Chiều muộn 30/6/2016, Chính phủ đã công bố nguyên nhân và thủ phạm gây ra vụ cá chết ở Hà Tĩnh và các tỉnh miền Trung cách đây ba tháng. Nguyên nhân các loại hải sản chết là do FORMOSA xả thải chất độc hại trong quá trình sản xuất. Lãnh đạo tập đoàn FORMOSA đã cúi đầu xin lỗi và xin bồi thường 500 triệu đô la Mỹ.
Chính phủ cũng đề cập :”Việc có khởi tố FORMOSA hay không là do Bộ công an, chính phủ không can thiệp”. Ông Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nhấn mạnh:”...người Việt có câu “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh kẻ chạy lại”. Việc Formosa Hà Tĩnh nhận lỗi trước vi phạm đó là việc cân nhắc của Chính phủ. Và hy vọng nhân dân Việt Nam có thái độ khoan hồng, độ lượng với Formosa”.
Chính phủ cũng đề cập :”Việc có khởi tố FORMOSA hay không là do Bộ công an, chính phủ không can thiệp”. Ông Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nhấn mạnh:”...người Việt có câu “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh kẻ chạy lại”. Việc Formosa Hà Tĩnh nhận lỗi trước vi phạm đó là việc cân nhắc của Chính phủ. Và hy vọng nhân dân Việt Nam có thái độ khoan hồng, độ lượng với Formosa”.
Tôi không có ý kiến ngay sau khi BT Mai Tiến Dũng đưa ra thông báo. Tôi muốn dành một tuần nghe ngóng dư luận trong và ngoài nước nhận xét về vấn đề này như thế nào. Một số thông tin lượm được như sau:
- Tổng công ty FORMOSA Hà Tĩnh buộc phải xin lỗi là do chính trường Đài Loan hết sức nóng bỏng. Nhiều nghị sĩ xứ Đài đòi đóng cửa FORMOSA và đưa lãnh đạo tập đoàn này ra tòa. Phóng sự cá chết ở Vũng Áng và các tỉnh miền Trung Việt Nam dài hơn 60 phút do Đài Loan thực hiện, được phát trên đài truyền hình Đài Loan, đã cho người Đài Loan thấy được toàn cảnh hủy hoại môi trường cực kỳ nguy hại của FORMOSA.
- Lãnh đạo FORMOSA rêu rao trên các báo Đài Loan là “Việt Nam gây khó dễ cho đầu tư của doanh nghiệp nước ngoài tại Hà Tĩnh. Rằng lỗi hủy hoại môi trường là do “công ty con” gây ra...nhưng chính quyền và người dân Việt Nam đổ hết cho FORMOSA”. Những lời này có mâu thuẫn với lời xin lỗi của lãnh đạo tập đoàn hay không? Hay chỉ là xin lỗi cho qua chuyện, xoa dịu lòng dân Việt và tạo cớ cho chính quyền Việt Nam khoan hồng.
- Thông tin từ báo chí Hồng Kông, bản tin của VietPress USA (chưa kiểm chứng) là: tập đoàn FORMOSA đã đền bù cho vụ cá chết ở Hà Tĩnh là 16,1 tỷ YUAN tức là 2,4 tỷ USD Mỹ. Theo công bố của Việt Nam con số là 500 triệu đô la. Vây xin hỏi đâu là con số thực?
- Với lỗi tương tự như trên, nếu ở các nước khác mức xử phạt là: Đóng cửa nhà máy, đưa ban lãnh đạo tập đoàn ra tòa, bồi thường ít nhất cũng từ 25 đến trên 30 tỷ đô la Mỹ. Bởi theo đánh giá của các chuyên gia, nếu khôi phục biển miền Trung như cũ phải mất 50 năm và với nhiều tỷ đô la.
- Trước đây ba tháng, ông Võ Tuấn Nhân, thứ trưởng Bộ Tài Nguyên & Môi trường, ông PCT Hà Tĩnh và một số cán bộ ban ngành khác tuyên bố cá chết không phải lỗi của FORMOSA mà do tảo nở hoa, thủy triều đỏ...sẽ trả lời người dân thế nào sau khi có kết luận chính thức của Chính phủ? Hay lại xuê xoa cho qua chuyện. Thương cho mấy vị lãnh đạo xăng xái nhảy xuống biển tắm, ăn cá biển trong thời điểm đó. Diễn mà quá tệ.
- Chúng ta có tha thứ cho FORMOSA hay không khi sự hủy hoại quá lớn. Hàng triệu người dân miền Trung phải bỏ nghề, bỏ biển đang lay lắt sống. Về thái độ xấc xược của lãnh đạo tập đoàn FORMOSA trên báo chí Đài Loan?...
- Liệu Bộ CA có khởi tố FORMOSA không? Theo tôi thì hơi khó. Khởi tố quán cà phê ‘Xin chào”, vụ cướp ổ bánh mỳ trị giá 7000 đồng vì đói quá, vụ trộm 4 con chim chào mào...có thể nhanh chóng nhưng khởi tố FORMOSA thì chưa chắc à!
Đôi lời dông dài, xin nhường đất cho bà con.
-----
