐ).
The Glorious Heresies được đánh giá là “cuốn tiểu thuyết động lòng trắc ẩn, đem đến chỉ dẫn cho cuộc sống tăm tối bằng lối viết hài hước và cách kể chuyện khéo léo”.

Cuốn sách của Lisa McInerney đã đánh bại 10 cuốn sách khác trong danh sách chung khảo

9. Giải thưởng thơ được mong đợi nhất nước Anh 
Nữ nhà thơ người Anh, Sarah Howe giành giải thưởng thơ TS Eliot với tuyển tập thơ đầu tay Loop of Jade (Tạm dịch: Vòng quay của Jade). TS Eliot là Giải thưởng thi ca lớn nhất Vương quốc Anh mang tên nhà thơ TS Eliot, trao cho các tác phẩm thơ được xuất bản ở Vương quốc Anh và Ai-len.
Sarah Howe đã vượt qua chín nhà thơ khác trong vòng chung kết để giành phần thưởng trị giá 20.000 bảng Anh (khoảng 650 triệu VNĐ), trong đó có những cây bút có tiếng như: Mark Doty, Selima Hall, Les Murray, Sean O'Brien và Don Paterson. Trước đó, cô đã từng đoạt giải Eric Gregory cho cuốn A Certain Chinese Encyclopaedia, giải thưởng nhà văn trẻ của năm.

10. Costa Book năm ghi dấu bằng cuốn sách viết cho thiếu nhi
Costa Book trao giải cho các hạng mục: tiểu thuyết, tiểu thuyết đầu tay, tiểu sử, sách thiếu nhi và thơ. Giải thưởng đã nhận được 630 cuốn sách tham dự giải, trong đó chủ yếu là tác phẩm đến từ Anh và Ireland. Mỗi tác giả chiến thắng trong từng hạng mục sẽ nhận phần thưởng 5.000 bảng Anh và cùng tranh giải Costa của năm.
Chiến thắng cuối cùng thuộc về The Lie Tree (Tạm dịch: Cây nói dối) – cuốn sách viết cho thiếu nhi của nhà văn Frances Hardinge. Ban giám khảo cho biết, cuốn sách là sự kết hợp giữa các yếu tố kinh dị, trinh thám và một phần tiểu thuyết lịch sử. Cuốn sách có một nhịp điệu xuyên suốt và cực kỳ chính xác, là tiếng nói vô cùng khéo léo của một cô gái 14 tuổi.

PV - Văn nghệ Quân đội

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Sách “Trương Vĩnh Ký, nỗi oan thế kỷ” bị cấm ra mắt

Cuốn sách “Trương Vĩnh Ký, nỗi oan thế kỷ” do nhà nghiên cứu lão thành nổi tiếng Nguyễn Đình Đầu chủ biên, là một công trình công phu tập họp các bài viết của nhiều tác giả xưa và nay, đã được Cục Xuất bản chấp nhận và đã qua thời hạn lưu chiểu theo luật định, tức được phép lưu hành, được các đơn vị xuất bản tổ chức ra mắt tại Đường Sách Sài Gòn vào sáng Chủ nhật 8/1/2017. Giấy mời tham dự buổi ra mắt đã được gửi đi. Nhưng bất ngờ ngày 4/1/2017, một “lệnh miệng” được ban xuống yêu cầu hủy bỏ buổi ra mắt sách. Nhiều thông tin từ nội bộ giới hữu quan cho biết lệnh này xuất phát từ ý kiến của một cựu quan chức lãnh đạo TPHCM đã nghỉ hưu gửi tới ‘’cấp trên’’ có thẩm quyền. Áp lực đang gia tăng đối với cuốn sách về học giả Trương Vĩnh Ký, thậm chí có nguy cơ đến số phận cuốn sách đáng quý này.

Học giả Trương Vĩnh Ký (1837-1898) là một nhà bác học lớn của Việt Nam, một tên tuổi được bàn luận nhiều trong chiều dài lịch sử văn hoá, chiều hướng ghi nhận công trạng của ông với nền văn hoá hiện đại của dân tộc ngày càng áp đảo. Tên ông đã được đặt cho một trường học tại TPHCM (http://www.truongvinhky.edu.vn/) và một trường học tại Bến Tre, một đường phố tại TPHCM và một đường phố ở Đà Nẵng. Năm 2015, Trương Vĩnh Ký được Quỹ Văn hoá Phan Châu Trinh tôn vinh là “Danh nhân Văn hoá Việt Nam thời hiện đại”

Những người tha thiết với văn hoá dân tộc, tiếp tục phát huy truyền thống xây dựng nền văn hoá hiện đại Việt Nam của các bậc tiền bối kiên quyết phản đối mọi âm mưu xoá bỏ công lao của học giả Trương Vĩnh Ký, tước đoạt quyền tự do tư tưởng và học thuật của người trí thức, tố cáo trước công luận những thủ đoạn bóp nghẹt quyền tự do xuất bản đã được Hiến pháp và Pháp luật chính thức bảo hộ.

 

Lời giới thiệu

Trương Vĩnh Ký hay Petrus Ký (1837-1898) là một học giả uyên bác trên nhiều lĩnh vực từ ngôn ngữ, lịch sử, địa lý, từ điển đến văn học, nghệ thuật, văn hóa… Ông sớm theo đạo Thiên Chúa và được đào tạo tại nhiều chủng viện, từ tiểu chủng viện Cái Nhum (Nam Kỳ) đến chủng viện Pinhalu (Campuchia) rồi đại chủng viện Poulo-Penang (Malaysia). Ông rất thông minh và có năng khiếu đặc biệt về ngôn ngữ, thông thạo nhiều ngôn ngữ từ Hán, Nôm đến tiếng Latin, Pháp, Anh, Hy Lạp, Ấn, Nhật, cả tiếng Khmer, Thái, Lào. Ông để lại một di sản đồ sộ với khoảng gần 100 tác phẩm sách, báo, luận văn, bao gồm những khảo cứu về lịch sử, địa lý, ngôn ngữ đến bút ký, sáng tác thơ văn, dịch sách Hán, phiên âm truyện Nôm, từ điển. Ngoài ra, ông còn để lại nhiều thư bằng tiếng Pháp, tiếng Latin và quốc ngữ giao thiệp với các nhân vật đương thời và một số di cảo, tư liệu chưa ai có thể thống kê đầy đủ.

Trước khi làm giám đốc trường Thông ngôn, Trương Vĩnh Ký còn làm chủ bút Gia Định báo. Trên phương diện quốc tế, ông đã từng là thành viên Hội Nhân đạo và Khoa học miền Đông Nam nước Pháp, thành viên thông tấn trường Đông phương Ngữ học, hội viên Hội Á châu. Ông còn được ghi nhận là một trong 18 học giả hàng đầu quốc tế (1873-1874).

Ngoài công việc giảng dạy, biên phiên dịch và viết lách, Trương Vĩnh Ký có thời gian tham gia vào các hoạt động chính trị khác như tham gia Hội đồng thường trực nghiên cứu tổ chức lại nền giáo dục Nam Kỳ, Hội đồng thị xã Sài Gòn, được cử vào Viện Cơ mật của Nam triều, làm Giám quan cố vấn cho Đồng Khánh. Chính từ những hoạt động này mà trong giới nghiên cứu đã từng có những nghi vấn, phê phán gay gắt.

Học giả Nguyễn Đình Đầu là người đã dày công nghiên cứu về Petrus Ký, đã thu thập được nhiều tư liệu về Trương Vĩnh Ký trong Thư viện Hội Nghiên cứu Đông Dương (Société des Études indochinoises), Trung tâm lưu trữ Hội Thừa sai Paris (Société des Missions étrangères de Paris) và đã dịch, chú thích, xuất bản một số tác phẩm của Trương Vĩnh Ký.

Trên cơ sở chuẩn bị nhiều năm, học giả Nguyễn Đình Đầu đã hoàn thành một công trình như một hồ sơ Trương Vĩnh Ký mang tên Petrus Ký – Nỗi oan thế kỷ.

Trong công trình biên khảo này, trong chương một, tác giả viết về thân thế và sự nghiệp Trương Vĩnh Ký, trình bày một cách hệ thống cuộc đời và hành trạng của Trương Vĩnh Ký cùng những sáng tác của ông. Tác giả lập danh mục các tác phẩm và niên biểu Trương Vĩnh Ký; viết lại các hoạt động và thái độ hành xử của Trương Vĩnh Ký trong từng bối cảnh lịch sử cụ thể để người đọc tự rút ra các nhận xét, bình luận. Theo đó, cuối đời, Trương Vĩnh Ký cũng tự thấy những mâu thuẫn trong cuộc sống của mình khiến hậu thế khó hiểu khi căn dặn chôn mình trong một nhà mồ đơn sơ với dòng chữ Latin “Sic vos non vobis” (Ở với họ mà không theo họ) và đôi câu đối bằng chữ Hán: “Lưu bì văn dự dị thiên địa – Ủy thế linh thần tại tử tôn” (Tiếng thơm ngưng đọng trong trời đất – Ý chí lưu truyền tại cháu con). Tác giả Nguyễn Đình Đầu không tranh luận về sự đánh giá công và tội của Trương Vĩnh Ký mà chỉ tỏ ra thông cảm với những uẩn khúc khó xử của Trương Vĩnh Ký và muốn chiêu tuyết cho ông.

Một nội dung quan trọng của cuốn sách dành cho một số trước tác của Trương Vĩnh Ký trong chương hai và ba. Đó là một số sách, báo, bài viết chọn lọc và một số thư từ trao đổi của Trương Vĩnh Ký với nhà cầm quyền Pháp, với vua Đồng Khánh, và với các nhân sĩ trí thức đương thời.

Nội dung chủ yếu của cuốn sách là những bài khen tặng Trương Vĩnh Ký lúc sinh thời và những bài khảo cứu, phê bình Trương Vĩnh Ký từ khi ông qua đời cho đến ngày nay. Đó là các chương từ chương bốn đến chương bảy qua các giai đoạn khi Trương Vĩnh Ký còn sống (chương bốn), từ khi qua đời đến năm 1945 (chương năm), từ năm 1945 đến 1975 (chương sáu) và từ khi Việt Nam thống nhất năm 1975 đến nay (chương bảy). Qua từng giai đoạn này, người đọc sẽ thấy, trải qua hơn một trăm năm với nhiều thăng trầm của lịch sử, lúc nào Trương Vĩnh Ký được tôn vinh và lúc nào bị phê phán. Trong lịch sử Việt Nam, việc bình luận, đánh giá không ít nhân vật lịch sử thường bị chi phối bởi bối cảnh lịch sử như vậy. Nhưng xu hướng chung vẫn là sự thắng thế của kết quả nghiên cứu khoa học nghiêm túc, khách quan và thái độ công minh trước lịch sử. Petrus Ký cũng trải qua nhiều sóng gió của khen – chê, tôn vinh – phê phán, nhưng cuối cùng xu thế khách quan, trung thực vẫn chi phối. Những hội thảo và bài nghiên cứu về Petrus Ký gần đây đánh giá cao những cống hiến văn hóa, những di sản ông để lại, đồng thời bày tỏ sự cảm thông với những uẩn khúc trong thời gian cộng tác với Pháp, coi ông là một học giả uyên bác, một nhà bác học.

Cuốn sách của học giả Nguyễn Đình Đầu không chỉ là một công trình khảo cứu về Trương Vĩnh Ký mà còn là một công trình tổng hợp bao gồm các trước tác tuyển chọn của Trương Vĩnh Ký và hệ thống theo thời gian các sách, báo nghiên cứu, phê bình Trương Vĩnh Ký kể cả khen và chê. Trong sách, tác giả còn sưu tập và công bố một số tư liệu mới về Trương Vĩnh Ký, đóng góp thêm cơ sở tư liệu về nhân vật lịch sử này.

Tôi đánh giá cao công lao sưu tầm, biên soạn công phu với thái độ khách quan, trung thực của học giả Nguyễn Đình Đầu. Tôi coi đây là một công trình tổng hợp có giá trị về Trương Vĩnh Ký, cung cấp một hệ thống tư liệu khá đầy đủ và khách quan với nhiều góc nhìn khác nhau, cho tất cả các nhà khoa học trên mọi lĩnh vực muốn nghiên cứu sâu về nhà bác học Trương Vĩnh Ký.

Hà Nội, ngày 5 tháng 7 năm 2016

Giáo sư Sử học Phan Huy Lê 

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Nhìn lại năm cũ 2016 và đoán định năm tới 2017

Thế giới: 

Với 10 ngày đầu năm, hãy tĩnh trí nhìn lại 1 năm đã qua - một năm đầy biến động và bước ngoặt lớn với nhiều quốc gia lớn và nhỏ trên toàn thế giới. Và cũng từ tâm thế đó, chúng ta thử nhìn về một tương lai cận kề, đó là năm 2017 mà chúng ta cùng mới bước vào... 

Lướt qua nhiều trang báo, cả báo giấy và báo mạng, những nhà báo chuyên nghiệp cả trong và ngoài nước đều đưa ra các nhận định và đánh giá ở nhiều góc nhìn khác nhau. Xin đưa lại đây vài ba trang báo để một bước làm sáng tỏ những đặc điểm nổi bật nhất của năm cũ 2016 cũng như tạm phóng chiếu con mắt nhìn tới năm 2017 thế giới chúng ta đang sống sẽ ""có hình hài"" đại thể như thế nào.

Và dù muốn hay không muốn, dù bất ngờ hay không, yêu thích hoặc có ác cảm với nhà lãnh đạo nước Mỹ sắp tới đây, thì riêng sự việc ông Donald Trump đắc cử tổng thống một quốc gia có sức mạnh kinh tế và quân sự đứng đầu thế giới cũng có sức thu hút mạnh mẽ sự lưu tâm của các chính khách hàng đầu thế giới cũng như sự dậy sóng của dư luận khắp mọi nơi trên trái đất này. Nên không lạ Tạp chí nổi tiếng Time của Mỹ (và nhiều báo, tạp chí khác trên thế giới) đã chọn ông Donald Trump là Nhân vật của năm.

Xin phép các tác giả và xin mời bà con cùng bạn bè vào đọc những đoạn bài chủ blog tôi thu thập và biên tập lại dưới đây.

Vệ Nhi/Nguyễn Vĩnh

----- 

Sự kiện thế giới nổi bật của năm 2016

Nhà báo Hồng Nga (của BBC) và ông Phạm Cao Phong – một cây viết báo tự do đã vừa điểm lại những sự kiện đáng chú ý trong năm 2016 của thế giới. Cả hai ý kiến đều cho rằng đây là một năm đầy bất ngờ và rất nhiều biến động, thậm chí là một sự đảo lộn không thể ngờ tới với những hệ quả sẽ còn ảnh hưởng và kéo dài trong nhiều năm tới đay trên toàn thế giới.

Ông Phạm Cao Phong lựa chọn 3 vấn đề chính, là a) sự thắng lợi giấu mặt nhưng toàn diện và gần như áp đảo của Tổng thống Nga Vladimir Putin trong tất cả các mặt trận; b) việc Thủ tướng Đức đón tiếp "thành công" hàng triệu di dân; và 3) sự kiện người dân và Quốc hội Nam Hàn phế truất nữ Tổng thống Park Guen-hye.

Trong khi đó bà Hồng Nga nhắc tới sự kiện được cả thế giới quan tâm là cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ; là phán xử của Tòa Trọng tài quốc tế về vụ Philippines kiện các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông; và cuối cùng là một loạt phát ngôn của nhân vật gây tranh cãi lớn ở châu Á từ những phát ngôn và hành động của Tổng thống Philippines mới được bầu trong năm, ông Rodrigo Duterte.

Dưới đây là một vài chi tiết được hai nhà báo nêu ra:

'Tại sao là Vladimir Putin?' -à>> ithuaniaNhà báo Phạm Cao Phong: Tổng thống Vladimir Putin là người kiến tạo ra những nhà lãnh đạo của thế giới hôm nay.

Ông Putin chơi ván bài Syria, mà nếu thực sự muốn đánh Daesh [tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng, còn biết đến là IS] thì với tiềm năng quân sự của Nga với Hezbolla, với quân đội Syria có thể đánh được.

Nhưng Putin không đánh mà có một kiểu trả thù lại Liên minh châu Âu đã phản đối khi sát nhập Crimea vào Nga, thì Putin chơi kiểu gì? Đánh để cho dân chạy rồi lại đánh, mà không quây lại để đánh - tạo ra gánh nặng.

BBC: Vậy những gì đang diễn ra ở châu Âu một phần do tác động của cuộc khủng hoảng di dân?

Nhà báo Phạm Cao Phong: Gánh nặng đó khủng khiếp vì chúng ta phải chìa tay ra giúp đỡ, những giá trị nhân đạo của châu Âu bắt buộc phải làm điều đó.

... Vladimir Putin lợi dụng điều đó để hàng mấy triệu người Syria, Afghanistan vào châu Âu và làm đảo lộn tiến trình phát triển kinh tế, tiến trình văn hóa.

Nhà báo Hồng Nga: Không ai có thể phủ nhận là khủng hoảng di dân hiện đang ảnh hưởng tới tất cả những diễn biến hiện nay trên toàn cầu, nhưng chưa đủ chứng cứ để có thể kết luận được đó có chính là bàn tay của Vladimir Putin.

Một khía cạnh nữa, là trong những cuộc chiến, như Syria chẳng hạn, hay những cuộc chiến khác, thì những nước nhỏ, yếu bao giờ cũng bị kẹt giữa các cường quốc. Có thể nói rằng đó là Mỹ, Anh hay Nga, nhưng cuối cùng thì những người chịu chết chóc là ai, cũng chính là dân thường.

Diễn biến Biển Đôn -à>> Nhà báo Hồng Nga: Về phiên tòa The Hague hôm 12/07, đã có sự phấn khích trước khi có phán xử của tòa... Nhưng rất đáng buồn là từ đó đến giờ không có gì thay đổi ở Biển Đông. Trung Quốc vẫn giữ những gì mà họ đã chiếm, họ vẫn cơi nới những gì họ đã có trong tay, họ vẫn tiếp tục tuần tra, ngăn cản ngư dân của các nước khác đánh bắt.

Vậy câu hỏi là những phiên tòa như vậy, các tổ chức quốc tế đi đến đâu nếu như không có chế tài thực hiện cụ thể nào, và ai sẽ là người đứng ra để thực hiện các chế tài nếu có.

Như anh Phong nói, là trong năm nước thường trực trong Hội đồng Bảo an thì Trung Quốc nằm ở đấy rồi, và hiện giờ Nga bỗng trở thành đồng minh ruột của họ. Vậy ai sẽ giúp để áp đặt những chế tài đó và thực hiện như thế nào?

Nhà báo Phạm Cao Phong: Donald Trump lật lại ván bài hệt như Kissinger chơi với Việt Nam năm 1972, là sử dụng một nước nhỏ đề kiềm chế một nước đang lên.

... Donald Trump ngày 09/12 đã điện cho bà Thái Anh Văn, là đã chơi ván bài đó. Trung Quốc có dám dằn mặt Đài Loan không? Tôi nghĩ là không.

Trung Quốc cũng cần một Biển Đông ổn định để xuất khẩu đi, vì nếu xuất khẩu mà tình hình trên biển căng thẳng như thế, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc mà dưới 6% thì sẽ loạn, hơn 1 tỷ người sẽ không có công ăn việc làm.

Và còn những thế lực như Nhật Bản, rồi các Hạm đội 3, Hạm đội 7 của Mỹ có để cho như vậy không? ống Philippines Rodrigo Duterte

Nhà báo Hồng Nga: Khi nhắc tới sự kiện Biển Đông thì cũng cần nhắc tới những nhân tố khác như Việt Nam và Philippines. Tổng thống Philippines, ông Rodrigo Duterte là một nhân vật rất gây sóng gió, gây bàn luận, gây tranh cãi trong cả một năm nay.

... Ông ta là nhân vật màu mè, cũng như ông Donald Trump gây ra nhiều xáo trộn rồi tranh cãi, nhưng ông ta cũng chỉ làm những gì mà ông ta nghĩ là có lợi cho đất nước ông ta.

Lãnh đạo Việt Nam có lẽ sẽ không lấy làm lạ khi thấy rằng vì lợi ích của Philippines mà ông ta phải xích lại gần với Trung Quốc, phải tách ra xa Hoa Kỳ một chút, và vì người dân mà phải hòa hoãn một chút với Trung Quốc để người dân có thể được đánh bắt ở vùng tranh chấp - tuy là giữ nguyên phán quyết nhưng không làm cho tình hình rối ren, phức tạp hơn.

Qua vụ này Việt Nam càng trở nên cô đơn hơn lúc nào hết trong lập trường ở Biển Đông. Vì xưa nay, nước nhỏ mà yếu như Việt Nam phải có bạn, phải có đồng minh ít nhất là về mặt lập trường, chủ trương, chính sách, nhưng trong năm vừa rồi nhiều cuộc khủng hoảng, rối ren như vậy mà bạn bè hoặc đồng minh hiện giờ chưa thấy.

Rất khó cho Việt Nam, nếu đơn thương độc mã, để giải quyết những vấn đề không chỉ đối nội mà còn là đối ngoại phức tạp như Biển Đông.

Biến Động

Nhà báo Phạm Cao Phong: Mọi người đều nghĩ sẽ có nhiều sự biến động trong năm tới và năm nay là năm bản lề cho những biến động ấy. Donald Trump lên thì có rất nhiều sự kiện cần theo dõi, chẳng hạn như không phải là Một Trung Quốc nữa, thì Trung Quốc sẽ xử sự thế nào.

Và chúng ta cần nhìn nhận cuộc chiến khủng bố như thế nào? Như Tổng thống Obama và cũng như Thủ tướng Manuel Valls của chúng tôi nói, đây là một cuộc thế chiến, vì nó xảy ra không chỉ ở Mỹ mà còn ở Pháp, ở nhiều nước khác.

Chúng ta cần nhìn thấy vấn đề là sự co cụm, sự thoái lui của Toàn cầu hóa và tư tưởng dân túy thắng lớn ở gần như tất cả các nước châu Âu.

------

Trump được TIME bầu chọn là Nhân vật của năm

Trước khi thành tổng thống Mỹ, Donald Trump đã nổi tiếng khi đóng nhiều quảng cáo, xuất hiện cùng hoa hậu hoàn vũ hay tham gia chương trình truyền hình thực tế, thể thao giải trí.

Ông Trump trên trang bìa tạp chí TIME. Ảnh: TIME.

Kết quả được tạp chí TIME công bố sáng 7/12 (giờ địa phương) với hình ảnh ông Trump xuất hiện trên trang bìa.

"Xuất hiện trên trang bìa của TIME với tư cách 'Nhân vật của năm' là một vinh dự lớn lao", ông Trump nói với nhà báo Matt Lauer sau khi kết quả được công bố.

TIME cũng công bố người về nhì trong cuộc bầu chọn là bà Hillary Clinton, đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ồn ào vừa qua.

"Đã bao giờ chúng ta nhìn thấy một cá nhân nào thách thức các tiêu chuẩn, phá vỡ các quy luật, đánh bại không chỉ một mà là 2 đảng lớn để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử mà một mình ông phải đối đầu với cả 100 người?", biên tập viên Nancy Gibbs của TIME nói về ông Trump.  "Tôi không nghĩ chúng ta từng thấy một người nào làm theo cách trái với lẽ thường lại có thể gây ảnh hưởng đến các sự kiện trong năm như vậy".

Biên tập viên của TIME nói năm 2016 "có lẽ là một trong những năm thẳng thắn nhất" nếu nói về việc bầu ra nhân vật của năm vì ông Trump là lựa chọn "quá rõ ràng".

"Nhân vật của năm, như chúng tôi vẫn luôn nhắc mọi người, là nhân vật có tác động mạnh mẽ nhất đến các sự kiện, theo hướng tích cực lẫn tiêu cực", Gibbs nói. "Điều thú vị trong cuộc bầu chọn năm nay là chúng tôi không tranh cãi nhiều về người được cho là có ảnh hưởng nhất hay bất đồng trong nhận định ảnh hưởng đó theo hướng tốt hay xấu".

Giải thích về kết quả, biên tập viên Gibbs nói sở dĩ ông Trump chọn là Nhân vật của năm "vì đã nhắc nhở nước Mỹ rằng sự thật có sức mạnh lớn lao như niềm tin ở những ai dám nói ra, vì đã tiếp sức cho đám đông cử tri im lặng bằng cách khuấy động sự giận dữ của họ, vì đã định hình văn hóa chính trị trong tương lai bằng cách xóa bỏ những gì thuộc về quá khứ".

Trên trang bìa của TIME ngày 7/12, ông Trump xuất hiện với hình ảnh ngồi trên ghế cùng dòng chữ "vị tổng thống của một nước Mỹ chia rẽ". Đây là lần thứ 10 ông Trump xuất hiện trên trang bìa của TIME.

Cuộc bình chọn Nhân vật của năm được TIME tổ chức từ năm 1927 với mục tiêu chọn ra "người có ảnh hưởng lớn nhất đến tin tức và thế giới trong năm, dù ở khía cạnh tốt hay xấu". Nhân vật của năm 2015 là Thủ tướng Đức Angela Merkel.

Hôm 5/12, TIME công bố danh sách 11 đề cử cuối cùng cho danh hiệu Nhân vật của năm trong chương trình Today của đài NBC. Ngoài ông Trump và bà Clinton, top 11 còn có Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, chính trị gia người Anh Nigel Farage cùng các tên tuổi trong các lĩnh vực khác.

 Dự báo năm 2017

2017 được dự báo là một năm có nhiều biến động khó dự đoán, tuỳ thuộc vào các yếu tố như chính sách đối ngoại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, phong trào dân tuý lan rộng ở châu Âu và những chiến thuật mới của khủng bố IS.

1.Mỹ sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc

Một tháng sau khi thắng cử, Trump nhanh chóng bắn tín hiệu đến Trung Quốc qua việc điện đàm với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Ông đồng thời tỏ ý sẽ không tôn trọng chính sách “Một Trung Quốc”.

Bắc Kinh đã phản ứng qua hành động thu giữ tàu lặn của Mỹ khi nó hoạt động ở vùng biển quốc tế. Trước việc này, Trump chỉ trích Trung Quốc “đánh cắp” và tuyên bố “cứ giữ lấy”. Tuy nhiên, bức tranh toàn cảnh phức tạp hơn những sự kiện đơn lẻ này.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ phải làm quen với một tổng thống Mỹ mới và khó đoán sau khi Donald Trump chính thức nhậm chức. Ảnh: Reuters.

Những ảnh vệ tinh mới nhất của Sáng kiến Minh bạch Hàng hải (AMTI) cho thấy Trung Quốc vẫn đang tiếp tục quân sự hoá trên Biển Đông, sẵn sàng đối đầu với hải quân Mỹ nhằm làm suy yếu vị thế của Mỹ ở Thái Bình Dương. Những đối tác thương mại quan trọng của Mỹ trong khu vực như Singapore, Indonesia... sẽ có thể mất lòng tin nếu Washington không ủng hộ quan điểm của các nước này về Biển Đông.

Đội ngũ của Trump đang nắm nhiều công cụ trong tay để “chỉnh” Trung Quốc, qua việc lên án Trung Quốc thao túng tiền tệ, đe doạ chiến tranh thương mại, (ngầm) ủng hộ Đài Loan, hoặc tăng cường tuần tra hàng hải xung quanh các căn cứ quân sự mà Trung Quốc xây trái phép trên Biển Đông.

2.Chính sách Iran và Cu Ba của Mỹ sẽ không bị xóa sổ

Khi tranh cử, Trump phản đối mạnh mẽ thoả thuận Iran nhưng ông sẽ không (hoặc ít nhất không phải ngay lúc này) “xé bỏ” hoàn toàn thoả thuận. Về cơ bản, đây là thoả thuận đa phương; và dù Mỹ không tham gia thì các nước khác vẫn có thể giao thương với Iran.

Tuy nhiên, Trump có thể tạo ra nhiều khó khăn cho việc đầu tư vào Iran, qua đó làm nản chí những công ty Mỹ hoặc những nước đồng minh muốn rót vốn vào quốc gia Hồi giáo.

Tương tự, Trump cũng phản đối các nội dung trong chính sách cởi mở quan hệ với Cuba của Tổng thống Obama. Ông đe doạ sẽ bãi bỏ toàn bộ nếu Havana không chịu chấp thuận “thoả thuận mới tốt hơn”.

Giáo sư Frank Mora của trường Florida International University lo ngại chính sách với Cuba có thể quay trở về như giai đoạn trước thoả thuận.

Nếu Trump quyết áp đặt một số chính sách trừng phạt, ông có thể nhận được nhiều sự ủng hộ từ các nghị sĩ Cộng hoà tên tuổi. Tuy nhiên, một số nghị sĩ khác vì muốn duy trì lợi ích và mối liên hệ ở Cuba nên có thể sẽ cố gắng xoa dịu tình hình.

3.Triều Tiên: Thử thách đầu tiên của ông Trump

Đất nước bí ẩn luôn là một trong những “vé vớt” trong chính sách an ninh quốc gia của Mỹ. Trong khi phần lớn chuyên gia có thể dự đoán tình hình của một số nước trong những thời điểm nhất định, điều duy nhất họ có thể biết về dàn lãnh đạo Triều Tiên là không ngại to tiếng và những hành động liều lĩnh.

Sau năm 2016 liên tục thử hạt nhân và tên lửa, Triều Tiên liệu sẽ tăng tần suất các hoạt động này trong năm 2017? Ảnh:Reuters.

Dù Mỹ tập trận thường niên với quân đội Hàn Quốc, hay tàu hải quân Mỹ bị phát hiện đến gần bờ biển Triều Tiên thì Bình Nhưỡng luôn phản ứng dữ dội. Năm 2016, Triều Tiên gây chấn động thế giới bằng 2 vụ thử hạt nhân liên tiếp (thu hẹp đáng kể tần suất cách nhau vài năm trong quá khứ) và các vụ phóng thử tên lửa. 

Khi Triều Tiên tuyên bố đang phát triển hiệu quả chương trình vũ khí hạt nhân, vấn đề này và tình hình ở bán đảo Triều Tiên sẽ là một trong những thách thức lớn đối với Donald Trump sau khi chính thức nhậm chức. Giới quan sát đang theo dõi liệu ông có áp dụng lập trường cứng rắn hơn với Bình Nhưỡng, qua đó khiến căng thẳng tiếp tục gia tăng?

4.Nga tăng cường hoạt động ở vùng Baltic

Sau vụ Cộng hoà Crimea sáp nhập với Nga và phương Tây cáo buộc Nga can thiệp tình hình ở đông Ukraine, NATO đang tăng cường những hoạt động “phòng thủ” ở Đông Âu. Những diễn biến này khiến Moscow giận dữ và đáp trả.

Tháng 10/2016, Nga đã di chuyển các tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tiến sát tới Ba Lan và Lithunia. NATO phản ứng bằng việc điều thêm binh sĩ và xe tăng đến các quốc gia Baltic.

Nhiều ý kiến nhận định cuộc “Chiến tranh Lạnh" mang dáng dấp của gia tăng quân sự có thể tiếp tục trong năm 2017. Liệu Nga sẽ phải lùi bước hay được đề xuất những chính sách hoà giải mới? Tình hình khó dự đoán hơn khi Trump, người công khai ủng hộ Tổng thống Putin, trở thành tổng thống Mỹ.

5.Liên quân tấn công vào thành trì cuối cùng của IS

Sự hùng hổ của lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) đang trên đà suy giảm và điều này sẽ tiếp tục trong năm 2017. Mỹ và Iraq cuối cùng đã bắt tay hợp tác đối đầu với nhóm khủng bố này trong lãnh thổ Iraq. Dù trận chiến ở Mosul diễn ra chậm chạp, thành phố này có thể sẽ hoàn toàn trở về dưới sự kiểm soát của chính quyền Iraq đầu năm 2017.

Một chiến binh đứng bên cạnh toà nhà đổ nát do không kích ở phía bắc Raqqa, Syria. Ảnh: Reuters.

Sau khi mất Mosul, IS sẽ cố thủ ở những thành phố còn lại ở Iraq mà chúng đang chiếm giữ. Phạm vi cuộc chiến sẽ thu hẹp dần về thành trì Raqqa của IS tại Syria. 

Khả năng một cuộc chiến trên bộ nhằm vào Raqqa trong 2017 là điều có thể sau khi IS thất bại ở Mosul còn chính phủ Syria giành lại quyền kiểm soát ở nhiều vùng từng thuộc về phe đối lập. Khi đó, chiến sự ở Raqqa dự kiến sẽ khốc liệt hơn ở Mosul.

6.'Sói đơn độc' tăng cường hoạt động

Cuối năm 2015 và năm 2016 ghi nhận tổ chức IS tăng cường mạnh mẽ các hoạt động tuyên truyền, kích động những đối tượng cực đoan ở phương Tây. Phần lớn những vụ khủng bố đẫm máu ở châu Âu trong năm 2016 đều do những phần tử “sói đơn độc” thực hiện, với chiêu thức chung là sử dụng các phương tiện đơn giản, dễ tìm (xe tải) làm vũ khí và nhằm vào các mục tiêu mềm để gây thương vong tối đa.

Các nghi phạm đều chưa từng được biết đến là có mối quan hệ với khủng bố. Trước khi ra tay, chúng đều để lại những thông điệp thể hiện lòng trung thành với IS. Một nghiên cứu tại Trung tâm Chống khủng bố ở Học viện Quân sự West Point (Mỹ) cảnh báo: “Khi IS đang mất dần lãnh thổ, cộng đồng quốc tế phải nâng cao cảnh giác chuẩn bị đối mặt với sự gia tăng của khủng bố”.

7.Tổng thống Assad vẫn tại vị ở Syria

Khi phe nổi dậy đã thất bại ở Syria, Tổng thống Assad và các đồng minh như Nga và Iran đã củng cố vị thế và nắm quyền kiểm soát ở phần lớn miền Đông Syria. 

Tổng thống Assad vẫn giữ chiếc ghế quyền lực trong hơn 5 năm nội chiến. Ảnh: AP.

Tại Mỹ, Tổng thống đắc cử Trump từng nhiều lần chất vấn chính sách của Mỹ về Syria, cụ thể về việc vũ trang và ủng hộ phe đối lập. Sau khi chính thức nhậm chức, Trump có thể ngầm cho phép (hoặc thậm chí thể hiện ra mặt) ông Assad tiếp tục nắm quyền ở Syria, để “có đi có lại” một số điều tích cực với Nga. 

Trong khi đó, phe đối lập ở Syria sẽ buộc phải sơ tán hoặc bị “đè bẹp”. Những thảm cảnh từng xảy ra ở Aleppo có thể sẽ tái diễn khi Mỹ và một số đồng minh phương Tây rút dần sự ủng hộ với nhóm chống đối Assad.

8.Làn sóng dân tuý tiếp tục toàn cầu

Chiến thắng bất ngờ của Trump tạo động lực cho những phong trào dân tuý ở nhiều quốc gia khác. Nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt ở châu Âu, sẽ tổ chức bầu cử trong năm 2017. Sự kiện này ở những nước như Pháp, Hà Lan, Đức… được cho là dịp để cử tri bày tỏ bất đồng với tầng lớp chính trị tinh hoa. 

Thủ tướng Đức Angela Merkel muốn tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 4 nhưng đang chịu sức ép lớn từ các đảng phản đối mở rộng nhập cư, đặc biệt sau vụ khủng bố ở Berlin vừa qua.

Mở màn năm 2017 là cuộc bầu cử tổng thống Pháp. Đây được xem là cuộc đua giữa bà Marine Le Pen, chủ tịch đảng Mặt trận Quốc gia cực hữu và cựu Thủ tướng Francois Fillon. Các ứng viên của đảng Xã hội (đảng của Tổng thống Francois Hollande) được dự báo sẽ không lọt tới vòng bỏ phiếu thứ 2. 

Nếu Le Pen chiến thắng, bà khẳng định một trong những hành động đầu tiên là tổ chức trưng cầu dân ý về việc rời Liên minh châu Âu (EU).

Bà Le Pen. Sau Anh, Pháp có thể là quốc gia thứ 2 rời Liên minh châu Âu? Ảnh: AP.

9.Anh khởi động quy trình rời Liên minh châu Âu (EU)

Nếu chính phủ Anh tuân thủ thời gian biểu đặt ra thì quá trình nước này rời khỏi Liên minh châu Âu - Brexit - sẽ bắt đầu trước ngày 31/3. Khi đó, London sẽ chính thức thực hiện các thủ tục để “ly hôn”, kích hoạt Điều 50 của Hiệp ước Lisbon. 

Quá trình để Anh giành lại chủ quyền đầy đủ dự kiến kéo dài 2 năm. Trong thời gian này, những cuộc đàm phán cam go là điều được dự báo trước, chú trọng vào vấn đề tự do đi lại và không hạn chế việc tiếp cận thị trường chung châu Âu của Anh.

Phần nhận xét hiển thị trên trang