Nghìn người vâng dạ, không bằng một người nói thẳng

Tác giả: Lôi Tư (Trung Quốc) | Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành

Lời giới thiệu: Ngày 1/3/2016, báo điện tử của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc có đăng bài viết sau đây, gây ra một số tranh luận trong giới học giả phương Tây nghiên cứu Trung Quốc về ý nghĩa, mục đích của bài báo, cũng như liên hệ của nó với các chiến dịch của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Chúng tôi xin giới thiệu bản dịch bài viết để bạn đọc cùng tham khảo.

Hầu như các cán bộ lãnh đạo do vi phạm kỷ luật và pháp luật mà bị xử lý đều nói đến chuyện cơ quan mình chưa thực hiện đầy đủ công tác giám sát nội bộ, nói rằng không ai nhắc nhở tôi, nếu năm ấy có người rỉ tai thì tôi cũng chưa tới mức phạm tội nặng như vậy.

Vấn đề nhỏ chẳng ai nhắc nhở, vấn đề lớn không ai phê bình, đến mức gây ra sai sót lớn, đó chính là “Nghìn người vâng dạ không bằng một người nói thẳng”!

— Lời TBT ĐCSTQ Tập Cận Bình phát biểu khi dự Họp sinh hoạt chuyên đề dân chủ của ban thường vụ Tỉnh ủy Hà Bắc.

“Nghìn người vâng dạ không bằng một người nói thẳng “ – câu này có trong “Sử ký – Thương quân liệt truyện” – là lời can gián mà nhân sĩ Triệu Lương thời Chiến Quốc nói với Thừa tướng Thương Ưởng triều nhà Tần. Triệu Lương muốn về dưới trướng Thương Ưởng, đã nêu ra một điều kiện tiên quyết: “Chung nhật chính ngôn nhi vô tru”, nói cách khác là suốt ngày nói thẳng nói thật mà không bị đả kích trả thù.

Triệu Lương còn nêu ra hai ví dụ điển hình có từ đời trước: Bên cạnh Chu Vũ Vương không thiếu những triều thần nói thẳng, cho nên cuối cùng Chu Vũ Vương đã hoàn thành sự nghiệp lớn; còn xung quanh vua Trụ nhà Ân toàn là bọn xu nịnh nên cuối cùng vua Trụ mất nước, mất mạng.

Thương Ưởng vui vẻ chấp nhận điều kiện ấy, đồng thời còn dẫn thêm đạo lý: “Mạo ngôn hoa dã, chí ngôn thực dã, khổ ngôn dược dã, cam ngôn tật dã” (dịch nghĩa: Lời giả dối không thật là hoa, lời chân thành là quả, lời thẳng thắn có vị đắng là thuốc, lời ngon ngọt là bệnh).

Thế nhưng trong các đời sau chỉ có Đường Thái Tông Lý Thế Dân và Ngụy Trưng là hai người hiểu được câu chuyện này một cách thấu triệt nhất.

Mối quan hệ giữa Lý Thế Dân với Ngụy Trưng cũng giống như mối quan hệ giữa Tề Hoàn Công với Quản Trọng. Năm ấy Ngụy Trưng làm quan Tiển mã[1] của Ẩn thái tử Lý Kiến Thành, ông từng khuyên Lý Kiến Thành sớm trừ khử Lý Thế Dân.

Ngụy Trưng có thể an toàn rút lui sau sự biến chém giết đẫm máu ở Huyền Vũ Môn,[2] hơn nữa còn được trọng dụng trong giới triều thần của đức vua mới vốn là kẻ cựu thù [tức Lý Thế Dân], — [được hưởng những ưu ái đó] lẽ ra Ngụy Trưng phải là người cảm kích [chịu ơn Lý Thế Dân] tới rơi lệ.

Nhưng Ngụy Trưng lại cứ luôn luôn không được người khác ưa thích, không chỉ một lần xúc phạm long nhan, nghịch thái thính,[3] mà còn trình lên Đường Thái Tông “Thập tư sớ” [Bản sớ tấu trình 10 điều suy nghĩ], nói thẳng vào mặt nhà vua, không đúng với cương vị của mình. Bản thân Ngụy Trưng là gián quan, nêu ý kiến trên diện lớn là được rồi, nhưng ông lại cứ khăng khăng không phân biệt việc lớn nhỏ, cái gì cũng nắm lấy.

Đường Thái Tông muốn đưa tất cả các suất đinh nam giới trên 18 tuổi vào lính, Ngụy Trưng thà chết cũng không chịu ký lệnh ấy, lại còn viện lý lẽ, cực lực bảo vệ quan điểm của mình trước văn võ bá quan. Ông nói “Tát cạn ao để bắt cá thì sang năm hết cá; đốt rừng để săn thú thì năm sau hết thú”, buộc Đường Thái Tông phải hủy bỏ mệnh lệnh đã công bố.

Việc triều chính như vậy đã đành, nhưng Ngụy Trưng lại quản lý cả đến những chuyện nội bộ cung đình, kể cả chuyện Thái Tông cưới chồng cho con gái phải kèm theo bao nhiêu của hồi môn, hoặc chuyện Thái Tông ban phát ân sủng cho hoàng tử nào đó… những chuyện sinh hoạt riêng tư ấy các quan trong triều đình chẳng ai quan tâm nhưng Ngụy Trưng lại cứ can thiệp vào. Ông còn nói những lời này nọ không hợp lễ nghi, thường chỉnh sửa Đường Thái Tông tới mức nhà vua đỏ mặt tía tai vì xấu hổ.

Chưa kể các công trạng về chính sự và quân sự, nếu chỉ xét về mặt độ lượng dùng người thể hiện ở việc vui lòng tiếp thu sự phê bình của triều thần thì không một đế vương Trung Hoa nào từ thời Tần Thủy Hoàng trở đi có thể sánh được với Đường Thái Tông. Cho dù Thái Tông bao dung độ lượng như thế nhưng Ngụy Trưng vẫn không thôi, suốt ngày ông theo sát hoàng đế để nhắc nhở nhà vua chú ý nghe lời can gián: Lời hay, Bệ hạ  phải nghe; lời không hay, cũng phải nghe; lời can gián có trình độ cao Bệ hạ phải nghe mà trình độ thấp cũng phải nghe, nếu không thì còn đại thần nào dám lên tiếng? Có lần Ngụy Trưng thẳng thắn phê bình Lý Thế Dân: Thái độ tiếp thu lời can gián của Bệ hạ hiện giờ không bằng năm xưa. Những năm đầu niên hiệu Trinh Quán, Bệ hạ khao khát lắng nghe lời can gián, chỉ sợ mọi người không nói gì; về sau Bệ hạ cũng vui vẻ nghe lời khuyên can; hiện nay Bệ hạ vẫn nghe can gián, nhưng thường tỏ vẻ không vui, đám triều thần đều thấy cả.

Bên cạnh mình có một triều thần ghê gớm như Ngụy Trưng, nếu là một Hoàng đế bình thường thì e rằng ngay cả đến hứng thú thượng triều [họp triều đình] cũng không có.

Đâu phải Đường Thái Tông chưa từng nổi giận. Một lần lui về xả nỗi bực tức ở cung của Trưởng Tôn Hoàng hậu, Đường Thái Tông lớn tiếng đòi xử “tên nhà quê thô lỗ” này. May sao Hoàng hậu là người hiểu biết, sau khi mặc bộ lễ phục chỉ dùng khi dự đại lễ, Hoàng hậu quỳ xuống trước mặt nhà vua chúc mừng ông có được một vị trung thần — đây có thể là biểu tượng của bậc quân vương tài đức siêu phàm. Nhờ thế mới làm cho Đường Thái Tông chuyển giận thành mừng.

Sau khi Ngụy Trưng qua đời, Thái Tông thân chinh làm lễ truy điệu và lưu lại đoạn “Tam kính luận” [Bàn về ba tấm gương] được truyền tụng muôn đời: “Lấy đồng làm gương soi có thể sửa y phục cho ngay ngắn; lấy lịch sử làm gương soi có thể biết sự hưng vong của một triều đại; lấy người làm gương soi có thể biết là được hay mất. Ngụy Trưng chính là tấm gương thứ ba.”

Niên hiệu Trinh Quán thứ 18, Đường Thái Tông tấn công Cao Ly thất bại, sau đó ông cảm khái nói “Nếu Ngụy Trưng còn thì ta đã không làm như vậy”.

Văn hóa Trung Quốc nhấn mạnh yêu cầu muốn sửa người thì trước hết phải sửa mình, hãy tự kiểm điểm mình, học tập các bậc hiền tài, cố gắng theo kịp họ, khiêm tốn tiếp thu phê bình, từ đó mà chính tâm tu thân, không ngừng tiến bộ.

Khổng Tử chủ trương “Trong ba người đi đường tất có một là thầy ta”; căm ghét những kẻ đạo đức giả chỉ nói lấy lòng mọi người, tôn kính những người có chí hướng cao xa và nghiêm khắc với bản thân như các vị ẩn sĩ Sở cuồng Tiếp Dư và cụ già vác cuốc [trong Luận Ngữ – Vi Tử].

Khổng Tử cho rằng quan hệ xã hội lý tưởng là người quân tử hòa hợp với nhau nhưng vẫn giữ quan điểm riêng của mình [Hòa nhi bất đồng], chí công vô tư [Tỷ nhi bất châu], chứ không phải như mối quan hệ của bọn tiểu nhân bằng mặt không bằng lòng, kéo bè kéo cánh mưu việc riêng.[4]

Bước vào lĩnh vực chính trị, mối quan hệ quân-thần lý tưởng là “vua đối xử với bày tôi bằng lễ, bày tôi đối xử với vua bằng sự trung thành” [Quân vương sử dụng triều thần phải phù hợp quy định về Lễ; triều thần phải trung thành với quân vương]

Có thể làm được việc rộng đường ngôn luận và tiếp thu kiến nghị hay không — điều này thường quyết định sự hưng vong của một triều đại. Sách giáo khoa trung học của chúng ta trong mục “Chiến quốc sách” có nêu bài học về chuyện “[mưu sĩ] Trâu Kỵ khéo khuyên Tề Vương nghe lời can gián”.

Các triều đại về sau có rất nhiều thí dụ tương tự như vậy. Chu Lệ Vương đã không nghe lời can gián của Thiệu Công lại còn áp chế những lời nói lưu truyền trong dân gian, cuối cùng làm cho dân chúng sục sôi oán hận, vùng lên lật đổ.

Thời Tần Nhị Thế, [Thừa tướng] Triệu Cao đứng giữa triều đình “Trỏ hươu bảo là ngựa”, hầu hết triều thần đều cúi đầu vâng dạ, một số ít người dám nói thật thì [sau đó] bị trừ khử hết,[5] khiến cho xung quanh Tần Nhị Thế không còn trung thần nào nữa.

Trong trận Quan Độ, Viên Thiệu không nghe lời nghịch nhĩ trung ngôn của Điền Phong, Thư Thụ, trong khi Tào Tháo thì ra sức chiêu hiền đãi sĩ, khiêm tốn học hỏi, ngay cả mưu sĩ dưới trướng Viên Thiệu là Hứa Du cũng được Tào Tháo sử dụng, cuối cùng Tháo đánh bại Viên Thiệu và thống nhất được miền Bắc Trung Quốc.

Cũng là Tào Tháo, nhưng về sau trong trận Xích Bích lại một mực khăng khăng làm theo ý mình, sau khi thua trận chạy tới đường Hoa Dung mới khóc than rằng mưu sĩ Quách Gia mất sớm, khiến cho bên cạnh không còn người khuyên can mình sửa sai.

Trong bài “Phỏng liên châu”, nhà thơ Vương Sán — một trong “Kiến An thất tử” [bảy văn nhân xuất sắc những năm niên hiệu Kiến An thời Đông Hán], có nêu ra câu “Luôn soi gương sáng thì trên mình không còn vết nhơ, biết nghe lời ngay thẳng thì việc làm sai cũng không gây hại cho mình”.

Có lẽ “Tam kính luận” của Đường Thái Tông cũng sinh ra từ đấy.

Không sợ có người nói sai, chỉ sợ người muốn nói mà không nói. Phần đông những người làm nên sự nghiệp lớn đều hết mực khiêm tốn, từ đáy lòng sẵn sàng lắng nghe ý kiến bất đồng.

Tại địa phương vị đại nho triều Minh Vương Dương Minh làm quan cai trị, mỗi khi đi tuần tra các nơi, ông đều sai bọn nha dịch treo bảng yết báo dọc đường, trên bảng không viết những chữ “Yên lặng”, “Tránh đường” [như thói quen của các quan lại trong lịch sử Trung Quốc] mà viết “Muốn biết dân tình”, “Muốn nghe dân tố khổ”, — chuyện này từng trở thành giai thoại một thời.

Có người nước ngoài cho rằng, đảng Cộng sản Trung Quốc có tầng lớp lãnh đạo ổn định, cũng có cơ sở quần chúng rộng lớn, có đặc điểm “dân chủ theo chiều dọc” [vertical democracy], tức thông qua trên dưới trao đổi ý kiến với nhau, mọi người bình đẳng tham dự hoạt động tổ chức, dựa trên cơ sở thảo luận có lý trí mà đạt sự đồng thuận, từ đó áp dụng hành động tập thể. Xét theo lịch sử, Đảng CSTQ xưa nay đều phản đối triết học dung tục theo kiểu “Chẳng ai tránh được chuyện bị người khác bình phẩm sau lưng mình, chẳng ai không bình phẩm sau lưng người khác”, mà chủ trương “muốn nói gì thì đặt câu chuyện lên bàn mà nói [tức nói công khai]”, dùng cách phê bình trước mặt nhau để đạt được sự đoàn kết thực sự chân thành.

Bất kể là người trong hay ngoài đảng vẫn cứ nên gắng hết sức lắng nghe ý kiến, hiểu biết tình hình thực, bảo đảm tính khoa học và tính đúng đắn của quyết sách.

Thái độ cơ bản của Đảng ta đối với việc phê bình là dựa vào tính chất của bản thân sự vật để đánh giá sai đúng, được mất, nhìn việc không nhìn người, thực sự cầu thị, phân rõ đúng sai; tối kỵ cách đối nhân xử thế xuất phát từ ân oán, được mất, lợi hại, thân sơ, cách dùng những tình cảm không vui nhân tạo đẩy ý kiến và sự bất đồng đi tới chỗ chống đối lẫn nhau.

Thời kỳ ở Diên An, thân sĩ tiến bộ Lý Đỉnh Minh nêu kiến nghị “tinh binh giản chính”, sau đó nhiều người nghi ngờ ông có động cơ không tốt. Nhưng đồng chí Mao Trạch Đông xuất phát từ lợi ích của nhân dân và nhu cầu thực tế đã chân thành đối xử với ông Lý, gọi biện pháp của ông là “liều thuốc chữa đúng bệnh, có thể cải tạo chủ nghĩa cơ quan, chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa hình thức”. Mao Trạch Đông đã dẫn đầu tiến hành cuộc thảo luận dân chủ về tinh binh giản chính và thông qua chính sách này. Việc đó đã phát huy tác dụng to lớn giúp biên khu Thiểm Cam Ninh và căn cứ địa chống Nhật vùng địch hậu vượt qua khó khăn, nâng cao hiệu quả công tác.

Vào thời gian trước khi cuộc cách mạng năm 1949 thắng lợi, Mao Trạch Đông có nhắc đến 12 phương pháp công tác của đảng ủy, nhấn mạnh Bí thư đảng ủy phải làm tốt vai trò “tiểu đội trưởng”, phải đưa vấn đề ra công khai, chú ý đoàn kết và cùng làm việc với những đồng chí có ý kiến khác với mình. Tư tưởng này tuy cũ mà vẫn mới, thể hiện sự bao dung độ lượng của người đảng viên cộng sản.

Nguồn: Báo Giám sát Kiểm tra kỷ luật Trung Quốc, ngày 01/03/2016. Tên bài này tiếng Anh là “A Thousand Yes-Men Cannot Equal One Honest Advisor” (theo bản dịch của Eleanor Goodman, công bố ngày 21/3/2016). Tên tác giả Lôi Tư 雷斯 chỉ là bút danh, chưa rõ tên thật là gì.

———————–

[1] Chức quan chuyên dạy thái tử chính sự, văn học.

[2] Tên địa điểm Lý Thế Dân cho quân mai phục giết anh cả (là Thái tử Lý Kiến Thành) và em thứ tư (Lý Nguyên Cát). Sau cuộc đảo chính này, Đường Cao Tổ Lý Uyên lập Lý Thế Dân làm Hoàng Thái tử mới, về sau kế vị ngôi Hoàng đế, trở thành Đường Thái Tông.

[3] Ba chữ nghịch thánh thính  逆圣听 rất khó hiểu, chúng tôi đã tra cứu một số từ điển nhưng chưa thấy có giải thích, đành giữ nguyên văn; chân thành mong được các vị cao kiến chỉ bảo. Hai chữ thánh thính có thấy ở Tiền xuất sư biểu 前出师表 do Gia Cát Lượng viết và trình lên Hậu chủ [xem: Tam Quốc Chí], trong đó có câu Thành nghị khai trương thánh thính, nghĩa là nhà vua nên lắng nghe rộng rãi ý kiến của mọi người (thánh là nói nhà vua, thính là nghe). Ở đây chúng tôi tạm hiểu là hoan nghênh nhà vua lắng nghe ý kiến của mọi người (bản tiếng Anh dịch là chống lại lệnh của nhà vua).

[4] Câu này bản gốc viết là 君子之间的和而不同、比而不周 而非小人之间的同而不和、 周而不比. Theo chúng tôi lẽ ra phải là 君子之间的和而不同、周而不比， 而非小人之间 的同而不和、 比而不周.  Chắc là nhà in đánh máy sai chữ. Ở đây chúng tôi dịch theo nội dung trong sách Luận Ngữ : 《论语 为政》子曰:  君子周而不比, 小人比而不周.

[5] Thừa tướng Triệu Cao muốn nổi loạn xưng vương nhưng sợ các triều thần không phục bèn nghĩ cách thử lòng họ: Triệu cho dắt một con hươu vào triều đường (nói là để dâng lên vua Tần Nhị Thế) nhưng lại bảo đó là con ngựa. Phần đông triều thần tuy biết sai nhưng vẫn hùa theo Triệu nói là ngựa.

- See more at: http://nghiencuuquocte.org/2016/04/08/nghin-nguoi-vang-da-khong-bang-mot-nguoi-noi-thang/#sthash.1zJfSobV.dpuf
Phần nhận xét hiển thị trên trang

GS Trần Văn Thọ: Nhìn ngành ôtô Thái Lan ngẫm về Việt Nam?

Một nước muốn có ngành xe hơi phát triển thì trước hết lãnh đạo và quan chức phải quyết tâm chỉ dùng xe sản xuất trong nước. Trong mấy tuần cuối tháng 6/2013, thông tin về ngành xe hơi tại các nước Á châu lại làm tôi bức xúc, đặc biệt khi thấy sự tương phản giữa thành quả phát triển ngoạn mục của Thái Lan và sự trì trệ ở Việt Nam.

Ảnh minh họa

LTS: Đề cập tới những vấn đề rất thiết thực với Việt Nam, cuốn sách Cú sốc thời gian và kinh tế Việt Nam mới được NXB Tri Thức xuất bản của GS Trần Văn Thọ - Giáo sư kinh tế học, Đại học Waseda (Tokyo) đã có những gợi ý cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Được sự đồng ý của tác giả, báo Đất Việt xin đăng tải một phần cuốn sách trên.

Tin mới nhất cho thấy lần đầu tiên Thái Lan đã chen được vào Top 10 của những nước sản xuất nhiều xe hơi nhất thế giới: Năm 2012, với sản lượng đạt 2,48 triệu chiếc, Thái Lan xếp thứ 9. Không phải chỉ nhờ thị trường trong nước ngày càng mở rộng mà sức cạnh tranh quốc tế của ngành xe hơi nước này đã tăng đáng kể. Xuất khẩu năm 2012 lên tới hơn 1 triệu chiếc, tăng 40% so với năm trước.

Không phải chỉ lắp ráp, các ngành phụ trợ xe hơi của Thái Lan cũng phát triển nhanh và ngày càng tham gia mạnh vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Hiện nay các ngành linh kiện, bộ phận và các sản phẩm trung gian khác sản xuất xuất tại địa phương chẳng những cung cấp trên 50% nhu cầu lắp ráp xe hơi tại nước này mà còn thâm nhập thành công vào thị trường thế giới. Năm 2011, với kim ngạnh xuất khẩu trên 5 tỉ USD, Thái Lan trở thành một trong 20 nước xuất khẩu nhiều nhất về các mặt hàng công nghiệp phụ trợ xe hơi.

Thái Lan từ giữa thập nhiên 1980 đã có chiến lược tranh thủ Nhật Bản để phát triển ngành xe hơi và đưa ra các chính sách tích cực thu hút FDI và phát triển công nghiệp phụ trợ. Năm 2006, họ tuyên bố sẽ biến Thành Lan thành Detroit của Đông Nam Á. Với thành quả năm 2012 và khuynh hướng đầu tư hiện nay của các công ty đa quốc gia, mục tiêu này xem như đã đạt. Toyota, Nissan, Honda, Mitsubishi và Isuzu vừa công bố kế hoạch mở rộng sản xuất tại Thái Lan.

Một số nước ASEAN khác cũng đang chuyển động, tìm cách đuổi theo Thái Lan. Đáng chú ý là Indonesia. Nước này đã nhanh chóng chớp thời cơ khi thấy các công ty đa quốc gia muốn tăng sản xuất xe hơi tại ASEAN nhưng không muốn chỉ tập trung tại Thái Lan vì sợ rủi ro. Đặc biệt nạn lụt lớn hồi tháng 10/2011 tại Bangkok và vùng phụ cận càng làm cho các công ty đa quốc gia thấy cần phân tán cứ điểm sản xuất và nơi được họ chú ý là Indonesia.

Trên đây đã bàn về chiến lược phát triển dài hạn của Indonesia. Riêng về ngành xe hơi, để cạnh tranh với kế hoạch sản xuất loại xe hơi thân thiện môi trường (eco-car) của Thái Lan, Indonesia đưa ra kế hoạch xe hơi xanh giá rẻ (low cost green car, LCGC) và dự định công bố chính sách ưu đãi để lôi kéo các công ty đa quốc gia đến sản xuất loại xe tiết kiệm nhiên liệu này.

Toyota, Daihatsu, Nissan và Honda đã công bố kế hoạch đáp ứng chính sách mới của Indonesia. Với khuynh hướng này, cùng với Thái Lan, Indonesia chắc chắn sẽ trở thành một trong hai cứ điểm sản xuất ô tô quan trọng tại ASEAN (sản lượng xe lắp ráp của nước này vào năm 2012 là 1,07 triệu chiếc và tỉ lệ nội địa hóa đã lên đến 45%).

Cũng trong hai tháng 5 và 6/2013, báo chí ở Việt Nam lại bàn về công nghiệp ô tô của nước ta. Nhìn mấy tiêu đề cũng đủ làm người đọc chán nản: "Công nghiệp ô tô: Rối như canh hẹ (Thời báo Kinh tế Saigon, 2/5/2013)", "Công nghiệp ô tô chỉ còn là chuyện trên giấy (Pháp luật Việt Nam, 19/6/2013)",... Ở đây tôi không bàn thêm về các chính sách hiện nay mà muốn phân tích những nguyên nhân sâu xa hơn.

Ngành xe hơi có ba đặc tính quan trọng. Thứ nhất là tính quy mô kinh tế (economies of scale) rất lớn, nghĩa là giá thành rất cao với quy mô sản xuất nhỏ và sẽ càng giảm nhanh khi quy mô càng tăng. Thứ hai là hiệu quả lan tỏa (spillover) cao, ngành này phát triển sẽ kéo theo sự phát triển những ngành phụ trợ và các ngành liên quan. Thứ ba là ngành xe hơi dùng công nghệ cao và là hàng tiêu thụ cao cấp nên sự phát triển thường tượng trưng cho sức mạnh công nghiệp, cho uy tín, thanh danh (prestige) của một nước.

Do đặc tính thứ ba, nhiều nước có kế hoạch phát triển ngành xe hơi nhưng ít nước thành công vì không hiểu rõ hai đặc tính đầu tiên để có những chiến lược, chính sách thích hợp.

GS.Trần Văn Thọ: Chiến lược FDI có giúp Việt Nam cất cánh?
GS Trần Văn Thọ: Vì sao Việt Nam không phát triển nhanh?

Về đặc tính thứ hai, ngành xe hơi tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) phát triển, thu hút lao động, nhưng mặt khác, môi trường thuận lợi cho SMEs phát triển và ngày càng tiến lên cao hơn trên chuỗi giá trị sản phẩm phụ trợ là tiền đề cho ngành lắp ráp xe phát triển. Vấn đề phát triển công nghiệp phụ trợ nói chung đã được bàn đến nhiều, kể cả các bài của người viết trên Thời báo Kinh tế Saigon. Dưới đây tôi muốn bàn về đặc điểm thứ nhất.

Do tính quy mô kinh tế cao mà thị trường ban đầu rất nhỏ, việc khởi động sản xuất và nuôi dưỡng ngành xe hơi rất khó khăn, đòi hỏi quyết tâm chính trị của lãnh đạo và tài năng, nỗ lực của quan chức các bộ ngành liên hệ, và từ các tiền đề này mới có chiến lược, chính sách thích hợp. Trước hết, để đảm bảo có một quy mô thị trường tối thiểu, nhà nước phải đưa ra quyết định cấm nhập khẩu trong một thời gian nhất định và buộc lãnh đạo và quan chức các cấp chỉ dùng xe lắp ráp trong nước khi công nghiệp này khởi động.

Về chính sách thị trường, lúc đầu chỉ cấp giấy phép cho vài ba công ty để đảm bảo cho mỗi công ty có một quy mô sản xuất tối thiểu. Sau này khi thị trường lớn mạnh mới cho các công ty khác thâm nhập. Dựa trên kinh nghiệm các nước đi trước và xét điều kiện cụ thể của nước mình, thời gian bảo hộ được định trước để những công ty đi tiên phong phải chọn công nghệ thích hợp và cải tiến quản lý để có thể cạnh tranh khi không còn được bảo hộ.

Từ những điểm vừa phân tích và từ kinh nghiệm của Nhật và nhiều nước khác, có thể nói hơi cường điệu rằng một nước muốn có ngành xe hơi phát triển thì trước hết lãnh đạo và quan chức phải có tinh thần dân tộc, tinh thần yêu nước bằng quyết tâm chỉ dùng xe sản xuất trong nước và kêu gọi dân chúng hưởng ứng chính sách bảo hộ trong một thời gian.

Trong trường hợp Việt Nam, ngành xe hơi bắt đầu khởi động từ giữa thập niên 1990 nhưng rất tiếc không có đủ những điều kiện để phát triển. Thứ nhất, thị trường nhỏ mà chính phủ ngay từ những năm đầu đã cho phép gần 10 công ty đầu tư, sau đó còn cho nhiều công ty khác tham gia. Hiện nay mức sản xuất hàng năm chỉ có hơn 100.000 chiếc mà có tới 17 công ty! Toyota và Trường Hải có thị phần lớn nhưng mỗi công ty mỗi năm cũng chỉ sản xuất được 30.000 chiếc.

Không hiểu những quan chức phụ trách ngành này hiểu vấn đề như thế nào và có thực tâm mong đất nước có ngành xe hơi hay không?. Thứ hai, những người có trách nhiệm không quyết tâm dùng xe nội địa, ngược lại, ta thấy nhiều lãnh đạo, quan chức, giám đốc doanh nghiệp quốc doanh thích đi xe ngoại và sẵn sàng dùng ngân sách nhập khẩu xe đắt tiền. Một thời báo chí nói nhiều về chiếc xe trị giá 3.000 con trâu của lãnh đạo một thành phố nọ. Nhiều đại gia tranh nhau mua xe triệu đô. Trong tình hình như vậy, xe hơi thường xuyên được nhập khẩu với số lượng lớn (so với thị trường quá nhỏ). Nhập khẩu hàng năm xấp xỉ bằng 50% lượng xe lắp ráp trong nước.

GS Trần Văn Thọ: Vì sao Việt Nam không phát triển nhanh?

Để kết thúc bài viết, tôi xin kể lại câu chuyện tôi vừa nghe trực tiếp hai tuần trước từ một người Nhật phụ trách triển khai một dự án đầu tư xe hơi tại Việt Nam vào giữa thập niên 1990. Ông H, bây giờ đã về hưu, nguyên là cán bộ cao cấp của một công ty sản xuất xe tải có tiếng của Nhật. Giữa thập niên 1990, ông là trưởng đại diện của công ty tại Việt Nam, có trách nhiệm chuẩn bị triển khai dự án lắp ráp xe tải. Ông kể rằng để được cấp giấy phép, ông phải thường xuyên lobby các quan chức của ba bộ liên quan. Đặc biệt mỗi tối trong tuần phải mời các vụ trưởng, phó vụ trưởng, đôi khi thứ trưởng, đến các nhà hàng cao cấp do phía Việt Nam chỉ định. "Đôi khi họ chỉ định đến nhà hàng thịt rắn ở Lệ Mật mà nhân viên của tôi rất sợ rắn nên những lúc ấy rất khổ".

Người Nhật từng đầu tư ở Hàn Quốc, Thái Lan... nhưng chưa bao giờ nghe họ kể những kinh nghiệm như ở Việt Nam. Ngược lại, tôi có đọc nhiều tư liệu cho thấy quan chức những nước đó luôn tìm cách tranh thủ chuyển giao công nghệ, kinh nghiệm quản lý từ Nhật với các điều kiện có lợi cho nước họ.

GS Trần Văn Thọ
http://baodatviet.vn/dien-dan-tri-thuc/gs-tran-van-thonhin-nganh-oto-thai-lan-ngam-ve-viet-nam-3304712/

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Thách thức Trung Quốc

Một số nước Đông Nam Á đang tăng cường sức mạnh quân sự sau khi chứng kiến Trung Quốc liên tục gây rối ở biển Đông.
 >> Nhật Bản điều 12 tàu tuần tra quanh Senkaku
 >> Thủ tướng Nhật Bản và Chủ tịch Trung Quốc lạnh nhạt tại hội nghị hạt nhân

Nhật Bản đang phối hợp với các quốc gia khác trong nhóm G7 (7 nước công nghiệp hàng đầu thế giới) để nêu vấn đề biển Đông, Hoa Đông và Triều Tiên vào tuyên bố chung mà Hội nghị Thượng đỉnh G7 dự kiến đưa ra vào tháng tới.

Phớt lờ Bắc Kinh

Thủ tướng Shinzo Abe sẽ chủ trì Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Ise-Shima thuộc tỉnh Mie - Nhật Bản trong 2 ngày 26 và 27-5. Theo các nguồn tin, ông Abe muốn các nhà lãnh đạo thể hiện sự đoàn kết trong lập trường đối phó với các vấn đề ở châu Á.

Không chỉ vậy, Tokyo cũng đề nghị các ngoại trưởng G7 ra tuyên bố chung sau cuộc họp ở TP Hiroshima ngày 10 và 11-4. Tokyo hy vọng tuyên bố chung này sẽ phản ánh những lo ngại về căng thẳng leo thang ở biển Đông, biển Hoa Đông dù có thể không chỉ đích danh Trung Quốc là “thủ phạm”.

Tuyên bố cũng sẽ nêu tầm quan trọng của tự do hàng hải, giải quyết hòa bình các tranh chấp, cảnh báo chống lại các hành động - như bồi đắp đảo nhân tạo quy mô lớn, vốn đang phá hoại sự ổn định của khu vực. Ngoài ra, tuyên bố chung sẽ lên án những hành vi khiêu khích lặp đi lặp lại của Triều Tiên.

Thông tin trên cho thấy Tokyo đã phớt lờ cảnh báo được Bắc Kinh liên tục đưa ra gần đây, theo đó Nhật Bản sẽ cản trở nỗ lực cải thiện quan hệ song phương nếu đề cập vấn đề biển Đông tại hội nghị G7.

Lập trường cứng rắn này của Nhật Bản là điều dễ hiểu trong bối cảnh tàu hải cảnh Trung Quốc hôm 5-4 lảng vảng quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở biển Hoa Đông ngày thứ 10 liên tiếp. Hôm 4-4, Nhật Bản cho thành lập một đơn vị đồn trú thuộc Lực lượng phòng vệ mặt đất trên đảo Yonaguni thuộc cực Tây nước này, cách Senkaku/Điếu Ngư khoảng 150 km về phía Nam.

Máy bay chiến đấu mới FA-50PH của Không quân Philippines. Ảnh: Không quân Philippines

Châu Á tăng chi tiêu quân sự

Không những thế, Tokyo còn tăng chi tiêu quân sự. Báo cáo mới của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) hôm 5-4 chỉ rõ căng thẳng trong quan hệ với Trung Quốc, một phần xuất phát từ việc Bắc Kinh đòi chủ quyền Senkaku/Điếu Ngư, là yếu tố thúc đẩy Nhật Bản đảo ngược xu hướng cắt giảm chi tiêu quốc phòng lâu nay. Theo báo cáo, Nhật Bản đã vượt Đức để trở thành nước chi tiêu quân sự nhiều thứ 8 thế giới với mức chi tăng nhẹ lên 40,9 tỉ USD trong năm 2015.

Một số nước Đông Nam Á cũng tăng cường sức mạnh quân sự sau khi chứng kiến Trung Quốc liên tục có hành động đơn phương sai trái ở biển Đông. Đáng chú ý, chi tiêu quốc phòng của Philippines trong năm 2015 tăng 25,5% lên 3,9 tỉ USD. Con số này của 2 nước Indonesia, Malaysia là 7,6 tỉ USD (tăng 16,5%) và 4,6 tỉ USD (tăng 7,7%).

Dù vậy, những con số trên vẫn quá nhỏ nếu so với chi tiêu quân sự của Trung Quốc trong năm 2015: 215 tỉ USD (tăng 7,1%), chỉ thua Mỹ. Ông Sam Perlo-Freeman, nhà nghiên cứu cấp cao của SIPRI, nhận định ngân sách quốc phòng của Trung Quốc trong năm 2016 sẽ duy trì ở mức tăng phù hợp với sự tăng trưởng kinh tế.

Cũng theo báo cáo của SIPRI, chi tiêu quân sự toàn cầu trong năm 2015 vào khoảng 1.600 tỉ USD, tăng 1% so với năm 2014 và chiếm 2,3% GDP thế giới. Đây là lần tăng đầu tiên kể từ năm 2011.

Sự tăng trưởng chủ yếu diễn ra tại khu vực châu Á, châu Đại Dương, Trung và Đông Âu, vài cường quốc vùng Vịnh. Mỹ vẫn là nước chi tiêu quân sự hàng đầu với 596 tỉ USD, dù con số này giảm 2,4 % so với năm 2014. Chi tiêu quốc phòng ở châu Á và châu Đại Dương tăng 5,4% lên 438 tỉ USD, trong đó Trung Quốc chiếm 49%.

Với mức chi 87,2 tỉ USD, Ả Rập Saudi đã qua mặt Nga (66,4 tỉ USD) để trở thành nước chi tiêu quân sự nhiều thứ 3 thế giới, theo sau lần lượt là Anh, Ấn Độ, Pháp. Còn ở châu Âu, chi tiêu quân sự khu vực này tăng 1,7% trong năm 2015, lên 328 tỉ USD. Ngược lại, chi tiêu quân sự của khu vực Mỹ Latin và vùng Caribe năm 2015 giảm 2,9 % xuống 67 tỉ USD.

"Tắm máu" thị trường toàn cầu

Biến động từ nền kinh tế Trung Quốc có thể châm ngòi một cuộc “tắm máu” trên thị trường tài chính thế giới nếu câu chuyện hạ cánh cứng của nền kinh tế số 2 trở thành hiện thực.

Đó là cảnh báo được đưa ra trong Báo cáo Ổn định tài chính toàn cầu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), mới công bố một phần ngày 4-4. Theo đó, việc thị trường toàn cầu bị “vạ lây” từ những cú sốc kinh tế Trung Quốc không những không dừng lại mà sẽ gia tăng trong những năm tới do sức ảnh hưởng tài chính của nước này.

Sự giảm tốc trong tăng trưởng kinh tế lẫn sản lượng công nghiệp của Trung Quốc đã gây tác động xấu lên khắp các thị trường tài chính toàn cầu vào năm ngoái, khiến giá cổ phiếu, các loại hàng hóa lao dốc ở cả các nền kinh tế mới nổi và phát triển.

Chưa hết, các thị trường sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn khi những doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại thị trường chứng khoán nước ngoài và mức tăng sử dụng đồng nhân dân tệ trong các giao dịch quốc tế…

IMF nhấn mạnh các thị trường trở nên cực kỳ nhạy cảm với những tín hiệu kinh tế từ Trung Quốc. Vì thế, giới hoạch định chính sách Bắc Kinh không nên tiếp tục gây nhiễu loạn.

“Khi vai trò của Trung Quốc trong hệ thống tài chính toàn cầu tăng lên, việc thông tin rõ ràng và kịp thời về các chính sách, cũng như sự minh bạch trong các mục đích chính trị và chiến lược, sẽ ngày càng quan trọng. Làm như vậy mới có thể tránh được phản ứng bất ổn của thị trường cùng những phản ứng ngược tồi tệ hơn” - báo cáo của IMF chỉ rõ.

Thu Hằng

Theo HUỆ BÌNH - XUÂN MAI

Người Lao động

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Nhìn thẳng vào nợ xấu!

Hải Lý- (TBKTSG) - LTS: Theo Tổng cục Thống kê, GDP cả nước quí 1-2016 tăng 5,46%, giảm mạnh so với mức 6,12% cùng kỳ năm ngoái, riêng ngành nông nghiệp tăng trưởng âm 2,69%. Tăng trưởng kinh tế đang có dấu hiệu chững lại, lạm phát có khả năng tăng cao trong năm nay... là những vấn đề cần được phân tích và mổ xẻ một cách thấu đáo. Chuyên mục Sự kiện & Vấn đề tuần này của TBKTSG sẽ cung cấp những thông tin sâu về một trong những nguyên nhân khiến nền kinh tế chưa thể thoát ra khỏi khó khăn là nợ xấu.

Bán đấu giá, cắt lỗ nợ xấu, thu hồi được đồng nào hay đồng ấy, là một trong những giải pháp cần tiến hành. Muốn thế, cần nhìn thẳng vào nợ xấu dù cái nhìn có khiến cơ thể đau nhức đến đâu. Ảnh: TUỆ DOANH

Các chuyên gia kinh tế, các cựu thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và đặc biệt giới doanh nghiệp đang rất quan tâm đến vấn đề thực chất của nợ xấu vì chỉ khi nào nắm rõ hình hài, ngọn nguồn nợ xấu ra sao, mới có thể biết hệ thống tổ chức tín dụng cung ứng được bao nhiêu vốn cho nền kinh tế, với lãi suất nào. Tăng trưởng GDP sẽ bị ảnh hưởng bởi chính tăng trưởng tín dụng, hay nói cách khác là khả năng hỗ trợ tiền của ngân hàng.

“Trở đi mắc núi, trở lại mắc sông”

Hãy bắt đầu bằng cái tên đã khá phổ biến trên thị trường tài chính: Công ty TNHH một thành viên Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC, người thường xuyên cập nhật thông tin về tổ chức này với báo chí, cho biết đến nay VAMC đã mua vào 245.000 tỉ đồng nợ xấu gốc, và đã xử lý, thu hồi được 22.780 tỉ đồng, bằng khoảng 9% nợ xấu gốc. Như vậy số nợ xấu nằm tại VAMC còn 222.220 tỉ đồng.

VAMC xử lý số nợ xấu tầm 9% nói trên bằng cách nào? Ông Hùng nêu hai cách: thứ nhất VAMC bán tài sản đảm bảo được chừng 7.000 tỉ đồng; thứ hai các ngân hàng tự thu hồi được của khách hàng 15.000 tỉ đồng nữa. Cả hai cách trên không có gì mới, vẫn là phương thức mà các tổ chức tín dụng đã thực hiện lâu nay. Hơn nữa, số nợ mà các tổ chức tín dụng tự thu còn gấp đôi số nợ VAMC xử lý được. Xem ra VAMC cũng không “giỏi giang” gì trong quá trình “đòi nợ” cả!

Muốn xử lý nợ, VAMC như bất cứ một ông chủ nào khác, cần phải có hai thứ: tiền tươi thóc thật và cơ chế. Vốn điều lệ của VAMC có 2.000 tỉ đồng thì “nhằm nhò” gì. Về cơ chế, VAMC không đủ quyền hạn và đủ sức thiết lập một thị trường mua bán nợ. Như một định chế trung gian, khi mua bất kỳ món nợ nào, VAMC phải phân loại, đánh giá chất lượng, rồi đem nó rao bán trên thị trường. Việc rao bán thông qua đấu thầu, minh bạch, công khai, như bán doanh nghiệp nhà nước khi cổ phần hóa hiện nay. Ai trả giá cao thì mua được. Còn định giá món nợ cao quá, giá khởi điểm cao quá, không ai mua, VAMC sẽ phải bán lần hai, lần ba, hạ giá xuống, cho đến khi tìm được người mua.

Trên thị trường, nợ xấu là thứ hàng hóa đặc biệt, và đã là hàng hóa, tất có kẻ mua người bán, quan trọng là giá cả. Tuy nhiên VAMC đã không bán đấu giá hàng loạt món nợ, vì sao?

Đơn giản thôi, nợ xấu ngân hàng là thứ hàng hóa đang xuống giá khủng khiếp. 70% nợ xấu là tài sản thế chấp bằng bất động sản, mà thị giá bất động sản vẫn đang trong tình trạng tụt dần. Chưa kể mảnh đất, căn nhà, xưởng máy... có giá trị, thí dụ 1 tỉ đồng, có ngân hàng định giá lên 1,5 tỉ đồng thậm chí 2-3 tỉ đồng, rồi cho vay hơn 1 tỉ đồng. Giờ bán mảnh đất, căn nhà ấy với giá thị trường tức thấp hơn số tiền đã cho vay, đương nhiên ngân hàng phải hạch toán lỗ, mất vốn.

Không chỉ một khoản nợ xấu, không chỉ một ngân hàng, hàng ngàn khoản nợ xấu, mười mấy ngân hàng ở trong tình trạng đó. Nếu VAMC bán nợ xấu theo cách đấu giá, theo giá thị trường, thì “bộ mặt” thật nợ xấu “lòi” ra hết.

Bề nổi nợ xấu 7,75%

Tỷ lệ nợ xấu nằm ở VAMC chiếm 4,85% tổng dư nợ, cộng thêm 2,9% nợ xấu còn nằm ở các
ngân hàng, như vậy số nợ xấu có thể cân đong đo đếm được là 7,75%.

Những số liệu mà NHNN công bố trên trang web được tập hợp từ báo cáo của các tổ chức tín dụng và hãy tìm hiểu những con số này.

Đến cuối tháng 1-2016, tỷ lệ cấp tín dụng trên nguồn vốn huy động của cả hệ thống là 89,31%. Cũng theo NHNN, dư nợ đối với nền kinh tế đến cuối tháng 11-2015 là hơn 4,58 triệu tỉ đồng, trong khi tổng tiền gửi của cả dân cư và tổ chức kinh tế là hơn 4,95 triệu tỉ đồng, tính ra tỷ lệ cho vay/huy động lên tới 92,57%. So với cuối tháng 11-2015, tỷ lệ dư nợ/huy động đến cuối tháng 1-2016 đã giảm.

Nhưng chưa vội mừng. Điểm nhấn ở chỗ tỷ lệ cho vay/huy động bình quân của các ngân hàng quốc doanh và nửa quốc doanh (kể cả ba ngân hàng được NHNN mua với giá 0 đồng) cao chưa từng thấy 99,11%. Điều này có nghĩa ngân hàng huy động được bao nhiêu, cho vay bấy nhiêu, cho vay hết mọi đồng, không có dự trữ bắt buộc, khả năng chi trả, dự phòng thanh khoản. Hoặc NHNN đã cho phép các ngân hàng quốc doanh được “đặc biệt” hưởng tỷ lệ dự trữ bắt buộc 0%; hoặc các tổ chức tín dụng này đi vay liên ngân hàng, vay nước ngoài, vay NHNN qua tái cấp vốn... để cho vay lại. Cho dù ứng dụng cách thức gì để có tiền cho vay, thì tỷ lệ bình quân 99,11% vẫn quá nguy hiểm.

Các “ông lớn” quốc doanh cho vay nhiều, tăng trưởng tín dụng cao, để làm gì? Để hạ tỷ lệ nợ xấu xuống. Ngoài ra không loại trừ khả năng đảo nợ, để trên bảng cân đối tài chính, nợ xấu không cao. Còn nhớ giữa năm ngoái, NHNN đã chỉ đạo và phân bổ chỉ tiêu cho từng tổ chức tín dụng bán nợ xấu cho VAMC, để làm sao cuối năm 2015, nợ xấu toàn ngành phải dưới 3% tổng dư nợ.

Cuối năm ngoái, NHNN công bố tỷ lệ nợ xấu đã về 2,9%.

Như trên đã nói, nợ ở VAMC là nợ xấu và số còn lại là 222.220 tỉ đồng, so với tổng dư nợ toàn hệ thống là hơn 4,58 triệu tỉ đồng, tỷ lệ nợ xấu nằm ở VAMC chiếm 4,85% tổng dư nợ. Cộng thêm 2,9% nợ xấu còn nằm ở các ngân hàng, số nợ xấu có thể cân đong đo đếm được là 7,75%.

Tỷ lệ nợ xấu trên hiện là vốn “chết”. Một phần không nhỏ trong đó có lẽ đã “bốc hơi” rồi, nhưng cái xác vẫn còn đó, vẫn nằm trên bảng hạch toán của các ngân hàng hoặc của VAMC. Câu chuyện giờ đây là phải bóc tách nó ra, sử dụng quyết tâm chính trị và giải pháp thị trường để xử lý nó. Bán đấu giá, cắt lỗ nợ xấu, thu hồi được đồng nào hay đồng ấy, là một trong những giải pháp cần tiến hành. Muốn thế, cần nhìn thẳng vào nợ xấu dù cái nhìn có khiến cơ thể đau nhức đến đâu.

http://www.thesaigontimes.vn/144300/Nhin-thang-vao-no-xau.html

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Sắp điều chỉnh giá xe ô tô hàng loạt

Quốc Hùng, 7/4/2016, (TBKTSG Online) - Có khả năng từ ngày 1-7 tới, hàng loạt dòng ô tô dung tích xi-lanh dưới 1.5L sẽ được đều chỉnh giảm giá từ 500 đến 1.000 đô la Mỹ/xe, trong khi những dòng xe trên 2.5L thì bị đẩy lên cao so với giá bán hiện tại. Đây là nhận định của giới kinh doanh ô tô sau khi Quốc hội ngày hôm qua, 6-4, đã thông qua luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), trong đó biểu thuế TTĐB với xe ô tô có nhiều thay đổi so với mức thuế hiện tại và sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2016.

Euro Auto đón đầu việc giảm thuế TTĐB với xe dưới 1.5L đã giới thiệu chiếc BMW 2 Series Gran Tourer 7 chỗ động cơ dưới 1.5L -Ảnh: Quốc Hùng

Xe dưới 1.5L... sẽ giảm giá

Cụ thể, đối với mặt hàng ô tô nguyên chiếc chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống có dung tích xi-lanh động cơ dưới 1.500 cm3 (1.5L) sẽ có thuế nhập khẩu giảm từ mức 45% hiện hành xuống còn 40% kể từ ngày 1-7 tới, sau đó giảm tiếp xuống còn 35% kể từ ngày 1-1-2018.

Như vậy, so với đề xuất ra Quốc hội hồi tháng 11 năm ngoái, mức giảm trên chỉ còn một nửa. Tại thời điểm đó, tờ trình đề xuất sẽ giảm từ 45% xuống còn 20-25% vào năm 2018.

Với mức giảm 5 điểm phần trăm so với mức mức thuế hiện hành, theo giới kinh doanh, về nguyên tắc những mẫu xe nhỏ đang bán trên thị trường có dung tích xi lanh dưới 1.5L như Hyundai i10, i 20; Kia Moring; Toyota Vios, Toyota Yaris; Honda City; Ford Fiesta, Ford Ecoboot; Chevrlet Spark, Suzuki Swift, Mazda 2... sẽ giảm giá theo.

Theo tính toán của giới kinh doanh, với mức giảm 5% điểm phần trăm thuế TTĐB thì giá những mẫu xe này có thể giảm từ 500 đến 1.000 đô la Mỹ/ tùy loại.

Hiện nay phân khúc xe này được đánh giá là có tốc độ phát triển khá nhanh và đang chiếm thị phần lớn nhất đối với thị trường xe con trong nước. Cụ thể xe dưới 1,5 lít đã tăng thị phần nhanh chóng từ 26,6% năm 2011 lên 36% năm 2014 và ước chiếm từ 45- 50% thị phần xe con hiện nay. Những mẫu xe này có giá từ 300 triệu đến trên 700 triệu đồng/xe thường được những gia đình trẻ, những người vừa chuyển từ xe máy lên xe con và một lượng lớn các hãng taxi sử dụng...

Với việc giảm thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe có dung tích nhỏ này, giới kinh doanh nhận định thời gian tới phân khúc này sẽ tiếp tục sôi động.

Dự báo phân khúc này sắp tới sẽ xuất hiện nhiều mẫu xe mới, với sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các thương hiệu. Sắp tới đây có khả năng không chỉ các hãng xe phổ thông mà ngay cả các thương hiệu xe sang cũng sẽ đưa vào thị trường những mẫu xe có dung tích xi-lanh ở mức dưới 1.5L này để giành thị phần cũng như "ăn theo" việc được hưởng ưu đãi thuế này.

Đơn cử như Euro Auto, nhà phân phối và nhập khẩu xe sang BMW ở Việt Nam, mới đây lần đầu tiên cũng giới thiệu ra thị trường trong nước dòng xe 7 chỗ ngồi BMW 2 Series Gran Tourer nhưng có dung tích dưới 1.5L.

Ông Trần Đăng Thảo, Tổng Giám đốc Euro Auto, cũng không giấu ý định đưa chiếc MPV 7 chỗ nhưng có động cơ dưới 1.5 L này vào Việt Nam nhằm đón đầu chính sách giảm thuế TTĐB đối với xe có động cơ dưới 1.5L sẽ áp dụng từ tháng 7 tới. Với mức giá 1,5 tỉ đồng, theo ông Thảo, là Euro Auto cũng đã tính trước giảm 5% thuế TTĐB. "Điều này nhằm kích thích khách hàng đăng ký mua xe ngay ở thời điểm hiện tại, thay vì đợi đến 3 tháng nữa", ông Thảo nói.

Và đến năm 2018, khi thuế TTĐB tiếp tục giảm thêm 5 điểm nữa cho những mẫu xe có động cơ từ 1.5L trở xuống, cộng với thuế nhập khẩu những dòng xe này còn 0-5% từ khu vực ASEAN, thì khả năng đường phố sẽ tràn ngập những dòng xe có động cơ nhỏ vì giá xe lúc đó sẽ thấp hơn nhiều so với hiện tại.

Tuy nhiên, đối với xe có dung tích xi-lanh trên 1.500 cm3 đến 2.000 cm3, Quốc hội giữ nguyên mức 45% thuế TTĐB hiện hành đến ngày 31-12-2017, sau đó giảm xuống còn 40% kể từ ngày 1-1-2018. Các loại xe có dung tích xi-lanh trên 2.000 cm3 đến 2.500 cm3 sẽ giữ nguyên mức 50% hiện hành.
Như vậy, những mẫu xe có dung tích xi-lanh nằm trong nhóm này từ nay đến cuối năm 2017 sẽ không chịu ảnh hưởng của việc điều chỉnh thuế TTĐB vừa được Quốc hội thông qua. Theo giới kinh doanh, ở phân khúc này hiện có lượng xe tiêu thụ cao thứ 2..

Giá xe sang và siêu sang sẽ cao ngất ngưỡng

Xe siêu sang như của Porsche sẽ phải điều chỉnh tăng gia cao ngất ngưỡng từ đầu tháng 7 tới. Ảnh: Quốc Hùng

Giảm thuế với xe dung tích nhỏ nhưng Quốc hội quyết định tăng thuế với các loại xe có dung tích xi-lanh trên 2.500 cm3. Cụ thể, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng cho xe có dung tích xi-lanh trền 2.500 cm đến 3.000 cm3 sẽ tăng từ mức 50% hiện hành lên 55% kể từ ngày 1-7-2016, sau đó tăng tiếp lên 60% kể từ ngày 1-1-2018.

Riêng đối với các loại xe có dung tích từ 3.000cc đến trên 6.000 cc sẽ chịu mức thuế TTĐB khá cao từ 90% đến 150% kể từ 1-7 tới trong khi tất cả các loại xe này hiện đều đang có chung mức thuế 60%.

Cụ thể, xe có dung tích từ 3.0 lít đến 4.0 lít, thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ áp dụng ở mức 90%, tăng 30 điểm phần trăm so với hiện hành. Xe có dung tích từ 4.0 lít đến 5.0 lít sẽ chịu thuế suất là 110%, tăng 50 điểm phần trăm so với hiện hành. Và xe có dung tích từ 5.0 lít cho 6.0 lít chịu thuế suất là 130%, tăng 70 điểm phần trăm.

Và với xe ô tô có dung tích từ 6.0 lít trở lên, mức thuế tiêu thụ đặc biệt là 150%, tăng 90 điểm phần trăm, nghĩa là gấp 2,5 lần so với mức thuế hiện nay.

Đây là mức cao kỷ lục từ trước đến nay áp với mặt hàng ô tô, bởi lẽ mức thuế cao nhất áp cho mặt hàng này được ghi nhận là 100% dành cho xe ô tô dưới 5 chỗ ngồi chở người (áp dụng trong giai đoạn 1999-2003 theo Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt ban hành năm 1998).

Lãnh đạo của một số liên doanh lắp ráp ô tô trong nước cũng cho biết họ gần như cũng chưa thấy có nước nào áp mức thuế TTĐB xe ô tô lên đến 150%.

Việc thông qua mức thuế này cho thấy Quốc hội đồng ý với đề xuất Bộ Công Thương là tăng mạnh thuế TTĐB đối với ô tô sang và giảm thuế xuống thấp cho xe nhỏ khi soạn thảo dự thảo quyết định của Thủ tướng về chính sách phát triển ngành công nghiệp ô tô.

Hiện các loại xe sang trên 3.0 lít chỉ chiếm khoảng 3% trên thị trường xe cá nhân nhưng giá trị lại rất lớn.

Đáng chú ý là với những dòng xe siêu sang trên 6.0L thì khi áp mức thuế TTĐB mới này, giá xe sẽ bị đẩy lên thêm ít nhất khoảng 70% so với giá hiện nay.

Phần lớn các nhà kinh doanh đều đoán trước việc tăng thuế TTĐB cao đối với các dòng xe sang trên 3.0L này bởi đề xuất về mức thuế này của Bộ Công Thương trước đó đã được thông tin rộng rãi trên các phương tiện truyền thông trong thời gian qua.

Trao đổi với TBKTSG Online về việc đánh cao thuế TTĐB với xe sang như nói trên, nhiều nhà kinh doanh ô tô dự bảo khả năng thị trường tiêu thụ cho những dòng xe này sẽ bị sụt giảm nhiều trong thời gian tới.

Trước đây khi Bộ Công Thương đề xuất mức thuế này, nhiều ý kiến cũng cho rằng đánh thuế cao quá thì không ai mua xe. Đã không mua, không bán thì Nhà nước cũng không thu được thêm đồng thuế nào. Khi đó, các phân tích cho rằng ý nghĩa của việc tăng mạnh thuế đối với xe dung tích trên 3.0 lít nhằm giảm nhập siêu, tăng thu ngân sách là không lớn. Thị phần phân khúc xe này hiện còn quá bé. Với việc tăng thuế cao này thì không ai nhập xe và do đó, tưởng là tăng thu thì cuối cùng lại thất thu ngân sách.

http://www.thesaigontimes.vn/144696/Sap-dieu-chinh-gia-xe-o-to-hang-loat.html

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Mỗi ngày họp Quốc hội chi phí 1 tỷ đồng

• 07:13 05/11/2013

Một chuyên gia cho biết 1 phút họp của các đại biểu tại hội trường là Nhà nước phải bỏ ra 2 triệu đồng. Như vậy, bình quân một ngày họp mất 1 tỷ đồng.

Phát biểu tại phiên họp Quốc hội về dự thảo Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí sáng 4/11, đại biểu Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh) đã “phê” các kỳ họp Quốc hội còn kéo dài, gây lãng phí thời gian và ngân sách. Ông cho rằng dự thảo Luật Thực hành tiết kiệm và chống lãng phí chưa đề cập được trách nhiệm của Quốc hội về vấn đề này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thừa nhận “đề nghị của đại biểu về rút ngắn thời gian họp của Quốc hội rất đúng” và phù hợp với Đề án đổi mới hoạt động của Quốc hội.

Kỳ họp Quốc hội lần này có thể rút ngắn từ 5-10 ngày

“Tôi đã tiếp cận với nhiều đại biểu Quốc hội và họ cho rằng Quốc hội còn nhiều vấn đề cần xem xét để có thể chống lãng phí”, ông Trần Quốc Tuấn nói. Đại biểu này nêu ví dụ, kỳ họp Quốc hội hằng năm “kéo dài hơn so với nội dung thực chất cần giải quyết”, đặc biệt là kỳ họp cuối năm.

“Điển hình như kỳ họp này, qua nghiên cứu nội dung cho thấy có thể thấy rút ngắn thời gian kỳ họp từ 5-10 ngày. Thay vì 41 ngày thì có thể rút còn trên dưới 30 ngày. Có như vậy, chúng ta vừa tiết kiệm được thời gian, vừa tiết kiệm ngân sách nhà nước”, ông Tuấn nói.

Theo đại biểu này, trước mỗi kỳ họp, Quốc hội nên phát huy quyền và trách nhiệm của các cơ quan tham mưu. Như với các dự án luật được nêu hoặc các vấn đề không quan trọng lắm thì có thể giao quyền mạnh hơn cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp bàn giữa các kỳ họp Quốc hội, hoặc nâng cao quyền của đại biểu chuyên trách địa phương.

“Các kỳ họp Quốc hội chỉ nên thảo luận những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, hoặc những vấn đề cực kỳ quan trọng, có tầm ảnh hưởng quốc gia. Như vậy sẽ rút ngắn thời gian tại mỗi kỳ họp”, ông đề xuất

2 triệu đồng cho mỗi phút họp Quốc hội tại hội trường

Đại biểu Trần Quốc Tuấn cho biết, trong buổi tập huấn cách đây 1 năm, một chuyên gia cho biết 1 phút họp của các đại biểu tại hội trường là Nhà nước phải bỏ ra 2 triệu đồng. Như vậy, bình quân một ngày họp mất 1 tỷ đồng. Theo đại biểu Tuấn, đây là số tiền không phải lớn nếu các cuộc thảo luận đi đến quyết định xử lý những vấn đề quan trọng mang lại lợi ích cho nhân dân, cho quốc gia.

“Song số tiền này lại là rất lớn nếu phiên họp Quốc hội không giải quyết được vấn đề đó”, ông nhận định. Bên cạnh đó, nhiều đại biểu Quốc hội đang giữ trọng trách tại các tỉnh, thành phố và cuối năm thường phải giải quyết vấn đề quan trọng.

“Khi tham gia các kỳ họp kéo dài như thế này, họ sẽ bị kẹt với công việc ở nhà và nếu ở lại dự họp thì công việc bị đình trệ, còn đi đi, về về về thì tốn tiền xe đưa-đón”, đại biểu Tuấn cho hay. Ông mong Quốc hội đưa ra giải pháp để rút ngắn thời gian mỗi kỳ họp nhằm mang lại “chất lượng và hiệu quả cao hơn”.

Ông Tuấn cũng phê phán các cuộc hội thảo, hội nghị chuyên đề liên quan đến Quốc hội rất lãng phí. “Thực chất, có  những hội thảo nội dung không phù hợp với nhu cầu của đại biểu, nhưng đại biểu tốn thời gian, chi phí đi tham dự. Với thực tế như vậy, nguy cơ gây lãng phí đã diễn ra. Liệu trách nhiệm của ai, có phải của Quốc hội không? Liệu Quốc hội có phải là đối tượng cần được điều chỉnh của Luật Thực hành tiết kiệm và chống lãng phí hay không?”, ông đặt câu hỏi.

Đề xuất rút ngắn thời gian họp Quốc hội “là đúng”

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thừa nhận “đề nghị của đại biểu về rút ngắn thời gian họp của Quốc hội rất đúng” và phù hợp với Đề án đổi mới hoạt động của Quốc hội. Tuy nhiên, việc họp bao nhiêu ngày đều căn cứ vào nội dung làm việc của từng kỳ họp Quốc hội và đều trình ra xin ý kiến của đại biểu Quốc hội.

Bà Kim Ngân khẳng định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo “nghiên cứu và rà soát kỹ lưỡng xem nội dung của kỳ họp này đã sát chưa và có thể rút ngắn ở nội dung nào để có thể chỉnh sửa ở các kỳ họp sau”.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là việc làm thường xuyên của mỗi ngành, mỗi cấp, chứ không phải của cơ quan nào. Bà cho biết, Văn phòng Quốc hội có nằm trong phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và hoạt động của Quốc hội không nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của luật.

Theo Lao Động