Kho giống má trên cánh đồng chữ nghĩa!

Thứ Ba, 29 tháng 11, 2016

KHÔN VẶT VÀ TRI THỨC


Chuyện khôn vặt, láu cá: "Trí khôn của tao đây". Nguồn: internet
Tôi không định kể chuyện tiếu lâm. Đáng tiếc là phần ngạo mạn và ngộ nhận trí tuệ từ thâm căn cố đế của người Việt lại biến những mẩu chuyện dưới đây thành chuyện buồn cười. Nó không khác gì việc người ta ngưỡng mộ và cổ súy cho việc đi du lịch bụi vòng quanh nước Mỹ với chỉ 300 USD, bằng mọi cách, trong đó có cả chuyện láu cá mua lều xài xong rồi trả lại để dùng chùa.
Cho dù chẳng có ai công nhận, một thời du học sinh Việt Nam tại ĐHTH Lơ-ma-nô-xốp ở Liên Xô vẫn cứ tự tin rằng mình thông minh nhất, thông minh hơn cả sinh viên gốc Do Thái. Hậm hực vì sinh viên Do Thái chẳng lưu tâm chuyện đó, lại càng chưa bao giờ công nhận hay phản đối chuyện họ hơn hay thua, sinh viên Việt Nam bèn thách đấu : “Các bạn cử 3 đại diện, Việt Nam cử 3 đại diện, cuối năm bên nào nhiều sinh viên xuất sắc hơn, bên đó thắng. “Đa” hay “nhét” (đồng ý hay không), nói một câu cho vuông?”
Cảm thấy cũng chẳng mất mẩu PC Dell nào (thật ra hồi đó chưa có máy tính cá nhân), mấy anh bạn Do Thái trả lời: “Duyệt! Thích thì chiều!”.
Cuối năm, đại diện của hai bên đều có kết quả học tập xuất sắc, đều được nhà trường thưởng cho một chuyến khứ hồi Mosscow – Kiev. Hòa 1-1.
Bên Việt Nam cay cú: “Tiền trường cho như nhau. Đi về cùng quãng đường, cùng thời gian, bên nào tiết kiệm hơn, bên đó thắng. Yes or No?”. Bên Do Thái thấy cũng chẳng chết thằng Nga nào, đáp luôn: “Ôchin khơrasô! Piziêt!” (Tốt thôi, kệ mẹ tụi mày! – Thật ra chữ sau rất tục, chỉ dịch trại).
Lên tàu, ba sinh viên Do Thái (1 nữ) mua 3 vé, vào chỗ ngồi đàng hoàng, trình vé cho nhân viên tàu đàng hoàng. Ba sinh viên Việt Nam (toàn nam) mua chỉ 1 vé. Sắp đến giờ kiểm tra, ba gã Việt Nam bèn chui tọt vào cùng 1 toilet, chốt cửa lại. Kiểm soát viên thấy cửa khóa trong, bèn gõ cộc cộc, xin kiểm tra. Tấm vé duy nhất được chìa ra. Cô nhân viên bấm lỗ kiểm soát xong bèn đẩy tọt vào bên trong trả lại. Cô vừa đi khuất, ba gã ung dung mở cửa bước ra, tìm chỗ “thượng tầng kiến trúc” trên ba ghế đồng thời đẩy ánh mắt sang ba đối thủ Do Thái, giễu cợt: “2-1, tụi tao thắng nhé”.
“Tưi samaka!”. Ba sinh viên Do Thái gật đầu xác nhận. Thật ra đó vẫn là một câu chửi thề!
Vòng về, từ Kiev, ba sinh viên Do Thái bảo nhau: “Cái bọn khốn da vàng ấy chỉ láu cá. Chỉ cần nhanh chân hơn, ta sẽ san bằng cách biệt. Bên ta có nữ, bọn Việt Nam thế nào cũng không dám tranh đâu”.
Ba người Do Thái chỉ mua 1 vé. Phía Việt Nam, ba người mua 2 vé.
Lên tàu, ba sinh viên Do Thái nhanh chân chui vào toilet trước, chốt chặt cửa. Ba sinh viên Việt Nam tìm 3 ghế tọa đồng. Tàu chạy, một sinh viện Việt Nam tiến đến toilet gõ cửa. Tấm vé được ba sinh viên Do Thái chìa ra. Gã sinh viên Việt Nam ung dung nhón lấy, đút vào túi và….đi báo cho nhân viên sóat vé biết chuyện trong toilet có 3 sinh viên Do Thái đi tàu lậu vé.
Tất nhiên, đường sắt XHCN không chấp nhận chuyện sinh viên – tầng lớp elite gì đó của xã hội – đi lậu. Họ phạt, gửi thông báo về trường.
3-1, ba gã Việt Nam đắc thắng.
“Môi bansôi khui”! – Một sinh viên Do Thái kêu lên. Trong số 3 sinh viên Việt Nam, người lúc trên tàu giả làm kiểm soát viên“thó” mất vé của đối phương vốn tên là Huy. Ba gã Việt Nam tin là anh bạn bạn Do Thái vừa kêu lên “ôi, Huy (Khui) của tôi vĩ đại quá!” như một sự công nhận thua cuộc. Té ra không phải. Phía Do Thái phản đối: “Không hợp lệ. Luật chơi các tavarít (đồng chí) tự đặt, lại không có trọng tài, theo thông lệ quốc tế là kém văn mình, chẳng hay ho gì. Giờ thi lần cuối, face to face, ok không?”
Đang dẫn bàn, Việt Nam tỏ ra dễ tính: “Thường thôi. Mỗi bên một người, thi vẽ tranh, chơi không?”
“Mày đã máu thì bố cháu sẽ chiều” . Bên Do Thái cử cô gái, vốn là một họa sĩ nghiệp dư lâm trận. Hai người bạn đồng hành dặn cô: “Mấy gã Việt Nam chỉ hoa chân chứ không làm gì mà có hoa tay. Họ chỉ láu cá. Em cứ làm y xì như họ, bảo đảm với khả năng hội họa thật sự, em thắng chắc”. Đôi bên thống nhất nhờ một hội đồng chuyên môn thẩm định tranh.
Cô gái Do Thái và gã Huy láu cá được phát màu, giấy croqui, một xô nước, một cái thau, một số bay, cọ và được tống vào cùng một phòng, khóa cửa lại. Thời gian thi là 30 phút.
15 phút đầu, gã Huy đại diện Việt Nam không làm gì cả, chỉ ngồi vấn thuốc rê nhả khói vặt. Cô gái Do Thái tỏ ra sốt ruột.
Sau 20 phút, Huy đổ một ít nước vào chậu thau, cho một ít màu các loại vào và dùng cọ lớn khuấy đều. Cô gái Do Thái chẳng biết đối thủ giở trò gì nhưng không dám lơ là, cố căng mắt “photocpy” để bảo đảm pha màu không hề khác.
Còn 5 phút, cô trợn con mắt khi gã Huy vừa cười vừa…mở cúc quần. Dường như đến lúc đó, gã chợt nhớ ra câu đám Do Thái chửi khi xuống tàu nên cố tìnhh lặp lại: “Môi bansôi khui”! Mặt đỏ tía tai, cô gái cũng đành trút bỏ y phục theo và vội quay sang hướng khác, làu bàu như cô dâu 8 tuổi: “No! Ôi thần linh ơi! It’s not the same, not a pice!” (Chắc ý cô muốn phản đối là không giống chút nào!).
Khi đã tồng ngồng, gã Huy bèn nhúng mông vào chậu màu, sau đó ngồi ịn xuống tờ croqui rồi đứng dậy ngay, mặc quần. Cô gái làm theo như cái máy.
Hết giờ. Hội đồng giám khảo gồm toàn giáo sư XHCN uyên thâm và khả kính nhận xét: “Cả hai, đại diện Việt Nam và Do Thái đều thể hiện cùng một đề tài là quả bí đỏ. Tuy nhiên, Việt Nam thắng vì quả bí có đủ cuống. Bí Do Thái tuy tròn hơn, nhưng thua điểm vì đã thiếu cuống, lại còn bị…bể!”
….
Cuối trận đấu, bổn giang hồ xin có mấy câu loạn bình:
– Học giỏi, kết quả xuất sắc chưa hẳn đã thể hiện sự thông minh vượt trội. Việc trả bài, chỉ cần có động lực và chăm chỉ thì có khó quái gì mà không đạt điểm cao. 1-1 là phản ánh đúng tương quan thực lực.
– Trốn vé không phải là thông minh, chỉ là trò khôn vặt, phần nào kém tự trọng. Người đàng hoàng, đúng luật pháp thì có thể ung dung ngồi trên chính chiếc ghế xứng đáng của họ. Kẻ láu cá thì luôn phải chen chúc, trốn chui trốn nhủi nơi ô uế. 2-1, nhưng Do Thái thắng.
– Thi thố thì phải minh bạch, giành chiến thắng bằng năng lực chứ không chơi gian lận thi cử. Phía Việt Nam lừa đối thủ, chơi xấu, ăn cắp vé, đáng bị truất quyền thì đấu. Nên nhớ tiêu xảo chỉ giúp vượt qua người khác nhưng không giành được sự tôn trọng, không thắng được chính bản thân. Nếu có luật, Việt Nam đáng bị xử thua 0-3
– Bày một cuộc chơi không trung thực, tự mình đặt luật, lợi dụng sự vô tư của người khác thì có thắng cũng chỉ là gà què ăn quẩn cối xay, quẫy đục ao nhà chứ không hy vọng khiến sông hồ dậy sóng, nói chi chuyện đường đường vươn ra biển cả.
– Khôn vặt có thể giúp thắng trong một trò đua chen cụ thể, nhưng đó là phép thắng lợi của mưu chước, không có cơ hội tái áp dụng, không thành tư tưởng hay học thuật. Và do đó, nó không có giá trị giáo hóa, cải tạo hay giúp ích cho xã hội.
– Bản chất của sự tiến bộ là vượt qua chính mình, không phải thi thố thắng người bằng mọi giá. Thắng thua ăn sâu trong tâm trí người Việt. Đó không phải là chỉ dấu của sự thông minh hay phát triển. Ngược lại, tham thắng thua trong mọi sự là chỉ dấu của sự chậm phát triển, biến xã hội chúng ta thành tập hợp của một đám trẻ con nhiều tuổi.
– Đa số người đọc Việt Nam, khi đọc câu chuyện này đều có khoái cảm tự trào rằng Việt Nam thông minh. Điều này chứng tỏ đa số chúng ta đang có xu hướng vô ý cổ súy cho sự lọc lỏi, giả dối, phỉ báng tri thức thật sự. Nó cũng giống như hàng nhiều đời nay chúng ta khen ngợi, say mê, cổ súy cho kiểu trí khôn Trạng Quỳnh. Thủ Thiệm: dối trá, manh mún, nhỏ nhen, thiếu trung thực và bậy bạ…, vốn dĩ là những phẩm chất phi thọc thuật, phản trí tuệ, phản giáo dục. Không thể coi đó là thông minh, là sự ưu việt tri thức, mà phải coi đó là một thảm trạng đáng xấu hổ. Lỗi, trước hết thuộc về truyền thống và phương pháp giáo dục của một xã hội kém tự trọng không biết cách dạy lập trí, chỉ nhỏ nhen dạy cách lập mưu. Đó là phẩm chất của một dân tộc chưa trưởng thành, một trình độ văn mình chưa thoát vòng tăm tối.
Với tâm thế đó, bạn đi du lịch làm gì, mang theo gì và nhặt được những gì, hay chỉ cốt đi ra cho thế giới chê cười vì những vết thẹo xấu trên lưng mà ta đã dốt nát phô ra?
Tùy bạn nghĩ.
Phần nhận xét hiển thị trên trang

Thứ Bảy, 26 tháng 11, 2016

THỜI CỦA TƯ BẢN MAN RỢ

Nguyễn Trung Bảo

Sẽ là một “thảm hoạ phòng vé” nếu CGV nhập và chiếu một bộ phim nghệ thuật của Iran thay cho một bộ phim siêu anh hùng của Hollywood. Tôi không chối cãi rằng mình thích được xem một siêu phẩm cháy nổ, tóc vàng ngực to, anh hùng cái thế… hơn là những bộ phim chậm rãi, buồn bã với nhiều tầng ý nghĩa về cuộc sống.
Dù vậy, những bộ phim nghệ thuật “khó hiểu” vẫn có khán giả của nó và ở chừng mực nào đó, nhóm khán giả này thể hiện cho một tầng cao thưởng thức văn hoá. Dĩ nhiên, ở bất kỳ xã hội nào nhóm người có thể hiểu và yêu thích những tác phẩm nghệ thuật có chiều sâu cũng đều là thiểu số. Cái thiểu số đó lại càng là thiểu số trong mặt bằng xã hội Việt Nam, có thể nói mà không ngại ngần.
Cuộc tranh luận về sự tồn tại của Hanoi Cinematheque 22A Hai Bà Trưng không đơn giản chỉ là bảo vệ một công trình duyên dáng vốn là nơi trình chiếu các tác phẩm kinh điển đậm chất nghệ thuật, mà còn là nỗi băn khoăn đối với quyền bình đẳng của các nhóm trong xã hội. Tuyệt đối, không thể vì nhóm người thích xem phim “bom tấn” nhiều hơn số người thích xem các bộ phim “khó hiểu” mà đi đến quyết định, hoặc ủng hộ cho quyết định phá đi những nơi như Hanoi Cinematheque để thay vào đó bằng một trung tâm thương mại bóng loáng nhôm kính.
Cần phải nhìn thấy rằng, một xã hội mà nhóm người có khả năng thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật có tính mỹ học cao hơn tính giải trí chỉ ở dạng thiểu số quá ít ỏi, thì đó hẳn là chuyện đáng buồn. Một xã hội được coi là phát triển phải lệ thuộc vào số nhà hát, công viên, tác phẩm nghệ thuật nơi công cộng… chứ không thể đo bằng số trung tâm mua sắm hay những khu nghỉ mát sang trọng.
Nếu nhìn bằng nhãn quan kinh tế thông thường, cái gì không sinh lợi ắt bị cái sinh lợi nuốt chửng. Không ai nói rằng suy nghĩ này sai nhưng suy nghĩ này hẹp hòi. Nhãn quan của một nhà quản lý mong muốn xã hội phát triển theo hướng nhân văn lại phải tìm cách để cho những “đốm sáng văn hoá” hiếm hoi trong xã hội có thể tiếp tục sáng đèn, điều này đòi hỏi người quản lý xã hội cũng phải có tầm văn hoá nhất định. Điều đó không chỉ tạo nên những không gian cho các nhóm nhỏ yêu thích nghệ thuật, mà còn giữ gìn và khuyến khích con người hướng đến cái Chân – Thiện – Mỹ chứ không chỉ là kiếm tiền và hưởng thụ.
Viện bảo tàng Getty rất nổi tiếng tại Los Angeles, bao gồm hai công trình là Getty Center và Getty Villa, vốn là nơi trưng bày những bộ sưu tập cổ vật và nghệ thuật của tỷ phú J. Paul Getty. Sau khi ông qua đời, theo di nguyện, tất những cả bộ sưu tập trị giá đến 6,4 tỷ USD, được xem là bảo tàng đắt giá nhất thế giới, được trưng bày miễn phí cho công chúng. Nhờ đó mà tôi mới có cơ hội tận mắt ngắm bức tranh nổi tiếng Hoa Diên Vĩ của danh hoạ Van Goth, hoặc các tác phẩm nghệ thuật từ thời Hy Lạp cổ đại. Các bạn sẽ cười tôi và tôi cũng cười chính mình nếu lỡ dại có mong muốn các “đại gia” ở Việt Nam bảo trợ cho những đốm sáng văn hoá đang rất leo lét trong xã hội này. Hẵng đợi họ khoe xong căn biệt thự, con xe, cái đồng hồ hay cô bồ xinh xẻo đã.
Sài Gòn đã mất Eden, Girval, và Xuân Thu. Đà Nẵng đã mất Bà Nà, và có thể mất Sơn Chà. Hà Nội sắp mất thêm Hanoi Cinematheque. Sự tham lam của các ông chủ Vin Group hay Sun Group là không có giới hạn. Dùng tiền để chiếm mọi lợi thế trong làm ăn, bịt miệng dư luận, sẵn sàng dày xéo thiên nhiên hay phá tan mọi không gian văn hoá để chiếm phần lợi. Suy cho cùng, họ chỉ làm theo đúng bản chất của vị trí mà họ đang có trong xã hội hiện tại – giai cấp tư bản. Nhưng, lối hành xử của họ với thiên nhiên và với văn hoá thì phải gắn thêm cho họ hai chữ “man rợ”.

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Những hình ảnh lạ về Việt Nam thời thuộc địa



Hồ Hoàn Kiếm có đến hai cây cầu, trẻ em tập đánh bốc, chiếu bạc ven đường... là những hình ảnh độc đáo về Việt Nam thời  Pháp thuộc, được tập hợp trong cuốn sách có tựa đề "Đông Dương sâu kín" (L'Indochine Profonde) của tác giả.J. P. Dannaud.  
Cuốn sách xuất bản năm 1962 được minh hoạ bằng những bức ảnh do các tay máy người Pháp như Raoul CoutardJean Lhuissier, KimKhánhPierre FerrariGuy Defive... thực hiện trước năm 1954 tại nhiều địa điểm khác nhau ở Đông Dương. Các hình ảnh này được giới thiệu trên trang BELLE INDOCHINE của  Pháp.
Vẻ nhộn nhịp trên đường phố Hà Nội.
Bức ảnh này cho thấy có thời điểm hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội) có tới hai chiếc cầu dẫn vào đền Ngọc Sơn. Cây cầu bên trái là cầu Thê Húc, cây cầu bên phải nhỏ hơn, được dựng sơ sài bằng các thân tre.
Gánh hàng tào phớ trên đường phố.
Dịch vụ cà trắng răng ngay trên vỉa hè.
Nhiều cư dân Hà Nội thời thuộc Pháp đến từ các vùng nông thôn lân cận.
Người đàn ông theo Công giáo và những bức tượng nhỏ.
Chiếu bạc ven đường. Các bộ bài Tây đã du nhập vào Việt Nam từ nước Pháp.
Xem bói ở phía ngoài một ngôi đình.
Những đứa trẻ tập đánh bốc. Môn thể thao này cũng được đưa vào Việt Nam từ nước  Pháp.
Người nông dân lỉnh kỉnh đồ nghề đi đánh giậm.
Những chiếc hũ dùng để đựng nước mắm chất thành đống cao tại một tỉnh Nam Kỳ.
Mùa nước nổi trên lưu vực sông Mekong.
Lễ hội đua thuyền.
Một cô gái thuộc gia đình quý tộc người  H'Mông ở miền núi phía  Bắc.
Phụ nữ H'Mông trên một cánh đồng thuốc phiện. Nghề trồng và chế biến thuốc phiện đem lại cho họ các khoản tiền mặt lớn cũng như nhiều thứ hàng hoá của miền xuôi.
Trẻ em H'Mông đã biết lao động từ khi còn rất nhỏ.
Phụ nữ dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên trồng lúa, ngô trên nương rẫy để bảo đảm nguồn lương thực.
Phụ nữ thuộc một bộ tộc ở Lào.
Phụ nữ thuộc một bộ tộc ở Lào.
Một đội voi của người  Lào.
Theo BELLE INDOCHINE
Phần nhận xét hiển thị trên trang

Việc Nhật Bản xem xét khả năng triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD của Mỹ trên lãnh thổ nước này vừa mới mẻ lại vừa không lạ lẫm.


Sau những lần Triều Tiên thử nghiệm tên lửa và hạt nhân trong năm nay, Mỹ và Hàn Quốc đã thỏa thuận và đang triển khai THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc. Nhật rất ủng hộ trong khi Nga lẫn Trung Quốc đều phản đối. Ngay từ khi đó, Tokyo đã xa gần đề cập khả năng tham gia và điều này rất phù hợp với chiến lược của Washington ở châu Á - Thái Bình Dương.
Mỹ đã triển khai THAAD trên đảo Guam, sắp có thêm ở Hàn Quốc và nếu được ở Nhật Bản nữa thì sẽ có cả mạng lưới đủ khả năng vừa làm lá chắn tên lửa ứng phó Triều Tiên vừa vươn tầm hoạt động về phía Trung Quốc và Nga. Hai nước này vì thế lo ngại sâu sắc và phản đối dữ dội, dù không thể phủ nhận nhu cầu của Mỹ và Hàn Quốc phải tăng cường quân sự để đối phó chương trình hạt nhân, tên lửa của Triều Tiên.
Mặt khác, nếu soi vào những diễn biến mới đây nhất ở khu vực về chính trị và an ninh thì sẽ thấy dự định nói trên của chính phủ Nhật Bản lại mới. Nga vừa tuyên bố đưa vào hoạt động hệ thống tên lửa đối không và chống tàu chiến trên nhóm đảo tranh chấp Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phía bắc.
Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump từng tỏ ý xem xét lại cam kết bảo hộ an ninh cho Nhật Bản và Hàn Quốc. Vì thế, Tokyo có nhu cầu ràng buộc Washington. Còn đối với Nga, ý định của Nhật trước hết là cú đòn gió nhưng sau này có thể trở thành đòn thật. 
Nhật xem xét triển khai THAAD: Đòn gió trước, đòn thật sau - ảnh 1

TIN LIÊN QUAN

Phần nhận xét hiển thị trên trang

Tổng thống Mĩ phát ngôn ngược nhau, về cụ Fidel Castro (1927-2016)

Đọc tin các nơi. Thấy sự ngược nhau giữa hai ông Obama và Đồ Nam. Cùng trong ngày 26/11/2016, khi nhận tin lãnh tụ Fidel của Cu Ba từ trần.

Ông Obama, tức tổng thống sắp mãn nhiệm, thì ca ngợi hết lời về nhân cách cá nhân và tầm ảnh hưởng của lãnh tụ Fidel.

Còn ông Đồ Nam Trump, tức tổng thống nhiệm kì tới, thì không ngần ngại phát biểu: "Nhà độc tài tàn nhẫn đã áp bức nhân dân Cu Ba tới gần 60 năm qua".

Chủ tịch Fidel đến thăm Việt Nam năm 1973 (ảnh của fb Thu Uyên VTV)
Dưới là nhặt tin từ các nơi, liên quan đến các phát ngôn ngược nhau ở trên.

---



TƯ LIỆU

.

2.

トランプ氏「残忍な独裁者が死去した」 カストロ前議長
ワシントン=杉山正
2016年11月27日01時27分

 オバマ米大統領は26日、キューバフィデル・カストロ氏の死去を受けて声明で弔意を示し、「この非凡な人物が人々と世界に与えた巨大な影響は、歴史が記録し、判断するだろう」とした。オバマ氏はキューバとの関係改善に力を注いだが、次期大統領のトランプ氏は同日、声明でフィデル氏を批判。対キューバ政策の先行きは不透明だ。
 オバマ政権は昨年7月、キューバと54年ぶりの国交回復を実現。今年3月には現職米大統領として88年ぶりにキューバを訪問した。声明でも「60年近く両国は争いや深刻な政治的対立で刻まれた関係だった。我々は協働し、過去から未来に目を向けた」とした。
 一方で、オバマ氏は「キューバの人々は(フィデル氏に)変えられた個人の人生や家族、国家を思い出し、それぞれが非常に強い感情で満たされているだろう」とし、フィデル氏に賛否があることも示唆した。
 トランプ氏は、オバマ政権の対キューバ政策を疑問視している。
 オバマ大統領は、対キューバ禁輸措置の全面解除は共和党が多数の議会の反対で実現できないなか、大統領令で貿易や渡航、金融に関する規制を段階的に緩和し、両国の交流が飛躍的に増した。オバマ政権はキューバの人権状況には引き続き懸念を示しつつ、関係を築くことで内部からの変革を目指した。
 だが、トランプ氏はこの大統領令を「オバマによるカストロ政権への譲歩」と表現。「カストロ政権が要求を満たさなければ覆す」と、政治や信教の自由を確保するよう要求し、キューバとの再交渉も辞さない考えを示していた。トランプ氏は26日朝、「60年近く自国民に圧政をしいてきた残忍な独裁者が死去した」とし、「我々の政権はキューバ国民の繁栄と自由のためにできることを行う」とした。
 一方、フィデル氏は米大統領選の行く末を注視し、トランプ氏の信用性に疑問を呈していたとも伝えられている。(ワシントン=杉山正)
http://www.asahi.com/articles/ASJCV5SLRJCVUHBI01C.html

1.



Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 26.11 gửi lời chia buồn đến nhân dân Cuba và gia đình cựu Chủ tịch Fidel Castro, người vừa từ trần ngày 25.11. Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump viết trên Twitter: “Fidel Castro từ trần!”.
“Hôm nay, chúng tôi gửi lời chia buồn sâu sắc, lời cầu nguyện đến gia đình ông Fidel Castro và nhân dân Cuba”, ông Obama nói, theo thông cáo phát ra từ Nhà Trắng.
“Lịch sử sẽ ghi nhận và đánh giá sức ảnh hưởng to lớn của ông Fidel Castro đối với người dân và thế giới xung quanh ông. Trong những ngày tới, nhân dân Cuba sẽ tưởng nhớ về quá khứ và đồng thời hướng đến tương lai. Nhân dân Cuba nên biết rằng họ luôn có một người bạn và đối tác là Mỹ”, ông Obama phát biểu.
Tổng thống Obama có chuyến thăm lịch sử đến Cuba vào tháng 3.2016, từng tuyên bố sẽ gỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba. Ông là Tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên đến Cuba kể từ năm 1928, nhưng ông không gặp ông Fidel.
Tổng thống Obama: Lịch sử sẽ đánh giá ảnh hưởng to lớn của Fidel Castro - ảnh 1
 Chủ tịch Cuba, Fidel Castro phát biểu khi cựu tổng thống Mỹ Jimmy Carter thăm Cuba ngày 12.5.2002AFP
“Trong suốt hai nhiệm kỳ, chúng tôi đã nỗ lực khép lại quá khứ, theo đuổi một tương lai trong đó mối quan hệ giữa hai đất nước được định hình không phải thông qua những bất đồng của chúng ta mà thông qua nhiều điều chúng ta cùng chia sẻ với tư cách là láng giềng và bằng hữu”, ông Obama lưu ý, theo Reuters.
Vào tháng 12.2014, ông Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro, em trai của ông Fidel, đã tuyên bố bình thường hóa quan hệ Mỹ-Cuba. Mỹ và Cuba sau đó tái lập quan hệ ngoại giao, mở cửa đại sứ quán tại thủ đô hai nước hồi tháng 7.2015.
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump, sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20.1.2017, viết một dòng ngắn ngủi trên Twitter: “Fidel Castro từ trần!”, rồi sau đó tiếp tục chỉ trích ông Fidel.
Tổng thống Obama: Lịch sử sẽ đánh giá ảnh hưởng to lớn của Fidel Castro - ảnh 2
Thế giới đang theo doi chính sách về Cuba của ông Trump sau khi ông tuyên bố nhậm chứcREUTERS
Ông Trump trong chiến dịch tranh cử từng dọa sẽ thay đổi những chính sách của ông Obama trong việc bình thường hóa quan hệ với Cuba sau hơn 50 năm thù địch.
“Tất cả những sự nhượng bộ mà Barack Obama dành cho chính quyền Castro được thực hiện thông qua sắc lệnh hành pháp (của Tổng thống Mỹ, không cần thông qua Quốc hội), điều này đồng nghĩa vị Tổng thống tiếp theo có thể thay đổi và tôi sẽ làm điều đó nếu chính quyền Castro không đáp ứng yêu cầu của chúng tôi. Những yêu cầu này bao gồm đảm bảo tự do chính trị, tôn giáo cho nhân dân Cuba và trả tự do cho tù chính trị”, ông Trump tuyên bố hồi tháng 9.2016.
Sau khi đăng tải bình luận trên Twitter, ông Trump dù không nhắc đến tuyên bố trong chiến dịch tranh cử, nhưng nhấn mạnh: “Chính phủ của tôi sẽ làm mọi thứ để đảm bảo nhân dân Cuba cuối cùng có thể bắt đầu hành trình hướng đến thịnh vượng và tự do”.
Thế giới vẫn đang trong tình trạng mà theo ông Obama từng nói là “đợi và xem” những chính sách ngoại giao của ông Trump khi ông nhậm chức, và trong trường hợp này là chính sách đối với Cuba.
Phúc Duy

http://thanhnien.vn/the-gioi/tong-thong-obama-lich-su-se-danh-gia-anh-huong-to-lon-cua-fidel-castro-768894.html






0.

Lãnh tụ Cuba Fidel Castro qua đời

Truyền hình quốc gia Cuba vừa đưa tin, cựu Chủ tịch, nhà lãnh đạo cách mạng Fidel Castro đã qua đời ở tuổi 90.
Cuba, Fidel Castro, qua đời, đảng Cộng sản
Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố: "Theo ý nguyện của đồng chí Fidel, thi hài của ông sẽ được hỏa táng vào sáng sớm ngày 26/11".
Ông Fidel Castro lãnh đạo Cuba hơn nửa thế kỷ rồi sau đó chuyển giao quyền lực cho em trai là Raul năm 2008.
Lãnh tụ Cuba sinh ngày 13/8/1926. Ông là một nhà cách mạng vĩ đại, một trong những người kiệt xuất nhất của thế kỷ XX. Ông là người đã ghi danh Cuba vào lịch sử nhân loại với cuộc cách mạng lật đổ chế độ độc tài, dẫn dắt quốc gia Caribe này đến con đường độc lập ngày hôm nay.
VietNamNet

22h30
  
Nhà Trắng đã công bố một thông điệp của Tổng thống Obama trước sự ra đi của nhà lãnh đạo Cuba:
{keywords}

“Trong giây phút ông Fidel Castro qua đời, chúng tôi dang rộng bàn tay hữu nghị với người dân Cuba. Chúng tôi biết giây phút những người dân Cuba – tại Cuba và tại Mỹ - đang dâng trào những cảm xúc mạnh mẽ, gợi nhớ lại vô vàn những hướng đi mà Fidel Castro đã thực hiện để thay đổi cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và cả đất nước Cuba. Lịch sử sẽ ghi nhận và đánh giá những ảnh hưởng to lớn của nhân vật kiệt xuất này với người dân và thế giới xung quanh ông.
Trong gần 6 thập kỷ qua, mối quan hệ giữa Mỹ và Cuba đã được đánh dấu bởi những xích mích và những bất đồng chính trị sâu sắc. Trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của tôi, tôi đã làm việc chăm chỉ để gác quá khứ lại phía sau, theo đuổi một tương lai mà ở đó quan hệ giữa hai nước chúng ta được xác định không phải bởi những sự khác biệt mà bởi nhiều điều mà chúng ta cùng chia sẻ như những người hàng xóm và những người bạn – đó là những giao kèo về gia đình, văn hóa, thương mại và nhân loại. Sự cam kết này bao gồm những đóng góp của người Mỹ gốc Cuba -những người phải cống hiến thật nhiều cho đất nước chúng ta cũng như quan tâm sâu sắc tới người thân của họ ở Cuba.
Hôm nay, chúng tôi xin gửi lời chia buồn tới gia đình cựu Chủ tịch Fidel Castro và những người dân Cuba. Trong những ngày tới, họ sẽ nhìn lại quá khứ và cũng hướng về tương lai. Khi ấy, người dân Cuba nên biết rằng họ là một người bạn và một đối tác của Mỹ."

Cựu Chủ tịch Cuba Fidel Castro đã sống sót trước hơn 600 âm mưu ám sát trước khi ra đi một cách thanh thản ở tuổi 90 vào tối 25/11.
22h
  
Huyền thoại bóng đá Diego Maradona bị sốc
Theo Guardian, trước sự ra đi của ‘người đàn ông vĩ đại’, Maradona cho báo giới hay: “Họ gọi cho tôi từ Buenos Aires và đó là một cú sốc khi biết tin nhà lãnh đạo cách mạng lịch sử 90 tuổi đã qua đời. Tôi đau buồn tột cùng, ông ấy như người cha thứ hai của tôi vậy”.
{keywords}

21h40
  
Báo chí khắp thế giới đều đăng tin bài về sự ra đi của lãnh đạo cách mạng Cuba.
{keywords}
Ảnh:BBC
Đặc biệt, báo chí Cuba đăng đậm những bài viết ngợi ca lãnh tụ Fidel Castro.  Tờ Tuổi Trẻ (Juventud Rebelde) đã đăng lời ca cách mạng Cuba Hasta Siempre để tri ân Fidel Castro.
20h40
  
Giáo hoàng Francis, người đã có cuộc hội kiến với lãnh đạo Cuba Fidel Castro năm ngoái, đã mô tả sự ra đi của ông Fidel Castro là ‘tin buồn’ và ‘bày tỏ niềm tiếc thương’.
{keywords}
Ảnh AP
Trước đó, người phụ trách đối ngoại của Liên minh châu Âu Federica Mogherini đã ngợi ca tầm quan trọng lịch sử của ông Castro và khẳng định mỗi quan hệ giữa Cuba và EU sẽ tiếp tục được cải thiện.
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump đăng trên Twitter: “Ông Fidel Castro đã qua đời’.
19h33
  
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi thông điệp trên Kênh truyền hình Quốc gia Trung Quốc: ‘Người dân Trung Quốc mất đi một đồng chí tốt và chân thành. Đồng chí Castro sẽ sống mãi’. 
{keywords}
Ảnh AP
19h25
  
Được tin nhà lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro Ruz, nguyên Bí thư thứ nhất Ban chấp hành TƯ Đảng Cộng sản Cuba, nguyên Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng, lãnh tụ của nhân dân Cuba anh em, đã từ trần vào đêm ngày 25/11 giờ La Habana, tức trưa 26/11 giờ Hà Nội, hưởng thọ 90 tuổi, ngày 26/11, Ban chấp hành TƯ Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước, Chính phủ và UBTVQH đã gửi điện chia buồn.

Việt Nam đã gửi điện chia buồn lãnh tụ Fidel Castro từ trần.

Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã bày tỏ niềm thương tiếc sự ra đi của cựu Chủ tịch Cuba Fidel Castro cũng như gửi lời chia buồn tới nhân dân Cuba.

Người dân thủ đô Havana đã vô cùng bàng hoàng trước tin dữ về cựu Chủ tịch Fidel Castro.

17h40
  
Cuba để quốc tang 9 ngày
Chính phủ Cuba sáng 26/11 (giờ địa phương) thông báo tro cốt của cựu Chủ tịch Fidel Castro sẽ được mai táng tại nghĩa trang Santa Ifigenia tại tỉnh Santiago de Cuba vào ngày 4/12.
Người dân Cuba sẽ có thể tới viếng nhà lãnh tụ cách mạng tại đài tưởng niệm José Martí ở thủ đô Havana vào hôm 28 và 29/11. Một cuộc mít-tinh lớn sẽ diễn ra tại thủ đô vào lúc 7 tối ngày 29/11.
Vào ngày hôm sau, tro cốt của cựu Chủ tịch Cuba sẽ bắt đầu hành trình dọc theo tuyến đường kỷ niệm chiến thắng của ông vào năm 1959.
Vào lúc 7h sáng ngày 4/12, tro cốt của ông sẽ được mai táng tại nghĩa trang Santa Ifigenia, nơi an nghỉ của người anh hùng Cuba thế kỷ 19 José Martí và nhiều nhân vật hàng đầu trong lịch sử Cuba.
17h20
  
Putin trân trọng ‘người bạn trung kiên và chân tình’
{keywords}
Ảnh Adalberto Roque/EPA
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi thông điệp tới Chủ tịch Cuba Raul Castro:
"Tên tuổi của nhà chính trị kiệt xuất này luôn là biểu tượng của toàn bộ thời đại trong lịch sử thế giới’.
“Đất nước Cuba tự do, độc lập mà ông và đồng đội xây dựng đã trở thành thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế, và là tấm gương cho nhiều nước, nhiều dân tộc noi theo’.
"Fidel Castro là người bạn chân tình, trung kiên của nước Nga. Bản thân ông đã nỗ lực hết mình xây dựng và phát triển mối quan hệ Nga – Cuba, hợp tác toàn diện, chặt chẽ trên mọi phương diện”.
"Người đàn ông mạnh mẽ, kiệt xuất này luôn tự tin hướng về phía trước. Ông là hiệu thân của những lý tưởng cao đẹp của một chính khách, công dân và một người yêu nước, luôn theo đuổi sự nghiệp mà ông cống hiến cả đời mình’.
"Kỷ niệm về ông luôn sống mãi trong trái tim người Nga".

16h30
  
Quỹ Nelson Mandela đã gửi “Lời chia buồn sâu sắc nhất tới người dân và Chính phủ Cuba”.
{keywords}
Ảnh Reuters
Lãnh tụ Fidel Castro từng là bạn và đồng minh của ông Nelson Mandela, cả hai đã hiến dâng cho cuộc chiến chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc Apartheid.
Ông Nelson Mandela nhận xét: "Ngay từ những ngày đầu, cuộc cách mạng Cuba đã là nguồn cảm hứng cho tất cả những người yêu chuộng tự do. Chúng tôi ngưỡng mộ sự hy sinh của nhân dân Cuba trong việc duy trì độc lập và tự chủ trong bối cảnh luôn phải đối mặt với các chiến dịch xấu xa của đế quốc nhằm hủy diệt sức mạnh của cuộc cách mạng Cuba."

Trong trái tim mỗi người Việt Nam, Cuba và vị lãnh tụ Fidel Castro đã trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần quật khởi.

Độc giả VietNamNet đã bày tỏ sự tiếc thương trước tin cựu Chủ tịch, nhà lãnh đạo cách mạng Cuba Fidel Castro đã qua đời.
15h52
  
Phóng viên BBC Will Grant tại Havana cho hay, khi nói về thông tin Fidel Castro qua đời người dân Cuba đều rơi lệ khi trả lời.
15h44
  
Lãnh đạo thế giới chia buồn
Nhiều nhà lãnh đạo Mỹ Latinh bày tỏ nỗi buồn về sự ra đi của ông Fidel Castro.
{keywords}
Ảnh Reuters
Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto viết trên Twitter: "Fidel Castro là một người bạn của Mexico, người khởi xướng quan hệ song phương dựa trên sự tôn trọng, đoàn kết và đối thoại".
Tổng thống El Salvador Sanchez Ceren viết: "Chúng tôi nhận tin về sự ra đi của người bạn, người đồng chí thân thiết với nỗi buồn sâu sắc".
Tổng thống Ecuador Rafael Correa viết: "Fidel là một nhân vật vĩ đại. Cuba muôn năm. Mỹ Latinh muôn năm".
Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro viết: "Gửi tới tất cả các nhà cách mạng trên thế giới, chúng ta phải tiếp tục di sản của Fidel và lá cờ của độc lập, của xã hội chủ nghĩa, của tổ quốc".
15h25
  
"Thông tin không ai muốn đón nhận"
{keywords}
Ảnh Reuters
Người dân thủ đô Havana đang tận hưởng một tối thứ sáu vui vẻ thì thông tin dữ về cựu Chủ tịch Fidel Castro được thông báo.
"Đó là quy trình của cuộc sống nhưng đó là thông tin chưa ai sẵn sàng đón nhận. Và còn buồn hơn nữa đó là tin lãnh tụ qua đời", một nữ cư dân Havana nói.
"Tôi cảm thấy rất buồn. Fidel Castro là một người mà ai cũng yêu quý và tôn trọng", một cư dân Havana khác nói.

Cựu Chủ tịch, nhà lãnh đạo cách mạng Fidel Castro đã có những phát ngôn đáng nhớ trong suốt sự nghiệp chính trị vĩ đại của mình.
15h12
  
Ông Fidel Castro sẽ được hỏa táng trong ngày 26/11, vài giờ sau khi có thông báo ông qua đời. Phóng viên BBC Will Grant ở Havana cho hay, việc hỏa táng sớm là truyền thống ở Cuba.
Đại sứ quán Cuba tại Mỹ viết: "Yên nghỉ vĩnh hằng, Nhà chỉ huy. Hôm nay, 25/11, lúc 10h29 phút tối, Tổng tư lệnh cuộc cách mạng Cuba Fidel Castro Ruz qua đời.

Ngày 13/8/2016, lãnh tụ Cuba Fidel Castro đã có buổi lễ mừng sinh nhật lần thứ 90 cùng em trai Raul và Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
14h36
  
Phóng viên của hãng tin AP có mặt tại La Havana ghi lại phản ứng của người dân Cuba khi nghe tin Fidel Castro qua đời:
Carlos Rodriguez, 15 tuổi, nói "Fidel qua đời? Điều đó không có thật". "Đó là một thảm kịch", y tá Dayan Montalvo 22 tuổi nói. "Chúng tôi lớn lên với ông. Tôi vô cùng đau buồn khi nghe tin"
14h21
  
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi viết trên Twitter, chia buồn với Cuba về sự ra đi của Fidel Castro "một trong những nhân cách biểu tượng của thế kỷ 20" và Ấn Độ tiếc thương một người bạn vĩ đại.
14h10
  


Dưới đây là những bức ảnh về cuộc đời của Fidel Castro, nhà cách mạng vĩ đại, người nắm quyền điều hành đất nước Cuba trong gần nửa thế kỷ.
13h50
  
Chủ tịch Raul Castro tuyên bố: "Theo ý nguyện của đồng chí Fidel, thi hài của ông sẽ được hỏa táng vào sáng sớm ngày 26/11"
Ông Fidel Castro vẫn sống sót dù bao lần đối mặt với các vụ ám sát của CIA và những nhân vật chống đối hồi đầu những năm 1960.
Năm 2002, ông từng nói: "Tôi chưa bao giờ sợ chết. Tôi chưa bao giờ lo lắng về cái chết".
13h45
  
Imran Khan, cựu cầu thủ cricket sau này là lãnh đạo đảng Tehreek-e-Insaf của Pakistan viết trên Twitter: Hôm nay, thế giới mất đi nhà lãnh đạo cách mạng mang tính hình tượng, Fidel Castro - người giải phóng đất nước khỏi mọi hình thái của chủ nghĩa đế quốc.
{keywords}
Chủ tịch nước Trần Đại Quang hội kiến lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro - Ảnh: Reuters
Nhà cách mạng vĩ đại - nhân vật kiệt xuất
Lãnh tụ Cuba Fidel Castro sinh ngày 13-8-1926. Ông là một nhà cách mạng vĩ đại, một trong những người kiệt xuất nhất của thế kỷ XX.
Ông là người đã ghi danh Cuba vào lịch sử nhân loại với cuộc cách mạng lật đổ chế độ độc tài, dẫn dắt quốc gia Caribe này đến con đường độc lập ngày hôm nay.
Fidel Castro Ruz, người tập hợp các lực lượng cách mạng Cuba vào một chính đảng duy nhất và sáng lập Nhà nước xã hội chủ nghĩa tại đảo quốc Caribe này, đã ghi lại dấu ấn đậm nét không chỉ trong lịch sử của “hòn đảo tự do” mà còn cả trong lịch sử của Mỹ Latinh, châu Phi và thế giới nói chung.
Ông từng nắm giữ chức vụ Thủ tướng Cuba từ năm 1959 tới năm 1976, và sau đó là Chủ tịch Cuba cho tới khi từ nhiệm vào năm 2008. Ông cũng là Bí thư thứ nhất của Đảng Cộng sản Cuba trong giai đoạn 1965-2011.
Trong cuộc tấn công lịch sử vào trại lính Moncada ngày 26-7-1953 - sự kiện thường được kỷ niệm như khởi đầu của cuộc Cách mạng 1959, ông Fidel vừa là nhà chỉ huy, vừa là chiến sĩ nơi tuyến đầu.
Sau khi cách mạng thành công, tinh thần tiên phong gương mẫu đó vẫn tiếp tục được ông thể hiện cả trong các chiến dịch quốc phòng như chiến dịch truy quét các nhóm vũ trang phản cách mạng do Cục Tình báo trung ương Mỹ - CIA - hậu thuẫn hay Chiến thắng Girón năm 1961.
Lòng quả cảm và tinh thần đối đầu trực diện hiểm nguy là điều mà Fidel chưa bao giờ thiếu hay đánh mất, kể cả khi đã là lãnh đạo tối cao của Cuba.
Ông đã được ghi danh vào sách kỷ lục Guinness là người sống sót qua nhiều âm mưu ám sát nhất do CIA cùng các thế lực vây cánh tiến hành - 638 vụ theo thống kê chính thức của Cuba.
Người dân Việt Nam cũng không bao giờ quên được việc Fidel là nguyên thủ đầu tiên và duy nhất thăm vùng giải phóng tại tỉnh Quảng Trị, ngay vào thời điểm cuộc chiến vẫn còn khốc liệt vào tháng 9-1973, theo đề xuất của chính ông.
Tất nhiên, lòng quả cảm của ông không chỉ thể hiện qua những hành động mang tính quên mình đó, mà còn cả trong việc dám chọn lựa một con đường chông gai nhưng đúng đắn để theo đuổi và sau này là phát triển đất nước, đi ngược lại lối mòn của tất cả các nước trong khu vực khi đó và thách thức siêu cường lớn nhất thế giới chỉ cách Cuba 150 km đường biển để bảo vệ khát vọng về độc lập và tự chủ của dân tộc mình.
Chính những điều này đã tạo nên sức lôi cuốn mạnh mẽ của Fidel nói riêng và của cách mạng Cuba nói chung trên thế giới, đặc biệt là tại khu vực Mỹ Latinh.
TTXVN
13h40
  
Năm 2007, Tổng thống Venezuel thời điểm đó Hugo Chavez từng nói: "Đối với tôi, Fidel là một người thầy. Một người thông thái sẽ không bao giờ chết, một người như Fidel sẽ không bao giờ qua đời vì ông luôn là một phần của nhân dân".
Còn ông Nelson Mandela nhận xét: "Ngay từ những ngày đầu, cuộc cách mạng Cuba đã là nguồn cảm hứng cho tất cả những người yêu chuộng tự do. Chúng tôi ngưỡng mộ sự hy sinh của nhân dân Cuba trong việc duy trì độc lập và tự chủ trong bối cảnh luôn phải đối mặt với các chiến dịch xấu xa của đế quốc nhằm hủy diệt sức mạnh của cuộc cách mạng Cuba."
Chủ tịch Raul Castro thông báo Lãnh tụ Fidel Castro qua đời trên truyền hình quốc gia Cuba:

13h20
  
Chủ tịch Cuba đương nhiệm Raul Castro đã thông báo về cái chết của anh trai trên truyền hình quốc gia và cho hay, thi hài của ông Fidel sẽ được hỏa táng.
{keywords}
Hồi tháng 4, ông Fidel có lần xuất hiện hiếm hoi tại đại hội đảng Cộng sản ở Havana và thừa nhận rằng ông không thể sống mãi mãi.
Hiện, truyền hình quốc gia Cuba chưa đưa thêm chi tiết nào ngoài thông báo tin Fidel Castro qua đời vào tối 25/11 giờ địa phương.
13h18
  
Trong thế kỷ 20, chỉ có ít người có ảnh hưởng sâu sắc tới một quốc gia hơn là Fidel Castro có ở Cuba, Robert Pastor, cựu cố vấn an ninh quốc gia cho Tổng thống Mỹ Jimmy Carter, nói với CNN vào năm 2012.
"Fidel Castro đã tái định hình Cuba bằng hình ảnh của mình. Cuba trở thành một nơi khác hơn vì ông ấy đã sống và qua đời ở đó", ông Pastor nói trước khi qua đời vào năm 2004.
{keywords} 
Ông Castro đã sống và chứng kiến "sự tan băng lịch sử" trong quan hệ giữa Cuba và Mỹ. Tháng 12 năm ngoái, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố, Mỹ sẽ tái thiết lập quan hệ ngoại giao với Cuba và kêu gọi Quốc hội dỡ bỏ cấm vận kinh tế kéo dài 52 năm với quốc đảo này.
13h10
  
Những hình ảnh Chủ tịch Fidel Castro với Việt Nam:

12h40
  
Truyền hình quốc gia Cuba vừa đưa tin, cựu Chủ tịch, nhà lãnh đạo cuộc cách mạng cộng sản Fidel Castro đã qua đời ở tuổi 90. 

http://vietnamnet.vn/vn/the-gioi/cuba-cuu-chu-tich-fidel-castro-qua-doi-342109.html

Phần nhận xét hiển thị trên trang